Bruk tua riya pandiak bhang saong ia mbak njom tame di rilo labik di Bhum taneran kraong Cửu Long

  Bhum taneran kraong Cửu Long daok dang anak bruk trun daok takik ia mala haluk. Di rilo tỉnh ban yau Cần Thơ, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Vĩnh Long, Cà Mau…, ia mala haluk trun biak khang meng 3 tấc tal 5 tấc sa thun. Hu labik, ia mala haluk trun meng 5 tấc meteh tal jaik 1 mét sa thun yau ye di ban sit Tân Trụ, huyện Tân Trụ (tỉnh Long An), ban sit Lai Vung, huyện Lai Vung (tỉnh Đồng Tháp).

Phaok Giáo sư Nguyễn Hồng Tiến, Phakaok Chủ tịch gam ngak Tổng Thư ký Hội cấp thoát nước Việt Nam ndom lac: Dom thun tapa, meng bruk buh jien tame ngak di Karja, bruk daong hu siam lagaih di dom kapul nyaom dunya saong abih di nyu lac bruk hu mbaok di bol bhap rahra, rilo danak dak ia hacih hu padang ngak, dom rahra hu pabak ia hacih hu tagok rilo. Min anak meta mboh lac di Bhum taneran kraong Cửu Long jeng daok dang anak bruk kurang ia pandar. Kadha nan brei mboh bruk khik iek, pandar hu siam kaya ia di Bhum taneran kraong Cửu Long brei hu ngak haong dom jalan di anak meta jeng yau suai lavik.

Dom chuyên gia di Viện Môi trường saong Tài nguyên (Đại học Quốc gia TPHCM) ndom lac, di Bhum taneran kraong Cửu Long, bruk trun kaya ia dak harei dak trak damak jang. Kayua yau nan ye, padang jalan ngak lagaih piah patrun bruk kaya ia mala haluk daok trun saong môi trường lagaih haong asal di nyu saong njauk haong bhum taneh nan, lac bruk njauk ngak. Piah trun takik bruk njaom ia mbak meng tasik brei hu jalan ngak danak dak pasang iek mbak ka nyu siam. Bruk ngak pasiam saong ngak brei samu gauk dom hạ tầng thủy lợi bhum taneran lac bruk njauk ngak piah trun daok takik dom bruk oh siam pambuak tal ia haong khí hậu.

Gam haong nan, hạ tầng thủy lợi hu maong lac jalan “khang” piah mek saong pandar hu siam kaya ia di Bhum taneran kraong Cửu Long dalam tuk hu dom kadha oh lagaih meng gah akaok kraong, meng tasik saong meng biến đổi khí hậu dak harei dak tagok. Langiu di nan, patagok dom labik khik piah ia lac jalan ngak siam piah pacang bruk tua riya pandiak bhang saong ia mbak njom tame dalam bilan thu di labik ini.

Maong tui gah puk palei, di tỉnh Hậu Giang, dalam tuk gaok kan kandah di biến đổi khí hậu, ia mbak njaom tame, tathuak nerak, chất lượng halau ia oh tani tanat. Kayua yau nan ye, Hậu Giang daok peih ngak bruk ilamu công nghệ pakat tỉnh ka pacang veik bhum takik brei mek ia mala haluk, padang angan labik pacang veik, brei takik mek ia mala haluk.

Bến Tre lac tỉnh hu hajan takik abih dalam bhum, halau ia piah pandar, piah ngak mbang, lac meng dom kraong, ribaong, ia kandaong dalam cuah, ia njar. Min ia njar hu takik saong siam mbiah. Kayua yau nan ye, piah khik caga halau ia, dahlau di tuk yam tame bilan thu thun 2022, Bến Tre samar ramik ngak pasiam dom danak dak daok khut, mbaih mbaoh, kuac raok labik mek ia, dom kraong ribaong, pok ar pacang ia mbak... piah khik caga glaong di abih halau ia, trun bruk lahik ia, palai pajoa ia.

Daok tui dom urang pan akaok tỉnh Kiên Giang, piah khik caga ia taba brei ka bruk pala drak, pacang caga pandiak bhang, ia mbak njom tame, Chi cục Thủy lợi tỉnh Kiên Giang hu khik ramik, peih pandar hu siam labaih 100 cống thủy lợi angaok jalan ar tasik Hòn Đất - Kiên Lương saong dom labik dalam huyện Giang Thành, ban sit Rạch Giá, tapen kraong Cái Bé, bhum U Minh Thượng, danak dak thủy lợi Ô Môn - Xà No piah pacang ia mbak, khik ia taba, khik ginup ia ka bruk ngak mbang, pala drak siam mekre, salamat./.

Urang lang: Mousa Phương – 10/03