Sếu akaok bhong lac janih cim hu angan dalam Tapuk bhong dunya, daok dalam bruk mbuan si lahik nao caong khin pacang khik. Sếu akaok bhong meng lavik mai lac mbaok meta di Bein Negar Tràm Chim jeng yau di tỉnh Đồng Tháp. Yau nan min, meng bilan 4 thun 2021 tal ini, sếu jeng oh ka mai gilac veik Bein Negar Tràm Chim piah duah pandap mbang.
Sa-ai Huỳnh Thanh Tươi, kapul pacang khik Bein negar Tràm Chim, urang kak kajap kajap haong Bein Negar Tràm Chim jaik 30 thun ni mai nan ye meda lac yaok janih di labik ini sa-ai Tươi thau cambaih yau pala k tangin di drei. Caong khin prong abih di sa-ai Tươi saong dom urang daok ngak bruk pak ini nan lac danak dak pacang khik saong cak rok patagok Sếu akaok bhong di Bein Negar Tràm Chim tuk ngak hu meda ba mai prein yava bahrau ka Bein Negar.
" Dom thun dahlau diah mboh hu biak rilo, thun halei jeng hu. Oh mai ini jeng 4 thun, drei kanar yau nan, oh thau njauk halei oh. Mboh salih karei biak rilo, tuk dahlau diah ye padai langik, hadei di nan lac hareik ống, năng blaoh rilo janih karei".
Sa-ai Trần Quốc Vương, Jabat Roh duah pambuak bruk Dunya (Bein negar Tràm Chim) khan lac, sa-ai daok kanar hadar, yaok thun tuk sếu gilac mai ye dom urang ngak bruk di Bein Negar Tràm Chim thei jeng bui sambai, kayua ini lac kadha brei thau ka bruk gilac veik di janih cim brei mboh ka bruk “gul pataom”. Yau nan min, labaih 2 thun ini mai, sếu oh mai tra nan ye thei jeng duh hatai. Caong khin prong abih di dom urang jakar, urang ngak bruk pak ini nan lac sếu meda gilac veik, mai rilo yau dahlau diah di Bein Negar hu pok glaong angaok dunya: "Dahlak ngak bruk rilo thun ini mai, tuk sếu mai ye mboh biak bui sambai, nyu lac janih takik hu, ginreih ka gah hatai jia, ilamo saong nyu ngak ka Bein Negar cak rok patagok tal tukvak ini. Meyah sếu oh mai ye drei mboh duh hatai, kayua nyu lac janih caik ka taong abih manuac urang mong iek ngan haong sap pareo di nyu ngak ka manuac urang yau ba drei tame langik tasik saong labik hu nyu daok".
Tui kuhria, puac thun ini meda hu dom drei sếu akaok bhong hu ba meng Thái Lan mai Bein Negar Tràm Chim piah raong. Urak ini, Bein Negar Tràm Chim hu ngak darung piah raong sếu, gam haong nan, ngak pasiam labik phân khu A1, A4 saong A5 piah ngak labik daok saong pandap mbang ka sếu.
Ong Đoàn Văn Nhanh, Phaok akaok Pasak Pacang khik saong Pambuak bruk dunya (Bein Negar Tràm Chim) brei thau, danak dak pacang khik sếu meda pataom tame jalan raong sếu brei ka nyu caih menek saong palao tabiak langik tasik; pasiam veik hệ sinh thái; ngak tabiak padai sinh thái tui jalan hữu cơ saong pathau khan saong jak ba dom kapul nyaom, manuac urang sa tangin haong gauk tame ngak danak dak pacang khik. Kadha biak prong di danak dak lac pasiam veik sinh cảnh tự nhiên Bein negar Tràm Chim piah pacang khik, cak rok patagok sếu jeng yau dom janih cim karei: " Sếu mai rilo di abih lac puac bilan 4, akaok bilan 5 nan lac sếu nao. Sếu nao avar atau oh, daok kayua langik tasik, kayua hajan, bilan hajan lac sếu caih menek meng bilan 6, bilan 7, tuk hajan avar ye củ năng tamuh veik. Kadua tra nan lac tal tuk vak nyu caih menek, kayua yau nan ye danak dak pambak tame bhian randap di nyu caong khin tuk halei sếu jeng daok pak ini, dreh yau Thái Lan urak ini, nan lac kadha caong khin prong di abih. Urak ini ndom biak lac bhap bani daok gah langiu jeng biak caong mong, caong khin mong mboh veik thaik binguk di drei sếu".
Bein Negar Tràm Chim praong labaih 7.300 ha saong hu parabha jeng 5 labik chức năng meng A1 đến A5. Bein hu brei angan lac labik Ramsar ka 2.000 di dunya, Bein daok dalam labik dhaong dauk dalam saong hu mong yau ‘hala phổi hijao’ di bhum Đồng Tháp Mười. Meng hatai caong khin pasiam veik dom sếu akaok bhong, dom bilan akaok thun ini tỉnh Đồng Tháp hu mboh tangin tame harak kanar hadar haong Kapul Sếu dunya, Kapul nyaom Bein athur Việt Nam ka bruk jao brei sếu akaok bhong daok raong kareik meng Thái Lan tapa Việt Nam, pato pathram urang jakar, cak rok patagok labik raong kareik, palao saong pasang iek sếu akaok bhong, khik iek labik daok di sếu dalam “vùng lõi” saong “vùng đệm” di Bein Negar Tràm Chim./.
Viết bình luận