5 bilan akaok thun, jien mek tame meng bruk pablei tabiak negar langiu kaya ikan di Việt Nam mek hu labaih 4,5 tỷ USD

Amuk Nguyễn Thu Thủy, Phó Yam ndoc Pasak daong bruk pablei tabiak negar langiu (di Mintri Công thương), brei thau, meng dom sanya peih praong darak pasa pandap panda, dịch vụ, buh jien tame, mbuan lagaih dom harak gar hải quan saong patrun, patakik dom paga pacang di bruk pablei salih, RCEP daok ba mai rilo jalan lagaih ka dom gah xuất khẩu praong di Việt Nam pak di darak pasa ini, abih di nyu nan lac gah kaya ikan. Việt Nam pablei kaya ikan tapa labaih 160 darak pasa di dunya, dalam nan pablei tapa dom taneh ia dalam RCEP meblah biak rilo, labaih 63% thị phần xuất khẩu kaya ikan di Việt Nam. Kuhria meng akaok thun tal urak ini, kim ngạch xuất khẩu pandap kaya ikan tagok biak glaong, mek hu 46,8% dut saong tukvak ini thun blaoh, yaom kuhria oh ka ginup abih lac hu 3,6 tỷ USD. Dalam nan, taeng darak pasa Trung Quốc mek hu 578 triệu USD, tagok 94% dut saong tukvak ini thun dahlau.

Daok ong Cao Xuân Thắng, urang lambaok Thương vụ Việt Nam di Singapore brei thau, darak pasa pablei pandap kaya ikan di Singapore oh praong min lac darak pasa “tạm nhập tái xuất” praong di abih dalam bhum. Urak ini abih tih bruk blei pandap kaya tasik di taneh ia ini tui kuhria mek hu meng 400-500 tỷ USD sa thun. Dalam nan, kim ngạch blei tame pandap kaya ikan meng Việt Nam njauk bahrau mek hu 6 tỷ USD. Kayua yau nan ye, doanh nghiệp Việt Nam meda tame darak pasa ini tui jalan xuất khẩu piah pabak ka bruk blei pandar dalam taneh ia atau pambuak haong doanh nghiệp pambuak bruk di Singapore piah peih praong bruk pablei tabiak tapa taneh ia ka 3.  

Dalam bruk peih praong jang darak pasa blei kaya ikan ka dom doanh nghiệp dalam taneh ia, harei 30-5, Cục Pachreih bruk pablei salih, di Mintri Công thương hu ngak bruk haong Thương vụ Việt Nam di Trung Quốc, Nhật Bản, Australia saong labaih 100 doanh nghiệp pablei tabiak negar langiu kaya ikan dalam taneh ia. Lambaok rilo thương vụ - đại sứ quán Việt Nam di dom taneh ia dalam RCEP hu khan brei thau cambaih dom paga pacang gah ilamo kỹ thuật, dom bruk di yaok darak pasa bo doanh nghiệp njauk thau piah ramik veik dalam bruk ngak mbang, pablei salih di drei. Pagap yau, ngan haong darak pasa Nhật Bản, langiu di dom tanut chuan biak catang gah salamat hacih saat pandap mbang, doanh nghiệp brei khik tani tanat dom pandap panda pablei tapa tui bilan. Kayua urang blei pandar di Nhật Bản mboh lac, pandap panda pablei tui bilan meda hu hàm lượng chất dinh dưỡng glaong, gam tui di nan jeng khik hu khang kajap ka hệ sinh thái, ka alam môi trường.

Amuk Trần Lê Dung, Bí thứ ka sa iek gah Thương vụ Việt Nam di Malaysia, brei thau lac, ngan haong darak pasa Malaysia, bhap bini pak ini rilo meng tui agama Islam. Kayua yau nan ye, gam haong dom tanut chuan ka chất lượng pandap panda ye doanh nghiệp pablei tapa brei pabak tanut chuan Halal. Kadung njauk pandar sap Anh atau sap di pak ini; kadung jangaih meda maong mboh pandap panda di gah dalam. Darak pasa ini biak mbuan kayua dom paga pacang kỹ thuật hu tani tanat jang.

Langiu di nan, urang lambaok di VASEP jeng hu panuac caong lac, Mintri Công thương njauk paglaong jang dom bruk pachreih pablei salih, pambuak pagam darak pasa. Ini lac jalan peih tabiak siam piah ka doanh nghiệp ngak pandap kaya ikan di Việt Nam mayaih khan ka doanh nghiệp saong pandap panda, cak rok patagok jang dom tuai hu prein khang./.

Urang lang: Thu Thảo – 09/06