Sang saai Phan Thị Uyên Thy (umo 38 thun, daok di xã An Sơn, ban Thuận An, tỉnh Bình Dương) hu labaih 1.500 m2 taneh pala makhut hu ong amuk caik veik. Yaok thun, bein makhut di gait brei baoh hu dom piluh trieu dong. Tuk kaoh klaak bein phun piah jao mbaok taneh ngak jalan, saai Thy biak palai jamen. Min jalan Vành đai 3 ieu lac danak dak pakat negar, mayah danak dak peih ngak salah gah ye bhum palei jeng hu cak rok patagok, yau nan ye sang saai Thy jeng bui sambai chreih tui.

Saai Uyên Thy caong lac, dalam tuk padak padang ngak jalan, po buh jien tame ngak jalan njauk caik hatai tal raidiuk di rahra daok di dua tapen jalan. Juai var mikva:“Ngak jalan biak kan kandah tal sang danaok lo. Sang daok jaik mbaok taneh, tuk ngak jalan tuh haluk trun ye ngak ka sang caneh, mbaih mbaoh, jaleih, kayua yau nan ye Kanja njauk daong ba veik, haduh hatai di gah sang danaok ka nyu tani tanat saong pasang iek bruk ia ndauk, atau hu ngak kan kandah tal bruk mbang ngui halei oh. Caong kanja palei hu caik hatai tal ye drei var klaak oh hadar tal”

Danak dak jalan Vành đai 3 Ban raya HCM hu nao tapa ban Bình Dương labaih 1.500 urang njauk kan kandah, ngan haong mblang taneh hu pataom mek abih labaih  85,8ha, dalam nan hu jaik 1.000 urang hu biyar jien bồi thường ngan haong paok jien lac labaih 13.528 tỷ đồng, paok jien daok veik hu daong ka bruk daong ba dak padang labik daok. Urak ini, hu rilo baoh sang daok dalam bruk padang taneh daok jeng hu rami ramik, daong taneh piah padang ngak sang piah samar drah tani tanat karo raidiuk. Min tapi, bruk bo rahra haduh harai jeng lac bruk ngak piah hu jien mek tame tani tanat hadei di tuk juan pandon ba nao daok di labik karei.

Tanut yaom jien bayar ka danak dak jalan Vành đai 3 nao tapa labik di ban Bình Dương biak lagaih, yau nan ye mek hu bruk pachrieh tui di bhap bini. Lac bhum palei hu taong abih tih phun jien bồi thường saong dom baoh sang njauk kan kandah di abih lac 764 baoh sang, urang pan akaok ban Thuận An brei thau lac, bhum palei meda samar drah ngak salah harak adat piah biyar jien. Ong Nguyễn Thành Úy, Phó akaok UBND ban Thuận An ndem mayai lac:“Dalam dom thun tapa, ban Thuận An hu peih ngak dom danak dak hu makna praong di tỉnh saong rah tapa tukvak masa suai lavik hu bac magru dom ilamo dalam dom jalan ngak saong ngan haong Danak dak jalan Vành đai 3 jeng deih yau nan. Meng dom jak jeng ngak hu di dom thun tapa, ye Thuận An kham marat abih drei, pataom prein tame bruk biyar jien saong jao mbaok taneh ka tỉnh tui njauk jalan ba tabiak”

Bruk haduh hatai rahra di Bình Dương lac hadei di tuk cakak klaak taneh njauk kan kandah ye bruk rami ramik ngak siam harak gar taneh lahik biak rilo tukvak. Bruk likau pabak harak adat padang ngak, ngak pasiam sang danaok gaok kan kandah. Ngan haong bruk ini, urang pan akaok dom labik di dalam tỉnh Bình Dương hu danak dak jalan Vành đai 3 nao tapa brei thau lac, meda ba kein lagaih ka rahra samar drah tani tanat ka raidiuk, mbang ngui. 

Tui ong Võ Chí Thành, Phó akaok UBND ban Thủ Dầu Một, dalam ban hu 312 sang njauk kan kandah ngan haong paok jien biyar lac labaih 1.200 tỷ đồng. Di dalam bilan 6/2023, ban Thu Dau Mot meda brei masaiy 800 tỷ đồng. Kanja ban Thủ Dầu Một meda daong ka rahra ngak dom adat hukum hu pambuak tal taneh riya, padang ngak:“Di dom adat kanja meda peih ngak dom harak adat ramik ngak pasiam harak brei pandar taneh ka rahra. Nan lac bruk ngak di jabat biyar jien, jabat pabak harak adat ka quyen pandar taneh ka rahra. Harak adat brei padang ngak, likau ngak pasiam veik ye rahra meda eng drei ngak tui hatai caong di drei. Kanja meda pasang iek ka rahra dalam bruk ngak adat padang ngak, rami ramik pasiam veik adat padang ngak, atau pabak harak likau ngak pasiam…)

Danak dak jalan Vành đai 3 Ban raya HCM gah nao tapa Bình Dương atah labaih 26km. Bình Dương hu caga dahlau bruk ngak saong ba tame pandar 15,3km, daok jaik 11km nao tapa 3 labik lac ban Thủ Dầu Một, Thuận An, Dĩ An ka oh hu buh jien tame ngak.

Tui kuhria, danak dak ini hu peih ngak di harei 30/6/2023. Kayua yau nan ye, langiu di bruk biyar jien, daong ba, tỉnh Bình Dương daok samar drah njauk ngak salah blaoh dom harak adat piah brei tame bruk rami ramik, daa po thầu...piah meda padang ngak tui njauk jalan ba tabiak./.