Di labik sa pabah mbang di UBND xã EaTul, huyện Cư M'gar, tỉnh Đắk Lắk, rahra mai ngak harak gar biak rilo. Urang jakar gam tacei pato rahra ngak harak gar, gam daong tame dữ liệu tagok hệ thống điện tử. Tui sa-ai Y Xá MLô, urang jakar jabat yaok pataom xã EaTul, 98% menuac sia dalam xã lac urang bangsa takik nan ye ilamu công nghệ thông tin daok biar. Hu tacei pato tapak, mikva meng sahanang hatai: “Rahra ka oh khin. Jaik abih trun tapak piah ngak. Tanut 3 pagap yau ngak harak khai sinh, harak kết hôn. Tanut 4 ye ka oh ngak hu kayua bhap bini ka oh thau công nghệ thông tin.”

Sa-ai H’Zin, daok di palei Sah B, xã EaTul jeng hu  ngak iek tapa cổng dịch vụ công trực tuyến, min dom tavak tavaiy mblo tabiak hadei di nan ngak ka sa-ai oh daok mbak carak tuk ngak dom harak gar tapa điện tử: “Takre tagok jabat ngak bruk, hu hagait ye drei sua tangi tapak. Daok ngak mangaok hệ thống hu tuk photo, thaot oh njauk. Dahlau daih dahlak nao ngak chứng minh nhân dân mangaok dịch vụ công jeng ngak suan, nyu tual daok pak nan. Oh thau ngak yau habar nan ye tagok ngak tapak.”

Ong Lê Quang Bất, akaok UBND xã EaTul tacei tabiak dom kan kandah tuk peih ngak bruk salih số di xã: “Urang oh thau akhar haroh ye ngak habar salih số. nan oh ka ndom tal chữ kí di bhap bini nyu karei. Kol drei ngak mangaok komputer hu, min smartphone hu dom kí tự oh ngak hu nan ye kan hasit ka bruk ini.  

Bhap bini caong khin nao tal labik piah hu tacei pato cambaih laih, salih ka bruk ngak dom harak gar online jeng lac bruk di huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang: “Tabiak ini ngak meng hu, oh ngak online. Nao ngak tapak di labik. Drei oh thau, drei sua tangi, urang tacei drei ngak.”

Ong Đỗ Minh Trí, Phaok akaok UBND huyện Tri Tôn jeng mboh lac: salih số di bhum ceik, labik hu rilo urang bangsa takik daok, lac bruk oh mbuan: “Menuac sia dalam ini lac urang bangsa takik biak rilo nan ye urang ngak mangaok smartphone takik lo. Bhian di nyu urang mai tapak di labik sa pabah mbang. Kol dahlak jeng tacei pato bhap bini tal labik sa pabah mbang ngak mangaok smartphone min jeng hu biak takik menuac mai ngak.”

Oh lac gaok kan kandah dalam bruk taduan mek thông tin, khan brei thau mangaok cổng dịch vụ công trực tuyến, ngan saong dom rahra bhum ceik, bruk ngak yau habar piah bayar jien tui jalan online jeng lac bruk kan. Jaik abih dom bhum atah bayah, rahra jeng oh hu thẻ gilang pariak, oh ka thau pandar dom gilang pariak điện tử, ví điện tử. Urang jeng daok bhian randap haong bruk pandar jien mbaok, eng drei ngak dom harak gar, dom adat meng sahanang hatai. Ong Lý Văn Lâm, Phaok akaok UBND ban sit Lăng Can saong ong Ma Đình Quan, Phaok akaok UBND xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang brei thau: “Bruk kan kandah di abih lac rahra, dom menuac ngak bruk ini. Jaik abih rahra oh ka thau pandar komputer atau smartphone. Yaom lac hu urang jakar tacei pato cambaih laih, tani tanat, min rahra pandar jeng daok kan kandah.”

Urak ini, bruk pandar dịch vụ công trực tuyến tanut 3, 4, ye 80-90% tok laik tame dom ban praong. Daok dom puk palei bhum ceik, bhum atah bayah, rilo labik bahrau hu meng 30-40%. Kayua yau nan ye, bruk salih số tal yaok baoh sang, yaok rahra jeng kan ngak hu./.