Bhum Đông Nam bộ hu TP.HCM, Tây Ninh, Bình Phước, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu. Ini lac akaok kapal praong hu yaom glaong abih dalam cakrok KTXH di taneh ia drei. Yaom lac yau nan, min bruk ngak, labik dang saong bruk rik daong di bhum daok trun gam gam dalam tukvak jaik di ini.

Rilo roh duah saong anak meta mboh lac, 2 labik tavak praong di akaok kapal Đông Nam bộ lac gah sarak saong hạ tầng. Bruk njauk uan tabuan lac Bộ Chính trị hu mboh biak cambaih tuk patabiak Sarak 24 ka patagok KTXH bhum Đông Nam bộ tal thun 2030, tui jalan pamaong tal thun 2045.

Tantu ka jalan ngak pambuak gauk ye oh ka cambaih laih yaom lac rilo thun peih ngak saong abih di nyu lac labik gar tavak mboh biak cambaih, lac hạ tầng pambuak bhum suai damuai, dom danak dak quy hoạch biak suai yau ye jalan Vành đai 3, Vành đai 4, abih di nyu lac cao tốc pambuak Đồng Nai haong Bà Rịa - Vũng Tàu, pabah lamnge Cái Mép - Thị Vải; hệ thống logistic pambuak pagam pambah lamnge, tasik... Dom labik gar tavak nan oh lang talaih hu cakrok kinh tế haong gauk di bhum.

Urak ini TP.HCM haong Sarak 98 hu nao dahlau sa takai yam dalam bruk ngak jeng prein khang cakrok kinh tế ka bhum ini… Piah tagok hu kein laba dom danak dak, ngak jeng prein khang ka bhum Đông Nam bộ, Tiến sĩ Trần Du Lịch mboh lac anak meta meda pandar dom jalan ngak tui Sarak 98 ka abih bhum Đông Nam bộ bo oh cang roh duah pabak tame. Saong brei hu jalan ngak gah jien padai, hu sa kadung jien padang ngak dom danak dak praong bo oh cang phun jien di kadung jien karja: “Jalan ngak biak praong njauk roh duah rilo. Min praong di abih lac jalan ngak ini meda ngak tabiak phun jien langiu kadung jien karja piah patagok hạ tầng lac: kỹ thuật, viễn thông, dom pasak dữ liệu big data praong, hạ tầng pabah lamnge, tasik, logistic…Meng sa kadung jien yau nan, meyah hu cakrok, ieu pataom phun jien rilo gah piah buh tame ngak ye nyu jeng prein khang piah cakrok”.

Ong Nguyễn Đình Cung, dahlau daih ngak Akaok Viện roh duah, khik ramik kinh tế Trung ương jeng mboh lac, bhum Đông Nam bộ brei padang hu kadung jien di eng drei, ngak bruk tui jalan darak pasar saong kapul ngak bruk brei biak khang, biak gheih ngak saong tabiak truh haong labik khik ramik karja. Hu yau nan meng meda langyah hu bruk gar tavak meng dahlau mai lac oh ieu ptaom hu prein khang. Ini lac bruk kan, Trung ương saong bhum njauk iek bruk langyah phun jien lac pasak di pasak, bruk njauk ngak dahlau dalam dom bruk brei ngak dahlau: “Patagok sa kadung jien piah pataom tame cakrok hạ tầng bhum. Kadung jien ini ngak bruk tui jalan darak pasar, menuac ngak brei khang ilamu, oh gam hagait tal bộ máy khik ramik karja. Daok meyah daok khik ramik karja yau urak ini saong karja ba tangin tame, lac oh hu siam lagaih”.

Tui PGS.TS Vũ Anh Tuấn, Yam ndok Pasak roh duah jalan mbak pajeng ba Sang bac Đại học Việt Đức, tuk halei jeng brei hu meta maong bhum Đông Nam bộ lac sa bhum yasa, cakrok patagok saong hu prein meriak gauk pakat dunya, oh lac meraik gauk haong dom bhum karei dalam taneh ia. Khin yau nan, bhum Đông Nam bộ brei hu cơ sở hạ tầng khang. Dalam nan brei hu pambuak gauk meng rilo jalan lac: jalan radaih – jalan pasei – jalan kraong.

Min PGS Vũ Anh Tuấn mboh lac dalam tuk phun jien daok hu takik, njauk pataom tame jalan radaih, jhul samar cakrok jalan radaih nduac samar dom bhum, saong brei hu phun jien. Gam haong nan, lac pasiam dom kraong Sài Gòn, Đồng Nai, Soài Rạp…: “Bruk lac lang talaih jalan ngak min lang talaih yau habar ye brei peih akaok meng dom bruk ngak, jalan ngak cambaih laih. Njauk pataom tame dom jalan radaih nduac samar dahlau kayua phun jien buh tame ngak oh rilo yau jalan pasei đô thị. Jalan radaih urak ini pajeng ba biak praong, peih tabiak lac hu radaih. Meyah ngak tui jalan BOT (padang ngak – ba pandar – jao brei) ye hu jien mek tame meng vé, phí, hadei di dom thun meda ngak jeng kadung jien piah bayar phun jien mesraiy tuk camereip”.

Bhum Đông Nam bộ rik tame 32% dom kaya pandap dalam taneh ia (GDP), jaik 45% yaom jien mek tame kadung jien karja. Kayua yau nan ye, piah taneh ia cakrok ye bruk pataom dom prein khang piah patagok bhum ini, lac bruk njauk ngak dahlau piah daong ka taneh ia cakrok khang kajap./.