Achim pa ráp nắc râu bh’năn băn tợơ a hay cắh vêy bấc, pa bhlầng nắc băn ch’ớh đhị 2-3 pr’loọng đong cóh vel đong a năm. Pazêng c’moo đăn đâu, bơơn năl cơnh băn rơơi nắc bấc pr’loọng đong cóh chr’hoong Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ nắc ơy tợơp băn Bồ câu cóh pr’loọng đong đay. Bh’nơơn âng chô xoọc tr’nợơp ơy bơơn lêy gít liêm. A zi nắc xay truíh đoọng ha đhanuôr lâng pr’zợc đương xâng:

# Dâng 10 c’moo hay, bhiệc băn a chim pa ráp pay lệê đhị pr’loọng đong nắc muy cơnh bhrợ dzợ cha chríh lâng đhanuôr Hạ Hoà.  Tu zập ngai cung moon, bồ câu nắc râu a chim ngai zăng ca van nắc băn bhrợ ch’năm đong. Cr’noọ nắc đoo nâu kêi lalay ặ tợơ bêl trạm khuyến nông chr’hoong đh’rứah lâng Hội nông dân ơy t’bhlầng xay moon đắh bhiệc đoọng acoon m’ma t’mêê cóh kinh tế nông nghiệp pr’loọng đong, nắc a chim pa ráp cóh pazêng c’moo đăn đâu ơy apêê pr’loọng đong băn cóh prang chr’hoong.

Tợơp băn a chim pa ráp, xoọc tr’nợơp đhơ đhơ ngai cung k’noọ nắc k’rong bấc zên lâng c’rơ g’lếêh vêy mặ băn. Ha dợ cóh lalua nắc cơnh đếêc, cơnh apêê đhanuôr đhị Hạ Hoà, bhiệc k’rong zên xoọc tr’nợơp đoọng bhrợ t’ruung a chim nắc m’bứi bhlầng. apêê đong nắc pay ta’lắh bhan k’tứi lâng a xậ joóh nắc choom ặ bhrợ t’ruung bồ câu. Ch’na  đoọng rơơi a chim pa ráp chóh nắc bấc pa bhlầng. nắc cơnh ha roo, a rong, ngô, k’đấc, bơib r’véh cung choom đoọng a chim pa ráp chóọh. pleng k’tiếc zr’lụ t’huung Hạ Hoà nắc liêm crêê bhlầng đoọng băn a chim pa ráp, liêm buôn đoọng băn p’lóh. Năl gít pr’đợơ liêm buôn cơnh đếêc, bấc pr’loòng đong đhị apêê chr’val cơnh Minh Côi, Văn Lang, Động Lâm, Hiền Lương, thị trấn Hạ Hoà, Ấm Hạ, Yên Kỳ, Hương Xạ… nắc ơy bhrợ pa dưr cr’noọ bh’rợ băn a chim pa ráp lâng quy mô pậ, cắh cơnh c’lâng băn ting c’lâng bhrợ ch’năm a hay.

Bhiệc băn a chim pa ráp âng đhanuôr Hạ Hoà bơơn bhrợ têng cơnh c’lâng pay ếp băn đanh, pay m’bứi pa drr bấc, pay 2 p’nong đoọng t’bấc váih k’năn. Tu cơnh đếêc,  xoọc tr’nợơp apêê pr’loọng đong ơy tợơp băn lêy a chim pậ lâng chéh liêm nắc băn t’bấc cớ lâng pa dưr váih k’năn bấc. Ting cơnh pr’loọng đong đhanuôr, bấc a chim m’ma zêng c’rơ, liêm crêê lâng pr’đợơ băn lâng  chéh cr’loọng crêê t’ngay c’xêê.

XoỌc đâu, cóh vel đong chr’hoong Hạ Hoà vêy tước 2-3 ha riêng pr’loọng băn a chim pa ráp ting c’lâng pa dưr kinh tế. cóh đhr’năng lalua băn a chim pa ráp, apêê đhanuôr ơy lêy gít nâu đoo nắc muy c’lâng pa dưr kinh tế liêm choom bhlầng, ha dang bơơn bhrợ têng crêê cơnh. Pr’loọng đong pa căn Nguyễn Thị Nga ắt cóh zr’lụ 4 chr’val Ấm Hạ nắc tợơp k’rong băn 30 cặp a chim pa ráp. Bhiệc băn a chim pa ráp nắc apêê pay tợơ râu vêy cóh đong cơnh n’cam bh’năn. Đhị bêl pa ráp chéh nắc 20-30 t’ngay nắc k’óp cr’liêng lâng chéh 2 p’nong a chim k’tứi. cứ cơnh đếêc, t’ruung a chim âng pr’loọng đong a ngắh nắc băn t’bấc tước aláh 200 p’nong. Đươi vêy cơnh đếêc nắc moot đhơ đhơ đoo cr’chăl, pr’loọng đong a ngắh Nga cung vêy lệê a chim pa ráp pa câlcóh thị trường. xoọc đâu, lâng bhiệc băn pa dưr ting k’năn đhiêr c’moo, pr’loọng đong a ngắh Nga vêy âng chô bh’nơơn zăng dal tợơ bhiệc băn a chim pa ráp nâu.

XoỌc đâu, lấh mơ m’ma a chim pa ráp truyền thống nắc đhanuôr Hạ Hoà ơy băn m’ma a chim pa ráp âng k’tiếc k’ruung Pháp. Nâu đoo nắc m’ma a chim pa ráp pậ lâng clợơng lấh, chéh liêm, băn cung buôn. Bele băn nắc pa gít tước críh lơi ếêh, pa gít đhr’năng pr’lúh cr’ay. Tợơ bấc c’moo tợơ băn đhị pr’loọng đong, cr’noọ bh’rợ a chim pa ráp nắc c’lâng z’lấh đha rựt, bhrợ pa dưr ca van âng đhanuôr Hạ Hoà./.