Chr’nắp kinh tế zăng bấc, bơơn thị trường kiêng đươi bấc, a’xiu zr’lóch dưr váih nắc râu pr’đươi t’mêê đắh bhiệc padưr pa’xớc băn chóh thuỷ sản cóh vel đông tỉnh.

     Lêệ đha’hưm yêm, hàm lượng đạm zăng bấc, lâng m’bứi chất béo nắc a’xiu zr’lóch vêy bơơn bấc nhà hàng, khách sạn chắp kiêng. Bơơn lêy bấc râu liêm choom đắh bhiệc pa’câl, pr’đơợ môi trường, k’tiếc k’bunh, plêệng k’tiếc cóh vel đông tỉnh liêm choom, trung tâm khuyến nông tỉnh bhrợ têng liêm choom bh’rợ băn lêy a’xiu zr’lóch nâu cóh a’bóc ooy chr’val Thuỷ Phù, thị xã Hương Thuỷ lâng chr’val Phong Bình, chr’hoong Phong Điền lâng k’tiếc bhứah 500 mét vuông đhị 1 bh’rợ. t’coóh Phan Tiến Dũng cóh chr’val Thuỷ Phù, c’la đông bơơn k’đươi băn padưr lêy nắc bhui har cắh dzợ cơnh lâng c’jựch lêy đhị râu padưr pa’xớc g’lúh tr’nơợp liêm choom. T’coóh Dũng moon, đợ t’ngay tr’nợơp băn padưr, pr’loọng đông n’jứah yêm loom, n’jứah ặt k’rang. Cắh ơy năl liêm gít, lâng cắh năl a’xiu vêy buôn băn padưr cắh, doọ buôn váih pr’lúh hay cắh…nắc ặt k’rang a’năm. Tu vêy t’bhlâng ta’moóh pachoom, pazưm lâng c’lâng moon pachoom liêm gít âng cán bộ khuyến nông, a’xiu nâu nắc đấh dưr pậ ting t’ngay, âng đơơng bấc bh’nơơn liêm choom c’jựch lêy.

     Ting lêy lâng râu a’xiu n’lơơng, băn a’xiu zr’lóch doọ vêy k’đhạp. zâp đắh bh’rợ băn padưr, đoọng cha, paliêm môi trường… cung zăng ba buôn bhrợ têng. Lâng 500 mét vuông nắc choom băn k’dâng 15 r’bhâu p’nong, mơ 30 p’nong đhị 1 mét vuông. Xang 4 c’xêê m’pâng băn padưr, đợ mơ acoon ma mung bơơn k’dâng 80,5%, hi’lêệng mơ 33 p’nong đhị 1 ký. Lâng chr’nắp cóh thị trường xoọc đâu, zâp ký a’xiu thương phẩm pa’câl k’dâng 100-120 r’bhâu đồng, bh’rợ nâu đơơng chô lấh 40 ực đồng. bh’rợ băn lêy đhị pr’loọng đông t’coóh Nguyễn Minh cóh chr’val Phong Bình cung âng đơơng liêm choom. Lâng k’tiếc băn, đợ mơ m’ma băn p’lóh cơnh n’tếh, bh’rợ băn padưr đhị pr’loọng đông Minh cung pachô k’noọ 40 ực đồng, pachô lãi lấh 15 ực đồng. ting cơnh lêy cha’mêết, hadang băn 1ha nắc pachô tơợ 150-160 ực đồng.

     Amoó Nguyễn Thị Thu Hà-cán bộ k’đhơợng bhrợ bh’rợ băn a’xiu zr’lóch nâu xay moon, a’xiu zr’lóch ắt mamung cóh dứp a’bóc, liêm choom ắt mamung hân đhơ đhị môi trường cắh liêm choom lâng vêy đhr’năng ặt zâng lâng tr’xăl plêệng k’tiếc. đhị pr’đơợ p’răng pứih đenh đươnh, a’ciu zr’lóch dzợ choom padưr pa’xớc k’rơ, liêm choom lâng pr’đơợ băn padưr, bhrợ têng đhị bấc zr’lụ k’tiếc cóh TTH. Zâp zr’lụ đăn tp.Huế cung choom lêy pay đhị k’tiếc doọ râu đươi bhrợ đoọng pếch a’bóc băn a’xiu zr’lóch.

     T’coóh Châu Ngọc Phi-PGĐ trung tâm khuyến nông xay moon, bh’rợ băn a’xiu zr’lóch cóh a’bóc nắc p’cắh liêm gít vêy choom băn padưr đhị zr’lụ k’tiếc k’bunh, plêệng k’tiếc cóh vel đông tỉnh, đơơng chô bh’nơơn liêm choom. Zr’nắh k’đhạp lấh mơ xoọc đâu nắc cóh vel đông tỉnh cắh ơy vêy pr’đơợ câl m’ma a’xiu zr’lóch nâu đhị đâu. đhanuôr lâng zâp tổ chức vêy cr’noọ đươi dua, băn padưr nắc lêy chô ooy zâp tỉnh đắh Nam đoọng câl m’ma, zên âng đơơng cung bấc, c’lâng ch’ngai, bhrợ cắh liêm crêê chất lượng. zâp ban ngành cấp ping nắc lêy zooi zúp zên đoọng trung tâm khuyến nông t’bhlâng bhrợ padưr pa’xoọng bh’rợ băn a’xiu zr’lóch thương phẩm, lâng lêy cha’mêết bhrợ têng a’xiu zr’lóch m’ma nhân tạo đhị đêếc đoọng liêm zâp m’ma âng đơơng băn padưr pa’xớc. t’coóh Châu Ngọc Phi, PGĐ trung tâm khuyến nông đoọng năl, lêy năl cơnh chơớih pay m’ma pậ liêm, doọ râu ma mốp, đấh bh’lúah lâng doọ vêy váih pr’lúh cr’ay. Băn p’lóh mơ liêm glặp, mơ 30 p’nong đhị 1 mét vuông. Đươi dua ch’na công nghiệp, lêy năl cơnh pazưm ch’na cha liêm glặp, pa’xoọng vitaminC, năl cơnh lêy cha’mêết môi trường, nhiệt độ cóh a’bóc băn…đoọng vêy cơnh c’lâng padưr pa’xớc liêm choom./.

NUÔI CÁ CHẠCH BÙN:

MÔ HÌNH MỚI CÓ TRIỂN VỌNG Ở THỪA THIÊN HUẾ

     Giá trị kinh tế khá cao, được thị trường ưa chuộng, cá chạch bùn trở thành đối tượng mới trong phát triển nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế

    Thịt thơm ngon, hàm lượng đạm khá cao, lại ít chất béo nên cá chạch bùn có cơ hội vào các nhà hàng, khách sạn. Nhận thấy nhiều lợi thế về đầu ra, điều kiện môi trường, đất đai, khí hậu trên địa bàn tỉnh phù hợp, Trung tâm Khuyến nông tỉnh (TTKN) thực hiện thành công mô hình nuôi thí điểm cá chạch bùn trong ao tại hai điểm ở xã Thủy Phù (TX Hương Thủy) và xã Phong Bình (Phong Điền) với diện tích 500m2/mô hình. Ông Phan Tiến Dũng ở xã Thủy Phù, chủ hộ được chọn làm thí điểm không giấu niềm vui và tỏ ra bất ngờ trước hiệu quả bước đầu. Ông Dũng tâm sự “Những ngày đầu triển khai mô hình, gia đình tôi vừa mừng, vừa lo. Chưa nắm vững kỹ thuật, lại không biết cá có dễ nuôi hay bị dịch không nên rất ngại. Nhờ cố gắng học hỏi, cộng thêm sự hướng dẫn sâu sát của cán bộ khuyến nông, cá chóng lớn từng ngày, mang lại hiệu quả bất ngờ”.

      So với nhiều loại cá khác, nuôi cá chạch không khó. Các khâu kỹ thuật, quy trình nuôi, cho ăn, xử lý môi trường… tương đối dễ nắm bắt. Với 500 m2 cho phép thả nuôi khoảng 15 ngàn con giống, mật độ trung bình 30 con/m2. Sau bốn tháng rưỡi nuôi, tỷ lệ sống đạt khoảng 80,5%, trọng lượng 33 con/kg. Với giá thị trường hiện nay, mỗi kg cá thương phẩm khoảng 100-120 ngàn đồng, mô hình cho thu nhập trên 40 triệu đồng. Mô hình thí điểm tại hộ ông Nguyễn Minh ở xã Phong Bình cũng mang lại hiệu quả tương tự. Với diện tích, số lượng giống thả nuôi như trên, mô hình tại hộ ông Minh cũng cho thu nhập gần 40 triệu đồng, lãi 15 triệu đồng. Theo tính toán, nếu nuôi 1 ha sẽ lãi từ 150-160 triệu đồng.

     Chị Nguyễn Thị Thu Hà -Cán bộ phụ trách mô hình nuôi cá chạch nhận xét, cá chạch bùn sống ở đáy ao, thích nghi tốt với cả môi trường xấu và có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong điều kiện nắng nóng phức tạp, kéo dài, cá chạch vẫn phát triển tốt, phù hợp với điều kiện canh tác, sản xuất trên nhiều vùng đất ở Thừa Thiên Huế. Các vùng ven đô, gần TP. Huế cũng có thể tận dụng đất đai đào hồ nuôi cá chạch.

     Ông Châu Ngọc Phi - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông đánh giá, mô hình nuôi cá chạch bùn trong ao đã khẳng định phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu trên địa bàn tỉnh, mang lại hiệu quả kinh tế. Khó khăn lớn hiện nay là trên địa bàn tỉnh chưa có cơ sở sản xuất giống cá chạch bùn tại chỗ nên giá con giống. Người dân và các tổ chức có nhu cầu nuôi phải đến các tỉnh phía Nam để mua giống, chi phí vận chuyển cao, đường xa ảnh hưởng đến chất lượng. Các ban ngành cấp trên cần hỗ trợ kinh phí để Trung tâm khuyến nông tiếp tục xây dựng thêm mô hình nuôi cá chạch thương phẩm; đồng thời nghiên cứu sản xuất cá giống nhân tạo tại chỗ nhằm chủ động nguồn giống cung ứng nhu cầu phát triển sản xuất. Ông Châu Ngọc Phi, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông cho biết “Phải biết chọn giống nuôi có kích cỡ đồng đều, không dị hình, bơi lội nhanh nhẹn và không có dấu hiệu dịch bệnh. Mật độ thả nuôi phù hợp, bình quân 30 con/m2. Sử dụng thức ăn công nghiệp, phải biết cách điều phối lượng thức ăn phù hợp, bổ sung thêm vitaminC; biết cách quản lý, theo dõi môi trường, nhiệt độ trong ao nuôi… để có hướng xử lý phù hợp”./.