Đhanuôr lâng pr’zợc chắp da dêr!
Cr’noọ bh’rợ băn a xiu cóh ruộng ha roo
cóh hânnoo đác dâng đhậu xoọc ha dưr k’rơ pa bhlầng đhị thành phố Cần Thơ, pa
bhlầng nắc chr’hoong Cờ Đỏ. Nắc tợơ râu bh’nơơn liêm dal âng cr’noọ bh’rợ nâu
âng chô ơy t’pấh đhanuôr cóh đâu xăl hânoo 3 (ch’noong-c’lọt) chóh bhrợ ha roo
nắc đoọng băn a xiu ruộng tu vêy âng chô bh’nơơn têêm ngăn lâng đh’rứah t’váih
bhiệc bhrợ doó lấh g’lếêh đoọng ha đhanuôr cóh zr’lụ. c’nắt t’ruíh “ jưn jứah
xay moon h’cơnh choom bhrợ cha” t’ngay đâu, đhanuôr lâng pr’zợc nắc đh’rứah
chấc năl cr’noọ bh’rợ nâu ấ!
#
Chô ooy chr’hoong Cờ Đỏ, thành phố Cần Thơ cóh hânnoo đác dâng đhậu c’moo đâu,
râu azi bơơn lum lêy nắc pazêng clung ruộng zêng đác nong lít. Đh’rứah lâng râu
k’đháp k’ra cóh hânnoo đác dâng đhậu nắc túh chô âng đơơng bấc k’tiếc lụ laliêm
nắc pr’đợơ đoọng ha đhauôr ĐBSCLpa dưr pa bhrợ ta têng, pa dưr pa liêm tr’mung
tr’méh. Cóh đếêc, cr’noọ bh’rợ băn a xiu cóh ruộng ha roo nắc zêng bơơn đhanuôr
cóh chr’hoong Cờ Đỏ bhrợ têng lâng âng chô bh’nơơn dal lấh chóh bhrợ ha roo
hânnoo 3. tu nâu đoo nắc cr’noọ bh’rợ băn a xiu ting c’lâng “ tự nhiên” zên
k’rong băn ếp, ch’na bh’năn nắc doó bil bấc zên. Ting cơnh pa căn Ngô Thị Tiến
ắt đhị vel Đông Hoà, chr’val Đông Hiệp, chr’hoong Cờ Đỏ nắc tước hânoo đác dâng
đhậu nắc băn a xiu ruộng xăl tu chóh bhrợ ha roo hânnoo 3, bhiệc nâu doó bil
cr’chăl k’rang lêy ha dợ bh’nơơn âng chô nắc liêm dal bhlầng:
Băn a xiu liêm choom lấh bhrợ ha roo hânnoo
3, tu ha roo hânnoo 3 cắh vêy âng chô bh’nơơn liêm dal mơ băn a xiu, muy zập
zên k’rong bhrợ a năm, cắh cợ ta bhúch. Cóh bh’nụ zi ắt nắc lêy pân lơơng băn a
xiu, a cu cung ting băn, doó chấc k’rang lêy, a xiu pậ nắc coop bơơn đơơng pa câl.
Ha
dợ lâng t’coóh Đặng Văn Đây ắt đhị chr’val Đông Hiệp, chr’hoong Cờ Đỏ nắc ma
nuýh vêy kinh nghiệm cóh bhiệc băn a xiu ruộng k’nặ 10 c’moo đâu đoọng năl, nâu
đoo nắc cr’noọ bh’rợ băn chóh âng chô bh’nơơn liêm dal bhlầng đoọng ha đhanuôr
cóh hânnoo túh bhlong. Ting đếêc, đhanuôr nắc k’rong câl lái lâng acoon m’ma (
pa bhlầng nắc a xiu mè lầng a xiu chép) âng chô băn plóh cơnh đếêc, ha dợ zên
bh’năn băn lâng k’rang lêy cung doó bấc. ch’na bh’năn âng a xiu nắc xrắh,
n’jăng ha roo cóh ruộng tợơ ơy bơơn xoót hânnoo tợơp đếêc lâng đợ k’tiếc liêm
tợơ glúh đác túh âng chô.
XoỌc đâu
đhị chr’hoong Cờ Đỏ, mặt đác băn plóh a xiu cóh đhăm ruộng k’nặ 5000ha, cóh
đếêc k’rong bấc bhlầng nắc đhị apêê chr’val Thơi Hưng, Thới Xuân, Đông Hiệp
lâng Đông Thắng. pa bhlầng c’moo đâu nắc túh chô đấh lấh pazưm đh’rứah lâng vel
đong k’rong bhrợ bh’nậ đác nắc đhr’năng đhanuôr bơơn tợơ a xiu nâu cung zăng
bấc. bh’nơơn âng chô dâng tợơ 6-7 ức đồng/ha/hânnoo. T’coóh Lâm Minh Trí,
Trưởng phòng NN&PTNT chr’hoong Cờ Đỏ, tpHCM đoỌng năl, cr’noọ bh’rợ băn a
xiu cóh ruộng ha roo chroi k’rong bhiệc xăl j’niêng cr’bưn âng đhanuôr muy năl
chóh ha roo. Đh’rứah lâng đếêc nắc băn a xiu ruộng đhị hânnoo túh bhlong dzợ
choom k’chệêt râu cr’ay lâng đớc phân, k’tiếc liêm cóh clung, liêm choom bhlầng
đoọng ha roo hânnoo ha ót ha pruốt.
Acu lêy nâu đoo nắc cr’noọ bh’rợ liêm choom
lâng đanh mâng, tu bêl hêê bhrợ ha roo hânnoo 3 nắc cr’chăl đoọng ha k’tiếc
choom bhrợ pa liêm nắc cắh liêm mơ lâng
bhiệc băn a xiu ruộng. tu băn a xiu bêl đác túh chô nắc tợơ ơy băn
k’tiếc dưr liêm lấh mơ lâng đhanuôr chóh bhrợ ha roo hânnoo ha ót ha pruốt xang
nắc doó lấh bil zên câl phân za nươu, tu cơnh đếêc bh’nơơn ha roo âng chô liêm
dal bhlầng. Nâu đoo nắc râu liêm choom bhlầng âng cr’noọ bh’rợ 2 ha roo 1 a
xiu, zúp đoọng pa liêm k’tiếc lâng pa xiêr zên bạc bhrợ têng ha roo hânnoo ha
ót ha pruốt.
Bh’nơơn
tr’mung tr’méh cóh đhr’năng bhrợ têng cr’noọ bh’rợ băn a xiu cóh ruộng ha roo
cóh hânnoo túh bhlong cắh muy âng chô râu liêm choom đoọng ha đhanuôr nắc dzợ
pa ếp dưr váih đhr’năng pr’lúh cr’ay cóh ha roo; lâng pa xiêr bhiệc đươi dua za
nươu hoá học, pa xiêr râu nha nhự đoọng ha môi trường. tu cơnh đếêc, cóh
cr’chăl ha y đh’rứah lâng bhiệc băn a xiu
ruộng cóh hânnoo túh bhlong nắc bhiệc xay bhrợ cr’noọ bh’rợ băn a xiu
lóc vèo lâng băn a đúh vèo cóh hânnoo túh bhlong nắc bơơn ta bhrợ têng đoọng
đươi dua râu ch’na bh’năn tự nhiên lâng c’rơ bhrợ têng doó lấh g’lếêh g’lêêng,
chroi k’rong bhiệc pa dưr tr’mung tr’méh âng đhanuôr vel đong./.
Viết bình luận