Mướp a tăng nắc dzợ ng’đớc cơnh lơơng nắc khổ qua, muy rau t’nơơm vêy chr’nắp, cóh bhúh âng t’nơơm mướp, vêy p’lêê choom ng’cha. Xoọc đâu, bấc pr’loọng đong đhanuôr chóh bhrợ t’nơơm chr’nóh liêm choom bấc ooy kinh tế. T’ruíh: Jưn jứah xay moon h’cơnh choom bhrợ cha bêl đâu, xay truíh tước ooy đhanuôr lâng pr’zớc bh’rợ chóh t’nơơm mướp a tăng h’cơnh choom liêm choom bhlâng.

         1 Cr’chăl ng’chóh:

         Mướp a tăng nắc choom ng’chóh coh prang c’moo. Liêm choom bhlâng nắc tơợ c’xêê 10 tước c’xêê 1 

Mướp a tăng chóh cóh bấc cơnh k’tiếc, nắc k’tiếc chóh u nhoonh ra bụ, pách dziệt bhơi, liêm choom bhlâng nắc k’tiếc vêy m’bứi tr’lúc chuôh.

          K’tiếc ng’pếch cha choóh nắc dziêết bhơi, puáh đớc tơợ 15- 20 t’ngay bêl k’nặ choh.

Bhrợ hân luung bhứah tơợ 0,6 tước 0,8m, tưới đác bấc đoọng vêy bấc độ ẩm coh k’tiếc, ting n’nắc bha lếp màn truíh hân luung chóh, glụ ga lóp pa céch màn ooy hân luung k’tiếc chóh, đoọng bhơi doọ choom chắt, pay n’jeh cr’đe n’lêệt zư màn n’nắc doọ choom tân jấh. Glúh boọng đoọng chóh, bhlưa âng boọng chóh mơ 0,55m.

           Bón l’lăm vôi k’dâng tơợ 90- 100kg cóh 1 r’bhâu m2

          Bón êế a ọc, t’rí, c’roóc ơy goóh tơợ 2- 3 tấn đh’rứah lâng 15kg Super lân lâng 15 kg Kali lâng 10kg Urê, đợ phân n’nâu nắc ng’bón đhị m’pâng âng hân luung chóh, bhlưa âng hân luung chóh mơ 1,2m.

           3 Ra văng cr’liêng chóh lâng chóh

         Cr’liêng nắc ng’trọm cóh đác đớp pa puýh mơ 2 za hương đác puýh lúc lâng 3 za hương đác chrộ, trọm đác mơ tơợ 5- 6 tiếng đồng hồ, xang n’nắc pay n’đắh đác ga lóp đớc cóh bhai, xang mơ 2 t’ngay nắc pay rao pa sạch cr’liêng, xang n’nắc nắc ga lóp đớc tước bêl choom m’bhốc t’nơơm nắc đơơng chóh.

Lêy ghít: Cắh choom đớc cóh bhai pa bhlâng puýh, cơnh đêếc nắc bhrợ ha cr’liêng u hư lâng cắh choom đớc riáh chắt pa bhlâng nắc ha dzợ ng’đơơng chóh, buôn bhrợ ha riáh tr’đéh.

          Cr’liêng cha bêết ooy k’tiếc đhậu mơ 0,2cm, xang ng’chóh nắc đha lóp muy lang n’jăng, cắh cậ ng’buy bloo, cắh cậ lâng êế a óc, t’rí, c’roóc ơy goóh. 7 t’ngay xang tơợ bêl choh, nắc đéh lơi đợ t’nơơm cắh mặ chắt váih, đớc đợ t’nơơm chắt váih k’rơ.

        Chóh đớc muy bơr t’nơơm cóh bầu k’tiếc, đoọng chóh p’xoọng đợ t’nơơm căh chắt váih, crêê bh’ruy cắp cha.

          4 Phân bón

         Phân Urê 20kg lâng 5kg DAP nắc bón p’xoọng mơ 7 t’ngay bón muy chu. Clúh boọng ga mắc mơ 1,5cm, đhậu mơ 0,3cm đăn ooy t’nơơm chóh mơ 15cm, đớc phân ooy đêếc, 1 zr’hiíc phân urê. G’lúh nắc clúh boọng đhị m’pâng âng bơr t’nơơm nắc bón muy zr’hiíc phân DAP ooy boọng.

        Ha dang lêy t’nơơm dưr váih zíh nắc choom phun p’xoọng phân bón ooy axậ vi sinh bhrợ t’váih pô đoọng váih p’lêê ting cơnh pa choom đhị chr’đhung…

           Nắc choom đươi đợ phân bón axậ ting cơnh bh’rợ nâu cơy:

           Nắc choom đươi đợ phân bón axậ ting bh’rợ cơnh đâu

            Bêl t’nơơm vêy tơợ 3- 4 axậ nắc phun HVP 401.N.

            T’ngay phun cớ đoọng t’nơơm choom dưr váih liêm choom, axậ lâng riáh, bêl tước bêl t’nơơm tơớp váih pô nắc oo dzợ phun.

          Bêl lêy t’nơơm tơớp váih pô phun HVP Auxin Qrgani

            2 chu, bhlưa mơ 7 t’ngay 1 chu, cơnh đêếc nắc bhrợ đoọng ha t’nơơm váih bấc p’lêê.  Xang n’nắc nắc cớ đươi dua HVP 401.N, 7 t’ngay phun cớ muy chu đoọng bhrợ ha p’lêê ga mắc, pr’họm liêm.

            5 Zư lêy

            Đác tưới: Nắc đoọng zập đác đoọng ha t’nơơm dưr váih, chắt váih, pa bhlâng nắc cóh cr’chăl t’nơơm tơớp váih pô, váih p’lêê, g’đéch đhr’năng đớc clung chóh pa bhlâng xrêết đác, cắh cậ pa bhlâng bấc đác nong. Pa bhlâng nắc ch’mêết lêy ghít ooy đhr’năng đác hooi đhị clung chóh cóh hân noo boo.

Bhrợ dziết bhơi lâng cléh lơi đợ axậ crêê pr’lúh, đoong,

riáh đoọng ruộng doọ bấc váih pr’lúh.

             6 Zâl cha groong bh’ruy, pr’lúh

             -T’nơơm mướp a tăng buôn crêê đợ pr’lúh cơnh, a đing

đang bhrôông, bh’ruy t’viêng, a nhiíh, pr’lúh n’xọ cóh riáh, pr’lúh răng t’nơơm… Nắc vêy đợ z’nươu đoọng phun t’bil vêy ta pa choom.

              7 Pay pa chô

             Xang bêl chóh mơ tơợ 36- 38 t’ngay nắc choom pêếh pay p’lêê, mơ 1 t’ngay pay pa chô muy chu, cr’chăl pay pa chô đanh mơ 2 c’xêê, muy t’nơơm váih tơợ 2- 4 kg. Đợ p’lêê ng’bơơn tơợ 2- 4 tấn cóh muy r’bhâu m2.

               Rơơm kiêng đhanuôr lâng pr’zớc chóh bhrợ liêm choom./.

 

KỸ THUẬT TRỒNG MƯỚP ĐẮNG

         Mướp đắng hay còn gọi là khổ qua, một loại cây có giá trị lớn, thuộc họ bầu bí, có quả ăn được. Hiện nay, nhiều nhà nông đầu tư phát triển loại mướp đắng cho hiệu quả kinh tế rất cao. Tiết mục “Cùng nhau bàn cách làm ăn” hôm nay, thông tin đến bà con và các bạn kỹ thuật trồng cây mướp đắng cho hiệu quả cao.

1. Thời vụ

   Mướp đắng có thể trồng quanh năm. Tốt nhất là từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau, vụ hè thu năng suất cao nhưng thuờng bị ruồi đục trái phá hại.

   2. Chuẩn bị đất và bón phân lót

   Mướp đắng trồng được trên nhiều loại đất khác nhau nhưng kết cấu đất phải tơi xốp, thoáng khí, sạch cỏ, tốt nhất là loại đất thịt pha cát.

   Đất được cày xới lượm sạch cỏ, phơi đất 15-20 ngày trước khi trồng.

   Lên luống rộng từ 0,6 đến 0,8m, tưới nước nhiều cho có ẩm độ trong đất, tiến hành căn màng phủ theo chiều dài của luống, kéo bìa màng phủ xuống sát mép rãnh để khống chế cỏ mọc, lấy tre làm thành chiếc đủa ghim màng phủ lại, tránh gió bay. Đục lổ để gieo hạt, mỗi lổ cách nhau 0,55m.

   Bón lót vôi khoảng 80-100Kg/1.000m2

   Bón lót phân chuồng hoai 2-3 tấn + 15Kg Super Lân + 15Kg Kali + 10Kg Urê, số phân này bỏ giữa tim hàng theo chiều dài ruộng, tim hàng này cách tim hàng kia là 1,2m.

2. Chuẩn bị hạt và gieo hạt

   Hạt phải xử lý nước ấm 2 sôi 3 lạnh ngâm trong vòng 5-6 giờ sau đó vớt ra đem ủ vào khăn ẩm, sau 24 giờ đem rửa sạch hết lớp nhờn ngoài vỏ hạt, rồi đem ủ lại đến khi hạt nứt nanh thì đem gieo.

   Chú ý: Đừng để khăn ủ quá ẩm sẽ làm hư hạt và đừng để rễ mọc dài khi đem gieo rễ dễ bị gãy.

   Hạt gieo trực tiếp vào đất sâu 0,2cm, đặt hạt đứng cho đầu nứt nanh xuống dưới, gieo xong phủ 1lớp rơm mỏng hoặc lớp tro hoai hay phân chuồng hoai, để che phủ hạt. 7 ngày sau gieo tiến hành tỉa bỏ bớt những cây sinh trưởng kém chỉ để lại 1 cây khoẻ mập.

   Trồng dự trù một số trong bầu đất, để trồng dậm những cây không lên, bị sâu bệnh phá hại.

3. Phân bón

          Phân Urê 20Kg + 5Kg DAP dùng bón thúc cứ 7 ngày bón 1 lần
         Dùng cây dài có đường kính 1,5Cm đục lỗ sâu 0,3Cm về phía trà le, cách cây khổ qua 15Cm, bỏ phân vào lỗ, 1 muỗng canh phân Urê. Lần 3 đục lỗ giữa 2 cây khổ qua trên mặt luống bón 1 muỗng canh DAP vào lỗ.

         Nếu thấy cây phát triển chậm có thể xịt thêm phân bón lá vi sinh kích thích ra hoa đậu trái theo sự hướng dẫn ghi bao bì..

            Có thể sử dụng các sản phẩm phân bón lá theo quy trình sau:

          -Khi cây có 3 – 4 lá phun HVP 401.N. 7 ngày phun lập lại 1 lần giúp cây phát triển tốt thân, lá và rễ, đến trước khi cây bắt đầu ra hoa rộ thì ngưng phun.

          - Khi thấy cây chuẩn bị ra hoa rộ phun HVP Auxin Qrganic 2 lần cách nhau 7 ngày/1 lần, như vậy sẽ giúp cây đậu nhiều trái. Sau đó tiếp tục sử dụng HVP 401.N, 7 ngày phun lập lại 1 lần để giúp trái to, màu sắc đẹp.

           4. Chăm sóc

          - Nước tưới: Cần cung cấp đủ nước cho cây sinh trưởng, phát triển, nhất  là giai đoạn cây ra hoa kết quả, tránh để ruộng quá khô hạn hoặc ngập úng. Đặc biệt chú ý việc thoát nước trong ruộng trong mùa mưa.
           - Làm sạch cỏ dại và tỉa bỏ những lá bị sâu bệnh, nhánh gốc cho ruộng được thông thoáng.

            5. Phòng trừ sâu, bệnh

           - Cây mướp đắng thường mắc các loại bệnh như nhện đỏ, sâu xanh da láng, bọ rùa vàng, bệnh lở cổ rể, bệnh chết cây con, bệnh chết cây, bệnh đốm lá,…. Mà có những loại thuốc tương ứng phun xịt theo hướng dẫn.

            6. Thu Hoạch

           Sau khi gieo được 36-38 ngày thì bắt đầu thu hoạch, cứ cách 1 ngày thu họach 1 lần, thời gian thu hoạch kéo dài 2 tháng, mỗi cây cho 3-4 Kg. Năng suất đạt 2-4tấn/1.000m2.

Chúc bà con và các bạn thành công ! ./.