Cơnh
lâng râu đha hum yêm, bấc chất dinh dưỡng, cóh bấc c’moo c’xêê zêl prúh a rập a
bhuy, bhơi nhíp ta luôn nắc muy râu ch’na cắh choom cắh vêy cóh bêl cha cha zấp
t’ngay âng bộ đội ặt cóh crâng bhơi. T’ngay đâu, bhơi nhíp đh’rứah lâng muy bơr
râu bhrơi crâng n’lơơng âi lâng xoọc nắc râu yêm chr’nắp lâng nắc đhị thu nhập
đoọng ha bấc pr’loọng đong đhị tỉnh Bình Phước. c’nặt t’rúih “ Jưn jứah xay
moon ng’cơnh choom bhrợ cha” t’ngay đâu, đha nuôr lâng pr’zớc đh’rứah chơớc năl
đợ m’ma bhơi crâng bơơn đha nuôr tỉnh Bình Phước chóh toor đong đoọng pa dưr
kinh tế ớ!
A noo Điểu Kinh ặt cóh vel 5, chr’val
Minh Hưng, chr’hoong Bù Đăng xoọc vêy k’noọ 1 sào ktiếc chóh bhơi nhíp c’chăl
lâng điều. ting a noo Kinh, bhơi nhíp bêl ahay nắc chắt váih bấc cóh crâng,
kiêng vêy bhơi nhíp úh cha nắc choom moọt ooy crâng cắt pay, vêy bêl bil toong
t’ngay nắc vêy đhêệng cha. Lấh đhị đêếc, đhăm crâng ting t’ngay ting hắt, bhrợ
ha bhơi nhíp dưr pr’hắt a năm. Đoọng vêy bhơi cha doó ga lêếh moọt ooy crâng, a noo âi đh’rứah lâng
pr’loọng đong rố chô đơơng chóh đhị toor đong. Lấh 3 c’moo chô đơơng chóh,
pr’đhang bh’rợ n’nâu âi chô đơơng đoọng ha noo bấc râu liêm crêê, đhị bêl đêếc bh’rợ
zư x’mir lêy nắc doó vêy k’đháp. A noo Điểu Kinh moon:
Lướt
tước crâng rố pay mơ chr’piết têy chô đơơng chóh, dâng 2 c’xêê nắc ch’mặt váih
m’bhốc, c’moo tr’nơợp acu cắh âi cắt cha, c’moo t’tun nắc vêy cu cắt cha. Đương
đợ bêl boo nắc ha dợ chóh, n’đhơ doó chấc bón phân.
Ha dợ pr’loọng đong t’coóh Điểu Đan công
ặt cóh chr’val Minh Hưng… nắc chóh c’chăl bhơi nhíp đh’rứah lâng lấh 1,2 hecta
điều lâng ca cao. Pr’đhang bh’rợ n’nâu âi đoọng pr’loọng đong t’coóh vêy đhị pa
chô ta luôn cóh c’moo. T’coóh Đan đoọng năl, xoọc 1 kg bhơi nhíp tơợ 40-50
r’bhâu đồng, moọt hân noo p’răng choom dưr dzoóc tơợ 50-70 r’bhâu/kg. âi 1 sào
bhơi nhíp cóh 1 c’xêê vêy bơơn dâng 20 kg tu nhum, cơnh lâng zên pa câl nắc
40-50 r’bhâu đồng/kg, muy c’xêê c’la bhươn vêy bơơn pa chô z’zăng tơợ bh’rợ
chóh bhơi n’nâu. Cắh muy vêy p’xoọng râu pa chô, bhrợ bhr’lậ g’lúh cha cha ha
pr’loọng đong, bh’rợ chóh bhơi nhíp dzợ vêy muy râu pr’đươi, nắc đoo doó choom
bhrợ z’ruốh k’tiếc hân noo boo, pa xiêr đợ phân bón, pa dưr râu g’búh âng
k’tiếc. t’coóh Điểu Đan đoọng năl:
Moon pa zum đoọng buôn ha dang bêl a đay
tr’vâng, cắh loon lướt chợ… chóh bhơi cóh toor đong nắc u liêm crêê… bơr cớ nắc
chóh cóh toor đong đoọng cha groong râu z’ruốh k’tiếc nang chr’nóh âng đay.
Đhị râu la lua đoọng năl, pr’đhang bh’rợ
chóh c’chăl bhơi nhíp nắc chô đơơng bấc râu liêm crêê, tu cơnh đêếc pr’đhang
bh’rợ n’nâu ting t’ngay ting bơơn bhrợ t’bhứah. Ting cơnh dáp lêy, xoọc đâu âi
vêy lấh 200 hecta t’nơơm chr’nóh bơơn đha nuôr cóh chr’hoong Bù Đăng chóh
c’chăl lâng bhơi nhíp, cóh đêếc nắc muy dáp cóh chr’val Minh Hưng nắc 110
hecta. Ting cán bộ chuyến nông chr’hoong Bù Đăng, bhơi nhíp buôn bhlâng chặt
váih lâng đơớh dưr pậ. ma nứih chóh doó bil c’rơ g’lêếh, doó đươi phân bón,
z’nươu tr’hâu, nắc muy đươi vêy boo cắh cậ tưới đác nắc tơơm dưr chặt liêm
t’viêng. Bhơi nhíp nắc râu tơơm kiêng ặt đhị gâm ngút, choom chóh c’chăl lâng
apêê tơơm công nghiệp n’lơơng, zooi đoọng ha tơơm choom zư đớc râu dzếp dzong,
cha groong râu z’ruốh k’tiếc. a noo Nguyễn Văn Giang, cán bộ trạm khuyến nông
chr’hoong Bù Đăng, Bình Phước đoọng năl:
Đha nuôr lướt rố cóh crâng chô đơơng chó cóh
bhươn đong, toor đong. U liêm crêê bhlâng doó ga lêếh ga lêêng zư x’mir lêy,
liêm crêê đoọng đươi dua tu doó đươi z’nươu tr’hâu, phân bón. Muy râu cớ nắc
bêl chóh c’chăl công choom cha groong râu c’tiêl z’ruốh k’tiếc. A đoo choom
bhrợ g’búh k’tiếc.
XoỌc đâu, bhơi nhíp cắh muy bhrợ têng
đoọng ha g’lúh cha cha âng đha nuôr nắc dzợ bơơn apêê nhà hàng, t’mooi du lịch
záp bêl tước Bình Phước chơớc câl pay bấc. a moó Trần Mai Nhỏ, tiểu thương Chợ
Bù đăng đoọng năl:
Apêê
đoo câl chô úh bhrợ x’roọng, úh lâng n’hang… bhơi crâng nắc doÓ k’pân vêy
z’nươu tr’hâu râu rí. Apêê câl vêy ngai muy bơr kg, apêê đoo câl đoọng bhrợ
pr’hêl, moon za zum nắc cha râu đâu u crêê liêm, doó k’pân z’nươu tr’hâu râu
rí.
Đơơng âng bhơi nhíp đhị crâng chô cóh
cóh bhươn đong nắc muy pr’đhang bh’rợ chô đơơng bấc râu liêm crêê. Cắh muy pa
dưr thu nhập, bhrợ bhr’ậ k’tiếc k’buynh, pr’đhang bh’rợ n’nâu dzợ chroi đoọng
zư đớc muy râu bhơi crâng vêy yêm đha
hum, u liêm crêê ha c’rơ, đh’rứah lâng chroi đoọng bhrợ pa dưr râu văn hoá
ch’na đh’nắh âng đha nuôr tỉnh Bình Phước.
Viết bình luận