Bơơn zên k’ức đươi tợơ bhiệc pa trơơi a đhắh crâng lâng a’ọc n’tăm cóh đong
Thứ năm, 00:00, 09/10/2014


        Pa trơơi m’ma A đhắh crâng lâng a‘ọc  tăm băn cóh đong âng chô đhị zập g’lúh rứah nắc 9-10 p’nong a coon. Tợơ pa clắh tóh ca căn, a ‘ọc cha bấc đấh pậ. zập c’moo, dáp zên pa câl a’ọc, pr’loọng đong t’coóh Lô Văn Phải, acoon cóh Thái ắt đhị chr’val Tương Dương, tỉnh Nghệ An ơy bơơn k’nặ k’ha riêng ức đồng zên lãi. T’ngay đâu, ahêê nắc đh’rứah chấc năl cơnh băn a’ọc âng t’coóh Lô Văn Phải

        C’rool bh’năn âng t’coóh Lô Văn Phải nắc muy cóh pazêng c’rool bh’năn tr’nợơp đhị chr’val Tam Thái, chr’hoong Tương Dương, tỉnh Nghệ An. Zập c’moo, muy dáp zên pa câl a’ọc n’tăm nắc ơy âng chô đoọng ha t’coóh k’nặ k’ha riêng ức đồng zên lãi, cắh ơy dáp lâng zên bơơn tợơ crâng, a bóc a xiu. Đươi vêy pa dưr tr’mung tr’méh c’rool bh’năn nắc tr’mung tr’méh âng pr’loọng đong t’coóh Phải ting t’ngay ting k’bhố ca van.

        Cr’năn a’ọc tăm âng pr’loọng đong t’coÓh Lô Văn Phải zập bêl cung vêy tợơ 30-50 p’nong. Zập bêl lễ tết, díc điêl t‘coóh  pa câl tợơ 10-25 p’nong. T’ngay tr’cuôl c’xêê 1 nắc cr’chăl pa câl bấc bhlầng đhị c’moo, tợơ 15-20 p’nong; t’ngay tr’cuôl c’xêê 7 t’mêê đâu a hay pa câl 15 p’nong; bêl 2/9 pa câl cung z’zăng. Bấc bhlầng nắc apêê tợơ xuôi đấc câl bhrợ pr’hêl. Ma nuýh buôn câl nắc pa đhiêr xe tước c’rool bh’năn đoọng câl.

        A ngắh Thu k’điêl t’coóh Phải đoọng năl: chr’nắp 10 cân lệê a’ọc tăm nắc 1ức 300 r’bhầu đồng, bấc lấh 5 chu lâng a’ọc bhoọc. Lêy ting mơ clợơng âng zập pong nắc pa câl, vêy đoo p’nong bơơn 3 ức đồng, 4 ức đồng, vêy đoo p’nong 6 ức đồng.

        C’rool bh’năn âng pr’loọng đong t’coóh Phải ch’ngai tợơ trung tâm chr’val Tam Thái lấh 1km ting c’lâng xuôi chô ooy thành phố Vinh. Mị díc điêl t’coóh nắc tợơp bhrợ pa dưr c’rool bh’năn tợơ c’moo 1998 cóh đhăm k’tiếc bhứah dâng 6ha. Ắt ma mông liêm ta níh đha nâng, pa zay pa bhrợ ta têng, năl cơnh bhrợ cha, zập t’ngay t’coóh Phaỉ nắc bhrợ têng ha rêê ha lai, a ngắh Thu nắc pa câl hàng tạp hoá cóh trung tâm chr’val Tam Thái. N’jứah vêy ruộng ha rêê, n’jứah vêy bhiệc pa câl, tr’mung tr’méh âng pr’loọng đong zăng têêm ngăn. A ngắh Thu truíh “ mị díc điêl ơy lêy pr’đợơ bhrợ cha cóh đâu, nắc pa zay câl bhrợ c’rool bh’năn lâng chr’nắp 18 ức đồng, ma mơ lâng 1,5 cây vàng.

        Hay cớ bêl tợơp bhrợ têng cr’noọ bh’rợ c’rool bhươn tong, t’coóh Phải truíh: “ bhươn trun nắc ơy vêy, t’coóh đoọng pếch a bóc băn a xiu, xang nắc chóh n’loong. Pa zay bhrợ têng, đhơ cơnh đếêc cung cắh lấh âng chô bh’nơơn. A xiu cắh đấh dưr pậ tu đác nắc pay tợơ tâm k’ruung. Crâng keo tước cr’chăl pa câl nắc chr’nắp ếp, pa câl cắh ngai câl. Bh’nơơn bơơn tợơ bhươn trun cung cắh têêm ngăn, vêy c’moo bơơn ch’nắp dal, vêy c’moo nắc ếp cắh cợ bil bal zêng.

        Gría c’rool bh’năn vêy 1 acoon tâm đác bhứah mơ 3 chương, hooi c’róc k’réc toong t’ngay hi dưm. A ngắh Thu môn nắc tước hânnoo đác túh, acoon tâm đác nâu nắc h’kấh mị n’đắh, bhrợ p’loong, c’lâm bấc n’loong n’kuông cóh bhươn. Cắh lêy lêy zập bh’nơơn bh’rợ zập c’moo ting long lâng k’ruung đác, a ngắh dáp lêy nắc k’đươi ma nuýh bhậ pa liêm. Zên tợơ pa câl t’rí k’roọc, tợơ pa câl hàng zập k’eong đoọng bhiệc bhrợ bh’nậ nâu. Tước bêl bhậ xang, pr’loọng đong t’coóh nắc bil lấh 400 ức đồng. mị díc điêl nắc ting năl gít lấh mơ bhiệc pa chắp lêy đhị bhrợ cha, k’rong bhrợ liêm glặp.

        C’moo 2010, bơơn lêy bhiệc đươi dua âng đhanuôr đắh lệ a’ọc tăm, a đhắh crâng ting bấc lấh, cóh đếêc m’ma a‘ọc tăm âng vel đong xoọc ting bil pất r’dợ, díc điêl t’coóh Phải nắc quyết định xăl c’lâng bhrợ cha, k’rong 70 ức đồng, chấc lướt tước Thanh Hoá câl m’ma. Bêl đếêc díc điêl t’coóh ting k’bhúh âng Phòng Nông nghiệp âng chr’hoong, k’đươi apêê xay moon, pa choom đoọng, câl 3 p’nong a’ọc căn, 1 p’nong bhong.

        Bhiệc tợơp băn muy râu m’ma t’mêê cắh vêy buôn. Cr’chăl tr’nợơp, tu cắh ơy vêy kinh nghiệm k’rang lêy nắc pazêng rúh acoon t’mêê rứah nắc chệêt tu cha kếêt, tu bool p’răng, rúh nắc cắh choom dưr pậ. bấc hi dưm, díc điêl t’coóh cắh choom bếch, pa chuynh óih, k’op cóh loom zập p’nong a’ọc đoọng pa ngăn. Đhơ cơnh đếêc nắc tước t’ngay bhrương cung âng tập lứch m’pân cr’năn, chợơ pa bhlầng.

        N’jứah bhrợ, n’jứah k’rong k’tom kinh nghiệm cóh bhiệc băn a’ọc, băn t’bâc cr’năn : a đhắh crâng rứah cắh bấc, buôn lướt pr’noong glúh bhoóc, zịh dưr pậ, chếêt bấc. Acu băn đh’rứah lâng 3 p’nong a’ọc căn n’tăm, pa trơơi m’ma lâng ađhắh bhong nắc vêy rứah 9 p’nong, 10 p’nong, a’ọc nâu buôn cha cha. Bêl pa clắh tíh ca căn, băn cung buôn bê bhlầng. tu cơnh đếêc nắc acu quyết định pay a’ọc tăm âng vel đong pa trơơi m’ma lâng a đhắh crâng.”

        Cr’noọ bh’rợ nâu cắh muy zúp đoọng pr’loọng đong t’coóh Lô Văn Phải t’bấc zên nắc dzợ bhrợ t’váih bhiệc bhrợ đoọng bấc ngai lơơng cóh vel Lũng, cung cơnh chroi k’rong bhiệc pa dưr băn a’ọc âng vel đong xoọc ắt zâng lâng đhr’năng bil pất…

        Vel Lũng, chr’val Tam Thái xoọc vêy 214 pr’loọng, cóh đếêc vêy 80% nắc đhanuôr acoon cóh Thái ắt mamung. Nắc moot c’xêê 2m c’xêê 3 lâng c’xêê 7, 8, pr’loọng đong t’coóh Phải nắc vắ pa xoọng ma nuýh bhrợ têng đoọng pa dưr bhươn chr’nóh. Tước bêl đhanuôr cóh vel kiêng vêy bhiệc bhrợ nắc díc điêl t’coóh cung r’pặ đoọng bhrợ têng cóh c’rool bh’năn. Muy t’ngay bhrợ têng, a ngắh Thu chrót đoọng 150 r’bhầu đồng, cắh cợ pay ha roo ch’néh, phân bón đhị cửa hàng.

        Ting cơnh t’coóh Nguyễn Trọng Tân- Chủ tịch UBND chr’val Tam Thái, tợơ cr’noọ bh’rợ tr’nợơp âng díc điêl t’coóh Phảo, tước nâu kêi chr’val nắc ơy vêy 10 cr’noọ bh’rợ bhrợ cha cơnh đếêc./.

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC