Chóh cram Bát Độ pay a băng nắc âng chô bh’nơơn liêm dal bhlầng. A băng cram Bát Độ cha yêm pa bhlầng, doó cần zệê  chệên cơnh zập râu a băng, choom cha hất, bhrợ a băng k’dúa… Cóh t’ruíh jưn jứah xay moon h’cơnh choom bhrợ cha, a zi nắc xay moon đoọng ha đhanuôr lâng pr’zợc xợơng cơnh chóh bhrợ lâng k’rang lêy cram Bát Bộ pay a băng.

        1. Chớih pay k’tiếc đoọng chóh

        Cram Bát Độ đoọng pay a băng nắc doó cần chóh đhị k’tiếc lấh u liêm, ha dợ nắc lêy chóh đhị k’tiếc xốp lâng dzệêp mát. Cram nắc chóh đhị k’tiếc cợơng, xốp, bấc mùn, k’tiếc dzệêp dzong ha dợ đác choom hooi. Liêm choom bhlầng nắc zập râu k’tiếc lụ liêm truíh k’ruung, k’tiếc cóh ha rêê nắc dzợ k’tiếc crâng.

        2.Chớih pay m’ma:

        Bêl pa trơơi m’ma tợơ hom t’nơơm, nắc chớih pay pazêng t’nơơm m’bhộc 1 c’moo, oó pay t’nơơm lalấh nhuum ha dợ cung oó pay t’nơơm lalấh griing. Ha dang m’ma bơơn pay tợơ đoong nắc lêy chớih pay pazêng t’nơơm bơơn ươm cóh muy c’moo lâng ơy váih muy rúh a băng t’mêê, chắt hi la, vêy riáh thứ cấp.

         3.Pa trơơi m’ma

        *Pa trơơi m’ma lâng chóh t’nơơm

        Lang zập râu cram chắt ting k’bhúh nắc choom pa trơơi m’ma lâng bhiệc chóh t’nơơm cắh cợ nắc chóh đoong. Bhiệc chóh lâng t’nơơm nắc đơ buôn bhlầng, nắc lêy chớih pay t’nơơm cram m’bhộc 1 c’moo, moọt hân noo ha pruốt nắc pác pay tợơ m’bur, lúc n’nóh lâng lụ cóh a bóc g’lọp pa đhiêr riáh, bêl ơy chắt riáh t’mêê nắc đơơng pay chóh.

        *Pa trơơi m’ma lâng bhiệc chóh tợơ đoong n’tật:

        Chóh tợơ đoo nắc k’đháp bhlầng lâng k’đươi nắc vêy kinh nghiệm. Cóh t’nơơm căn, chớih pay đoong vêy pr’họom t’viêng bhlầng, cắt lơi tu đớc 2-3 mắt, xang đếêc nắc cưa t’nơơm dâng 2/3 đường kính, pay dua n’nóh nhar cắh cợ nắc sơ k’bhông đớc đanh lâng k’tiếc, chất kích tích đoọng váih riáh, zập ngăn puôl oou t’nơơm, xang nắc puôl lâng nilon pa liêm. Lấh 20-30 t’ngay nắc lêy ch’mệêt n’đoo đoong chắt vaih riáh nắc cắt t’moọt ooy bầu k’tiếc. Bầu k’tiếc nắc vêy pazêng 90% k’tiếc chuốh pha; 9% ếê k’roọc t’rị ơy đớc đanh; 1% supe lân lang luúc pa liêm. Đớc bầu váih hân lung tưới đác zư ngăn ta luôn. Băn bầu 6-8 c’xêê nắc t’nơơm chắt hi la lâng riáh nắc choom lướt chóh.

        4.Cơnh chóh lâng k’rang lêy cram pay abăng

        * ra văng k’tiếc lalăm chóh

        Đhị k’tiếc cắh vêy bấc dinh dưỡng nắc chóh t’nơơm k’bhúh a tuông đoọng pa liêm k’tiếc lalăm 1 c’moo, tợơ lấh bêl bơơn pay, cr’liêng nắc lêy g’lấp zêng bha lầng, đoong lâng hi la âng t’nơơm k’bhúh a tuông đoọng t’bấc chất mùn, lụ bhrợ pa liêm k’tiếc.

        Nắc lêy chóh 500t’nơơm/ha. (18t’nơơm/sào)

        Lalăm chóh nắc lêy pếch abóc. Zập boọng bhứah 70cm; dal 70cm; đhậu 70cm. đhị k’tiếc căh liêm bắc pếchy đhậu bhứah lấh; bhứah 1m, dal 1m, đhậu 70cm. hân luun nâu lâng hân luun tốh ch’ngai 5m, t’nơơm nâu lâng t’nơơm lơơng 4m.

        Lớp k’tiếc mặt cuốc lalăm, đớc muy đắh; lớp k’tiếc cuốc t’tun đớc muy đăh.

        BoỌng cuốc xang bơơn ar dâng 30 t’ngay lalăm chóh.

        G’bur ếê t’rị k’roọc lalăm chóh 5-10 t’ngay nắc g’bur phân mơ 15-20kg ếê t’rị k’roọc lâng 0,250kg NPK. Zr’lụ mị phân nâu ooy boọng lalăm xang nắc đoọng k’tiếc cuốc lalăm luúc lâng ếê t’rị k’roọc, k’tiếc cuốc t’tun g’lấp t’tun. N’jứah g’lấp n’jứah bhrợ k’tiếc đoọng nhar lâng luúc m’bứi đhêl k’tứi, riáh nắc đớc cóh nguôi boọng. K’tiếc g’lấp nắc ếp lấh k’tiếc cóh piing mơ 5cm đoọng g’lọp n’nóh zư ngăn đoong ha t’nơơm.

        *Cr’chăl chóh

        Cr’chăl chóh moọt c’xêê 2-3 lâng c’xêê 8-9, ha dợ liêm choom bhlầng nắc moọt c’xêê 2-3 âm lịch zập c’moo, chớih pay t’ngay gâm mát váih boo đoọng chốh.

     *Cơnh chóh

    Đớc t’nơơm chóh đa đêng 45 độ t’ping lâng mặt k’tiếc. Đớc m’ma chóh đhị m’pâng boọng xang nắc g’lấp k’tiếc, đị đoọng mâng k’tiếc cóh dứp lâng đhiêr m’ma chóh. Pay đươi k’tiếc nhar nắc bui cóh đhiêr t’nơơm chóh, cợơng tợơ mặt k’tiếc âng m’ma chóh nắc 5cm.

    Pay đươi n’nóh, mùn n’nóh g’lấp cóh piing mặt k’tiếc  cóh boọng chóh cợơng 3-5cm. x’rịa nắc tưới đác pa bấc.

    Pa ghít: Lalăm chóh nắc lơi nilon lâng oó bhrợ ta pươi k’tiếc cóh bầu.

     *K’rang lêy

     Pazêng c’moo tr’nợơp, đợ g’lúh k’rang lâng bhrợ bơi nắc 3 c’xêê 1 chu pazưm lâng plum n’nóh đhiêr t’nơơm, zooi đoọng ha t’nơơm đấh váih riáh bêl tợơp chóh, t’váih pr’đợơ đoọng ha k’tiếc nhar xốp, liêm choom đoọng a băng dưr pậ. nắc lêy chóh luúc lâng t’nơơm k’bhúh a tuông đoọng cram g’lấp mặt k’tiếc zêl glúh hơi, zư k’tiếc ngăn lâng pa liêm k’tiếc.

Zập c’moo nắc lêy g’bur phân đoọng ha t’nơơm glúh bấc a băng, zập c’moo g’bur 2 chu: g’lúh 1 moọt hân noo ha pruốt lalưm bêl a băng váih (dâng c’xêê 1,2 âm lịch), zooi đoọng ha t’nơơm pa chô c’rơ dưr pậ.

     Ha dang vêy pr’đợơ, nắc tưới đác đoọng ha t’nơơm đhị pazêng t’ngay ch’noọng xớơt, zooi đoọng t’nơơm đấh dưr pậ lâng ha dưr liêm, t’váih pr’đợơ đoọng ha băng chắt liêm buôn.

     *Zêl cha groong pr’lúh cr’ay, a mọ…

     Đắh bha ruy: pa bhlầng nắc bha ruy vòi voi (pa hư m’bhộc a băng cóh dứp k’tiếc), bha ruy k’puôl hi la, a mịt pa hư hi la (pa bhlầng pa ghít tước bha ruy nâu bêl chóh c’moo t’nợơp). Bêl ơy bơơn lêy nắc coóp k’chệêt lơi. Lâng bha ruy vòi voi nắc pay đươi Dipterex pha oó coọc 500 chu đoọng phun, 3-5 t’ngay phun 1 chu. Lâng bha ruy k’puôl hi la lâng amịt nắc choom coop lơi đoọng k’chệêt căh cợ nắc Ofatox đoọng k’chệêt bha ruy lâng a mịt.

    Pay đươi nilon đoọng coop đhị bêl tợơp chóh lâng đươi kép lâng bả sinh học đoọng k’chệêt a mọ pa hư t’nơơm.

    Đắh tri cr’ay: nắc cr’ay k’hung đơ bấc, nắc lêy đươi dua za nươu Boocdo 1% cắh cợ Benlat đoọng phun, zập tuần muy chu.

   Zư lêy t’rị k’roọc lâng zập râu bh’năn lơơng pa hư. Nâu đoo nắc bhiệc chr’nắp bhlầng lêy bhrợ ta luôn./.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc tre Bát Độ lấy măng