XoỌc đâu, apêê cr’noọ bh’rợ băn a xiu, a’ọc.. cắh muy cơnh bhrợ têng đoọng pa dưr ca van dzợ nắc ting t’ngay ting bấc đhanuôr dzợ p’niên, c’la c’rol bhươn tong chếêc lêy, pa choom k’rong băn bấc râu bh’năn t’mêê lơơng, âng chô bh’nơơn liêm dal. Cr’noọ bh’rợ băn xoọng cr’đe- muy  râu a đhắh dzăm, ắt mamông cóh crâng da ding, ơy bhrợ t’váih c’lâng bhrợ cha t’mêê đoọng ha pr’loọng đong a moó Bhling Rị ắt cóh vel Pa Đhí, chr’val Zuốih, chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam. T’ngay đâu cóh c’nắt t’ruíh “ jưn jứah xay moon h’cơnh choom bhrợ cha” đhanuôr lâng pr’zợc nắc đh’rứah đương xợơng a moó Bhling Rị xay moon kinh nghiệm băn xoọng cr’đe âng pr’loọng đong đoo.

            Nắc ma nuýh tr’nợơp đhị chr’val Zuốih, chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam băn liêm choom a đhắh dzăm bơơn tợơ crâng k’coong nâu,  a moó Bhling Rị đoọng năl, nắc tu pr’đợơ tr’mung tr’méh ắt pa tếêt lâng da ding k’coong nắc a moó ta luôn moot ooy crâng bơơn coop xoọng cr’đe. XoỌc tợơp, díc điêl a moó coop đoọng bhrợ pr’dzăm cóh đong, nắc tợơ bơơn dự án Thuỷ điện Sông Bung 4 bơơn ta xay bhrợ, bấc thợ bhrợ têng ơy tước t’moóh câl đoọng bhrợ c’lút ộm a lắc. XoỌc tợơp nắc pa câl ch’ớh a năm. T’tun nắc lêy pa câl xoọng cr’đe nâu vêy âng chô zên, lâng bấc ngai zước câl, ha dợ cắh vêy đoọng pa câl, nắc díc điêl a moó pa zay băn.

            Zập t’ngay díc điêl zi moot ooy crâng pếch bơơn. Vêy bêl coop bơơn z’zăng, xang đếêc năc pa chắp tước bhiệc tợơp băn. Cắh cợ nắc câl pa xoọng tợơ lơơng đoọng câl chô băn. Chếêc năl tợơ sách báo lêy apêê cung vêy pa choom cơnh băn, tu cơnh đếêc nắc díc điêl zi pa zay băn.

            XoỌc tr’nợơp, díc điêl a moó nắc tợơp băn 4 cặp nắc đhị lấh 1 c’moo, cr’năn xoọng cr’đe ơy vêy tước 20 p’nong. XoỌc đâu lâng chr’nắp pa câl tợơ 150-250 r’bhầu đồng muy p’nong, zập c’xêê nắc díc điêl a moó cung vêy âng chô zên k’ức ha dợ doó bil bal zên bạc k’rong băn.

            XoỌng cr’đe nắc buôn băn bhlầng, zên bạc k’rong băn m’bứi, doó bấc bil cr’chăl k’rang băn, doó chấc k’đháp cơnh băn a’ọc. Đhơ đhơ râu a đoo cung choo cha cơnh riáh, cr’đe, cram, cr’liêng chr’nóh ch’bếêt, p’lêê p’coo… Bêl băl cóh đong nắc cung đoọng cha cơnh đếêc lâng pa xoọng đoọng a tao dzợ.

            Lêệ xoọng cr’đe nắc muy cóh pazêng pr’dzăm a yêm bhlầng bơơn bấc ngai kiêng dua. Đhơ cơnh đếêc, xoọng cr’đe cóh crâng ting pr’hắt chr’nắp lâng k’đháp đoọng bơơn coop. Tu cơnh đếêc, díc điêl a moó Rị nắc pa zay băn pa trơơi m’ma. Xoọc tr’nợơp tu cắh ơy ra văng pa choom c’năl cơnh băn đoọng liêm choom cung cơnh đương zêl cha groong pr’lúh cr’ay lâng pa dứah cr’ay đoọng ha xoọng cr’đe nắc díc điêl a moó lưm bấc râu k’đháp k’ra. Pa bhlầng nắc đắh bhrợ têng c’rol. Lấh muy c’moo băn a đhắh dzăm nâu, díc điele a moó nắc ơy pa chô kinh nghiệm đoọng ha đay. Đhị bêl bhrợ c’rol nắc lêy pếch t’bấc boọng đoọng xoọng cr’đe ắt. cóh boọng ắt n’nặc nắc vêy n’nóh lâng bhai ta lơi đoọng pa ngăn đhị pleng cha cếêt. Tu cơnh đếêc nắc c’rol lêy bhrợ đoọng nhâm mâng oó đoọng xoọng cr’đe pếch boọng xó ooy lơơng. Cóh đhiêr c’rol vêy tr’đuốh đớc đác ộm. A noo A rất Mong, k’díc a moó Bhling Rị đoong năl:

            XoỌng cr’đe tợơ tợơp m’coon tước bêl pay lệê nắc băn tợơ 4-6 c’xêê. Xoọng cr’đe ting t’coóh đay nắc lệê ting a yêm lấh. tước 3-4 c’xêê nắc a đoo m’coon muy chu lâng zập rúh nắc vêy 4-5 p’nong coon.

            Moon đớc âng díc điêl a moó Bhling Rị nắc cr’chăl ha y lêy pa liêm c’rol lâng k’rong băn cớ xoọng cr’đe. XoỌc đâu, pr’loọng đong xoọc băn t’bấc lâng chóh pa xoọng a tao đhiêr đong đoọng vêy chr’na bh’năn đoọng ha xoọng cr’đe.

            N’đhơ lệê xoọng cr’đe xoọc nắc pr’dzăm bơơn bấc ngai kiêng dua lâng liêm glặp lâng bhiệc xăl bh’rợ tr’nêng đoọng ha đhanuôr cóh da ding k’coong. Đhơ cơnh đếêc, đhị chr’hoong da ding k’coong chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam pazêng cr’noọ bh’rợ băn xoọng cr’đe cơnh pr’loọng đong a moó Bhling Rị, vel Pa Đhí, chr’val Zuốih nắc tự băn rơơi, cắh ơy vêy râu k’đươi moon tợơ apêê ngành chức nưng lâng zập cấp chin quyền./.