Puôn c’moo học đại học, đhơ đhơ ngai cung rơơm kiêng vêy muy bhiệc bhrợ liêm ta níh, glặp lâng râu âng đay bơơn học. Đhơ cơnh đếêc, nắc đhơ đhơ ngai cung cắh vêy bơơn pr’đoọng nắc đoo. Bấc ngai pr’zợc nắc moọt ooy thành phố Hồ Chí Minh cắh cợ nắc apêê thành phố ga mắc đoọng chếêc bơơn c’lâng bh’rợ lâng bh’nơơn âng chô z’zăng. Lâng c’lâng bhrợ cha âng zập ch’nắc zêng nắc k’đươi vêy râu pa zay tợơ loom đay. Lâng râu pa zay âng đay, đha đhâm Nguyễn Trí Vinh ắt đhị vel Phú Hạ, chr’val Hoà Sơn, chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng nắc ơy chếêc lêy đoọng ha đay muy c’lâng lướt lalay, bhrợ cha cóh đhăm k’tiếc âng vel đong đoo.
Azi chếêc lêy tước xưởng gia công cơ khí âng noo Nguyễn Trí Vinh ắt đhị chr’val Hoà Sơn, chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng. Xưởng nâu bhứah mơ 100m2 lâng zập râu đh’riêng máy móc, đh’riêng p’rá k’chăng âng apêê đha đhâm c’mor xoọc pa bhrợ ta têng cóh đâu. Pa châng lêy lâng apêê xưởng inox lơơng cóh vel đong thành phố nắc quy mô xưởng âng a noo Vinh cung cắh h’mơ, đhơ cơnh đếêc nắc cung râu pa zay lứch c’rơ, lứch loom âng ma nuýh đha đhâm nâu ơy bhrợ pa dưr tợơ a hay. Chr’nắp lấh mơ nắc đoo đhr’nong đong za zưm âng 40 đha đhâm ắt đhị vel Phú Hạ, chr’val Hoà Sơn. Pr’zợc Nguyễn Anh Quốc xoọc ting bhrợ têng cóh xưởng lấh 1 c’moo đâu ơy, xay moon:
Bhrợ têng cóh đâu cung thoải mái bhlầng. A noo Vinh buôn ắt pa đăn, đhơ cơnh đếêc nắc đhị pa bhrợ ta têng cung rợơng bhlầng. A đoo đoọng ha zi bhrợ têng ting pr’đươi mơ a đay mặ bhrợ têng, tu cơnh đếêc nắc đhơ đhơ ngai zêng pa zay bhrợ têng. Bhrợ têng đấh nắc đấh đhêy ặt, vêy bêl tước đhâng nắc xang ặ. Cr’chăl mơ dzợ nắc chô ooy đong zooi a mế a ma bhrợ ruộng tông. A zi cung cảm ơn a noo bấc bhlầng tu ơy t’váih bhiệc bhrợ đoong ha zi.
Nguyễn Trí Vinh c’moo đâu 35 c’moo, bêl a hay nắc hướng dẫn viên du lịch bhriêl pa bhlầng âng muy công ty lữ hành tợơ ơy tốt nghiệp ngành cử nhân p’rá Pháp, trường Đại học Ngoại ngữ Đà Nẵng. Pazêng t’ngay c’xêê chếêc la lướt zập prang k’tiếc k’ruung Việt Nam hêê, nắc bêl đoọng a noo Vinh bơơn lêy zập râu. Zr’lụ k’tiếc Hoà Sơn dzợ bấc râu k’đháp đha rựt. Đha rứt đha rắh âng vel đong a noo nắc tân toọn lâng râu dưr váih laliêm pr’hay đhị phố thị âng a noo ơy lướt z’lấh… Đhị vel đong âng a noo, bấc pr’zợc cắh vêy bhiệc bhrợ. Lâng xang nắc muy t’ngay Vinh quyết định rách chô ooy vel đong đoọng bhrợ cha:
Râu muy, bhrợ đắh du lịch nắc a cu lêy cắh tệêm ngăn, bhrợ têng ting hân noo, tu cơnh đếêc đhị cr’chăl cắh râu bhrợ nắc a cu pa chếêc lêy bhiệc bhrợ râu lơơng, t’váih bhiệc bhrợ đoọng ha ngai cắh ma tr’nêng. Râu muy nắc vêy bhiệc bhrợ, râu bơr nắc vêy bh’nơơn âng chô, a cu t’mêê lưm muy đối tác lâng a cu chớih pay bhiệc bhrợ têng inox nâu đoo.
Vinh chếêc lêy tước pazêng apêê xưởng bhrợ têng inox cóh thành phố lâng đắh lơơng đoọng pa choom bhrợ têng. Ơy năl râu cơ bản, a noo nắc quyết định đớc k’rong lứch đợ zên bạc ơy bơơn tợơ pazêng c’moo bhrợ têng hướng dẫn viên du lịch a hay đoọng câl máy gia công inox tr’nợơp cóh xưởng. Lâng c’lâng bh’rợ “ pay ếp băn đanh”, xoọc tợơp anoo nắc gia công pazêng cr’liêng bi inox đoọng t’boọ ooy móc xa nập đoọng ha pêê xưởng lơơng. Dâng 2 c’xêê, n’jứah bhrợ têng n’jứah pa chắp lêy máy móc, Vinh nắc ơy bhrợ têng liêm choom máy choom dáp tước k’zệt r’bhầu cr’liêng bi, zooi pa xiêr bấc zên bạc lâng cr’chăl pa bhrợ.Apêê xưởng lơơng nắc tr’zệêng k’đươi bhrợ têng, 1 hợp đồng, 2 hợp đồng xang k’zệt hợp đồng nắc ơy âng chô đoọng ha noo zên bạc zăng tệêm ngăn. A noo quyết định cắh bhrợ cr’liêng bi inox dzợ nắc k’rong bấc râu máy móc lơơng tự a đay bhrợ têng bấc móc xa nập đoọng pa câl ma nuýh đươi dua.
M’pâng c’moo bhrợ têng ha dợ cắh vêy bấc ngai câl đươi tu chr’nắp pa câl zăng dal, k’nặ ma mơ lâng apêê pr’đươi ơy vêy chr’nắp tr’haanh lơơng. Đhơ cơnh đếêc nắc a noo cung cắh lơi, Vinh moon” lướt bhrợ t’tun zập bêl cung cắh mơ apêê ơy bhrợ têng lalăm đếêc, tu cơnh đếêc kiêng tr’zệêng lâng apêê pr’đươi lơơng nắc lêy pa xiêr chr’nắp pr’đươi âng đay bhrợ têng, đhơ cơnh đếêc nắc lêy bhrợ bh’nơơng cung liêm choom cơnh đếêc”. Lâng cơnh đếêc, a noo nắc tự a đay pa chắp lêy, bhrợ têng, chếêc lêy ting c’nặt bh’rợ. Lấh 6 c’xêê “ cha bếch” lâng bha ar xrắ đh’rứah lâng zập râu máy móc, nắc a noo Vinh ơy xăl pazêng c’lâng bhrợ têng âng đay. Tợơ c’nặt bh’rợ cưa lâng têy nắc nâu kêi a noo cưa lâng máy. Zập c’nặt bh’rợ bơơn anoo Vinh xăl bhrợ cơnh liêm choom bhlầng… Tước nâu kêi, a noo Vinh pazưm 3 ch’nắc dzoọng bhrợ têng nắc ơy choom bhrợ liêm xang muy pr’đươi móc bh’nơơn dal, ha dợ pa câl ch’nắp ếp. Tợơ 100 bệê móc ta bhrợ liêm xang đhị pazêng t’ngay tr’nợơp, tước nâu kêi xưởng âng a noo nắc ơy bhrợ têng lấh 2000 bệê móc bh’nơơn dal, âng chô zên tợơ 4-5 ức đồng đoọng ha zập 40 ch’nắc đha đhâm cóh vel.
Xọoc đâu, zập râu pr’đươi móc lalay cơnh ta bhrợ tợơ inox âng a noo Vinh zêng vêy pa câl đhị zập tỉnh thành prang k’tiếc k’ruung hêê. N’jứah bhrợ têng, n’jứah k’rong kinh nghiệm, zên bạc, cr’noọ pa chắp bhrợ cha âng noo Vinh nắc cắh ơy pa đhêy đhị đâu. Ha y, a noo nắc bhrợ ta bhứah cớ đong xưởng, k’rong máy móc đoọng bhrợ têng zêng lâng c’nặt bh’rợ nguyên liệu thô, bhrợ bấc râu pr’đươi cơnh pa pan inox, máng khăn inox… Nguyễn Trí Vinh prá xay:
Lang a hay ơy xay moon, vêy k’bhộ luônh vêy mặ pa bhrợ ta têng, nắc lêy cơnh ooy đoọng bhrợ têng pr’đươi vêy âng chô bh’nơơn liêm dal bhlầng, pa câl bấc ngai câl, tước bêl vêy đhị pa câl tệêm ngăn nắc bơơn t’váih đoọng bấc ngai vêy bhiệc bhrợ, vêy âng chô zên z’zăng nắc chroót zên apêê pa bhrợ đoọng ting bấc lấh. A đay vêy bơơn bh’nơơn nắc a đhi noo cung vêy bh’nơơn, a đay lêy cơnh ooy zên bạc bhrợ têng đoọng liêm zập mơ c’rơ âng apêê bhrợ têng, tệêm ngăn pr’ắt tr’mông âng apêê pa bhrợ.
Cắh muy Nguyễn Trí Vinh, đhị chr’hoong Hoà Vang pazêng c’moo đăn đâu, bấc pr’zợc p’niên cung pa zay ting páh bh’rợ âng k’tiếc k’ruung đắh bhrợ têng vel bhươl t’mêê lâng bấc bh’rợ, cóh đếêc vêy râu ting pấh bhrợ têng liêm choom đắh pa dưr kinh tế vel đong. Tợơ đếêc, đoọng lêy muy râu laliêm, ba buôn” nắc choom bhrợ pa dưr ca van đhị đhăm k’tiếc âng vel đong đay ha dang apêê pr’zợc vêy zập c’rơ pa zay./.
NGHỊ LỰC LÀM KINH TẾ CỦA CHÀNG TRAI NGUYỄN TRÍ VINH
Bốn năm miệt mài đèn sách dưới giảng đường đại học, ai cũng mong muốn có một công ăn việc làm phù hợp với chuyên môn được đào tạo. Thế nhưng, không phải ai cũng có được may mắn đó. Nhiều bạn trẻ tìm cách vào thành phố Hồ Chí Minh hay những thành phố lớn để kiếm tìm cơ hội việc làm với thu nhập khá. Và hành trình lập thân lập nghiệp của mỗi người đòi hỏi phải có một quyết tâm và nghị lực rất lớn. Với nghị lực và quyết tâm của mình, chàng trai trẻ Nguyễn Trí Vinh ở thôn Phú Hạ, xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng đã tìm cho mình một lối đi rất riêng: Lập nghiệp trên chính mảnh đất quê hương mình.
Chúng tôi tìm đến xưởng gia công cơ khí của anh Nguyễn Trí Vinh ở xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng. Khuôn viên xưởng chừng 100 mét vuông với đủ loại âm thanh của máy móc, tiếng cười nói của các bạn thanh niên đang hăng say lao động. So với những xưởng inox khác trên địa bàn thành phố thì quy mô xưởng của anh Vinh không đáng là bao, nhưng đó là tất cả tâm huyết mà chàng trai trẻ này gầy dựng bấy lâu nay. Quan trọng hơn cả, đó là ngôi nhà chung của 40 thanh niên ở thôn Phú Hạ, xã Hòa Sơn. Bạn Nguyễn Anh Quốc đang theo làm trong xưởng được hơn 1 năm chia sẻ:
“Làm việc ở đây thì cũng thoải mái lắm anh. Anh Vinh rất là vui tính nhưng anh cũng rất nghiêm túc trong công việc. Ảnh cho bọn em làm khoán theo sản phẩm nên ai cũng cố gắng làm. Làm xong sớm thì được nghỉ sớm, có khi tới trưa là xong rồi. Thời gian còn lại thì mình về nhà phụ giúp ba mẹ làm ruộng. Bọn em cũng cám ơn anh rất nhiều vì đã tạo công ăn việc làm cho bọn em”).
Nguyễn Trí Vinh năm nay 35 tuổi, từng là một hướng dẫn viên du lịch xuất sắc của một công ty lữ hành sau khi tốt nghiệp ngành cử nhân tiếng Pháp, trường Đại học Ngoại Ngữ Đà Nẵng. Những tháng ngày rong ruổi khắp các địa danh lớn nhỏ ở Việt Nam, là dịp để Vinh mở mang được tầm nhìn, kiến thức. Vùng đất Hòa Sơn còn khô cằn sỏi đá. Cái nghèo của xóm làng quê anh đối lập hoàn toàn với sự xa hoa phồn thịnh nơi phố thị anh từng đi qua... Ở quê anh, nhiều bạn trẻ không có việc làm. Và rồi một ngày Vinh quyết định quay về quê lập nghiệp:
“Thứ nhất là khi mà làm về du lịch thì anh nghĩ là chúng ta đều biết là du lịch là nó không có ổn định, ăn theo mùa, nên trong thời gian rãnh đó thì mình mới nghĩ ra tìm một cái việc gì để làm, giải quyết việc anh em rãnh rỗi. Thứ nhất là có công việc, thứ hai là có thu nhập thì mình mới gặp một đối tác và mình chọn làm cái nghề inox ni”)
Vinh lặn lội tìm đến những xưởng sản xuất inox trong và ngoài thành phố để học việc. Nắm được những nguyên lý cơ bản, anh quyết định dốc toàn bộ số tiền dành dụm được sau bao năm làm hướng dẫn viên du lịch để mua về chiếc máy gia công inox đầu tiên trong xưởng. Với phương châm “Lấy ngắn nuôi dài”, ban đầu anh nhận làm gia công những viên bi inox để đính vào các móc áo quần cho các xưởng khác. Khoảng 2 tháng vừa làm vừa nghiên cứu máy móc, Vinh đã chế tạo thành công chiếc máy có khả năng đếm được hàng chục ngàn viên bi, giúp giảm đi rất nhiều chi phí và thời gian lao động. Các xưởng tranh nhau đặt hàng, 1 hợp đồng, 2 hợp đồng rồi hàng chục hợp đồng, mang về cho anh một số vốn nhất định. Anh quyết định không nhận làm những viên bi inox nữa mà đầu tư thêm nhiều máy móc khác tự mình sản xuất ra những chiếc móc áo quần để bán cho người tiêu dùng.
Nửa năm đầu không thành công khi sản phẩm móc inox của anh không được nhiều khách hàng ưa chuộng vì giá thành ngang ngửa với những sản phẩm đã có thương hiệu khác. Song anh vẫn không từ bỏ, Vinh cho hay: “Đi sau lúc nào cũng thua thiệt nên muốn cạnh tranh với các sản phẩm khác chỉ còn một cách là giá thành sản phẩm phải rẻ nhưng đảm bảo chất lượng”. Và thế là, anh tiếp tục tự mình nghiên cứu, tìm hiểu từng khâu trong dây chuyền sản xuất ra một chiếc móc thành phẩm. Sau 6 tháng “ăn ngủ” cùng tài liệu và các loại máy móc, anh Vinh đã thay đổi toàn bộ dây chuyền sản xuất của mình. Từ thao tác cưa thủ công từng khúc inox, anh chuyển qua máy cắt, chỉ cần 1 thao tác “ấn nút” là hàng trăm khúc I nox bằng nhau xếp hàng bên dưới. Hay các bước uốn cong, đè nén đầu móc v.v… chỉ cần đúng 1 thao tác là hoàn thành. Từng chi tiết một, được anh Vinh thay đổi, đến nay cả một quy trình dài anh chỉ gói gọn trong vài ba con người là đã có thể tạo ra một sản phẩm móc chất lượng, giá thành thấp. Từ sản lượng 100 cây móc thành phẩm ở những ngày đầu, đến nay mỗi ngày xưởng của anh cho ra gần 2000 cây móc chất lượng cao, mang lại thu nhập hàng tháng từ 4 đến 5 triệu đồng cho 40 thanh niên trong làng.
Hiện nay các loại sản phẩm móc khác nhau làm từ inox của anh Vinh gần như đã có mặt ở khắp các tỉnh thành trong cả nước, đặc biệt dạng móc inox hình đầu bí là được bán chạy nhất. Vừa làm vừa tích lũy kinh nghiệm, vốn liếng, ý định kinh doanh của Nguyễn Trí Vinh không dừng lại ở đây. Sắp đến, anh sẽ tiếp tục mở rộng thêm nhà xưởng, đầu tư máy móc để đảm nhận luôn khâu sơ chế nguyên liệu thô, đa dạng thêm sản phẩm như kệ inox, máng khăn inox v.v….. Nguyễn Trí Vinh tâm sự:
“Ông bà mình nói có thực mới vực được đạo, phải tìm cách răng mà làm sản phẩm nó chất lượng, bán hàng nó chạy, để khi mà có thị trường thì bắt đầu giải quyết được nhiều công ăn việc làm hơn, thì mình có thu nhập thì trả lương xứng đáng hơn, Mình có được thì anh em có được, mình phải làm răng đó mà lương hướng đáp ứng được nhu cầu của họ, đảm bảo được đời sống vật chất thì anh em làm việc thôi”).
Không chỉ Nguyễn Trí Vinh, tại huyện Hoà Vang những năm gần đây, nhiều bạn trẻ cũng tích cực tham gia chương trình quốc gia xây dựng nông thôn mới với nhiều hoạt động, trong đó có sự khởi nghiệp thành công trong lĩnh vực phát triển kinh tế địa phương. Qua đó chứng minh được một điều thật giản dị: Có thể làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương mình nếu các bạn trẻ có đủ quyết tâm và nghị lực./.
Viết bình luận