Bh’rợ n’nâu căh muy bhrợ crêê cr’noọ âng t’mooi, đơơng chô bh’nơơn năc dzợ chroi đoọng băr dzang c’leh liêm đhr’niêng bh’rợ pa bhlâng bâc ơl lâng liêm pr’hay apêê acoon coh đhị xa nâp adin.

Năc đhêêng lâng muy bêệ điện thoại bhriêl t’bach căh câ bêệ máy tính vêy p’têêt mạng internet, xră “Ka thuân Minz”, ahêê vêy lêy bâc ơl dưr n’leh ooy chr’năp pr’đơc a din cơnh lâng bâc pr’hoọm, liêm pr’hay. Năc đoo muy pr’đơc chr’năp bơơn ch’ner Bơr coh g’luh thi tơơp bhrợ cha tr’xăl bhriêl choom tỉnh Lâm Đồng c’moo 2024. C’la đong taanh adin Ka Thuân Minz năc  năc c’mọor K’Ho đh’nơc năc Ka Thuân, Bí thư Chi đoàn Thanh niên vêêl 5, chr’val Hòa Ninh (Lâm Đồng), xay moon: “Acu bhui har bhlâng bêl bh’nơơn tr’naanh adin âng tổ hợp tác azi bhrợ t’vaih zâp ngai chăp kiêng. Lâng bêl azi đơơng âng bh’nơơn pa căh coh mạng xã hội đoọng zâp ngai năl tươc năc vêy bâc ngai tươc chơơc câl. Lâng cơnh đêêc năc bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng ha pêê a đhi amoó zi, chroi đoọng bhrợ bhr’lâ râu pa chô ha pr’loọng đong. Lâng muy râu chr’năp cớ năc đoo azi kiêng adin tơợ lang aconh abhươp zi đơc đoọng vêy bơơn dưr k’rơ lâh mơ dzợ”.

Ka Thuân đoọng năl, cơ sở xooc vêy 5 cha năc pa bhrợ lâng muy đhị pa câl bh’nơơn. Đh’rưah lâng bh’rợ pa câl đhị apêê pr’đơợ c’xu, adin dzợ bơơn xay pa căh lâng đơơng pa câl bâc lâh mơ đhị mạng xã hội. Đợ bh’nơơn pa câl tơợ tơơp c’moo tươc đâu bâc tươc bơr chu t’piing lâng c’moo ahay. Apêê pr’zơc buôn pay câl đoọng k’ih cơnh t’mêê, liêm glăp đoọng xâp lươt cha ơh, lươt pa bhrợ, căh câ lươt pâh bhiêc bhan… Bâc apêê đoo chơơih pay adin pa zum lâng bhai lanh, thun, cotton… “Adin căh dzợ năc xa nâp xâp zâp t’ngay dzợ, năc nâu câi a din âi bơơn bhrợ t’vaih bâc bh’nơơn la lay cơnh ting cr’noọ ma nưih đươi dua. Apêê đong k’ih âi đươi adin đoọng bhrợ t’vaih apêê pr’đươi cơnh ví, ch’đhung, cà vạt… Lâh mơ, nâu câi, adin âng zi âi bơơn đươi dua đoọng k’ih xa nâp coh trường học”.

Pr’hoọm adin apêê acoon coh coh Tây Nguyên pa bhlâng bâc lâng liêm chr’năp. Coh vêêl Bu Dak, chr’val k’noong k’tiêc Thuận An, tỉnh Lâm Đồng, amoó H’Her (ma nưih M’nông) công xooc t’bhlâng xay truih c’leh liêm n’nâu coh mạng. Bh’nơơn adin âng amoó âi ting bơơn ch’ner Pêê g’luh thi Pân đil tơơp bhrợ cha tỉnh Đắk Nông c’moo 2023. Bơơn năl cr’đơơng đươi dua xooc đâu, H’Her âi đơơng âng bh’nơơn pa căh ooy facebook, Zalo, Tiktok. Amoó ta luôn livestream xay truih bh’nơơn, pa căh bh’rợ taanh, ih pa zum tơợ adin. Zâp g’luh pa căh trực tiếp âng amoó t’đang t’pâh k’ha riêng ma nưih pâh lêy, xay prá lâng  apêê pay câl tơợ apêê tỉnh, thành, n’đhơ năc ma nưih Việt ăt coh k’tiêc k’ruung n’lơơng. H’Her xay moon: “Mạng xã hội zooi cu bơơn pa câl bâc lâh mơ. Căh muy ap câl pr’đươi, acu dzợ xay truih t’ruih đhr’niêng bh’rợ M’nông đhị zâp x’ră bh’nêêc coh adin, đoọng zâp ngai năl lâng chăp kiêng lâh bh’nơơn âng đay xooc đươi dua”.

Zâp x’ră bh’nêêc coh adin zêng p’têêt lâng plêêng k’tiêc, crâng ca coong, ooy đhr’niêng bh’rợ lâng pr’ăt tr’mông âng ma nưih M’nông. Đươi năl cơnh bhrợ têng, bh’nơơn âng H’her căh muy apêê t’cooh ga rứa chăp kiêng năc dzợ bâc ơl pr’châc p’niên ting kiêng cơnh lâng bêệ ch’đhung, n’đooh adin bhrợ cơnh t’mêê, tr’cọ chìa khóa, đhr’nưưc, n’jưah liêm t’mêê, n’jưah đơơng c’leh đhr’niêng bh’rợ ma nưih M’nông. Cơnh lâng H’Her bh’rợ pa câl online căh muy năc kinh doanh, năc dzợ cơnh xay pa căh c’leh liêm đhr’niêng bh’rợ âng đha nuôr đay prang zâp ooy năl tươc: “Acu rơơm kiêng bh’nơơn adin âng cu căh muy pa câl coh cr’loọng k’tiêc năc dzợ dưr vaih coh bh’rợ tr’câl tr’bhlêy điện tử quốc tế, đoọng pr’zơc chr’ơh bha lang k’tiêc năl tươc lâng chăp hơnh c’leh liêm âng đhr’niêng bh’rợ ma nưih M’nông”./.

LAN TỎA SẮC MÀU THỔ CẨM TÂY NGUYÊN

Trong thời đại công nghệ số, khi mạng xã hội trở thành diễn đàn thúc đẩy thương mại điện tử, nhiều bạn trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên đã nhanh nhạy sử dụng Facebook, Zalo, TikTok và các nền tảng số khác để khởi nghiệp. Hoạt động này không chỉ đáp ứng nhu cầu khách hàng, mang lại nguồn thu nhập mà còn góp phần lan tỏa nét đẹp văn hóa vô cùng phong phú và đặc sắc các dân tộc qua trang phục thổ cẩm.

Chỉ cần chiếc máy điện thoại thông minh hay chiếc máy tính có kết nối mạng internet, gõ từ khóa “Ka Thuân Minz”, chúng ta sẽ thấy hàng loạt kết quả giới thiệu về thương hiệu thổ cẩm với rất nhiều màu sắc, ấn tượng. Đó là một thương hiệu đạt giải Nhì trong cuộc thi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Lâm Đồng năm 2024. Chủ cơ sở dệt thổ cẩm Ka Thuân Minz là cô gái K’Ho tên là Ka Thuân, Bí thư Chi đoàn Thanh niên Thôn 5, xã Hòa Ninh (Lâm Đồng), bày tỏ: “Tôi cảm thấy rất vui mừng khi sản phẩm thổ cẩm của tổ hợp tác chúng tôi làm ra được mọi người yêu thích và ủng hộ. Và khi chúng tôi đưa sản phẩm lên trang mạng xã hội để cho mọi người biết thì có rất nhiều người tìm mua. Và như vậy là tạo được công ăn việc làm cho các chị em chúng tôi, góp phần cải thiện thu nhập cho gia đình. Và một điều quan trọng nữa đó là chúng tôi muốn thổ cẩm từ tổ tiên chúng tôi để lại sẽ được phát triển hơn nữa”.

Ka Thuân cho biết, cơ sở hiện có 5 nhân viên trực tiếp làm việc và một điểm phân phối sản phẩm. Cùng với việc phân phối qua các kênh truyền thống, thổ cẩm còn được quảng bá và phân phối nhiều hơn qua mạng xã hội. Số lượng bán ra từ đầu năm đến nay tăng gấp đôi so với năm ngoái. Các bạn trẻ thường đặt may thổ cẩm cách tân độc đáo, phù hợp để mặc đi chơi, đi làm công sở, hoặc đi dự lễ hội... Đa số họ chọn thổ cẩm phối cùng vải lanh, thun, cotton… “Thổ cẩm không còn là trang phục thường ngày nữa, mà ngày nay thổ cẩm đã được sáng tạo ra các sản phẩm đa dạng, phong phú theo nhu cầu người dùng. Các nhà thiết kế đã dùng thổ cẩm để tạo ra các vật dụng rất tiện lợi và độc đáo như ví, túi xách, cặp đeo, cà vạt…Hơn nữa, ngày nay, thổ cẩm của chúng tôi đã được dùng để may đồng phục dùng trong trường học”.

Sắc màu thổ cẩm các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên rất phong phú và đặc sắc. Ở bon Bu Dak, xã biên giới Thuận An, tỉnh Lâm Đồng, chị H’Her (dân tộc M’Nông) cũng đang nỗ lực quảng bá nét đẹp này trên không gian mạng. Sản phẩm thổ cẩm của chị từng đoạt giải Ba cuộc thi Phụ nữ khởi nghiệp tỉnh Đăk Nông năm 2023. Nắm bắt xu hướng tiêu dùng hiện đại, H’Her đã đưa sản phẩm lên Facebook, Zalo, TikTok. Chị thường xuyên livestream giới thiệu sản phẩm, chia sẻ quy trình dệt, phối đồ thời trang từ thổ cẩm. Mỗi buổi phát trực tiếp của chị thu hút hàng trăm lượt xem, bình luận và đơn đặt hàng từ khắp các tỉnh, thậm chí từ khách Việt ở nước ngoài. H’Her chia sẻ: “Mạng xã hội giúp tôi tiếp cận khách hàng nhanh chóng và rộng khắp. Không chỉ để bán hàng, tôi còn giới thiệu câu chuyện văn hóa M’nông qua mỗi họa tiết thổ cẩm, để mọi người hiểu và yêu hơn sản phẩm mình đang sử dụng”.

Mỗi họa tiết trên tấm thổ cẩm đều gắn với câu chuyện về thiên nhiên, núi rừng, về tín ngưỡng và cuộc sống của người M’nông. Nhờ cách tiếp cận linh hoạt, sản phẩm của H’Her không chỉ hấp dẫn những người lớn tuổi yêu truyền thống mà còn thu hút đông đảo giới trẻ với những chiếc túi, váy thổ cẩm cách tân, móc khóa, băng đô nhỏ xinh từ vải thổ cẩm,vừa mang hơi thở hiện đại, vừa đậm bản sắc M’nông.  Với H’Her việc bán hàng online không chỉ là kinh doanh, mà còn là cách quảng bá nét đẹp văn hóa của bà con mình ra khắp mọi miền, vươn xa ra khỏi ƀon làng, ra khắp mọi miền. “Tôi mong muốn sản phẩm thổ cẩm của mình không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn xuất hiện trên các sàn thương mại điện tử quốc tế, để bạn bè thế giới biết đến và trân trọng nét đẹp văn hóa dân tộc M’nông”./.