Pa chăp xơợng cơnh choom bhrợ pa dưr đợ cr’liêng cà phê vêy pa chô chr’năp dal, đhơ bhrợ bấc cơnh ha dợ cung căh ơy choom zooi aconh căn z’lâh đha rựt, Y Pôt Niê văl chô ooy vel Kla, chr’val Dray Sáp, chr’hoong Krông Ana đoọng chô choh bhrợ cà phê cơnh pr’đhang bh’rợ t’mêê. Tơợ lâh 4 c’moo tơợp bhrợ cha lâng tơơ, cà phê ơy loih tơợ p’niên k’tứi, Êđê Café âng Y Pôt ơy bơơn thị trường coh k’tiếc k’ruung hêê lâng k’tiếc k’ruung lơơng kiêng đươi, xay pa căh chr’năp văn hóa cà phê âng vel K’la.

Vel K’la, chr’val Dray Sáp cung cơnh vel bhươl Êđê lơơng đhị tỉnh Đắk Lắk lâng acoon c’lâng vel bhươl t’mêê, pazêng bhươn cà phê đăn đong ặt âng đhanuôr. Ha dợ coh vel K’la nắc rau lalay lâng muy đong máy bhrợ têng cà phê toong t’ngay bơơn xơợng đha huum. Năc đoo đong máy âng Công ty Cổ phần Êđê Café.

Y Pôt Niê, ma nuyh bhrợ t’vaih lâng nắc Giám đốc k’đhơợng bhrợ công ty cung xoọc ặt coh đâu. Anoo đh’rưah k’đhơợng bhrợ máy pa đing, xay, ring, đh’rưah prá xay ooy doanh nghiệp đay đươi dua máy móc liêm t’mêê đoọng bhrợ têng pazêng cà phê bh’nơơn dal.

Tơợ lâh 4 c’moo tợơp bhrợ cha, tơợ muy bác sĩ rách chô bhrợ cà phê, Y Pôt Niê ơy z’lâh k’đhap k’ra đăh đh’riêng p’rá, zên prặ lâng kinh nghiệm. Anoo xay moon, a đay pr’đoọng pa bhlầng bêl tơợ tơợp ơy lêy chr’năp rau liêm choom bhlưa văn hóa lâng kinh doanh. Pr’đươi “Cà phê khói” cung nắc xa nay đăh t’pêêh oih, gọ gooi, c’loh cloh lâng tr’pang têy zay t’bách âng apêê a mế coh vel K’la bêl bhrợ cà phê nâu, zooi anoo bơơn lêy ma nuyh dươi dua cà phê nắc đoo lâng ma nuyh đh’rưah ting por bhrợ: “Acu pr’đoọng pa bhlầng bêl tơợp bhrợ cha, nắc bh’nơơn pr’đươi tr’nơợp ơy đơơng tước pazêng ma nuyh vêy tr’cơnh cr’noọ lâng cu. Apêê ơy t’đang điện zước bhrợ têng đh’rưah. Tơợ đêêc c’la âng Pôt ơy ra pặ manuyh bhrợ têng coh công ty. Ngai nắc zooi k’đhơợng đăh cr’liêng cà phê, ngai nắc pa đing. Ha dợ c’la Pôt nắc ma nuyh chấc lêy, pa câl tước apêê tỉnh, ting pâh apêê hội chợ lâng pa bhlầng nắc pa câl ooy k’tiếc k’ruung lơơng”.

G’roong groong đăh đh’riêng p’rá bơơn bhlêh lơi lâng c’rơ pa zay pa choom bhrợ, nâu kêu Y Pôt Niê ơy vêy pr’đơợ, pân lướt tước Thái Lan, Nhật Bản, Đức, Canađa. Vel K’la la ngúa, ch’ngai tơợ trung tâm Buôn Ma Thuột ha dợ doọ bhrơ k’đhap Êđê Café, đươi pr’đươi âng công ty xoọc bơơn pa câl đhị zập sàn thương mại điện tử. Nắc zêng lâng apêê t’cooh đhị vek K’la nâu kêi cung năl đăh bhrợ têng đhị Êđê Café, bơơn lêy rau liêm pr’hay, rau t’bech g’lăng âng lang p’niên. T’cooh Ama Băm, 64 c’moo prá: “Ađoo zay, t’bech bhlầng. Cà phê nhân pêêh pay ađoo năl, pêêh hất a đoo cung năl, pêêh dzợ nhuum ađoo cung năl. Ha dang cà phê pêêh đoọm nắc apêê câl zên bấc lâh. Cà phê pêêh t’viêng nắc chr’năp ếp lâh, ha dợ cung doọ lâh êp mơ apêê đại lý. Ha dang đại lý câl 135.000 nắc đhị đâu câl 136.000 – 137.000 đồng”.

Z’lâh k’đhap k’ra, bh’nơơn pa chô bơơn ha dưr ting c’moo, Y Pôt xơợng yêm loom đươi rau pa zay âng đay vêy pa chô chr’năp đanh mâng ha vel bhươl.

Pazêng t’ngay x’rịa c’moo 2024, Y Pôt Niê ơy pâh Hội nghị báo cáo viên trực tuyến âng Trung ương Đoàn đăh “C’năl, bh’rợ âng đha đhâm c’mor ooy rau chr’năp liêm t’mêê lâng c’rơ trách nhiệm âng lang p’niên”. Anoo ting đươi dua lâng rơơm lâh mơ ooy chr’năp bh’rợ âng đay xoọc  bhrợ têng, nắc pa dưr bh’rợ cà phê, pa dưr vel bhươl lâng lang p’niên tước lâng pazêng bh’nơơn bh’rợ t’mêê: “C’la âng Pốt kiêng đơơng rau chr’năp liêm đoọng ha pêê a đhi lâng apêê t’mêê ting pâh bhrợ đăh bhrợ têng cà phê, đoọng bơơn lêy chr’năp âng bh’rợ nông nghiệp, chr’năp âng vel bhươl, đoọng ha lang p’niên ma nuyh acoon coh vêy rau tr’xăl liêm choom, bhrợ têng liêm choom lâh, pa dưr nông nghiệp đhị vel bhươl ting t’ngay nhâm mâng, ha dưr lâh mơ”./.

ÊĐÊ CAFÉ-KHÁT VỌNG BUÔN LÀNG

Đã từng “thoát ly” quê nhà với nghề bác sĩ nhưng chàng trai Êđê Y Pôt Niê ở tỉnh Đắk Lắk vẫn luôn nhớ hương cà phê hòa trong mùi khói bếp. Ưu tư với những hạt cà phê quý giá nhưng chẳng thể giúp amí, ama bớt nghèo, Y Pôt Niê đã trở về với buôn K’La, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana để gắn bó với cây cà phê theo một cách hoàn toàn mới. Sau 4 năm khởi nghiệp với dòng cà phê quen thuộc từ niên thiếu, Êđê Café của Y Pốt đã chinh phục được cả thị trường trong và ngoài nước, kể mãi câu chuyện văn hóa cà phê  đặc trưng của buôn K’La.

Buôn K’La, xã Đray Sáp cũng bình dị như bao buôn làng Êđê ở tỉnh Đắk Lắk với con đường nông thôn mới và những vườn cà phê thấp thoáng bên những ngôi nhà sàn. Nhưng sâu bên trong buôn K’La là sự khác biệt với một nhà máy chế biến cà phê suốt ngày tỏa hương nồng nàn. Đó là nhà máy của Công ty Cổ phần Êđê Café.

Y Pôt Niê, người sáng lập và là Giám đốc điều hành của công ty cũng đang ở đây. Anh vừa vận hành hệ thống máy rang, xay, sàng tuyển, đồng thời vừa tay làm, miệng nói, sáng tạo nội dung số về câu chuyện doanh nghiệp mình sử dụng máy móc hiện đại để sản xuất những loại cà phê chất lượng.

Sau 4 năm khởi nghiệp, từ một bác sĩ quay trở lại với nghề làm cà phê, Y Pôt Niê đã vượt nhiều khó khăn về rào cản ngôn ngữ, tài chính và kinh nghiệm. Anh chia sẻ, mình thật may mắn khi ngay từ đầu đã coi trọng sự hòa hợp giữa văn hóa và kinh doanh. Sản phẩm “Cà phê khói” cùng câu chuyện về bếp củi, chảo gang, cối giã và bàn tay tảo tần của các amí trong buôn K’La khi làm ra loại cà phê này, giúp anh tìm thấy nhiều khách hàng và cả những cộng sự: “Tôi rất may mắn khi vừa khởi nghiệp ra, ngay sản phẩm chính đầu tiên, đã mang tới những con người có cùng đam mê như tôi. Họ đã gọi điện đề nghị được đồng hành. Từ đó bản thân của Pốt đã sắp xếp được nhân sự trong công ty. Người thì phụ trách vùng nguyên liệu, người thì phụ trách việc rang xay. Còn bản thân Pốt là người đi tìm tòi, đi xúc tiến thương mại ở các tỉnh, tham gia các hội chợ và đặc biệt hơn nữa là đi xúc tiến thương mại ở nước ngoài”.

Rào cản về ngôn ngữ được khai thông bằng nỗ lực học tập không ngừng, bây giờ Y Pôt Niê đã có đủ tự tin trong những chuyến đi Thái Lan, Nhật Bản, Đức, Canada.  Buôn K’La vắng vẻ và cách xa trung tâm Buôn Ma Thuột nhưng không làm khó Êđê Café, bởi sản phẩm của công ty đang được bán ở khắp các sàn thương mại điện tử. Ngay cả những người già ở buôn K’La bây giờ cũng biết về cách làm mới ở Êđê Café, thấy được cái hay, cái giỏi của lớp trẻ. Ông Ama Băm, 64 tuổi, trầm trồ: “Nó giỏi lắm. Cà phê nhân hái chín nó biết, hái xanh nó biết, hái non nó biết. Nếu mà cà phê mình hái chín hết rồi thì nó mua giá đắt. Cà phê hái xanh thì giá rẻ, nhưng cũng không rẻ như đại lý đâu. Nếu đại lý mua 135.000 thì ở đây nó mua 136.000- 137. 000  đồng cơ."

Vượt qua khó khăn, doanh thu, lợi nhuận được cải thiện từng năm, Y Pôt thấy hạnh phúc vì những cố gắng của mình đã đem lại giá trị bền vững cho buôn làng.

Những ngày cuối năm 2024, Y Pôt Niê đã dự Hội nghị báo cáo viên trực tuyến của Trung ương Đoàn về “nhận thức, hành động của thanh niên về kỷ nguyên mới và sứ mệnh, trách nhiệm của thế hệ trẻ”. Anh càng thêm tin tưởng rằng các giá trị mà mình theo đuổi sẽ đưa nghề cà phê, đưa buôn làng và lớp trẻ đến với những thành công mới: “Bản thân của Pôt muốn truyền lại cảm hứng để các em nhỏ và các nhân viên mới về sau này là cách làm cà phê của mình là để thấy được giá trị của nông nghiệp, giá trị của buôn làng, để cho các bạn trẻ đồng bào dân tộc thiểu số có sự thay đổi tư duy, làm tốt hơn, phát triển nông nghiệp ở buôn làng ngày càng vững mạnh hơn"./