Bêl lăm ahay, pr’loọng đông amoó Coor Thị Bân coh chr’val Axan, chr’hoong k’coong ch’ngai Tây Giang, tỉnh Quảng Nam zr’năh k’đhạp bhlâng, bhrợ têng zâp râu ha dợ pr’ăt tr’mung zâp bêl cung ta bhứch. C’moo 2017, amoó Coor Thị Bân vặ 50 ực đồng tơợ Ngân hàng Chính sách xã hội đoọng bhrợ cha. Amoó Coor Thị Bân lươt ta mooh pa choom đăh bhiệc bhrợ têng cha đhị zâp bh’rợ bhrợ cha, lêy ooy mạng internet châc lêy năl đăh bhệic bhrợ cha. Xọoc đâu, amoo Bân k’rong bhrợ bh’rợ băn a’ọc r’rưah, băn a’tưch, a’đha, pa câl tạp hoá. Amoó Coor Thị Bân dzợ choh tơơm cha p’lêê, choh quế, bhơi r’veh, k’rong câl máy xay xát ha roo lâng lêy p’têêt pa câl bh’nơơn pr’đươi zooi đhanuôr đhị vel đông lâng zâp chr’val đăn đâu. Tơợ mưy pr’loọng zr’năh k’đhạp, nâu cơy amoó Coor Thị Bân ơy dưr zi lâh đha rưt bhrợ cha k’van.

Căh mưy bhrợ cha liêm choom, amoó Coor Thị Bân dzợ t’bhlâng pâh bhrợ zâp bh’rợ tr’nêng coh vel đông, lâh mơ năc bh’rợ “Pân đil coh vel đh’rưah thi đua bhrợ têng cha, tr’zooi đh’rưah pa xiêr đha rưt”. Amoó Coor Thị Bân dzợ ting moon đoọng đăh bhiệc bhrợ cha, zooi pân đil coh vel đông, zooi đoọng zâp hội viên pân đil đha rưt bhrợ têng cha, chrooi pa xoọng pa dưr pa liêm pr’ăt tr’mung:

“Xoọc đâu, pr’ăt tr’mung pr’loọng đông doỌ dzợ zr’năh k’đhạp cơnh ahay, z’zăng lâh mơ. Acu rơơm zâp cấp Hội ta luôn k’rang lêy, zooi đoọng cơnh vặ zên đoọng bhrợ t’bhưah bh’rợ bhrợ cha. Cr’chăl nâu, acu ting pâh k’đươi moon zâp hội viên lơơng coh Chi hội pân đil ting tr’zooi đh’rưah bhrợ têng cha liêm choom”.

Đhị zâp chr’val k’coong ch’ngai chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, bâc pân đil Cơ Tu ơy dưr zi lâh bhrợ cha liêm choom. Cơnh pr’loọng đông amoó A Vô Thị Bé, coh chr’val Bhalêê năc manưih bhrợ têng cha liêm choom. Nâu cơy, pr’loọng đông amoó Bé ơy vêy c’roọl bh’năn băn k’ha riêng p’nong k’roóc, bé, zâp c’moo pa chô lâh 200 ực đồng. Tơợ c’moo 2021 tươc đâu, pr’loọng đông amoó Bé ơy dưr zi lâh đha rưt. Amoo A Vô Thị Bé ta luôn zooi đoọng apêê a’đhi amoó lưm zr’nắh k’đhạp đh’rưah zi lâh đha rưt, t’bil ha ul pa xiêr đha rưt, t’bhlâng bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê đhị vel đông.

Amoó Briu Thị Nem, Chủ tịch Hội Liên hiệp pân đil chr’hoong k’coong ch’ngai Tây Giang đoọng năl: Brrl ahay, bâc pân đil mưy bhrợ ha rêê năc pr’ăt tr’mung zr’năh k’đhạp. Đợ c’moo đăn đâu, bâc xa nay bh’rợ, dự án zooi đoọng, zâp apêê amoó ơy dưr zi lâh đha rưt bhrợ cha k’van:

“Bhrợ têng bh’rợ 939 đắh zooi pân đil tơợp bhrợ cha, tơợ bêl vêy xa nay bh’rợ nâu năc vêy n’leh bâc apêê pân đil bhrợ cha liêm choom coh vel đông chr’hoong. Xọoc đâu vêy 56 apêê pân đil bhrợ cha liêm choom, lâh mơ nắc zâp apêê amoó Coor Thị Bân, A Vô Thị Bé... k’đơơng a’cọ đăh bhrợ têng cha liêm choom. Azi t’bhlâng k’đươi moon pay đơn apêê bhrợ cha choom nâu đoọng xay moon zâp apêê a’đhi amoó lơơng ting ta mooh pa choom, lêy bhrợ. Ooy đâu, bhrợ t’bhưah bhiệc zooi đoọng apêê a’đhi amoó pa dưr bh’rợ tr’nêng, chrooi pa xoọng pa xiêr ha ul đha rưt, dưr zi lâh đha rưt nhâm mâng”.

Đhị tỉnh Quảng Nam xoọc vêy k’noọ 1.000 bh’rợ bhrợ cha liêm choom lâng apêê tơợp bhrợ cha. Tươc đâu, Hội Liên hiệp pân đil tỉnh Quảng Nam ơy tín chấp lâng Ngân hàng Chính sách xã hội lâng tơợ zên Quỹ zooi đoọng pân đil ơy zooi k’noọ 57 r’bhâu pr’loọng vặ lâh 3 tỷ đồng bhrợ têng cha, pa câl. K’zệt r’bhâu pân đil đha rưt đhị zâp vel đông k’coong ch’ngai bơơn zooi đoọng m’ma bh’năn, phân bón, moon đoọng bhiệc bhrợ. P’căn Đặng Thị Bảo Trinh, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp pân đil tỉnh Quảng Nam đoọng năl:

“Tơợ bh’rợ zooi đoọng pân đil tơợp bhrợ cha cr’chăl c’moo 2017 - 2025 lâng zooi đoọng pân đil tơợp bhrợ cha, Ban Thường vụ Hội Liên hiệp pân đil tỉnh Quảng Nam ơy k’đươi moon Hội Liên hiệp pân đil zâp cấp xay bhrợ bâc bh’rợ chr’năp lalua, liêm choom, zooi đoọng bâc apêê a’đhi amoó vêy pr’đơợ đoọng bhrợ cha, bhrợ k’van đhị vel đông đay. Bh’rợ nâu ơy bhrợ clan bhưah, t’pâh bâc ơl hội viên pân đil ting pâh. Ooy đâu, zooi đoọng bâc apêê a’đhi amoo dưr zi lâh đha rưt, dưr vaih đợ apêê liêm chr’năp đăh bhrợ têng cha lâng t’bhlâng pâh bhrợ zâp bh’rợ tr’mung coh vel đông”./.

LAN TỎA PHONG TRÀO PHỤ NỮ KHỞI NGHIỆP Ở VÙNG NÚI QUẢNG NAM

Tại các huyện miền núi tỉnh Quảng Nam nhiều mô hình kinh tế do phụ nữ làm chủ, đi đầu trong phong trào khởi nghiệp đạt hiệu quả kinh tế cao. Nhiều mô hình có sức lan toả mạnh ở địa phương.  

Trước đây, gia đình chị Coor Thị Bân ở xã xã Axan, huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam rất khó khăn, làm đủ nghề nhưng cuộc sống lúc nào cũng thiếu thốn. Năm 2017, chị Coor Thị Bân vay 50 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội để lập nghiệp. Chị Coor Thị Bân đi học tập kinh nghiệm các mô hình kinh tế, lên mạng internet tìm hiểu cách thức làm ăn. Hiện nay, chị Bân đầu tư mô hình chăn nuôi heo nái sinh sản, nuôi gà, vịt xiêm, kinh doanh buôn bán tạp hóa. Chị Coor Thị Bân còn trồng cây ăn quả, trồng quế, rau sạch, đầu tư máy xay xát gạo và kết nối tiêu thụ nông sản giúp bà con tại địa phương và các xã lân cận. Từ một hộ khó khăn, bây giờ, chị Coor Thị Bân đã vượt khó làm giàu.

Không chỉ làm ăn giỏi, chị Coor Thị Bân còn tích cực tham gia các phong trào ở địa phương, nhất là phong trào “Phụ nữ thôn cùng nhau thi đua phát triển kinh tế, giúp nhau xoá đói giảm nghèo”. Chị Coor Thị Bân còn sẻ kinh nghiệm làm ăn giúp phụ nữ địa phương, hỗ trợ các hội viên phụ nữ nghèo làm kinh tế, góp phần cải thiện cuộc sống:

 “Hiện nay, cuộc sống gia đình không còn khó khăn như trước, đỡ hơn. Tôi mong muốn các cấp Hội luôn quan tâm, hỗ trợ như vay vốn để mở rộng quy mô sản xuất. Bên cạnh đó, tôi tham gia vận động các hội viên khác trong Chi hội phụ nữ cùng nhau xây dựng mô hình kinh tế hiệu quả”.

Tại các xã vùng cao huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, nhiều phụ nữ Cơ Tu đã vượt khó vươn lên khá giả. Điển hình như chị A Vô Thị Bé, ở xã Bhalêê là tấm gương tiêu biểu trong phát triển kinh tế. Bây giờ, gia đình chị Bé đã có trại chăn nuôi hàng trăm con bò, dê, mỗi năm thu về hơn 200 triệu đồng. Từ năm 2021 đến nay, gia đình chị Bé đã thoát nghèo. Chị A Vô Thị Bé thường xuyên giúp đỡ chị em khó khăn cùng nhau vượt khó, góp phần xóa đói, giảm nghèo, tích cực xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

Chị Bríu Thị Nem, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện vùng cao Tây Giang cho biết: trước đây, đa số phụ nữ chỉ làm rẫy nên cuộc sống khó khăn. Những năm gầy đây, nhiều chương trình, dự án hỗ trợ, các chị đã thoát nghèo vươn lên làm giàu:

“Thực hiện Đề án 939 về hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, từ khi có chương trình này đã xuất hiện nhiều gương điển hình phụ nữ phát triển kinh tế giỏi trên địa bàn huyện. Hiện nay có 56 gương điển hình phụ nữ làm kinh tế giỏi, đặc biệt là các chị Coor Thị Bân, A Vô Thị Bé... đi đầu phát triển kinh tế chăn nuôi tạo nguồn thu nhập tốt. Chúng tôi tiếp tục vận động lấy những gương điển hình tốt tuyên truyền để các chị hội viên khác học hỏi và noi theo. Qua đó, nhân rộng giúp các chị phát triển kinh tế, góp phần xóa đói, giảm nghèo, thoát nghèo bền vững”.

Tại tỉnh Quảng Nam hiện có gần 1.000 mô hình phụ nữ làm kinh tế giỏi và khởi nghiệp. Đến nay, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Nam đã tín chấp với Ngân hàng Chính sách xã hội và từ nguồn Quỹ hỗ trợ phụ nữ đã giúp gần 57 ngàn hộ vay hơn 3 ngàn tỷ đồng phát triển sản xuất, kinh doanh. Hàng chục ngàn phụ nữ nghèo ở các vùng miền núi được hỗ trợ con giống, phân bón, giới thiệu việc làm. Bà Đăng Thị Bảo Trinh, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Nam cho biết:

 “Từ Đề án hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025 và hỗ trợ phụ nữ sáng tạo khởi nghiệp, Ban Thường vụ Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp triển khai nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả, giúp nhiều chị có điều kiện để khởi nghiệp, làm giàu chính đáng ngay trên quê hương của mình. Phong trào đã tạo sự lan tỏa sâu rộng, thu hút đông đảo hội viên phụ nữ tham gia. Qua đó, giúp nhiều chị em vươn lên thoát nghèo, trở thành những tấm gương điển hình trong phát triển kinh tế và tích cực tham gia công tác an sinh xã hội tại địa phương”./.