Pa prá âng t’mooi coh đong ta bhrợ lâng n’loong liêm mâng, amoó Bling Thị Nang ặt đhị chr’val ca noong k’tiếc A Nông, chr’hoong da ding ca coong Tây Giang căh choom ha vil c’xêê c’moo k’đhap zr’năh.

C’moo 2014, amoó bơơn k’dic lâng ặt lalay. Tr’mông tr’meh âng nhi diic diêl g’nưm tơợ bhrợ ha rêê. Anhi pa zay bhrợ têng toong t’ngay ha dưm muy rơơm zập cha, zập xập. Ha dợ nắc lâh 10 c’moo pa zay pa dưr tr’mông tr’meh pr’loọng đong, ha dợ căh rau bơơn pay pa chô, bêl 3 p’nong ca coon pr’ang nắc tr’mông tr’meh ting k’đhap zr’năh lâh mơ.

C’moo 2015, amoó Bling Thị Nang bơơn ting pâh apêê lớp pa choom bhrợ cha âng vel đong bhrợ. Đhị đâu, amoó bơơn cán bộ khuyến nông pa căh đoọng, pa xoọng c’năl cơnh bhrợ cha, pa dưr pr’ặt tr’mông... Tơợ đêêc, amoó pa zay xăl cơnh bhrợ cha t’mêê, đươi rau liêm choom âng khoa học kỹ thuật đhị choh bhrợ, băn rơơi pa dưr dal bh’nơơn bh’rợ. Cơnh pa chăp cơnh bhrợ, tơợ ơy vặ 30 ức đồng zên t’đui đoọng tơợ Ngân hàng CSXH đăh kênh Pân đil chr’val A Nông. Amoó Bling Thị Nang k’rong 15 ức đồng câl m’ma a’ọc, choh pa mâng c’rọol; 15 ức đồng mơ dzợ câl 2 p’nong k’rooc m’ma. Amoó Bling Thị Nang đoọng năl, đươi vêy băn a’ọc crêê cơnh, a’ọc dưr pậ liêm, c’moo t’tun đêêc nắc ơy ma coon. Ruh tr’nơợp, a’ọc rưah k’nặ 10 p’nong. Zập c’moo rưah 3 chu, lâng chr’năp pa câl xoọc đâu tơợ 3,5 – 4 ức đồng/p’nong a’ọc, pr’loọng đong amoó vêy pa chô mơ 80 ức đồng. Lâh mơ a’ọc nắc k’roọc âng pr’loọng đong cung pậ liêm đươi vêy k’rang băn ga ving lâng tiêm zập za nươu cha groong pr’luh. Tơợ 2 p’nong k’roọc xoọc tr’nơợp, tước nâu kêi nắc amoó ơy băn t’bấc tước 10 p’nong. Amoó Bling Thị Nang đoọng năl, zập đoo c’moo amoó cung pa câl tơợ 2-3 p’nong k’roọc, đh’rưah lâng đợ zên pa chô tơợ pa câl a’ọc nắc thu nhập cung z’zăng: “Lalăm a hay tr’mông tr’meh pr’loọng đong mưy năl g’nưm tơợ ha rêê, choh a’rong, chứa, lưm k’đhap zr’năh pa bhlầng. Tơợ ơy xăl cơnh bhrợ cha, nâu kêi tr’mông tr’meh ơy ha dưr lâh. Nâu kêi  cu căh dzợ bhrợ ha rêê, ặt coh đong b’băn lâng pa câl tạp hóa, lêy tr’mông tr’meh pr’loọng đong cung doọ lâh đha rựt cơnh lalăm”.

Bh’nơơn pa chô tơợ b’băn têệm ngăn, pr’loọng đong amoó Bling Thị Nang căh muy ơy chroot zên ngân hàng năc dzợ k’rong k’miah m’bứi zên xăl bhrợ k’tiếc ha rêê đoọng choh n’loong vêy pa chô kinh tế dal. Xoọc đâu, pr’loọng đong amoó xoọc vêy lâh 1ha cao su ơy pa chô bh’nơơn, lâh 1,5ha keo, k’nặ 4ha quế lâng bấc tơơm chr’noh lơơng cơnh chứa, a rong, a hư, k’nhí… Lâh mơ, amoó dzợ pa câl tạp hóa đhị đong đoọng pa xoọng thu nhập. Tơợ cr’noọ bh’rợ kinh tế nâu, pr’loọng đong amoó vêy pa chô bh’nơơn lâh 200 ức đồng zập c’moo.

Amoó Yđêl Thị Mlát, Chủ tịch Hội LHPN chr’val A Nông đoọng năl, amoó Bling Thị Nang nắc hội viên tr’haanh bhlầng coh pa dưr pr’ặt tr’mông, bhrợ têng cha. Amoó cung nắc ma nuyh pa zay lưch c’rơ z’lâh k’đhap, pa dưr ca van đoọng ha đhi moó lơơng ting pa choom bhrợ. Ting lêy bhrợ cơnh amoó Nang, bấc hội viên cơnh amoó Bling Thị Ướp, Yđêl Thị Apếp, amoó Yđêl Thị Ren… cung ơy xăl cơnh bhrợ cha, pa dưr pr’ặt tr’mông pr’loọng đong: “Amoó Nang nắc hội viên choom bhrợ cha bhlầng lâng ơy z’lâh đha rựt đươi choom băn a’ọc, k’roọc, pa câl tạp hóa. Pr’loọng đong amoó vêy choh bấc tơơm chr’noh pa chô  bh’nơơn dal. Bấc ađhi amoó coh zr’lụ tước t’mooh pa choom cơnh bhrợ têng lâng xoọc tơợp nắc lêy cung chơm. Amoó nắc ma nuyh zay, t’bech, ting pâh zập bh’rợ âng hội lâng âng vel bhươl”.

Hội Liên hiệp pân đil chr’hoong Tây Giang vêy lâh 5.460 hội viên, sinh hoạt đhị 63 Chi hội âng 10 chr’val đhị vel đong. Pazêng c’moo hay, Hội ta luôn bhrợ têng lâng ađhi amoó cơnh zooi m’ma chr’noh, bh’năn băn t’vaih bhiệc bhrợ, pa choom cơnh bhrợ cha pa dưr pr’ặt tr’mông. Coh đêêc, cơnh lâng zên vặ tơợ Ngân hàng CSXH chr’hoong Tây Giang âng Hội Liên hiệp pân đil k’đhơợng tước lưch c’moo 2024 lâh 67 tỷ đồng, zooi ha lâh 1.300 ađhi amoó vặ k’rong bhrợ cha. Pr’căn Bríu Thị Nem, Chủ tịch Hội Liên hiệp pân đil chr’hoong Tây Giang đoọng năl: “Hội LHPN chr’hoong Tây Giang năc đơn vị đh’rưah bhrợ têng, nắc đhị đoọng apêê ađhi amoó g’nưm. Pa bhlầng bh’rợ zooi apêê ađhi amoó căh muy t’vaih pr’đơợ ooy zên bhrợ cha nắc dzợ ra pặ cán bộ pân đil chô tước bhươn đong âng đhanuôr đoọng cha mêệt lêy, năl ghit đhr’năng đoọng zooi m’ma tơơm chr’noh, bh’năn băn liêm choom cơnh lâng pr’đơợ lâng c’lâng bh’rợ âng vel đong. Đh’rưah lâng t’pâh, xay moon, Hội năc dzợ vêy bấc bh’rợ zooi a đhi amoó pa dưr pr’ặt tr’mông, t’vaih câu lạc bộ… đoọng zooi ađhi amoó z’lâh đha rựt, têệm ngăn pr’ặt tr’mông, bhrợ têng cha ca van./.

PHỤ NỮ CƠ TU THAY ĐỔI NẾP NGHĨ ĐỂ LÀM KINH TẾ HIỆU QUẢ

Từ hộ khó khăn, thiếu đất sản xuất, chị Bling Thị Nang ở xã biên giới A Nông, huyện vùng cao Tây Giang, tỉnh Quảng Nam đã thay đổi nếp nghĩ, cách làm kinh tế mang lại nguồn thu hơn 200 triệu đồng mỗi năm. 

Trò chuyện với khách trong căn nhà gỗ khang trang, chị Bling Thị Nang ở xã biên giới A Nông, huyện vùng cao Tây Giang không quên một thời gian khó

Năm 2014, chị lập gia đình, rồi ra ở riêng. Cuộc sống của đôi vợ chồng trẻ dựa vào nương rẫy. Cả hai làm lụng sớm tối những  mong gia đình đủ ăn, đủ mặc. Thế nhưng, qua hơn 10 năm vun vén cho tổ ấm nhỏ, kinh tế gia đình vẫn chẳng mấy thay đổi, thậm chí ngày càng túng thiếu khi 3 đứa con lần lượt chào đời.

Năm 2015, chị Nang được mời tham gia các lớp tập huấn về phát triển kinh tế do địa phương tổ chức. Tại đây, chị được cán bộ khuyến nông giới thiệu, trang bị kiến thức, kỹ thuật sản xuất, phát triển kinh tế…Từ đó, chị quyết tâm thay đổi cách thức làm ăn mới, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi để nâng cao hiệu quả, thu nhập. Nghĩ là làm, sau khi vay 30 triệu đồng vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng CSXH qua kênh Phụ nữ xã A Nông. Chị Nang đầu tư 15 triệu đồng mua cặp heo cỏ giống, xây chuồng kiên cố; 15 triệu đồng còn lại, chị mua 2 con bò giống. Chị Bling Thị Nang cho biết, nhờ nuôi nhốt theo đúng kỹ thuật đã học, cặp heo của gia đình chị phát triển tốt và sinh sản khoảng 1 năm sau đó. Lứa đầu tiên, cặp heo sinh gần 10 con heo giống. Cứ thế, bình quân mỗi năm, 3 lứa, với giá bán hiện từ 3,5 - 4 triệu đồng/con heo, gia đình chị thu về khoảng 80 triệu đồng. Ngoài heo, cặp bò giống của gia đình chị cũng sinh trưởng tốt nhờ chăn nuôi khoanh vùng, và tiêm phòng dịch bệnh đầy đủ. Từ 2 con bò ban đầu, đến nay chị đã nhân giống lên gần 10 con. Chị Bling Thị Nang khoe, năm nào chị cũng bán từ 2-3 con bò, cộng với khoản thu từ đàn heo cũng cho thu nhập khá: “Trước đây, kinh tế gia đình chỉ biết dựa vào nương rẫy, trồng sắn, dứa, cuộc sống gặp nhiều khó khăn. Từ khi thay đổi cách làm kinh tế, cuộc sống gia đình thay đổi hẳn. Nay tôi không làm rẫy nữa, chỉ ở nhà chăn bò, nuôi heo rồi bán hàng tạp hóa thấy cuộc sống ổn định, tốt hơn nhiều”.

Thu nhập ổn định từ chăn nuôi, gia đình chị Bling Thị Nang không chỉ trả được tiền vay ngân hàng mà còn tích lũy được vốn để chuyển đổi đất rẫy sang trồng các loại cây cho hiệu quả kinh tế cao. Hiện, gia đình chị đang sở hữu hơn 1ha cây cao su đã cho thu hoạch, hơn 1,5ha rừng keo, gần 2ha cây quế và một số loại loại cây như dứa, sắn, nghệ, gừng, … Ngoài ra, chị còn mở quầy tạp hóa ngay tại nhà để kiếm thêm thu nhập. Từ mô hình kinh tế tổng hợp này, gia đình chị  thu nhập hơn 200 triệu đồng mỗi năm.

Chị Yđêl Thị Mlát, Chủ tịch Hội LHPN xã A Nông cho biết, chị Bling Thị Nang là hội viên tiêu biểu trong phát triển kinh tế của địa phương. Chị cũng  là tấm gương sáng về ý chí, nghị lực vượt khó, vươn lên làm giàu rất đáng để chị em học tập và nhân rộng. Noi theo chị Nang, một số hội viên như chị Bling Thị Ướp, Yđêl Thị Apếp, chị Yđêl Thị Ren …cũng đã thay đổi nếp nghĩ, cách làm để phát triển kinh tế gia đình: “Chị Nang là hội viên biết cách làm kinh tế và đã thoát nghèo nhờ nuôi heo, bò, bán hàng tạp hóa. Gia đình chị còn trồng nhiều loại cây cho hiệu quả kinh tế khác. Có nhiều chị em trong vùng còn tới nhà học hỏi chị Nang về cách làm kinh tế và bước đầu thấy cũng được. Chị còn là người năng nỗ, tích cực trong mọi hoạt động, phong trào của hội tại địa phương”.

Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Tây Giang có hơn 5.460 hội viên, sinh hoạt tại 63 Chi hội thuộc 10 xã trên địa bàn. Những năm qua, Hội luôn đồng hành với chị em trong hành trình khởi nghiệp thông qua việc hỗ trợ sinh kế, vốn vay,  tạo việc làm, trang bị kiến thức, hướng dẫn kỹ thuật làm ăn, phát triển kinh tế Trong đó, riêng nguồn vốn do Hội Phụ nữ tín chấp với Ngân hàng CSXH huyện Tây Giang đến hết năm 2024 hơn 67 tỷ đồng, giúp hơn 1.300 hội viên vay đầu tư phát triển kinh tế. Chị B’riu Thị Nem, Chủ tịch Hội LHPN huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết: “Hội LHPN huyện Tây Giang là đơn vị đồng hành, là chỗ dựa giúp hội viên phụ nữ trong mọi hoạt động. Đặc biệt, việc hỗ trợ chị em không chỉ tạo điều kiện về vốn làm ăn mà hội còn phân công cán bộ phụ nữ xuống tận vườn hộ gia đình để khảo sát, nắm bắt tình hình để hỗ trợ cây, con giống cho phù hợp với điều kiện và định hướng phát triển của địa phương. Bên cạnh công tác vận động, tuyên truyền, Hội còn triển khai nhiều hoạt động, xây dựng các mô hình giúp chị em phát triển kinh tế, thành lập câu lạc bộ... nhằm hỗ trợ phụ nữ thoát nghèo, an cư, lạc nghiệp”./.