Nắc zr’lụ liêm choom vêy bấc thủy điện, a bóc đác ga măc, đhị tỉnh Đắk Nông ơy leh bấc cr’noọ bh’rợ băn a xiu đơơng chô bh’nơơn dal. Đhơ cơnh đêêc, pazêng rau k’đhap k’ra đăh cơ chế, pr’đơợ k’rong bhrợ xoọc cha groong vel đong nâu bhrợ têng liêm choom pr’đơợ đoọng pa dưr chr’noh bh’năn dưp đác đơơng chô chr’năp dal.

Xong a’tao nắc râu a’đhắh dzăm ặt ma mung cóh crâng k’coong. Cóh Việt Nam, xong a’tao váih bấc đhị zâp tỉnh tơợ Ninh Thuận moót tước Long An. Đhị tỉnh Quảng Ngãi, bh’rợ băn xong a’tạo nắc bh’rợ t’mêê hân đhơ cơnh đêếc vêy đơơng chô bh’nơơn liêm choom, zooi đoọng bấc pr’loọng đông pa dưr dal zên pa chô.

Cr’chăl đăn đâu, bấc pr’loọng apêê chr’hoong da ding ca coong tỉnh Quảng Nam choh prí n’oong đoọng pa dưr pr’ặt tr’mông pr’loọng đong. Cr’noọ bh’rợ nâu zooi đhanuôr Cơ Tu z’lâh đha rựt. Apêê ngành chức năng tỉnh Quảng Nam zooi đhanuôr choh prí pa têệt lâng apêê đơn vị k’rong câl pazêng bh’nơơn, zooi đhanuôr tệêm loom bhrợ têng.

Zập c’xêê vêy bơơn pa chô lâh 30 ức đồng tơợ cr’noọ bh’rợ b’băn ch’choh, diic điêl p’căn Trần Thị Thanh Tám đhị chr’val Tư, chr’hoong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam ơy vaih năc ma nuyh bhrợ cha choom bhlầng đhị vel đong, bơơn bấc đhanuôr Cơ Tu tước pâh ting pa choom bhrợ. Căh muy choom bhrợ cha, pr’loọng đong p’căn Tám dzợ vêy bấc chroi k’rong đăh bhrợ têng vel bhươl t’mêê đhị zr’lụ đoo ặt ma mông

Bơơn vêy Nhà nước đoọng m’ma, phân bón lâng khoa học kỹ thuật, tước nâu cơy, đhanuôr coh Lai Châu ơy choom bhrợ k’r’bhâu héc ta ha roo liêm choom. Pazêng zr’lụ cha bêệt ha roo hàng hoá zazum ơy, xoọc vêy ta bhrợ t’bhưah ting c’lâng bh’rợ k’rong bhrợ đh’rưah, bhrợ t’vaih râu bơơn pay pa chô nhâm mâng ha đhanuôr.

“Zâp chr’val mưy bh’nơơn pr’đươi” (Moon pa đệ nắc OCOP) nắc xa nay bh’rợ pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung zr’lụ vel bhươl ting c’lâng c’rơ ơy váih lâng pa dưr pa xớc chr’nắp lấh, bơơn Thủ tướng Chính phủ đoọng bhrợ c’moo 2018. Đhị tỉnh Quảng Nam, xang lấh 5 c’moo xay bhrợ, đợ mơ bh’nơơn pr’đươi bơơn ta moon OCOP dal bhlâng zr’lụ miền Trung lâng ắt ooy t’nooi bha lâng k’đơơng a’cọ cóh prang k’tiếc k’ruung. Đh’rứah lâng bhiệc pazưm bhrợ pa dưr, pa xớc bh’nơơn pr’đươi OCOP bơơn chất lượng dal, tỉnh Quảng Nam ơy bhrợ bấc bh’rợ pa dưr thương mại, zooi bhrợ p’têết bhiệc pa câl, chrooi pa xoọng âng đơơng bh’nơơn pr’đươi chô tước lâng manứih đươi dua.

Rượu Nếp Than là loại rượu truyền thống của đồng bào Cơ Tu ở huyện miền núi Nam Giang, tỉnh Quảng Nam. Đây là thức uống thơm ngon, hấp dẫn của bà con trong cuộc sống hàng ngày cũng như những dịp lễ hội.

Tước đâu, Hà Lâu doọ dzợ nặc chr’val đha rứt âng chr’hoong Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh. Tu vêy bh’nơơn pr’đươi chr’nắp “a’tứch Tiên Yên”, đhanuôr Hà Lâu ơy bhrợ đông xang, câl xe ga mắc, pr’ắt tr’mung k’bhộ ngăn lấh mơ.

Tơơm cha p’lêê đơơng chô bh’nơơn dal 3 - 5 chu t’piing lâng choh zập rau bhơi rơ veh lơơng năc đoo pr’đơợ liêm choom đoọng ha zập rau tơơm cha p’lêê coh vel đong tỉnh Yên Bái ting t’ngay vêy bấc đhăm choh lâng bh’nơơn dzooc dal. Đhơ cơnh đêêc pa dưr tơơm cha p’lêê năc ta luôn zâng lâng đhr’năng “vêy pa chô p’lêê năc chr’năp xiêr”. Chính quyền lâng ngành chức năng tỉnh Yên Bái ơy vêy pazêng c’lâng bh’rợ lalăm lâng coh đanh đươnh cơnh ooy đoọng pa liêm đhr’năng nâu?!

T’mêê bhrợ cắh bịng 1 c’moo hân đhơ cơnh đêếc, bh’rợ Hợp tác xã Nông nghiệp lâng Du lịch vel bhươl Hoà Bắc, chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng dưr váih đhị c’năl chr’nắp liêm lâng bấc apêê pân đil k’coong ch’ngai, ooy đâu, lấh mơ nắc apêê pân đul Cơ Tu. Ting pấh Hợp tác xã, apêê a’đhi amoó cắh mưy vêy pa xoọng bh’rợ, pa dưr thu nhập, nắc dzợ vêy pr’đơợ chi ớh p’cắh, zư lêy zâp râu chr’nắp liêm cóh vel đông lâng văn hoá ty âng manứih Cơ Tu.