Nắc râu sâm thứ 20 bơơn ta k’cắh cóh bha’lang k’tiếc, sâm ngọc Linh nắc ting t’ngay ting p’cắh liêm gít lâng chr’nắp âng đay. Nâu đoo nắc t’nơơm zanươu bơơn khoa học xay moon lâng bấc râu dược tính liêm chr’nắp. ooy t’ruíh jưn jứah xay moon cơnh choom bhrịơ cha bêl đâu, ahêê nắc đh’rứah chấc lêy năl đắh bhiệc chóh sâm Ngọc Linh âng đơơng bh’nơơn liêm dal.

      Tơơm ríah âng t’nơơm sâm Ngọc Linh?

     Sâm Ngọc Linh nắc râu t’nơơm zanươu bơơn ta k’cắh tr’nợơp tơợ zâp đhị đhanuôr ắt cóh k’coong ch’ngai. Nắc râu t’nơơm váih k’lung cóh crâng, vêy cơnh zư padứah cr’ay lâng tơợ đêếc nắc sâm Ngọc Linh dưr váih râu za’nươu gia truyền, cắh vêy lấh ngai năl tước. sâm Ngọc Linh lấh mơ nắc váih đhị 2 tỉnh Quảng Nam lâng Kon Tum.

     Bhiệc chóh bhrợ sâm Ngọc Linh.

     Nâu cơy nắc 2, 3 râu xay moon đắh bhiệc chóh sâm Ngọc Linh.

    - Lêy pay k’tiếc đhị bôl dal lấh 1.000 mét, zăng clung liêm, choom đác lướt hooi liêm buôn. Paliêm k’tiếc, pếch bhrợ pa’nhoonh, lêy bhrợ paliêm bhơi, bhrợ bhứah n’lung mơ 120 cm, n’lung dal k’dâng 4 mét, bhrợ n’lung dal mơ 3-35 cm, c’lâng chr’hooi n’lung nâu bhứah mơ 30 cm.

    - Chr’tốp nắc lêy bhrợ lâng lưới. khung lâng n’loong cắh cậ cram, chr’tốp lêy cha’tốp lưới nilon tăm, groong paliêm zr’lụ đâu đoọng zư lêy.

    - Ra’văng đợc phân bón, 5 tấn êệ a’tứch đoọng bón lót, 30 ký đạm lâng 20 ký lân, pazưm lâng 20 ký kali pác bhrợ liêm ma mơ tơợ c’moo tr’nơợp tước c’moo thứ 4.

    - Đợ mơ m’ma chóh bhrợ đhị 1 hécta, chóh đhộ mơ 20x30 cm nắc 165.000 t’nơơm. Nắc lêy têêm ngăn m’ma chr’nóh bơơn zâp cr’noọ bh’rợ đắh m’ma cơ sở.

   - Cr’chăl t’ngay chóh bhrợ nắc bêl c’xêê 8 zâp c’moo. chóh đhị k’tiếc ơy rai đợc êệ a’tứch cóh boọng, đhộ mơ 5-7 cm, chóh bhrợ paliêm, ga’lập mưy lang k’tiếc ki’đặ cóh boọng, oó đoọng cóh ríah nâu ặt k’đoong đác, bhrợ xrắh chêết zêng ríah.

    - M’ma bêl pay đơơng đắh bhươn ươm nắc oó đoọng bhrợ tr’toót hư k’lung, pác lêy pậ tứi liêm ma mơ đoọng chóh bhrợ liêm choom.

    - Lêy zư đợc dz’dzong đoọng ha t’nơơm. Bhrợ c’lâng chr’hooi đác cóh ngoai ruộng chóh, oó đoọng đác boo lướt hooi moót ooy đhị k’tiếc chóh sâm, xang bêl boo nắc lêy pa’hooi lơi đoọng pazêng.

   - N’jộ lơi bhơi k’tang lâng têy, lêy bhrợ pa’liêm c’lâng chr’hooi đác, lêy paliêm bhrợ pa’nhâm chr’tốp.

   - Lứch hân noo boo nắc lêy bón phân zr’lụ rúah nâu, paliêm c’lâng chr’hooi, pay lơi paliêm đợ bhơi r’réh nha’nhự đhị sâm nâu đoọng sâm ặt chặt váih liêm k’rơ.

   -Lêy cha’mêết paliêm đoọng vêy cơnh c’lâng bh’rợ zêl lêệng g’rưi bhrợ pa’hư liêm choom./.

KỸ THUẬT TRỒNG SÂM NGỌC LINH

     Là loại nhân sâm thứ 20 được tìm thấy trên thế giới, sâm ngọc linh ngày càng chứng minh được vị thế và giá trị của mình. Đây là thảo dược được khoa học công nhận với hàng loạt dược tính “kì diệu” đặc biệt quý hiếm. Trong chuyên mục cùng nhau bàn cách làm ăn hôm nay, chúng ta cùng tìm hiểu kỹ thuật trồng Sâm Ngọc Linh hiệu mang lại hiệu quả kinh tế cao.

     # Nguồn gốc của sâm ngọc linh?

    Sâm ngọc linh là loại thảo dược thiên nhiên được phát hiện đầu tiên từ các cư dân miền núi. Đây là loại củ rừng có chức năng chữa trị bệnh và từ đó sâm ngọc linh trở thành bài thuốc gia truyền, cây thuốc ít người biết tới. Sâm ngọc linh chủ yếu chỉ có ở hai tỉnh Quảng Nam và Kon Tum.

     Kỹ thuật trồng Sâm Ngọc Linh

    Dưới đây là một số chia sẻ về quy trình trồng sâm ngọc linh.

• Chọn đất có độ cao trên 1000m, khá bằng phẳng, thoát nước tốt, cuốc ải phơi đất. Cải tạo đất cuốc đập đất nhỏ, nhặt sạch cỏ dại, phân luống rộng 120cm, luống dài khoảng 4m, vét luống cao 30-35cm, rãnh luống 30cm.
• Mái che, làm nhà bằng lưới. Khung bằng gỗ hoặc tre, mái lợp lưới nilon đen, rào kín xung quanh để bảo vệ.
• Chuẩn bị phân bón, 5 tấn phân gà dùng để bón lót, 30kg đạm + 20kg lân + 20kg kali chia đều từ năm thứ nhất đến năm thứ 4.
• Số lượng cây giống cho 1 ha sản xuất, trồng với mật độ 20x30cm là 165.000 cây. Phải đảm bảo cây giống đạt các tiêu chuẩn giống cơ sở.
• Thời vụ, vào tháng 8 hàng năm. Trồng cây trên nền phân gà đã đổ trong hố, sâu 5-7cm, ấn chặt gốc, vun một lớp đất mỏng kín hố, không để hố úng đọng nước gây thối củ.
• Cây giống đánh lên khỏi vườn ươm không được làm đứt củ giống, phân loại to nhỏ theo kích thước củ giống để đưa vào trồng đồng đều theo từng loại.
• Cần giữ ẩm cho cây. Làm rãnh thoát nước ngoài ruộng trồng, không để nước mưa tràn qua ruộng sâm, sau mưa phải tháo nước triệt để.
• Nhổ cỏ bằng tay và vét rãnh luống, tháng 3 cho sâm nhú mầm, tháng 4-5 đảm bảo tưới giữ ẩm, tránh nắng hạn.
• Trước tháng 6 làm vệ sinh vườn, vét rãnh luống, khơi thông hệ thống thoát nước, kiểm tra củng cố nhà mái che.
• Cuối mùa mưa bón phân quanh gốc, vét rãnh luống, nhặt cỏ dại cho sâm ngủ đông.
• Đồng thời phải quan sát để có biện pháp diệt trì sâu hại hợp lý./.