Tỉnh Tiền Giang t’mêê vêy 8 cha nắc tr’haanh vêy Thủ tướng Chính phủ cher đoọng Bằng khen ooy bh’nơơn bh’rợ tr’haanh cóh bh’rợ pa bhrợ. Cóh đêếc, vêy muy đhanuôr a năm nắc t’coóh Trương Văn Mẫu ắt cóh cr’noon Lương Phú A, chr’val Lương Hoà Lạc, chr’hoong Chợ Gạo. Ađoo n’nâu nắc đhanuôr tr’haanh cóh bh’rợ pa bhrợ, bhrợ t’váih cr’van tơợ bơr tr’pang têy k’goóh.
Nắc choom lêy, bh’rợ bhrợ t’váih cr’van âng t’coóh Trương Văn Mẫu t’mêê lâng đhiệp muy a năm vêy cóh vel đông. Rau đêếc nắc chóh k’bhông đh’rứah lâng t’nơơm t’boon. Nâu đoo nắc 2 t’nơơm pay cha p’lêê k’đháp ng’chóh, nắc chô đơơng ooy kinh tế bấc pa bhlâng, zập c’moo t’coóh Mẫu bơơn zên lãu lấh 200 ức đồng. ađoo xay moon l’lăm ahay ađoo vêy lướt bhrợ bhiệc nắc tu c’rơ đhur lâng pr’loọng đông zr’nắh k’đháp nắc ađoo nhăn đhêy đoọng zúp zooi pr’loọng đông. Cóh tr’nơớp k’điêl âng đoo cắh vêy k’tiếc pa bhrợ nắc lướt nhăn vặ k’tiếc ruộng âng k’conh k’căn k’điêl đoọng bhrợ ha roo. Xang n’nắc, ađoo nhăn vặ k’tiếc đoọng chóh bhrợ têng zr’lụ pị đác a toạ lâng pa câl ch’néh. Tơợ c’xêê c’moo t’bhlâng bhrợ têng, ađoo câl 3 hecta k’tiếc ruông đhị chr’val Lương Hoà Lạc, chr’hoong Chợ Gạo.
Tu lêy bh’rợ chóh t’nơơm p’lêê vêy kinh tế bấc nắc t’coóh Mẫu pa xrêết đác cóh ruộng ha roo, bhrợ pa liêm k’tiếc đoọng chóh t’nơơm nhãn, píh t’viêng lâng cam xoàn. Tu zay ch’mêết lêy, ta moóh h’cơnh ng’chóh bhrợ, zư lêy t’nơơm chr’nóh nắc bhươn t’nơơm pay cha p’lêê âng đoo dưr váih liêm, bấc p’lêê. Vêy cr’chăl, bhươn nhan lâng cam xoàn âng đoo bơơn pa câl lấh 20 r’bhâu đồng cóh muy kg, píh t’viêng pa câl lấh 30 r’bhâu đồng cóh muy kg tu cơnh đêếc bơơn pay pa chô zên lãi bấc bhlâng. tước c’moo 2004, bhươn t’nơơm pay cha p’lêê âng đoo crêê pr’lúh, rau liêm choom xiêr lâng zên pa câl cắh nhâm mâng, ađoo col lơi đoọng chóh 400 t’nơơm k’bhông lâng 400 t’nơơm t’boon Thái Lan. Nâu đoo nắc đợ t’nơơm pay cha p’lêê t’mêê ting cơnh bh’rợ âng Philippines nắc apêê ngành chuyên pa choom h’cơnh ng’chóh bhrợ. Cóh cr’chăl n’nắc k’bhông lâng ta boon nắc đợ t’nơơm chr’nóh t’mêê, cắh ơy ta chóh bấc cóh zr’lụ k’tiếc tỉnh Tiền Giang. Hân đhơ cơnh đêếc bêl t’coóh Mẫu tơớp chóh bhrợ nắc liêm choom pa bhlâng lâng p’lêê dưr váih liêm bấc, t’boon lấh 30 kg cóh t’nơơm, pa câl tơợ 40 – 50 r’bhầu đồng cóh muy kg. Ha dzợ k’bhông nắc công bấc p’lêê, pa câl tơợ 6- 10 r’bhâu đồng muy kg. Lấh n’nắc, ađoo nắc dzợ bhrợ t’váih m’ma k’bhông đoọng đhanuôr đhị vel đông ting chóh. Ng’dáp cóh zr’lụ bhươn cha p’lêê âng t’coóh Trương Văn Mẫu chô đơơng zên lãi lấh 200 ức đồng cóh muy c’moo. Nâu đoo nắc bh’rợ chóh bhrợ đh’rứah k’bhông lâng t’nơơm t’boon tr’nơớp lâng đhăm chóh bhrợ ga mắc pa bhlâng đhị tỉnh Tiền Giang. Ooy rau liêm choom âng bh’rợ pa bhrợ, t’coóh Trương Văn Mẫu xay moon:
Liêm choom nắc tu đươi bấc rau, tr’nơớp nắc k’tiếc liêm. K’tiếc n’nâu đác ch’ngaách cóh zập c’moo, ta luôn vêy đác. Rau bơr cậ nắc zay chêếc n’năl cơnh ooy ng’chóh bhrợ, rau pêê nắc t’bhlâng bhrợ têng. t’bhlâng bhrợ têng nắc vêy cơnh bhrợ cắh liêm choom, xang n’năl xăl bhrợ cơnh lơơng, cắh cậ lêy thị trường cơnh ooy nắc xăl chóh, ha dzợ cắh choom ng’lơi.
Rau liêm choom âng t’coóh Mẫu nắc n’năl cơnh chêếc ta moóh bhrợ, n’năl cơnh pa chắp ch’mêết lêy kỹ thuật tơợ sách báo lâng đươi dua liêm choom pazêng pr’đươi sinh học ooy bh’rợ bhrợ têng pa xiêr zên k’rong bhrợ lâng pa dưr dal rau liêm choom âng p’lêê p’coo. Ađoo cắh lấh đươu dua phân hoá học nắc chêếc pay câl êế c’roóc… đoọng bhrợ têng phân hữu cơ lúc ooy t’nơơm chr’nóh; đươi dua pazêng chế phẩm sinh học đoọng bhrợ u goóh bón ooy t’nơơm chr’nóh, zâl cha groong pr’lúh, pa xiêr đhr’năng nha nhự môi trường. ađoo xay moon, cóh pazêng t’ngay c’xêê ha y, bêl t’nơơm k’bhông u griing, xiêr chr’nắp nắc ađoo col lơi t’nơơm k’bhông, đớc lơi t’nơơm t’boon ting cơnh xa nay bh’rợ chóh bhrợ muy rau t’nơơm chr’nóh.
Nâu cơy, t’nơơm k’bhông xoọc cóh cr’chăl pay pa chô. Bêl t’nơơm k’bhông 30 tuổi nắc t’nơơm t’boon lấh 20 tuổi. Xoọc đêếc acu pay đươi t’nơơm t’boon, col lơi t’nơơm k’bhông, bh’rợ n’nâu bhrợ têng cơnh bh’rợ cóh Philippine t’nơơm k’bhông zúp zooi t’nơơm t’boon, bhrợ t’váih rau gâm ngút.
T’coóh Nguyễn Văn Hai, Chủ tịch Hội nông dân chr’val Lương Hoà Lạc, chr’hoong Chợ Gạo xay moon: t’coÓh TRương Văn Mẫu nắc muy cóh 3 cha nắc đhanuôr bhrợ cha choom bhlâng âng chr’hoong bơơn vêy Thủ tuớng Chính phủ cher đoọng Bằng khen. Bh’rợ chóh bhrợ t’nơơm pay cha p’lêê âng t’coóh Mẫu hân đhơ t’mêê nắc ơy liêm choom, vêy đhr’năng choom bhrợ t’bhứah.
Bh’rợ t’nơơm t’boon lâng t’nơơm k’bhông âng t’coóh Mẫu liêm choom bhlâng, doọ cắh nhâm mâng ooy chr’nắp pa bhlâng. Ooy bh’ruy, pr’lúh pa hư nắc công doọ bấc. t’mêê bêl đêếc ahay, Hội nông dân chr’hoong vêy k’noọ, tơợ tr’pang têy k’goóh nắc ađoo ơy l’lăm xay bhrợ, k’rong bhrợ liêm choom bhlâng.
Lấh ooy bhươn t’nơơm pay cha p’lêê, pr’loọng đông t’coóh Trương Văn Mẫu nắc dzợ vêy rau pay pa chô lấh 200 ức đồng cóh muy c’moo tơợ bh’rợ pa câl ha roo ch’néh. Bơr cha nắc k’coon âng đoo nắc lứch ơy tốt nghiệp xang đại học lâng nhâm mâng ooy bh’rợ tr’nêng đhị TP HCM. Đh’rứah lâng bh’rợ pa bhrợ, tr’câl tr’bhlêy nhâm mâng, cóh pazêng t’ngay c’xêê ahay t’coóh Mẫu dzợ đh’rứah lâng đhanuôr vel đông bhrợ têng bha nậ đác, bhrợ c’lâng lướt cóh bhươl cr’noon… vêy pr’ắt tr’mông k’bhộ k’van, t’coóh Trương Văn Mẫu dzợ zúp zooi m’ma, kỹ thuật đoọng ha k’zệt pr’loọng đông n’lơơng ting bhrợ têng, t’bil ha ul đharứt.
T’coóh Trương Văn Mẫu xay moon, c’moo đâu 60 c’moo, c’rơ cắh dzợ bấc nắc c’la đoo dzợ kiêng pa bhrợ đoọng pa dưr thu nhập ha pr’loọng đông lâng chrooi đoọng pa dưr vel đông.
Cr’noọ bh’rợ z’lấh zr’nắh k’đháp, t’bhlâng pa bhrợ ta têng, pân l’lăm xay bhrợ cóh bh’rợ chóh t’nơơm ch’nóh pay cha p’lêê âng t’coóh Trương Văn Mẫu, ắt cóh chr’val Lương Hoà Lạc, chr’hoong Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang – muy cha nắc đhanuôr pa bhrợ ta béch cấp tỉnh cóh bấc c’moo t’mêê vêy Thủ tướng Chính phủ cher đoọng Bằng khen nắc pa bhlâng choom ng’haanh déh lâng bhrợ t’bhứah./.
Độc đáo mô hình làm giàu
trồng dừa Dứa xen Bòn bon thương phẩm
Tỉnh Tiền Giang vừa có 8 cá nhân vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen về thành tích tiêu biểu trong lao động, công tác. Trong đó, có một nông dân duy nhất là ông Trương Văn Mẫu ở ấp Lương Phú A, xã Lương Hòa Lạc, huyện Chợ Gạo. Đây là nông dân rất tiêu biểu trong lao động sản xuất, làm giàu từ hai bàn tay trắng.
Có thể thấy, mô hình làm giàu của ông Trương Văn Mẫu mới và cá biệt tại địa phương. Đó là trồng dừa Dứa xen cây Bòn bon thương phẩm. Đây là 2 loại cây ăn trái rất khó trồng nhưng cho hiệu quả kinh tế cao, mỗi năm ông Mẫu thu lãi trên 200 triệu đồng. Ông cho biết trước đây mình có đi làm việc song do sức khỏe yếu và hoàn cảnh khó khăn nên ông đã xin nghỉ để về phụ giúp gia đình. Ban đầu vợ chồng của ông không có đất sản xuất nên phải mượn đất ruộng của cha mẹ vợ để trồng lúa. Sau đó, ông tiếp tục thuê đất đầu tư làm lò ép mía đường và kinh doanh lúa gạo. Qua thời gian tích cực lao động, ông mua được gần 3ha đất ruộng tại xã Lương Hòa Lạc, huyện Chợ Gạo.
Do thấy mô hình trồng cây ăn trái cho kinh tế khá nên ông Mẫu lên liếp trên đất ruộng để trồng cây nhãn tiêu da bò, bưởi da xanh và cam xoàn. Nhờ chịu khó nghiên cứu, học hỏi kỹ thuật trồng, chăm sóc nên vườn cây của ông luôn tốt tươi, trĩu quả. Có thời điểm, vườn nhãn tiêu da bò và cam xoàn ông bán được giá trên 20 ngàn đồng/kg, bưởi da xanh trên 30 ngàn đồng/kg nên thu được lãi to. Đến năm 2004, vườn cây của ông đã bị thoái hóa, giảm năng suất và giá cả bấp bênh nên ông quyết định phá bỏ để chuyển sang trồng 400 gốc dừa Dứa và 400 gốc Bòn bon Thái Lan xen canh. Đây là những giống cây ăn trái mới theo mô hình của
Thành công do nhiều yếu tố, thứ nhất là địa lợi. Đất này nước ngọt quanh năm, không thiếu nước. Cái thứ hai là chịu khó tìm tòi, thứ ba là kiên trì. Kiên trì là có thể thất bại, nhưng rồi chuyển đổi, hoặc là nhìn thấy thị trường như thế nào để chuyển đổi chứ không nên bỏ chạy.
Bí quyết thành công của ông Mẫu là biết học hỏi, nghiên cứu kỹ thuật sản xuất từ sách báo và áp dụng các phương pháp an toàn sinh học vào mô hình để giảm chi phí đầu tư và nâng cao chất lượng trái cây thương phẩm. Ông hạn chế sử dụng phân hóa học mà thu mua các loại phế thải từ lò giết mổ gia súc, phế phẩm ở cảng cá… để chế biến ra phân hữu cơ bón cho cây trồng; sử dụng các chế phẩm sinh học để làm hoai mục chất thải, khống chế dịch hại, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Ông cho biết, thời gian tới, khi cây dừa tuổi thọ cao, xuống giá hay giảm năng suất, ông sẽ phá bỏ cây dừa giữ lại cây Bòn bon theo hướng chuyên canh.
Bây giờ, cây dừa đang cho khai thác. Khi cây dừa 30 tuổi thì cây Bòn bon hơn 20 tuổi. Lúc đó tôi khai thác cây Bòn bon hủy cây dừa, mô hình này áp dụng pheo Philippine cây dừa hỗ trợ cây Bòn bon phần che bớt ánh sáng.
Ông Nguyễn Văn Hai, Chủ tịch Hội nông dân xã Lương Hòa Lạc, huyện Chợ Gạo cho biết: ông Trương Văn Mẫu là một trong số 3 nông dân sản xuất giỏi tiêu biểu nhất của địa phương vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Mô hình trồng cây ăn trái của ông Mẫu dù mới nhưng đã thành công nên có khả năng nhân rộng.
Mô hình cây Bòn bon và cây dừa dứa của ông Mẫu có ưu điểm là tương đối bền vững, không có bấp bênh về giá cả đầu vào đầu ra.Về sâu hại, dịch hại thì nó cũng ổn định. Vừa qua, Hội nông dân cũng có suy nghĩ, ông từ bàn tay trắng nhưng đã mạnh dạn bước đi tiên phong, đầu tư rất hiệu quả.
Ngoài vườn cây ăn trái, gia đình ông Trương Văn Mẫu còn có nguồn thu nhập hơn 200 triệu đồng/năm từ kinh doanh lúa gạo. Hai người con của ông đều đã tốt nghiệp đại học và ổn định nghề nghiệp tại thành phố Hồ Chí Minh. Bên cạnh công việc sản xuất kinh doanh, thời gian qua ông Mẫu còn tích cực tham gia cùng với nhân dân địa phương đầu tư phát triển hệ thống thủy lợi, xây dựng đường giao thông nông thôn…Có cuộc sống khá giả, ông Trương Văn Mẫu còn giúp đỡ con giống, kỹ thuật cho hàng chục nông dân khác phát triển sản xuất, thoát nghèo.
Ông Trương Văn Mẫu cho biết, năm nay đã 60 tuổi, sức khỏe hạn chế nhưng bản thân ông vẫn say mê lao động để tăng thu nhập gia đình và góp phần phát triển quê hương.
Tinh thần vượt khó, tích cực lao động sản xuất, đi tiên phong trong mô hình trồng cây ăn trái của ông Trương Văn Mẫu, ở xã Lương Hòa Lạc, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang - một nông dân sản xuất giỏi cấp tỉnh nhiều năm liền vừa được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen rất đáng được biểu dương và nhân rộng./
Viết bình luận