La Ê năc muy cóh bấc chr’val c’noong k’tiếc âng chr’hoong Nam Giang. L’lăm a hay, đha nuôr Cơ Tu âi loóih băn bh’năn p’lóh cóh crâng a rúih, cắh vêy đong c’roọl, cắh veye ch’na k’rong đớc moọt hân noo ha ót tu cơnh đêếc bh’năn buôn chêệt. bh’nă p’lóh cóh crâng a rúih buôn moọt ooy ha rêê pa hư chr’nóh chr’bêệt, crêê đha nuôr tắc c’chêệt, bhrợ bil đoàn kết cóh đha nuôr vel. Đhị đhr’năng n’nâu, Chi bộ vel Pa Lan, chr’val La Ê âi xay prá, mr’cơnh xay moon bhrợ têng Nghị quyết n’đắh băn bh’năn vêy c’roọl đoọng cán bộ, đảng viên lâng đha nuôr xơợng bhrợ. T’coóh Bhling Hiền, Bí thư Chi bộ vel Pa Lan đoọng năl: “Tơợ bêl pa dưr bh’rợ băn bh’năn vêy đong c’roọl, đha nuôr lêy vêy bấc râu liêm crêê. Râu muy nắc t’rí c’roóc doó chêệt, doó pa hư chr’nóh chr’bêệt, zư lêy vệ sinh môi trường. Công tơợ Nghị quyết n’nâu nắc bhlưa đha nuôr doó dzợ vêy tr’vay tr’lin, ting t’ngay ting ặt ma mông liêm đh’rứah”.

P’căn A lăng Nhiên, đha nuôr vel Pa Lan đoọng năl, pr’loọng đong bơơn cán bộ, đảng viên p’too moon băn bh’năn vêy đong c’roọl. Lêy cán bộ xay moon liêm glặp tu cơnh đêếc pr’loọng đong a ngắh ting bhrợ. Lấh 1 c’moo ha nua, đươi vêy băn ting cơnh pa choom nắc cr’năn c’roóc pa dưr liêm, doó crêê pr’lúh cr’ay lâng c’mắp. P’căn A lăng Nhiên xay moon: “C’roóc bơơn băn c’roọl zư x’mir lêy liêm lấh, doó k’pân u crool, doó k’pân cha kêệt ra ngoóh. T’mêê đâu c’roóc a căn t’mêê rứah muy p’nong a coon”.

Đoọng Nghị quyết n’đắh băn bh’năn choom lướt moọt tước pr’ặt tr’mông lâng chô đơơng bh’nơơn, Chi bộ vel Pa Lan âi k’đươi đảng viên lâng cán bộ vel  bhrợ têng l’lăm, xang n’nắc bhrợ t’bhứah cóh đha nuôr. Đảng viên A lăng Khánh, vel Pa Lan, chr’val La Ê moon: “L’lăm, cán bộ đảng viên choom bhrợ têng l’lăm đoọng đha nuôr ting bhrợ têng. Cơnh c’la cu, a cu vêy bhrợ l’lăm muy bơr  cr’liêng xa nay cóh Nghị quyết đoọng đha nuôr ma ting lêy”.

Xoọc đâu, vel Pa Lan vêy 100% cán bộ, đảng viên lâng lấh 90% pr’loọng đong đha nuôr xơợng bhrợ pr’đhang băn bh’năn cóh c’roọl. Tơợ bh’nơơn tr’nơợp âng pr’dhang b’băn bh’năn vêy c’roọl âng vel Pa Lan, cóh cr’chăl ha y, chr’val La Ê vêy bhrợ t’bhứah pr’đhang đoọng zấp vel cóh chr’val xơợng bhrợ. Nâu đoo công nắc muy cóh bấc cr’noọ xa nay cóh bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê  âng chr’val La Ê âi t’đang moon. T’coóh Zơrâm Huấn, Chủ tịch UBND chr’val La Ê đoọng năl: “A zi âi bhrợ t’váih c’bhúh ch’mêệt lêy ta luôn, a zi công k’đươi moon ting c’bhúh k’đhơợng ting vel, zấp c’xêê, zấp quý xiêr ch’mêệt lêy, p’too môn đha nuôr xơợng bhrợ. Đhị xay bhrợ Nghị quyết, đha nuôr pa bhlâng xơợng đươi. Xoọc đâu, cóh vel đong chr’val vêy bấc pr’loọng băn bh’năn liêm choom, vêy bấc bhươn a tông, đong c’roọl la lêếh k’tứi dưr váih”.

Cơnh lâng đha nuôr apêê acoon cóh đhị vel đong chr’hoong Nam Giang, băn bh’năn p’lọh cóh crâng a rúih  âi vêy tơợ a hay, bh’rợ p’too moon apêê đoo tr’xăl đhr’nieneg bh’rợ n’nâu nắc râu cắh vêy buôn bhrợ. Tu cơnh đêếc, pr’đhang băn bh’năn veey đong c’roọl cóh vel Pa Lan vêy nắc pr’đơợ đoọng chr’val La Ê lâng chr’hoong Nam Giang bhrợ t’bhứah cóh apêê vel đong n’lơơng, chroi đoọng xơợng bhrợ cr’noọ xa nay vel bhươl t’meê cóh vel đong./.

Hiệu quả mô hình chăn nuôi gia súc

có chuồng trại của thôn Pa Lan xã La Ê

                CTV Văn Thủy

       Đối với đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyện Nam giang, tỉnh Quảng Nam, việc chăn nuôi gia súc, gia cầm thả rông vốn là tập quán từ lâu đời. Điều này không những làm cho đàn gia súc, gia cầm chậm lớn, hay mắc dịch bệnh, giá trị kinh tế mang lại không cao, mà còn làm mất đoàn kết trong bản làng do mâu thuẫn. Giải quyết vấn đề đó, thời gian qua; Chi bộ thôn Pa Lan, xã La ê, huyện Nam Giang đã xây dựng Nghị quyết về chăn nuôi gia súc có chuồng trại, nhằm thay đổi tập quán chăn nuôi lạc hậu của đồng bào dân tộc nơi đây.

       La ê là một trong những xã vùng cao biên giới của huyện Nam Giang. Trước đây, bà con Cơ Tu có thói quen chăn nuôi gia súc thả rông, không có chuồng trại, không dự trữ thức ăn vào mùa đông cho nên trâu, bò hay bị chết. Gia súc thả rông lại thường vào nương rẫy phá hoại hoa màu bị người dân đâm chết, gây mất đoàn kết trong dân làng. Trước thực tế này, Chi bộ thôn Pa Lan xã La Ê đã bàn bạc, thống nhất xây dựng Nghị quyết về chăn nuôi gia súc, gia cầm có chuồng trại để cán bộ, đảng viên và nhân dân thực hiện. Ông Bờ Linh Hiền- Bí thư Chi bộ thôn Pa Lan cho biết: “Từ khi phát triển chăn nuôi có chuồng trại, bà con thấy có nhiều cái lợi. Thứ nhất là trâu bò không bị chết, không phá hoại hoa màu, giũ gìn vệ sinh môi trường. Cũng từ Nghị quyết này mà giữa bà con không còn mâu thuẫn, ngày càng đoàn kết gắn bó”.

       Bà A Lăng Nhiên, người dân thôn Pa lan cho biết, gia đình được  cán bộ, đảng viên vận động nuôi gia súc, gia cầm có chuồng trại. Thấy  cán bộ giải thích hợp lý nên gia đình bà làm theo. Hơn hơn 1 năm qua, nhờ chăn nuôi theo hướng dẫn nên đàn bò phát triển tốt, không bị dịch bệnh và chết rét. Bà A lăng Nhiên chia sẻ. “Bò nuôi nhốt được chăm sóc tốt hơn, không sợ đói, không sợ rét nên rất khỏe. Mới đây bò mẹ vừa để được một con”.

       Để Nghị quyết về chăn nuôi gia súc đi vào đời sống và mang lại hiệu quả, Chi bộ thôn Pa lan đã đề nghị đảng viên và cán bộ thôn gương mẫu thực hiện trước, sau đó nhân rộng ra trong nhân dân.  Đảng viên A Lăng Khánh, thôn Pa lan, xã La ê cho biết: “Trước hết, cán bộ đảng viên phải gương mẫu đi đầu để nhân dân làm theo. Riêng bản thân tôi, tôi sẽ làm trước một số nội dung trong Nghị quyết để cho bà con học tập”.

        Hiện tại, thôn Pa Lan có 100% cán bộ, đảng viên và hơn 90% gia đình nông dân thực hiện mô hình chăn nuôi có chuồng trại. Từ hiệu quả ban đầu của mô hình chăn nuôi gia súc có chuồng trại của thôn Pa Lan, trong thời gian tới, xã La Ê sẽ nhân rộng mô hình để tất cả các thôn trên địa bàn thực hiện. Đây cũng là một trong những tiêu chí trong xây dựng Nông thôn mới kiểu mẫu mà xã đã phát động. Ông Zơ Râm Huấn, Chu tịch UBND xã La ê cho biết: “Chúng tôi đã thành lập tổ kiểm tra, giám sát thường xuyên. Chúng tôi cũng phân công từng tổ phụ trách từng thôn, hàng tháng, hàng quý xuống kiểm tra, nhắc nhở bà con thực hiện. Qua triển khai Nghị quyết, bà con rất đồng tình. Hiện nay, trên địa bàn xã có nhiều hộ chăn nuôi gia súc hiệu quả, có nhiều trang trại, gia trại nhỏ lẻ”.

       Đối với đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Nam Giang, chăn nuôi gia súc, gia cầm thả rông vốn có từ lâu đời, việc vận động họ thay đổi tập quán này là điều không dễ thực hiện. Vì vậy, mô hình chăn nuôi gia súc có chuồng trại ở thôn Pa lan sẽ là cơ sở để xã La ê và huyện Nam Giang nhân rộng ra các địa bàn khác, góp phần thực hiện tiêu chí xây dựng nông thôn mới ở địa phương./.