Đhị Long An, cóh bấc ngai dưr ca van tơợ ha ha rêê đhuốch, a ngắh Bùi Thị Ba cóh chr’val Lương Hoà, chr’hoong Bến Lức bơơn lêy nắc râu liêm choom n’đắh bhrợ têng lâng n’đắh câl bhlêy. Xoọc đâu, p’têệt bh’rợ bhrợ cha âng đay lâng tơơm chanh, zấp c’moo  a ngắh Bùi Thị Ba pay pa chô k’tỷ đồng tơợ nang chanh lâng công mơ đêếc ậh râu cha chô tơợ bh’rợ đơơng pa câl chanh ooy k’tiếc k’ruung n’lơơng. Râu k’rang bhlâng, bấc ngai ặt lum lâng a ngắh Ba buôn bơơn năl nắc đoo râu bhriêl g’lăng đa đơớh, đơớh bơơn năl kỹ thuật t’mêê. C’nặt t’rúih “ Jưn jứah xay moon ng’cơnh choom bhrợ cha” xay trúih cơnh bhrợ cha âng a ngắh Bùi Thị Ba ớ!

Bấc c’moo ahay, đha nuôr cóh zr’lụ k’tiếc boọ bấc phèn âng chr’hoong Bến, tỉnh Long An choom p’têệt nhân bh’rợ bhrợ têng âng đay lâng tơơm a tao, cắh xay moon zên cắh yêm têêm, crêê k’đị chữ đường cắh cậ pr’lúh cr’ay zấp cơnh. Nắc đoo muy tu  cắh vêy tơơm chr’nóh n’đoo choom xăl tơơm a tao. Nâu câi nắc zấp râu âi zêng la lay, prang muy zr’lụ chóh chanh pậ bhứah bơơn bhrợ t’váih, ặt ma mông đh’rứah lâng tơơm a tao, liêm choom chô đơơng bấc lấh mơ, nắc đhị đhăm k’tiếc “ p’răng nắc goóh, boo nắc dưr boọ phèn” n’nâu. Cóh đêếc, a ngắh Bùi Thị Ba ặt cóh chr’val Lương Hoà nắc ma nứih tr’nơợp chóh tơơm chanh cắh vêy cr’liêng cóh đâu lâng bhrợ pa dưr thương hiệu “ Chanh cắh vêy cr’liêng Vica” âi vêy cóh zấp đoo siêu thị cóh cr’loọng k’tiếc, đơơng pa câl ooy apêê k’tiếc  Trung Đông, Singapore, Thái Lan,….

A ngắh Bùi Thị Ba xoọc chóh 30 hecta chanh cắh vêy cr’liêng cơnh lâng thương hiệu “ Nang chr’nóh Hải Âu”, pay pa chô k’noọ 2 tỷ đồng zấp c’moo. Đh’rứah lâng , zấp t’ngay, pr’loọng đong a ngắh đơơng pa câl ooy k’tiếc k’ruung muy container 40 Feet “Chanh cắh vêy cr’liêng Vica”. Chanh n’nâu bơơn pay pa trơơi tơợ nang chr’nóh Hải Âu đh’rứah lâng 200 pr’loọng đong chóh chanh đhị chr’hoong  Bến Lức, tỉnh Long An lâng muy bơr đhị cóh tỉnh Hậu Giang. N’đhơ cơnh đêếc, vêt bơơn liêm choom cơnh nâu câi,  a ngắh Bùi Thị Ba lâng pr’loọng đong âi z’lấh bấc râu zr’nắh k’đháp công cơnh bấc ngai nlơơng, z’lấh bấc bêl cắh liêm choom âng bh’rợ chóh a tao- bhrợ lò đường thủ công, băn a tứch công nghiệp… c’moo 2006, a ngắh Ba nắc tơợp chóh 2 hecta chang cắh vêy cr’liêng, tước bêl pêếh pay cắh năl pa đoọng ha ngai, tu râu chanh n’nâu la lấh chríh. Ca coon pân jứih âng đoo âi loi bh’rợ xoọc bhrợ, lướt chơớc prang 2 c’xêê đoọng tước apêê đong cha cha, khách sạn, siêu thị đhị thành phố Hồ Chí Minh đoọng k’đươi cha xơợng. xang n’nắc chanh chóh cắh zấp đoọng pa câl lâng muy doanh nghiệp tước xay moon đơơng pa câl ooy k’tiếc k’ruung. C’moo 2008, a ngắh Bùi Thị Ba dzoọng bhrợ đơơng pa câl chanh âng pr’loọng đong đay lâng muy bơr pr’loọng đong n’lơơng ting chóh chanh cắh vêy cr’liêng cơnh a đoo ooy k’tiếc k’ruung n’lơơng. N’đhơ cơnh đêếc nắc tước c’moo 2011, bh’rợ đơơng pa câl chanh cắh vêy cr’liêng ooy k’tiếc k’ruung n’lơơng nắc ha dợ dưr váih k’rơ, liêm ta níh cơnh nâu câi. Nắc đoo bêl a ngắh Ba vặ p’xoọng k’tiếc, bhrợ t’bhứah đhăm chóh chanh lâng pay 800 ức đồng vặ ma nứih bhrợ cơ khí đh’rứah lâng a ngắh chơớc pa choom lêy, bhrợ têng máy bhrợ pa liêm lâng pác lêy chanh. A ngắh Bùi Thị Ba trúih:

C’moo 2006 chanh âng cu nắc ha dợ vêy p’lêê, choom moọt tước siêu thị, bêl đêếc chanh hêê vêy 1 r’bhâu đồng/kg, chanh âng cu nắc 15 r’bhâu/kg. đha nuôr cóh đâu lêy cơnh đêếc nắc zêng ma ting chóh lâng acu nắc dưr váih ma núih thương lái. Tr’nơợp acu chóh đoọng pa câl, pa câl cắh choom, nắc chơớc plăm lêy c’lâng đoọng pa câl ha bh’nơơn âng đay. Bêl bơơn pa câl nắc âi vêy bấc ngai câl, nắc cấp zấp canh cậ đoọng pa câl, nắc lướt tước Hậu Giang, Bến Tre pay câl k’rong, n’đhơ cơnh đêếc công đhêêng mặ 5-10 kh muy đong. Lêy cơnh đêếc cắh vêy yêm têêm, cắh vêy c’lâng bh’rợ mâng đanh, tu cơnh đêếc acu lướt vặ k’tiếc chóh p’xoọng.

Cơnh lâng pr’chắp tơơm chanh cắh vêy cr’liêng liêm glặp lâng k’tiếc cóh đâu, bơơn đơơng pa câl ooy k’tiếc k’ruung tu cơnh đêếc buôn crêê k’đị chr’nắp, n’đhơ cơnh đêếc kiêng đơơng pa câl yêm têêm nắc choom k’đhơợng nhâm chất lượng, a ngắh Bùi Thị Ba âi đh’rứah chóh chanh crêê kỹ thuật lâng ra văng đớc máy móc sơ chế chanh, đăng ký bảo hộ thương hiệu bh’nơơn. Ta luôn p’zay ting pấh zấp g’lúh pa choom đoọng n’đắh khoa học kỹ thuật, lướt chơớc lêy đong khoa học đoọng bơơn năl boóp t’ơơi đoọng ha râu cắh âi ghít, a ngắh Bùi Thị Ba dưr váih muy cha nắc bhrợ cha choom, choom xay moon đoọng ha pêê lơơng ting pa choom bhrợ. Zấp bêl công kiêng chơớc lêy p’xoọng ma nứih đối tác t’mêê, thị trường t’mêê, a ngắh Bùi Thị Ba dưr váih muy doanh nhân đươi dua bh’nơơn đoọng ha pr’loọng đong đay đh’rứah lâng k’ha riêng pr’loọng đong n’lơơng. A moó Phạm Thị Thanh Tuyền chóh 1,5 hecta chanh cắh cr’liêng cóh chr’val Lương Hoà, muy c’xêê bơơn pa chô 3 tấn chanh, bơơn đong a ngắh Ba pay k’rong câl bh’nơơn, moon:

Chanh nâu câi âi vêy c’lâng lướt yêm têêm, pa câl pa bhlâng choom, đha nuôr doó âi ngai k’rang k’uôl râu rí ooy bh’rợ cắh bơơn pa câl chanh. Nâu câi liêm buôn  đhị bh’rợ chóh bhrợ câl bhlêy.

Tơợ râu lướt l’lăm, bhriêl g’lăng âng a ngắh Bùi Thị Ba, đhăm chóh chanh cắh vêy cr’liêng cóh chr’val Lương Hoà tơợ số 0 âi dưr váih k’noọ 400 hecta lâng vêy p’xoọng 300 tước 500 hecta dzợ. Tơơm chanh dưr váih muy cóh bấc tơơm chr’nóh bha lâng âng chr’val, chô đơơng liêm choom ha tr’mông dal. Công tu cơnh đêếc tơơm chanh âi chroi đoọng ha dưr dal thu nhập, bhrợ tr’xăl pr’dưr pr’dzoọng vel bhươl cóh đâu. T’coóh Huỳnh Thành Tâm, Chủ tịch UBND chr’val Lương Hoà, chr’hoong Bến Lức đoọng năl:

Bh’rợ chóh tơơm n’hâu, băn acoon n’hâu, ra pặ cớ bh’rợ ha rêê đhuốch nắc azi xoọc ặt đhị pr’đơợ “ k’đhơợng pla”. A zi pa bhlâng hơnh déh apêê ngai đha nuôr bhrợ cha choom âi  vêy bấc c’lâng lướt t’mêê pa dưr, chơớc lêy c’lâng lướt. xoọc đâu tơợ pr’đơợ âng a ngắh Ba- Chanh Vica đơơng pa câl ooy k’tiêc sk’ruung n’lơơng nắc bha lâng, a ngắh nắc công pay k;rong câl chanh âng đha nuôr cóh vel đong, bơơn xay bhrợ c’lâng lúh ha bh’nơơn.

Đhêeng cơnh lâng tơơm chanh cắh vêy cr’liêng, tơợ chóh pa tước đơơng pa câl ooy k’tiêc sk’ruung n’lơơng, choom moon nắc a ngắh Bùi Thị Ba nắc “ đha nuôr bhrợ cha choom”, nắc ma nứih ca van” cắh cậ “ nắc đha nuôr bhrợ ha rêê cr’chăl moọt bhrợ đh’rứah” zêng choom. Râu liêm choom cóh đâu công nắc đoo z’hai g’lăng năl ghít đhăm k’tiếc âng đay, tơợ đêếc grơơ loom chơớc lêy tơơm liêm glặp, liêm choom. Záp râu pa zum bhlưa c’lâng lướt âng đong k’đhơợng bhrợ nông nghiệp lâng bh’rợ pa choom đoọng âng đong khoa học lâng râu pân pa chắp pân bhrợ âng ma nứih đha nuôr./.