Pa dưr tr’mung tr’méh pr’loọng đong tợơ bh’rợ đh’đhéh t’tệên cơ khí lâng têy
Thứ bảy, 00:00, 13/12/2014


             Đhanuôr Thái vêy bh’rợ đh’đhéh t’tệên truyền thống tợơ lang  a hay, pa bhlầng nắc đhanuôr bhrợ têng lâng têy, tu cơnh đếêc nắc bh’nơơn âng chô ếp, pr’đươi bhrợ têng cắh zập đoọng bhiệc câl đươi âng đhanuôr. Tợơ bấc c’moo têện đhéh, a noo Tòng Văn Phúc ắt đhị vel Ỏ, chr’val Chiềng Ngần, tp. Sơn La ơy bhrợ t’váih mú máy, bào máy đhị bhrợ têng, tợơ đếêc nắc bh’nơơn bh’rợ vêy ha dưr lấh. pr’đươi ơy ta bhrợ têng bơơn đhanuôr kiêng câl đươi. C’nắt t’ruíh “ jưn jứah xay moon h’cơnh choom bhrợ cha”, đhanuôr lâng pr’zợc đh’rứah chấc năl đắh c’rơ bhrợ cha âng a noo Tòng Văn Phúc ấ!

        Zập t’ngay, đh’riêng mú tệên tợơ muy đong t’tệên đh’đhéh cơ khí gia công ơy lóih lâng đhanuôr cóh vel Ỏ, chr’val Chiềng Ngần, tpSơn La. C’la âng lò t’tệên đh’đhéh nâu nắc a noo Tòng Văn Phúc, muy ch’nắc đhanuôr cóh vel. Bơơn pa choom bh’rợ t’tệên đh’đhéh tợơ ca conh, bha bhướp, nắc tợơ 18 c’moo a noo Phúc ơy tợơp bhrợ bhiêcvj nâu. 27 c’moo bhrợ têng bhiệc đh’đhéh t’tệên, z’lấh bấc râu k’đháp zr’nắh, đhơ cơnh đếêc nắc a noo cung dzợ ắt bhrợ bhiệc nâu lâng rơơm kiêng nắc zư bh’rợ truyền thống âng pr’loọng đong đay… lalăm a hay lò t’tệên đh’đhéh âng pr’loọng đong a noo vêy  mú, pa pan nam lâng lò boóh nam thủ công. Bhiệc nâu pa bhlầng zr’nắh, zập ngai cóh đong đh’rứah pa zưm c’rơ bhrợ têng, pazêng pr’đươi ta bhrợ têng xang cung cắh zập đoọng đhanuôr cóh đâu câl đươi. A moó Tòng Thị Liêng, k’điêl anoo Phúc đoọng năl:

        Bhiệc nâu h’lệêng pa bhlầng, ha dưr k’đhợơng mú clợơng 5,6kg k’đháp bhlầng. Đhơ cơnh đếêc bhiệc nâu ắt bhrợ cóh đong, lâng nắc bhiệc truyền thống âng a ma, a bhướp đớc đoọng, tu cơnh đếêc nắc k’đươi conh p’niên pa zay bhrợ têng. Pr’đươi âng a zi ơy bhrợ têng vêy bấc ngai kiêng đươi dua.

        Pa chắp hớơ, h’cơnh bhrợ đh’rứah đoọng zư liêm bh’rợ truyền thống, lâng đh’rứah pa dưr tr’mung tr’méh tợơ bh’rợ nắc đoo. C’moo 2012 a noo Phúc nắc tợơp chấc lêy cơnh bhrợ têng tợơ apêê tỉnh đăh xuôi. Lêy bấc râu liêm choom đhị apêê bêl apêê bhrợ têng, âng chô bh’nơơn dal, chô ooy đong nắc a noo xay lâng k’điêl lâng pa zay k’rong 150 ức đồng đoọng  câl mú máy cơ khí clợơng dâng 1 tấn đoọng bhrợ têng. Tợơ đếêc tước nâu kêi lò t’tệên đh’đhéh âng a noo ơy pa dưr liêm bh’nơơn, zập t’ngay nắc bhrợ têng 25 pla đhao. Ting cơnh a noo Phúc moon: kiêng bhrợk muy pla a chịi cắh cợ 1 pla k’đhao nắc lêy vêy tước 5 râu, nắc: t’clắh nam, 2 râu k’chắh, máy bào, kíit… pr’đươi nắc đoo zêng a noo câl tợơ xuôi. T’clắh nam đoọng ooy lò boóh xang nắc n’gơn cóh pa pan nam, glụ mú máy  tệên đoọng t’clắh nam nắc mơ đươi dua, xang nắc cắt pa liêm cơnh k’đhao, xang nắc bào lâng t’moót cớ ooy lò boóh lâng đươi mú máy tệên, bhrợ cơnh đếêc dâng 7 chu nắc xang muy bệê đhao. Lalăm a hay pazêng c’nắt bhrợ têng nâu bil bấc g’lếêh, cr’chăl bhrợ, nâu kêi nắc dâng 12 phú ơy xang bhrợ 2 bệê đhao đoọng ha đhanuôr. Zập c’nắt bh’rợ zêng bơơn pr’loọng đong a noo Phúc đươi dua điện, tu cơnh đếêc zên bạc bhrợ têng doó bấc cơnh lò đh’đhéh lâng têy cơnh lalăm a hay, pr’đươi bhrợ têng cung liêm mâng lấh mơ. A noo Tòng Văn Phúc đoọng năl:

        Tợơ t’clắh nam cân dâng 1,2kg nắc bhrợ 2 bệê đhao, cắt 2 c’nắt xang nắc t’moót ooy lò boóh đoọng liêm bhrôông. Vêy 2 râu nam, muy nắc nam n’bhrôông, muy nắc nam n’bhoọc. âng nam dơ liêm nắc đhị bhrợ têng doó choom cr’đoóh lâng râu đếêc nắc đhanuôr kiêng dua. Đhị bêl boóh dâng 100 bệê nắc 3 bệê hư, ngai câl crêê âng hư nắc pa rách đoọng ha zi lậng pay âng lalay, râu tin đươi tợơ đhanuôr nắc râu đơ chr’nắp bhlầng.

        Nâu kêi, apêê pr’đươi cơnh k’đhao, k’nuốc, cày tợơ lò đhéh tệên âng a noo Phúc bhrợ têng tước ooy zêng pa câl lứch tước đếêc. Cawhs muy ddhanuoorr lâng apêê k’rong câl cóh thành phố Sơn La, bấc ngai tợơ lơơng đhị apêê chr’hoong âng tỉnh tước đâu k’đươi a noo bhrợ. Cắh dáp lâng zên k’rong bhrợ têng, zập c’moo pr’loọng đong a noo vêy âng chô dâng 170-200 ức đồng. tợơ bêl dzợ bấc râu zr’nắh k’đháp, tước nâu kêi đong a noo Phúc ơy vêy râu cha, râu đớc, đong xang liêm t’mêê, apêê ca coon học hành liêm ta níh. Nâu đoo nắc ch’ner chr’nắp liêm cher đoọng ha noo Phúc, tu a noo năl tr’xăl cơnh pa chắp bhrợ têng, đươi dua công nghệ liêm t’mêê đhị bhrợ têng, cắh muy zư lêy bh’rợ truyền thống, nắc dzợ chroi k’rong ooy bhiệc ta bil ha ul pa xiêr đha rựt, bhrợ pa dưr vel bhươl k’bhố ngăn./.

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC