Đhanuôr Thái vêy bh’rợ đh’đhéh t’tệên truyền thống tợơ lang a hay, pa bhlầng nắc đhanuôr bhrợ têng lâng têy, tu cơnh đếêc nắc bh’nơơn âng chô ếp, pr’đươi bhrợ têng cắh zập đoọng bhiệc câl đươi âng đhanuôr. Tợơ bấc c’moo têện đhéh, a noo Tòng Văn Phúc ắt đhị vel Ỏ, chr’val Chiềng Ngần, tp. Sơn La ơy bhrợ t’váih mú máy, bào máy đhị bhrợ têng, tợơ đếêc nắc bh’nơơn bh’rợ vêy ha dưr lấh. pr’đươi ơy ta bhrợ têng bơơn đhanuôr kiêng câl đươi. C’nắt t’ruíh “ jưn jứah xay moon h’cơnh choom bhrợ cha”, đhanuôr lâng pr’zợc đh’rứah chấc năl đắh c’rơ bhrợ cha âng a noo Tòng Văn Phúc ấ!
Zập t’ngay, đh’riêng mú tệên tợơ muy đong t’tệên đh’đhéh cơ khí gia công ơy
lóih lâng đhanuôr cóh vel Ỏ, chr’val Chiềng Ngần, tpSơn La. C’la âng lò t’tệên
đh’đhéh nâu nắc a noo Tòng Văn Phúc, muy ch’nắc đhanuôr cóh vel. Bơơn pa choom
bh’rợ t’tệên đh’đhéh tợơ ca conh, bha bhướp, nắc tợơ 18 c’moo a noo Phúc ơy
tợơp bhrợ bhiêcvj nâu. 27 c’moo bhrợ têng bhiệc đh’đhéh t’tệên, z’lấh bấc râu
k’đháp zr’nắh, đhơ cơnh đếêc nắc a noo cung dzợ ắt bhrợ bhiệc nâu lâng rơơm
kiêng nắc zư bh’rợ truyền thống âng pr’loọng đong đay… lalăm a hay lò t’tệên
đh’đhéh âng pr’loọng đong a noo vêy mú,
pa pan nam lâng lò boóh nam thủ công. Bhiệc nâu pa bhlầng zr’nắh, zập ngai cóh
đong đh’rứah pa zưm c’rơ bhrợ têng, pazêng pr’đươi ta bhrợ têng xang cung cắh
zập đoọng đhanuôr cóh đâu câl đươi. A moó Tòng Thị Liêng, k’điêl anoo Phúc
đoọng năl:
Bhiệc nâu h’lệêng pa bhlầng, ha dưr k’đhợơng
mú clợơng 5,6kg k’đháp bhlầng. Đhơ cơnh đếêc bhiệc nâu ắt bhrợ cóh đong, lâng
nắc bhiệc truyền thống âng a ma, a bhướp đớc đoọng, tu cơnh đếêc nắc k’đươi
conh p’niên pa zay bhrợ têng. Pr’đươi âng a zi ơy bhrợ têng vêy bấc ngai kiêng
đươi dua.
Pa
chắp hớơ, h’cơnh bhrợ đh’rứah đoọng zư liêm bh’rợ truyền thống, lâng đh’rứah pa
dưr tr’mung tr’méh tợơ bh’rợ nắc đoo. C’moo 2012 a noo Phúc nắc tợơp chấc lêy
cơnh bhrợ têng tợơ apêê tỉnh đăh xuôi. Lêy bấc râu liêm choom đhị apêê bêl apêê
bhrợ têng, âng chô bh’nơơn dal, chô ooy đong nắc a noo xay lâng k’điêl lâng pa
zay k’rong 150 ức đồng đoọng câl mú máy
cơ khí clợơng dâng 1 tấn đoọng bhrợ têng. Tợơ đếêc tước nâu kêi lò t’tệên
đh’đhéh âng a noo ơy pa dưr liêm bh’nơơn, zập t’ngay nắc bhrợ têng 25 pla đhao.
Ting cơnh a noo Phúc moon: kiêng bhrợk muy pla a chịi cắh cợ 1 pla k’đhao nắc
lêy vêy tước 5 râu, nắc: t’clắh nam, 2 râu k’chắh, máy bào, kíit… pr’đươi nắc
đoo zêng a noo câl tợơ xuôi. T’clắh nam đoọng ooy lò boóh xang nắc n’gơn cóh pa
pan nam, glụ mú máy tệên đoọng t’clắh
nam nắc mơ đươi dua, xang nắc cắt pa liêm cơnh k’đhao, xang nắc bào lâng t’moót
cớ ooy lò boóh lâng đươi mú máy tệên, bhrợ cơnh đếêc dâng 7 chu nắc xang muy
bệê đhao. Lalăm a hay pazêng c’nắt bhrợ têng nâu bil bấc g’lếêh, cr’chăl bhrợ,
nâu kêi nắc dâng 12 phú ơy xang bhrợ 2 bệê đhao đoọng ha đhanuôr. Zập c’nắt
bh’rợ zêng bơơn pr’loọng đong a noo Phúc đươi dua điện, tu cơnh đếêc zên bạc
bhrợ têng doó bấc cơnh lò đh’đhéh lâng têy cơnh lalăm a hay, pr’đươi bhrợ têng
cung liêm mâng lấh mơ. A noo Tòng Văn Phúc đoọng năl:
Tợơ t’clắh nam cân dâng 1,2kg nắc bhrợ 2 bệê
đhao, cắt 2 c’nắt xang nắc t’moót ooy lò boóh đoọng liêm bhrôông. Vêy 2 râu
nam, muy nắc nam n’bhrôông, muy nắc nam n’bhoọc. âng nam dơ liêm nắc đhị bhrợ
têng doó choom cr’đoóh lâng râu đếêc nắc đhanuôr kiêng dua. Đhị bêl boóh dâng
100 bệê nắc 3 bệê hư, ngai câl crêê âng hư nắc pa rách đoọng ha zi lậng pay âng
lalay, râu tin đươi tợơ đhanuôr nắc râu đơ chr’nắp bhlầng.
Nâu
kêi, apêê pr’đươi cơnh k’đhao, k’nuốc, cày tợơ lò đhéh tệên âng a noo Phúc bhrợ
têng tước ooy zêng pa câl lứch tước đếêc. Cawhs muy ddhanuoorr lâng apêê k’rong
câl cóh thành phố Sơn La, bấc ngai tợơ lơơng đhị apêê chr’hoong âng tỉnh tước
đâu k’đươi a noo bhrợ. Cắh dáp lâng zên k’rong bhrợ têng, zập c’moo pr’loọng
đong a noo vêy âng chô dâng 170-200 ức đồng. tợơ bêl dzợ bấc râu zr’nắh k’đháp,
tước nâu kêi đong a noo Phúc ơy vêy râu cha, râu đớc, đong xang liêm t’mêê,
apêê ca coon học hành liêm ta níh. Nâu đoo nắc ch’ner chr’nắp liêm cher đoọng
ha noo Phúc, tu a noo năl tr’xăl cơnh pa chắp bhrợ têng, đươi dua công nghệ
liêm t’mêê đhị bhrợ têng, cắh muy zư lêy bh’rợ truyền thống, nắc dzợ chroi
k’rong ooy bhiệc ta bil ha ul pa xiêr đha rựt, bhrợ pa dưr vel bhươl k’bhố
ngăn./.
Viết bình luận