Pa zay z’lấh đha rựt đươi dua tợơ pr’đợơ k’tiếc k’bunh, đươi dua khoa học kỹ thuật, t’coóh Trương Văn Đôn ắt đhị thị trấn Hát Lót, chr’hoong Mai Sơn, tỉnh Sơn La nắc r’dợ bhrợ ta bhứah cr’noọ bh’rợ chóh t’nơơm cha p’lêê âng chô bh’nơơn dal. T’coóh váih nắc điển hình cóh bh’rợ pa dưr kinh tế cóh cơ sở bơơn bấc đhanuôr ting pa choom bhrợ têng.
C’moo 1976, pr’loọng đong t’coóh Trương Văn Đôn chô tợơ Thái Bình đấc ooy Mai Sơn- Sơn La bhrợ cha. Bêl đếêc t’coóh bhrợ công nhân Nông trường Tô Hiệu. Cóh pr’đợơ kinh tế pr’loọng đong ta luôn lưm k’đháp k’ra, ta bhúch zập râu tu n’niên bấc ca coon, tước c’moo 1990 t’coóh zước đhêy chô lâng pr’loọng đong bhrợ pa dưr kinh tế. Bơơn lêy râu pr’đợơ liêm choom âng pr’loọng đong vêy k’tiếc pậ bhứah, liêm glặp đoọng chóh t’nơơm cha p’lêê, c’moo 1991 t’coóh xay lâng k’điêl ca coon nắc k’rong chóh t’nơơm nhãn, trun, cà phê cóh pazêng đhăm k’tiếc âng pr’loọng đong. Apêê c’moo lalăm nắc pr’loọng đong t’coóh lưm bấc râu k’đháp k’ra tu pa câl lâng chr’nắp cắh tệêm ngăn. Tước c’moo 2000 nắc t’coóh pa chô kinh nghiệm lâng quuyết định col lơi tơơm cà phê, trun lâng nhãn nắc k’rong chóh na. Lấh 4 c’moo t’tun, na nắc tợơp âng chô bh’nơơn. Pazêng t’nơơm nhãn, trun mơ dzợ nắc t’coóh pa trơơi m’ma l;âng râu t’nơơm âng chô bh’nơơn dal. Ting cơnh kinh nghiệm âng t’coóh Trương Văn Đôn: Đọong cr’noọ bh’rợ bhrợ têng nông nghiệp bơơn bh’nơơn liêm dal, nắc lêy năl râu t’nơơm k’tứi lâng đươi dua khoa học kỹ thuật:
Lâng cr’noọ bh’rợ nâu nắc pr’loọng đong tư bhrợ, chóh ting cơnh hân luung đoọng buôn k’rang lêy, bón phân zập zêng đoọng t’nơơm ha dưr liêm. Ha dang choom đươi dua râu khoa học kỹ thuật đhị k’rang lêy nắc vêy âng chô bh’nơơn liêm dal lấh zập râu t’nơơm lơơng. Tước đâu pr’loọng đong k’rang lêy, chóh xăl t’mêê pazêng t’nơơm đanh c’moo đoọng ha dưr liêm choom lấh.
Lấh 14 c’moo, nâu kêi pr’loọng đong t’coóh Trương Văn Đôn ơy vêy muy bhươn t’nơơm cha p’lêê pazêng na, nhãn, trun quy mô bhứah 3, 4ha, cóh đếêc na nắc t’nơơm bha lầng bơơn pr’loọng đong t’coóh chóh lâng đhăm bhứah k’nặ 3ha. Đươi dua râu liêm choom âng khoa học-kỹ thuật, tợơ c’moo 2012 tước nâu kêi, bhươn t’nơơm cha p’lêê âng pr’loọng đong t’coóh ơy âng chô bh’nơơn dâng tợơ 27.000-30.000đồng/kg. M’ma na chóh đhị Mai Sơn-Sơn La nắc liêm choom bhlầng lâng pleng k’tiếc tu cơnh đếêc nắc p’lêê liêm, đha huum, bơơn đhanuôr kiêng đươi dua. Cắh dáp lâng zên k’rong bhrợ têng, pr’loọng đong t’coóh dzợ âng chô k’nặ 700 ức đồng zập c’moo tợơ bhiệc pa câl na, nhãn, trun. Đọong cr’noọ bh’rợ chóh t’nơơm cha p’lêê âng pr’loọng đong ha dưr liêm, t’coóh Đôn nắc ơy k’rong bhrợ đoọng ha pêê ca coon lướt chấc năl, pa choom kinh nghiệm bấc ooy đoọng chô đươi dua đhị cr’noọ bh’rợ âng pr’loọng đong đay. Xọoc đâu, mị ch’nắc ca coon âng t’coóh zêng ting bhrợ bh’rợ âng ca coon đay đoọng pa tếêt bhrợ ta bhứah lâng chóh t’mêê pa xoọng k’nặ 1ha t’nơơm na. ting cơnh t’coóh Đôn: Moon đớc dâng 3 c’moo dzợ nắc cr’noọ bh’rợ t’nơơm cha p’lêê âng pr’loọng đong t’coóh nắc âng chô bh’nơơn dâng 1 tỷ nắc a tếh/c’moo. Xay moon đắh pazêng cr’noọ bh’rợ ha dưr cóh thị trấn moon za zưm lâng cr’noọ bh’rợ âng pr’loọng đong t’coóh Trương Văn Đôn moon lalay. T’coóh Nguyễn Văn Đạt, Chủ tịch Hội nông dân thị trấn Hát Lót, chr’hoong Mai Sơn đoọng năl:
Pazêng c’moo đăn đâu đhanuôr cung ơy pa ghít xăl t’nơơm chr’nóh cơnh nhãn ghép, trun ghép, píh diễm. đhơ cơnh đếêc, bấc bhlầng nắc cung t’nơơm na chắt váih liêm choom bhlầng, a yêm, p’lêê liêm bơơn đhanuôr đươi dua lâng liêm glặp lâng vel đong. Cơnh cr’noọ bh’rợ âng hội viên Trương Văn Đôn c’moo 2014 âng chô bh’nơơn lấh 700 ức đồng.
Cắh muy bhriêl choom, đa đấh cóh pa dưr kinh tế pr’loọng đong, t’coóh Trương Văn Đôn dzợ nắc hội viên nông dân gương mẫu cóh zập bh’rợ đhị cơ sở. pa bhlầng nắc cóh bh’rợ bhrợ têng vel bhươl t’mêê, t’coóh ta luôn pa zay k’đươi moon đhanuôr ting pấh bhrợ c’lâng p’rang., pa dưr pr’ắt tr’mông văn hoá đhị zr’lụ đhanuôr ắt, tr’zúp tr’zooi ta bil ha ul pa xiêr đha rựt. t’coóh bơơn đhanuôr chắp nher, ta luôn tước lưm ta moóh prá xay kinh nghiệm bhrợ cha./.
MẠNH DẠN LÀM GIÀU TỪ CÂY ĂN QUẢ
Quyết tâm thoát đói vượt nghèo nhờ tận dụng lợi thế đất đai, áp dụng khoa học kỹ thuật, ông Trương Văn Đôn ở thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La từng bước mở rộng mô hình trồng cây ăn quả cho hiệu quả kinh tế cao. Ông trở thành điển hình trong phong trào phát triển kinh tế ở cơ sở, được nhiều người dân học tập.
Năm 1976, gia đình ông Trương Văn Đôn chuyển từ Thái Bình lên Mai Sơn- Sơn La lập nghiệp. Khi đó ông làm công nhân Nông trường Tô Hiệu. Trong điều kiện kinh tế gia đình thường xuyên khó khăn, thiếu thốn do đông con, đến năm 1990 ông xin nghỉ về cùng với gia đình phát triển kinh tế. Nhận thấy lợi thế của gia đình có đất rộng, phù hợp với trồng cây ăn quả, năm 1991, ông bàn với vợ con mạnh dạn đầu tư vào trồng cây nhãn, xoài , cà phê trên tất cả diện tích đất của gia đình. Những năm đầu gia đình ông còn gặp nhiều khó khăn bởi đầu ra cho sản phẩm và giá cả bấp bênh. Đến năm 2000 ông tìm tòi học hỏi kinh nghiệm và quyết định đốn bỏ một số diện tích cây cà phê, xoài và nhãn để đầu tư trồng na. Sau 4 năm cây na bắt dầu cho thu hoạch. Những gốc nhãn, xoài còn lại ông đầu tư ghép các loại giống có chất lượng cao. Theo kinh nghiệm của ông Trương Văn Đôn: Để mô hình sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả, cần phải xác định được cây con và biết áp dụng khoa học kỹ thuật:
“Đối với mô hình này thì gia đình tự làm, trồng theo hàng lối để dẽ chăm sóc, bón phân đầy đủ để cây phát triển tốt. Nếu mình biết áp dụng hoa học kỹ thuật vào chăm sóc thì sẽ có thu nhập cao hơn các loại cây khác. Tới đây gia đình sẽ chăm sóc, trồng thay mới những gốc già để cây phát triển tốt hơn”.
Sau 14 năm, giờ đây gia đình ông Trương Văn Đôn đã có một vườn cây ăn quả gồm na, nhãn, xoài quy mô hơn 3,4 hec ta, trong đó na là cây chủ lực được gia đình trồng với diện tích gần 3 hecta. Nhờ biết áp dụng tiến bộ KH –KT, từ năm 2012 đến nay, vườn cây ăn quả của gia đình ông đã thu hoạch được khoảng 23-24 tấn quả na/năm, với giá bán cho các thương lái tại vườn khoảng từ 27.000-30.000 đồng/kg. Giống na trồng ở Mai Sơn-Sơn La rất hợp với khí hậu, chất đất nên quả đẹp, thơm ngon, được nhiều người dân trong, ngoài huyện ưa chuộng. Trừ chi phí các loại, gia đình ông có thu gần 700 triệu đồng mỗi năm từ bán na, nhãn và xoài ghép. Để mô hình trồng cây ăn quả của gia đình phát triển tốt hơn, ông Đôn đã đầu tư cho các con đi tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm ở nhiều nơi để về áp dụng vào mô hình của gia đình. Hiện nay cả hai người con của ông đều đang theo nghiệp cha tiếp tục mở rộng và trồng mới thêm gần 1 hecta diện tích cây na. Theo ông Đôn: Dự kiến khoảng 3 năm nữa mô hình cây ăn quả của gia đình ông sẽ cho thập nhập khoảng 1 tỷ trở lên/ năm. Đánh giá về những mô hình phát triển kinh tế trên địa bàn thị trấn nói chung và mô hình cây ăn quả của gia đình ông Trương Văn Đôn. ông Nguyễn Văn Đạt, chủ tịch Hội nông dân thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn cho biết:
““Những năm gần đây bà con cũng đã chú trọng thay đổi cây trồng như nhãn ghép, xoài ghép, na, bưởi diễm. Nhưng chủ yếu vẫn là cây na rất phù hợp, ngon, quả đẹp, được bà con ưa chuộng và rất phù hợp với địa phương. Như mô hình của hội viên Trương Văn Đôn năm 2014 cho thập nhập trên 700 triệu đồng”.
Không chỉ năng động, sáng tạo trong phát triển kinh tế gia đình, ông Trương Văn Đôn còn là hội viên nông dân gương mẫu trong mọi phong trào ở cơ sở. Nhất là trong phong trào xây dựng nông thôn mới, ông luôn tích cực đi đầu trong công tác vận động nhân dân tham gia làm đường giao thông nông thôn, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, giúp nhau xóa đói giảm nghèo. Ông được bà con chòm xóm yêu mến, thường xuyên đến trao đổi học tập kinh nghiệm làm ăn./.
Viết bình luận