Pr’loọng đông t’coóh Trần Văn Bốn cóh Tổ 3, vel Cù Bàn, chr’val Duy Châu, chr’hoong Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam t’mêê tr’xăl k’noọ 1 đhị k’tiếc chóh ha’roo đoọng lêy chóh zâp râu tơơm chr’nóh lơơng chr’nắp lấh mơ cơnh a’bhoo, chi’pọc. Ting cơnh t’coóh Bốn, chóh ha’roo hadang bơơn bhrợ bấc, doọ vêy xong đong bhrợ pa’hư, doọ váih g’rưy nắc bơơn zên mơ 500 r’bhâu đồng đhị mưy bha’nên. T’coóh Trần Văn Bốn moon: tr’xăl tơơm chr’nóh nắc ơy zúp pr’loọng đông t’coóh padưr dal zên bơơn bhrợ: “Acu chóh bhrợ tơơm chr’nóh nâu đhị k’tiếc nâu g’lúh tr’nơợp. Tơợ bêl bhrợ ha’roo nắc lêy xăl chóh tơơm chr’nóh lơơng lêy bil bấc lấh 5-6 chu. Chính quyền cung vêy râu zooi zúp, k’tiếc chóh, m’ma, điện tước ooy clung ruộng, đhanuôr zi cung lêy bhui har bhlâng.”

    Hân noo ha’pruốt c’moo đâu, chr’hoong Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam tr’xăl lấh 200 hécta ha’roo cắh liêm choom, cắh zâp đác bhrợ têng đoọng lêy chóh zâp râu tơơm chr’nóh cơnh chi’póc, a’bhoo, prớ, a’tuông t’viêng, chóh bhơi k’tang băn k’roóc… T’coóh Văn Bá Năm, Trưởng phòng Nông nghiệp lâng padưr pa’xớc vel bhươl chr’hoong Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam đoọng năl: tơợ đâu tước c’moo 2020, chr’hoong Duy Xuyên nắc t’bhlâng tr’xăl 800 hécta k’tiếc ha’roo cắh liêm choom đoọng lêy xăl chóh zâp râu tơơm chr’nóh lơơng. Bhiệc tr’xăl k’tiếc ha’roo cắh zâp đác tưới đoọng chóh zâp râu tơơm chr’nóh mặ zâng p’răng xơớt, g’lúh tr’nơợp nắc ơy zúp đhanuôr chr’hoong Duy Xuyên vêy pa’xoọng zên têêm ngăn. T’coóh Văn Bá Năm, trưởng phòng nông nghiệp lâng padưr pa’xớc vel bhươl chr’hoong Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam đoọng năl: “Chr’hoong moon pa’glúh mưy cơ chế, ha đhị vêy pr’đơợ tr’xăl liêm choom lêy pazưm bhrợ, chr’hoong zooi zúp xa’nay bh’rợ bha’nậ chr’hooi đác, tơơm chr’nóh. Nâu đoo nắc glụ điện ooy clung k’tiếc chóh, đhanuôr bhrợ giếng vêy đác tưới tơơm chr’nóh, zooi zúp bhrợ paliêm clung ruộng. Cơnh đêếc, hân noo ha’ọt ha’pruốt 2016-2017 azi xăl 200 hécta. Bh’nơơn bơơn bhrợ bấc lấh 2-5 chu lâng bhiệc chóh ha’roo. Đhanuôr bhui har bhlâng. Cr’noọ bh’rợ ooy đợ c’moo nâu a’tốh lêy xăl bhrợ k’rơ. T’mêê đâu, tỉnh nắc vêy zooi zúp chóh ha’roo, a’bhoo.”

     Bấc c’moo hanua, tỉnh Quảng Nam nắc ơy xăl k’noọ 6.000 hécta k’tiế ha’roo âng vel đông nâu lêy chóh bhrợ zâp râu tơơm chr’nóh đhị k’tiếc goóh xơớt. C’moo 2016, k’tiếc xăl chóh k’noọ 1.500hécta, chr’nắp kinh tế bấc lấh mơ lâng bhiệc chóh ha’roo. Tỉnh Quảng Nam nắc lêy moon pa’glúh cr’noọ bh’rợ tơợ đâu tước c’moo 2020, nắc lêy xăl k’dâng 7.000 hécta k’tiếc ha’roo đoọng chóh zâp râu tơơm chr’nóh lơơng. T’coóh Võ Văn Nghi, Giám đốc trung tâm khuyến nông-Sở nông nghiệp lâng padưr pa’xớc vel bhươl tỉnh Quảng Nam đoọng năl: “Bh’rợ nâu đơơng chô bh’nơơn kinh tế liêm choom lâng bhiệc chóh ha’roo, zên pachô bấc lấh mơ, lấh 8-10 chu. Cr’noọ bh’rợ âng tỉnh tơợ đâu tước c’moo 2020 lấh mơ nắc azi pazưm ooy 3 tơơm chr’nóh pachô têêm ngăn lâng zâp doanh nghiệp liên doanh p’têết pazưm, câl bh’nơơn pr’đươi đoọng ha đhanuôr. Khuyến khích zâp vel đông tr’xăl bh’rợ chr’nóh, liên doanh lâng zâp doanh nghiệp đoọng xăl zâp k’tiếc ha’roo cắh liêm choom lêy chóh zâp tơơm chr’nóh lơơng”./.

QUẢNG NAM

CHUYỂN ĐỔI CÂY TRỒNG MANG LẠI HIỆU QUẢ KINH TẾ CAO

                                                                                   (Tuyết Lê - Ái Linh)

     Vài năm gần đây, nông dân tỉnh Quảng Nam từng bước chuyển đổi nhiều diện tích cây lúa không chủ động nước tưới, kém hiệu quả sang trồng các loại cây màu phù hợp với điều kiện thời tiết, thổ nhưỡng. Qua đó, giúp nông dân nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.

    Gia đình ông Trần Văn Bốn ở Tổ 3, thôn Cù Bàn, xã Duy Châu, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam vừa chuyển đổi gần 1 mẫu đất lúa sang trồng các loại cây có giá trị cao như bắp, đậu phụng. Theo ông Bốn, trồng lúa nếu được mùa, chuột không cắn phá, không có sâu bệnh may ra kiếm 500.000đ/sào, còn chuyển sang trồng bắp, đậu phụng, có thể thu được 9 đến 10 triệu đồng/sào. Ông Trần Văn Bốn cho biết: chuyển đổi cây trồng đã giúp gia đình ông nâng cao nguồn thu nhập. “Tôi làm màu cánh đồng này mới năm đầu tiên. Từ làm lúa chuyển qua cây màu phải gấp 5 đến 6 lần. Chính quyền cũng có hỗ trợ rất nhiều, đất cày, giống, điện bắc tới đồng ruộng, dân chúng tôi cũng phấn khởi.”
     Vụ đông xuân năm nay, huyện Duy Xuyên tỉnh Quảng Nam chuyển đổi  hơn 200 héc ta đất lúa kém hiệu quả, thiếu nước sản xuất sang trồng các loại cây đậu phụng, bắp, ớt, đậu xanh, trồng cỏ nuôi bò... Ông Văn Bá Năm, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam cho biết: từ nay đến năm 2020, huyện Duy Xuyên tiếp tục chuyển đổi 800 héc ta đất lúa kém hiệu quả sang trồng hoa màu các loại. Việc chuyển đổi đất lúa không chủ động nước tưới sang các loại cây có khả năng chịu hạn, bước đầu đã giúp nông dân huyện Duy Xuyên có thu nhập ổn định. Ông Văn Bá Năm, Trưởng phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam cho biết: “Huyện đưa ra một cơ chế, những nơi nào có điều kiện chuyển đổi tập trung huyện sẽ hỗ trợ chương trình chương trình thủy lợi hóa đất màu. Có nghĩa là kéo điện ra đồng nông dân họ đóng giếng tưới cây màu, hỗ trợ cải tạo đồng ruộng. Như vậy, đông xuân 2016 - 2017 chúng tôi chuyển 200 ha. Hiệu quả đạt gấp 2 đến 5 lần so với trồng lúa. Nông dân rất phẩn khởi. Kế hoạch trong những năm đến, chuyển đổi mạnh. Vừa qua tỉnh có hỗ trợ giống lúa, giống bắp.”

     Những năm qua, tỉnh Quảng Nam đã chuyển gần 6.000 héc ta đất lúa của địa phương này sang canh tác các loại cây trồng cạn. Năm 2016, diện tích đất chuyển đổi gần 1.500ha, giá trị kinh tế tăng gấp nhiều lần so với trồng lúa. Tỉnh Quảng Nam đặt ra mục tiêu từ nay đến năm 2020 sẽ chuyển đổi khoảng 7.000 héc ta đất lúa sang trồng các loại cây khác. Ông Võ Văn Nghi, Giám đốc Trung tâm Khuyến Nông - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam cho biết: “Mô hình này đem lại hiệu quả kinh tế so với sản xuất lúa, lãi ròng cao gấp nhiều lần, 8 đến 10 lần. Kế hoạch của tỉnh từ đây đến năm 2020 chủ yếu chúng tôi tập trung vào 3 cây trồng có đầu ra tương đối ổn định và các doanh nghiệp liên doanh liên kết, bao tiêu sản phẩm cho nhân dân. Khuyến khích các địa phương dồn điền đổi thửa,liên doanh với các doanh nghiệp để chuyển các diện tích lúa kém hiệu quả sang sản xuất các cây màu”./.