Đhanuôr lâng pr’zợc chắp nhêr!

Ooy đợ c’moo hanua, cóh vel đông chr’val Ea H’đing moon lalay lâng chr’hoong Cư M’gar-Đắc Lắc moon zr’nưm, ting t’ngay ting dưr n’léh váih bấc đhanuôr dưr zi’lấh đha’rứt bhrợ cha liêm choom tu năl cơnh xăl c’lâng bh’rợ, chóh bhrợ liêm choom. 1 ooy đợ tấm gương liêm chr’nắp nâu nắc anoo Y Hô M’lô-ắt cóh vel Ea Sang.

Bhiệc xăl chóh tơợ t’nơơm ha’roo tước chóh cà phê, pazưm lâng a’moót, cao su nắc zúp đoọng pr’loọng đông anoo vêy bơơn bhrợ bấc zên lâng têêm ngăn, bơơn mơ 200 ực đồng đhị 1 c’xêê, dưr váih nắc pr’loọng đông bhrợ têng cha choom cóh vel bhươl.

Bấc c’moo đăn đâu, cung cơnh bấc đhanuôr n’lơơng cóh zr’lụ k’tiếc bhứah lấh 3 hécta k’tiếc chóh bhrợ âng pr’loọng đông anoo chóh ha’roo, chr’nóh. Lêy pr’ắt tr’mung zr’nắh k’đhạp zâp c’moo, hadợ bơơn bhrợ cắh ha mơ lâng đợ c’rơ g’lêếh âng đay pa’glúh nắc xang bêl pachoom kinh nghiệm padưr pa’xớc pr’ắt tr’mung âng zâp pr’loọng đông n’lơơng cóh chr’val, anoo Y Hô bơơn lêy kiêng padưr bh’nơơn bh’rợ, padưr paliêm pr’ắt tr’mung nắc lêy xăl chóh tơơm chr’nóh, c’moo 1995 anoo Y Hô nắc xăl chóh cà phê, 1 râu t’nơơm công nghiệp vêy chr’nắp kinh tế dal cóh vel đông. Hân đhơ cơnh đêếc, bấc c’moo tr’nơợp bh’nơơn bơơn bhrợ cà phê cắh bơơn cơnh cr’noọ, đệ m’bứi lấh mơ zâp pr’loọng đông cóh vel đông.

Hadang bh’nơơn bơơn bhrợ âng zâp pr’loọng đông n’lơơng mơ 3-4 tấn đhị 1 hécta nắc bhươn cà phê âng pr’loọng đông anoo bơơn mơ 2-2,5 tấn đhị 1 hécta. Ooy đợ c’moo n’nắc, zên pa’câl cóh thị trường xiêr dzoọc bấc cơnh nắc pr’ắt tr’mung âng pr’loọng đông lưm bấc zr’nắh k’đhạp. cắh ha mơ rạch đhêy đhị râu zr’nắh k’đhạp, anoo t’bhlâng chấc lêy ta’moóh pr’zợc, đợ pr’loọng đông bhrợ têng cha choom cóh vel đông đoọng lêy pachoom kinh nghiệm. bơơn lêy tu bhiệc bhươn cà phê âng đay dưr váih cắh liêm choom nắc tu m’ma cắh bơơn têêm ngăn lâng t’nơơm cà phê bơơn chóh cắh crêê cơnh, đợ t’nơơm bơơn chóh lalấh bấc pazưm lâng k’tiếc quy định, lâng đợ râu tu bơơn lêy hana đhơ t’bhlâng nắc cung cắh vêy đơơng chô bh’nơơn bấc.

Anoo Y Hô nắc quyết định lơi jợ zêng k’tiếc chóh bhrợ âng pr’loọng đông đoọng chóh t’mêê, lâng đợ m’ma chr’nóh t’mêê liêm, âng đơơng bh’nơơn dal, lâng anoo cung xăl chóh m’pâng đhị k’tiếc đay chóh cao su, đoọng bhrợ padưr bh’rợ kinh tế liêm nhâm, cung cơnh pa’xiêr đhr’năng bơơn bhrợ bấc ha dợ pa’câl m’bứi zên bêl chóh bhrợ 1 râu t’nơơm. Ooy đợ c’moo hanua, tu vêy đươi bhrợ liêm choom zâp c’lâng bh’rợ đắh bhiệc zư lêy lâng zêl cha’groong pr’lúh cr’ay đoọng ha t’nơơm chr’nóh nắc bhươn cà phê, cao su âng pr’loọng đông anoo Y Hô M’Lô dưr váih t’viêng liêm lâng xoọc bơơn bhrợ bấc. tước đâu, bh’nơơn bơơn bhrợ cà phê âng pr’loọng đông anoo têêm ngăn bơơn bhrợ mơ 3-3,5 tấn đhị 1 hécta, lâng xoọc đâu k’tiếc chóh cao su cung tơợp choom bơơn bhrợ, lâng bh’nơơm bơơn bhrợ 70 lít đhị 1 t’ngay…

Cắh ơy yêm loom lâng bh’nơon ơy bơơn, đoọng padưr dal liêm bh’nơơn bơơn bhrợ đhị 1 đơn vị k’tiếc chóh bhrợ, anoo Y Hô M’Lô nắc ơy âng đơơng pa’xoọng zâp t’noọl a’moót chóh pazưm cóh bhươn cà phê âng pr’loọng đông. Hân đhơ tước đâu vêy 200/800 t’noọl ơy dưr váih liêm nắc cung ơy zúp đoọng ha pr’loọng đông anoo bơơn bhrợ zăng bấc. lâng 200 đhị t’noọl a’moót, c’moo hanua pr’loọng đông anoo bơơn bhrợ lấh 5 tạ amoót, lâng zên pa’câl cóh thị trường cơnh xoọc đâu nắc anoo cung bơơn bhrợ k’zệt ực đồng. ooy đâu, zên k’rong bhrợ bấc pay tơợ bhiệc zư lêy t’nơơm cà phê, xoọc đâu pazêng zên bơơn bhrợ âng pr’loọng đông xang bêl lơi jợ đợ mơ zên câl pa’glúh l’lăm nắc cung bơơn mơ 200 ực đồng.

Cắh mưy bhrợ k’van đoọng ha pr’loọng đông, anoo Y Hô M’lô dzợ buôn zooi zúp, moon pachoom đoọng ha đhanuôr cóh vel đông đắh kinh nghiệm đoọng padưr pa’xớc pr’ắt tr’mung, t’bil ha ul pa’xiêr đha’rứt. lâng râu zooi zúp liêm ta’níh âng anoo, bấc pr’loọng đông đhanuôr nắc ơy dưr zi’lấh đha’rứt, bhrợ cha k’van, têêm ngăn pr’ắt tr’mung./.