Buôn k’ay hân noo ha ọt

Zâp đông khoa học nắc ơy moon pa glúh, đợ virus dưr váih bấc bhrợ cha cêết k’hir ooy apêê ga rựa t’ha lâng dưr váih k’rơ lấh xoọc bêl plệêng cha cêết ra ngoóh, zâp râu vi khuẩn, virus bhrợ váih zâp cr’ay cóh móh mr’loọng, cắh vêy cóh cr’loọng loom luônh.

Lấh mơ, nhiệt độ cha kêết lấh cung bhrợ zâp phản ứng cha groong dịch dưr váih cắh đấh. Tu cơnh đêếc, ahêê nắc lêy cha mêết zư lêy c’rơ tr’mung, zư têêm ngăn a’chặc a’rang đoọng t’bhlâng cha groong râu cắh liêm crêê âng plêệng k’tiếc.

Têêm ngăn dinh dưỡng liêm zâp

Ch’na đh’nắh bhlâng nắc âng đơơng năng lượng chr’nắp đoọng zư têêm ngăn a’chặc a’rang hân noo ha ọt. Tu cơnh đêếc, kiêng zư têêm ngăn a’chặc a’rang liêm choom nắc lêy cha liêm zâp lâng zâp dinh dưỡng chr’nắp.

Đợ mơ ch’na đh’nắh âng đơơng nắc zúp đoọng cr’chăl lêy t’bil lơi calo liêm buôn, bhrợ pr’đơợ váih nhiệt ta luôn đoọng ha chặc a’rang. Cr’chăl nâu, ch’na đh’nắh dzợ âng đơơng năng lượng chr’nắp ooy đợ mơ đường bơơn ley t’moót, pa dưr đhr’năng zư têêm ngăn đhị pr’đơợ plêêngj k’tiếc cha cêết. Lấh mơ, 2, 3 ch’na đh’nắh tơợ zâp râu gia vụ cơnh a’hự, tỏi... cung zúp zư lêy têêm ngăn a’chặc a’rang lấh mơ. Zâp râu ch’na cha nắc lêy cha bêl dzợ pứih, n’jứah zúp bhrợ têêm ngăn a’chặc a’rang, n’jứah zúp zư lêy bh’rợ miễn dịch.

Ôộm bấc đác

Vêy mưy cr’noọ cắh liêm crêê dưr váih bấc, nắc a’chặc a’rang kiêng đươi đác m’bứi lấh bêl hân noo ha ọt. Lalua lêy, hân đhơ nhiệt độ dal cắh cậ đệ, nắc ahêê cung vêy glúh cr’hộ lâng doọ xơợng ra hal đác, nắc a’chặc a’rang âng hêê cung kiêng váih đác. Tu bh’rợ âng đác cóh a’chặc cắh choom xăl hân noo bêl hân noo ha ọt lâng hân noo ch’noọng, âng đơơng dinh dưỡnh lâng ôxy tước zâp tế bào, lơi jợ zâp râu nha nhự, bhrợ pr’đơợ đoọng a’chặc a’rang lêy t’moót zâp dinh dưỡng, zư lêy zâp cơ quan chr’nắp, bhrợ dz’dzong, cha ngâcs ooy n’căr lâng mắt, têêm ngăn zư lêy huyết áp. Đác cung lêy bhr’lậ pa liêm nhiệt độ a’chặc a’rang, zooi zúp zư lêy cớ râu cắh liêm crêê âng nhiệt độ la lấh pứih ooy đợ c’xêê ch’noọng, cung cơnh moót hân noo ha ọt đác pa bhlâng chr’nắp đoọng têêm ngăn zúp a’chặc a’rang zêl cha cêết ra ngoóh.

Lêy ôộm tơợ 6-8 ly đác zâp t’ngay đoọng zư đác lâng ta luôn zư lêy a’chặc a’rang têêm ngăn. Bhiệc nâu nắc vêy râu liêm chr’nắp đắh bhiệc oó đoọng a’chặc a’rang xiêr nhiệt độ, bhrợ ahêê buôn váih crêê zâp cr’ay c’lâng pr’hơơm cơnh k’oóh, đh’mâl cắh cậ cha cêết, hi lêệng lấh mơ nắc viêm phế quản, viêm xoóh.

Zư lêy pa choom chi ớh thể dục, thể thao zâp t’ngay

Bêl plêệng cha cêết, a’chặc a’rang nắc cắh lấh buôn p’gớt, k’đhạp đoọng zư lêy chi ớh thể dục zâp t’ngay. Hân đhơ cơnh đêếc, bhiệc lêy chi ớh thể dục thể thao zúp đoọng t’bil lơi endorphin-mưy râu chất âng đơơng thần kinh cóh a’bục, bhrợ pa dưr râu liêm chr’nắp, pa dưr cr’noọ bh’rợ cóh a’chặc lâng pa xiêr k’ay.

Râu liêm chr’nắp âng bhiệc chi ớh thể dục zâp t’ngay nắc đoo chr’nắp bhlâng. Lêy đợc m’bứi bhlâng 150 phút chi ớh thể dục zâp tuần bêl hân noo ha ọt đoọng t’bhlâng pa dưr liêm choom đoọng ha chặc a’rang, k’chứt t’bil râu cr’ay k’naanh.

P’ghít lêy ôộm bấc đác bêl k’noọ chi ớh thể dục, bêl chi ớh lâng xang bêl pa choom chi ớh, hân đhơ ahêê xơợng cắh lấh kiêng ôộm đác. Bêl nhiệt độ xiêr p’jấh, zâp đhị r’rặ chô c’crọ bhrợ a’ham cắh choom lướt hooi liêm, tu cơnh đêếc, tr’pang têy, tr’pang dzung, móh lâng lấh mơ nắc đhị c’toọr cung choom xơợng cha cêết.

Pa xoọng liêm zâp vitamin

Hân noo ha ọt nắc t’ngay đệ, hi dưm đenh, nắc lêy a’chặc a’rang cắh lấh bơơn lêy tr’ang p’răng đenh lấh, bhiệc nâu bhrợ pa xiêr vitamin D cóh a’chặc. nâu đoo nắc mưy chất chr’nắp vêy bh’rợ chr’nắp đắh bhiệc zư lêy pa xiể dịch lâng đhr’năng pa xiêr dịch liêm chr’năp âng hêê. Zêng 2 hệ pa xiêr dịch nâu zêng chr’nắp lâng zêng kiêng vêy vitamin D liêm zâp đoọng bhrợ têng. Tu cơnh đêếc, ta bhứch vitamin D choom bhrợ zâp tế bào pa xiêr dịch cắh choom phản ứng mưy cơnh liêm glặp, bhrợ ha hêê buôn nhiễm trùng lấh.

Lấh mơ, vitamin D pa bhlâng chr’nắp đoọng ha bhiệc tr’xăl ch’na đh’nắh váih năng lượng nắc ha dang ta bhứch vitamin nâu, a’chặc a’rang nắc cắh choom pay t’moót zâp dinh dưỡng tơợ ch’na lâng nắc bhrợ ta bhứch năng lượng, xơợng ga lêếh lấh mơ./.

Chăm sóc sức khỏe mùa lạnh đúng cách

Thời tiết lạnh, một số nơi nhiệt độ giảm sâu ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con người, nhất là những người có sức đề kháng yếu như người cao tuổi, trẻ em, phụ nữ mang thai... Mùa này, chúng ta dễ mắc các bệnh về đường hô hấp như cảm lạnh, ho, viêm họng, sổ mũi... Vì vậy, chăm sóc sức khỏe đúng cách khi trời lạnh sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, phòng bệnh lây nhiễm, chống chọi lại sự khắc nghiệt của thời tiết.

        Dễ ốm mùa đông

Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, những virus phổ biến gây cảm lạnh ở người sinh trưởng và phát triển tốt hơn trong môi trường mát mẻ. Điều này đồng nghĩa với việc vào mùa đông, các loại vi khuẩn, virus gây bệnh có xu hướng chọn mũi thay vì sinh sống trong đường ruột ấm và ẩm ướt.

        Thêm vào đó, nhiệt độ lạnh hơn cũng khiến các phản ứng miễn dịch trở nên chậm chạp hơn, cơ thể nhạy cảm hơn. Vì vậy, chúng ta nên chủ động bảo vệ sức khỏe, giữ ấm cơ thể để tăng cường sức đề kháng, chống chọi lại sự khắc nghiệt của thời tiết.

Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ

Thực phẩm chính là nguồn cung cấp năng lượng cần thiết để giữ ấm cơ thể trong mùa đông. Do đó, muốn giữ ấm cơ thể tốt nhất thì nên ăn đủ bữa và nạp đủ lượng dinh dưỡng cần thiết.

        Lượng thực phẩm cung cấp sẽ giúp cho quá trình đốt cháy calo được diễn ra thuận lợi, tạo điều kiện sinh nhiệt liên tục cho cơ thể. Bên cạnh đó, thức ăn còn cung cấp năng lượng cần thiết thông qua lượng đường được hấp thụ, tăng khả năng giữ ấm trong điều kiện thời tiết lạnh. Đặc biệt, một số món ăn từ các loại gia vị như gừng, tỏi... cũng giúp giữ ấm cơ thể rất tốt. Các món ăn nên ăn khi còn nóng, vừa giúp làm ấm cơ thể hơn, vừa giúp bảo vệ hệ thống miễn dịch.

Uống thật nhiều nước

Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng cơ thể cần ít nước hơn trong những tháng mùa đông. Sự thật là dù nhiệt độ cao hay thấp, kể cả bạn không toát mồ hôi và không cảm thấy khát nước, thì cơ thể bạn cũng luôn cần nước. Vì vai trò của nước trong cơ thể không thay đổi trong cả mùa đông và mùa hè: vận chuyển chất dinh dưỡng và ôxy đến các tế bào, loại bỏ chất thải, tạo điều kiện cho cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng, bảo vệ các cơ quan quan trọng, làm ẩm, làm dịu da và mắt, đảm bảo duy trì huyết áp bình thường. Nước cũng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, giúp bảo vệ chống lại sự kiệt sức do nhiệt độ quá nóng trong những tháng hè, cũng như vào mùa đông nước rất cần thiết để đảm bảo giúp cơ thể chống lại cái lạnh.

Nên uống từ 6 - 8 ly nước mỗi ngày để giữ nước và luôn luôn giữ cho cơ thể được ấm. Điều này sẽ có lợi ích lớn trong việc tránh cho cơ thể bị giảm nhiệt độ, khiến chúng ta dễ mắc các bệnh hô hấp như ho, sổ mũi hoặc cảm lạnh, nặng hơn là viêm phế quản, viêm phổi.

Duy trì tập luyện thể dục, thể thao mỗi ngày

Khi thời tiết lạnh, cơ thể thường ít vận động hơn, rất khó để duy trì tập thể dục đều đặn mỗi ngày. Tuy nhiên, việc luyện tập thể dục thể thao giúp cơ thể giải phóng một lượng endorphin - một chất dẫn truyền thần kinh trong não bộ, có tác dụng tạo cảm xúc tích cực, cải thiện tâm trạng và giảm đau.

Lợi ích của việc tập thể dục hàng ngày là không thể phủ nhận. Hãy đặt mục tiêu thực hiện ít nhất 150 phút tập thể dục mỗi tuần trong mùa đông để tăng cường nguồn năng lực tích cực cho cơ thể, đẩy lùi mọi bệnh tật.

Lưu ý, nên uống nước trước, trong và sau khi tập luyện dù bạn không cảm thấy khát. Khi nhiệt độ giảm đột ngột, các mạch máu co lại khiến máu không thể lưu thông tốt, do đó, bàn tay, bàn chân, mũi và thậm chí tai cũng có thể thấy lạnh.

Bổ sung đầy đủ vitamin

Mùa đông với đặc trưng là ngày ngắn đêm dài nên cơ thể thường ít tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp, điều này làm giảm lượng vitamin D trong cơ thể. Đây là một chất thiết yếu có vai trò quan trọng trong việc giữ cho hệ thống miễn dịch và khả năng miễn dịch thích ứng của chúng ta hoạt động tốt. Cả hai hệ miễn dịch này đều rất cần thiết và đều cần mức vitamin D đầy đủ để hoạt động.Vì vậy, thiếu hụt vitamin D có thể khiến các tế bào miễn dịch không thể phản ứng một cách thích hợp, làm chúng ta dễ bị nhiễm trùng hơn.

Ngoài ra, vitamin D rất cần thiết cho việc biến đổi thực phẩm thành năng lượng nên nếu thiếu vitamin này, cơ thể sẽ không hấp thu các chất dinh dưỡng từ thức ăn và kết quả là dẫn đến thiếu năng lượng, gây mệt mỏi./.

                               Theo suckhoedoisong.vn