Bi Rơ Lan Thuen, kòn cau Jrai ơm tàm ƀòn Dọch Krót, Củ tịc Mpồl Cau lơh broă sa suơn sre sàh Ia Krăi (kơnhoàl Ia Grai, càr Gia Lai) là krơh niam sơr lèt gan kal ke lik klàs rƀah. Deh tàm hìu bơnhă rƀah, ùr bơklau bi sơnđờm mut lơh broă bal  mờ bàr pe sào ù mìr. Nam 2005, ùr bơklau bi càn 30 tơlak đong bơh  Agribank –Anih lơh broă càr Gia Lai nàng tam kơphê. Kơnờm tơryang tơryồng lùp bơsram mờ lơh broă tơryang tơryồng, 4 nam tơnơ̆, suơn kơphê hìu bơnhă bi dê lơh geh mờr 5 tấn gar. Tềm pềr geh priă, hìu bơnhă bi pờ ơnàng lơh broă sa, tam kao su, kơphê, sầu riêng. Tiah suơn 7 lồ tam phan tam, tus tŭ do neh geh 5 lồ cèng wơl priă lơh geh kơ̆ kơl jăp. Ùr bơklau bi Rơ Lan Thuen neh lơh geh hìu pa. Bi Thuen tơngŏ, kơnờm geh priă càn anih kes priă dê, ùr bơklau bi hơ̆ sồng gơtùi bơcri priă lơh sa, lik klàs jơgloh rƀah: Nam 2020, hìu bơnhă tơrgùm priă jền blơi tai 2 lồ mìr kơphê tài bơh gŏ kơphê pa blơi mìng là ală tờm kơphê neh kra lơm, tơn hào ờ geh uă den tàng bol añ neh dus mờ bơcri priă tam pa. Nàng geh tai priă lơh geh tàm dùl bă ù tam phan, bol añ lơh tus tam tàm bơrlŭ bal mờ tờm sầu riêng. Bè hơ̆, cồng nha lơh sa rơ̆p gơguh uă rlau mờ tam dùl bơta phan tam lơm.

Ồng Rơ Lan Huăn, kòn cay Jrai, ơm tàm ƀòn Cúc, sàh tiah nhàr lơgar Ia O, kơnhoàl Ia Grai, càr Gia Lai là cau pơn rơ ngan sơr lèt gan kal ke bơh 2 mpàng tê gời. Lài do, hìu bơnhă ồng kis kơnờm tàm kòi mìr, kŭp mòc phan mờ tơnhào phan dơm chi, sùm jơ gloh suơ̆i siar, pal dờp phe dong kờl tàm kàl puh pah. Rài kis hìu bơnhă ồng dê geh uă tam gơl bơh tŭ bơcri priă tàm broă tam tiêu, pa dong kờl tờm sơltìl jài mờ ờ hoàn roh priă sơng ka sền gàr. Mờ 3 lồ tờm điều, pah nam hìu bơnhă ồng lơh geh rlau 150 tơlak đong. Geh priă càn bơh Anih kes priă Agribank, ồng Rơ Lan Huăn pơn jat tai bơcri priă tam tai ală bơta phan tam kao su, kơphê, sầu riêng, hời rơ hòi tơnguh priă lơh geh. Tŭ do hìu bơnhă ồng gam geh mpồl 9 nơm kơnrồ. Ồng Huăn pà gĭt tai, jơh ală suơn chi mờ mpồl kơn rồ tŭ do ndrờm kơnờm tàm priă càn bơh anih kes priă dê lơm: “Lài do, hìu bơnhă càn gah anih kes priă 200 tơlak đong nàng blơi sơntìl kơphê, sầu riêng. Tơnơ̆ dùl tơngai sơng ka sền gàr, hìu bơnhă kung geh priă jền kơ̆ kơl jăp. Bơh ală bơta phan tam do, tŭ do geh priă jền rao, añ kung lơh hìu ơm. Añ ưn ngài Đảng, Dà lơgar neh dong kờl ai làng bol bòl añ in bơtàu tơnguh lơh sa, kơ̆ kơl jăp rài kis”.

Tŭ do, rlau 4 rơbô 270 hìu bơnhă làng bol tàm kơnhoàl Ia Grai, càr Gia Lai càn priă bơh Agribank dê mờ kờp jơh priă dồs sơr lèt 1 rơbô tơmàn đong, tàm hơ̆ geh rlau 1 rơbô 200 hìu bơnhă là làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau. Priă càn do uă ngan bơcri tàm tam phan jŏ nam mờ ròng phan. Mò Nguyễn Thị Lành, Phó Ƀí thư Huyện ủy kơnhoàl, Củ tịc Mpồl duh broă Làng bol kơnhoàl Ia Grai pà gĭt, kơnờm dờp geh bơta dong kờl bơh ală broă lơh dong kờl bơh Dà lơgar dê, is ồn là priă càn, uă hìu bơnhă làng bol neh hời rơ hời lik klàs rƀah mờ kơ̆ kơl jăp rài kis: “Anih kes priă Agribank anih lơh broă kơnhoàl Ia Grai neh dong kờl làng bol tàm ù tiah do in bơtàu tơnguh lơh sa kă bro, tam gơl rơndăp tăp sèng phan tam, phan ròng, bơh hơ̆, pơgồp bơnah tàm ntrờn rơndăp tăp sèng lơh sa tàm broă lơh sa suơn sre mờ bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn bơh kơnhoàl dê. Is ồn, priă càn do neh pơgồp bơnah kwơ màng tàm broă lơh tơn jơh jơgloh tơrmù rƀah mờ bơt bơtàu ƀòn lơgar pa”.

Tàm càr Gia Lai, priă ai càn ngui geh cồng nha tàm rơndăp tăp sèng broă lơh sa suơn sre. Drơng broă anih kes priă neh tus rềp mờ làng bol rlau kơnờm broă pờ tiah lơh broă ntrờn làm bă tiah, drơng broă tus tàm ală tiah ngài anih tờm, dong làng bol lơh broă ƀuơn ƀoài, tềm pềr priă jền mờ tŭ tơngai. Sră nggal càn priă kung geh kờp sền mờ lơh bal hiă ngan, ƀuơn lơh jat, di pal mờ bơta gĭt wă làng bol tiah làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau dê. Ală tam gơl do ờ mìng dong làng bol ƀuơn rlau tai tàm broă lơh broă lơm mờ gam lơh geh ală bơta ai tơl nă cau in ƀuơn càn priă, di pal mờ bơta geh ngan tàm ƀòn lơgar dê.

Ồng Đào Thanh Tịnh, Phó Lam bồ Agribank Gia Lai pà gĭt, uă hìu bơnhă làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau kung bàs sìl ờ khin tŭ càn priă tài bơh ờ kwèng mờ sră nggal anih kes priă dê. Bơh bơta geh ngan hơ̆, Agribank Gia Lai lam lơh  broă lơh “dùl mpồng” tàm ală tiah lơh broă ƀòn lơgar, yal loh làng song dơ pă priă jền mờ dong kờl làng bol lơh sir sră nggal bơh sơn rờp tus tŭ ai càn priă. Anih kes priă kung pơgồp bal mờ gơnoar atbồ, ală mpồl cau tàm ƀòn lơgar dê, bè Mpồl Cau lơh broă sa, Mpồl Cau ùr mờ ală lam bồ mpồl geh bơngă pin dờn nàng mblàng yal broă lơh, lơh rƀàng tàm tơrbŏ bal đah anih kes priă mờ làng bol. Ồng Đào Thanh Tịnh pà gĭt tai: “Bol añ lơh lài ngan cồng nha ală broă lơh càn priă dong kờl bơh Cíñ phủ dê, phan bơna càn priă dong kờl ờ sa priă cồng uă krơi is bè ai càn jat Jơnau lơh nền bơh Cíñ phủ dê sồ 55/2015, Jơnau lơh nền bơh Cíñ phủ dê sồ 116/2018, ai càn tam pa wơl kơphê, ai càn bơt bơtàu ƀòn lơgar pa... nàng dong kờl làng bol in pờ ơnàng lơh sa kă bro, kơ̆ kơl jăp rài kis. Bol añ lơh pràn broă lơh ai càn priă bơh Mpồl càn priă. Do là gah lam lài càn priă geh cồng nha, là tiah làng bol dong kờl bal mờ gơ̆p, tam pà bal mờng chài rơ̆ ru, broă lơh, broă lơh niam tàm lơh broă sa”.

Kờp tus ngai 30 nhai 4, càr Gia Lai neh tơnggơs 461 mpồl càn priă mờ 18 rơbô 800 nă cau, priă dồs ai càn lơh geh 713 tơmàn đong. Ală mpồl ai càn priă do geh gơnoar broă kwơ màng tàm broă ai priă jàn tus tàm tê làng bol dê. Kơnờm ală tam gơl niam uă ngan tàm broă lơh càn priă, làng bol Gia Lai tŭ do gơtùi tus bal mờ priă càn ƀuơn ƀoài mờ mhar ngan rlau. Do ngan là bơta gơn kơnờm kwơ màng dong làng bol in sơr lèt gan kal ke, lik klàs rƀah kơ̆ kơl jăp jŏ jòng mờ bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă. Mờ broă tus bal mờ càn priă kung gam pơgồp bơnah lơi tàm broă lơh rơndăp tăp sèng wơl broă lơh sa suơn sre tàm tiah do dê, wèt tus dùl bơnàng jă lơh broă sa suơn sre geh cồng nha mờ kơ̆ kơl jăp jŏ jòng rlau tai, pờ geh tŭ tơngai niam lơh pas ai làng bol tiah kơh bơnơm in.