Ăp nar bôk năm mhe, ndăn rnôk mông ru, wa H Lep Niê (me Khuýt) tâm ƀon Buor, xã Hoà Xuân, nkuăl ƀon têh Buôn Ma Thuột lŏ tanh njuh. Wa dôl tanh ân jêh phông ntâk đah ăp ntil kao cheh ueh uănh ngăn. Aơ lah ntil kao cheh ơm, mpêt ngăn, wa mhe geh kơt nti tă bah jrâu bu ntĭm tanh:

            ‘Rnoi Rđe geh âk ndơ kao cheh ngăn, kơt cheh tâm krêp, cheh bar, cheh tơm si, cheh na, âk ntil. Ăp ntil nê ri gâp kŏ mâp tanh jêh. Rnôk aơ nơm rlong tĭng uănh tă ntil kao cheh ueh mhe đŏng gay ma ŭch tĭng kơt nti, bol ma gâp hŏ ranh săk hôm, yơn ŭch gĭt tay âk đŏng ri ma ŭch đăng kí dăn lăp nti ta aơ”.

            Jrâu nti tanh yor wa H’Bion Bkrông (U K’dăm Săn) tâm ƀon Cư Dluê, xã Hoà Xuân ntĭm. Rlau 60 năm, wa H’Bion geh bơi tât 50 năm tanh njuh. Wa nkoch ndrel ma ntĭm ăp nau ma păng gĭt ân ăp oh, yuh lŏ kơl tâm mât ndrel ƀư ueh nau tanh njuh ơm:

            ‘Knŭng ŭch mhâm ƀư ân tŏng n’hâm gay ma ntĭm nti ân ăp yuh, oh, kon sau blau tanh, blau yăng sre, koh ndrel kchoh. Gâp mra ntĭm nau dônh brai, dăp brai, dăp cheh tanh, nau dăp mâng njuh, nkra ăp ntil kao, tanh kao cheh, tă bah ăp ntil nơm cheh tanh jê̆ ân tât tanh teh. Ntơm bah kao nơih ân tât kao jêr. Tal 2 lah kŏ ŭch mhâm ƀư ăp kon sau geh nau gơih, n’or, nau ŭch ntĭm nti nau tanh, kchoh gay ma mât ân ueh”.

            Jrâu ntĭm nti tanh lah du nau kan bah rmôt tanh njuh vay ơm bah rnoi Rđe ƀon Drai Hling, xã Hoà Xuân. Tĭng nê, jêh rnôk ndâk tâm khay 9/2023, Rmôt kan hŏ rgum geh bơi tât 30 oh yuh geh nau ŭch, ŭch geh nti ndrel kơt tĭng ƀư ueh nau tanh. Ăp yuh geh ăp bu ranh ntĭm nti nau blau tanh njuh, nau dăp mâng njuh, dăp rup kao nơm cheh ndrel tanh kchoh n’hêl. Ndrel ma nê, rmôt kan kơl an n’gâng njuh, máy vắt sổ, máy kchoh...gay ma bu geh kơt ƀư. Yuh H’Nga Byă, Tơm bah rmôt tanh njuh aơ, nkoch:

            ‘Dăch tât aơ, hên mra bonh đă oh nur rgum ndrel gay ma tanh ăp blah njuh gay ma jêng nah bŭt, ao, dŭng cheng, bok tĭng nau vay ơm nơm gay ma bah geh chuêl, roh ăp nau tanh bah u che kăl e”.

            Tĭng wa Từ Văn Hợi, Kruanh UBND xã Hoà Xuân, nau ntơm ndâk rmôt tanh njuh geh ƀư tĭng nau nchrăp bah Sở văn hoá, Thể thao ndrel pâl n’aih Dak Lak mpeh nau “Mât, ƀư ueh nau khlay ơm ueh bah ăp rnoi mpôl đê̆ư ndrel ma hun hao pala n’aih”, tâm bôk nau kan Nkô̆ nau bah neh dak hun hao văng sa rêh jêng nkuăl rnoi mpôl đê̆ ndrel gôl yôk, lvang năm 2021-2030. Rƀŏng kan bah nkualư mra hun hap nau ơm geh nsum ma pâl n’aih nsum mpôl:

            ‘Ndâk rmôt tanh njuh gay mât nau khlay nau ơm ndrel rƀŏng tât nkô̆ nau jŏ jong lah mra ndrel đah nau pâl n’aih nsum gay mbơh ăp ntil ndơ tanh, ăp nau ueh ơm yau bah rnoi Rđe tâm xã Hoà Xuân, rgop nau ndrel ma kônh wa ăp rnoi tâm n’gor, nkuăl ƀon têh mbơh nau ueh ơm bah rnoi mpôl đê̆ gay mât, ntĭm mbơh tay”.

            Năm mhe aơ, nteh mâng tanh njuh geh tâm ăp rnăk, ăp ngih bah ăp yuh rnoi rđe xã Hoà Xuân, nkuăl ƀon têh Buôn Ma Thuột. Tâm nau răm rhơn, ăp nau nteh mâng tanh njuh tâm ban, ăp mpang ty ngăch ngâr dôl ma tanh ăp ntil màu ueh lăng tâm nau ŭch tâm ăp blau njuh rnoi Rđe./.