N’gor Kon Tum geh nklăp 54% rnoh nuĭh lah nuĭh rnoi mpôl đê̆, tâm nê 7 ƀon rnoi mpôl đê̆ ƀon tơm ta ntŭk, lah: Xơ Đăng, Gié- Triêng, Ba Nar, Gia Rai, B’râu, Rơ Măm n’hanh Hrê. Bah meng ăp ntŭk nsum, geh nău tâm ban ri ăp rnoi nuĭh hôm  geh rup uĕh êng ƀư âk mpưm rnoh khlay bah mir kao văn hoá âk săk ntơr, âk n’hŭm  ƀô kah đŏng. Năm 2023 uănh an âk nău kan văn hoá dơi n’gor ƀư n’hanh râng đăng cai ƀư, kơt: Nar hội Văn hóa, Thể thao n’hanh Pâl nđaih ăp rnoi mpôl đê̆ Tây Nguyên lor bôk  năp năm 2023; “Rơh tâm rlong ƀư ndơ sa dak si- rsang rnglăy yôk bri Ngọc Linh”… ăp rnoh khlay văn hoá bah kônh wa dơi nkoch n’hơ, mpư rnê. Nô Đinh Xuân Phóc, thôn Vi K’lơng, xã Hiếu, nkuâl Kon Plông, lah:

“Gâp dŭt gân djăng đah chĭng gong, way hăn tĭng mpôl râng tâm rlong ta nkuâl, dơi tâm nđŭr đah ăp rmôt chĭng băl. Gâp dơi  ăp nuĭh blău tŭr goh trêng nti tay chĭng gong, dơi tâm rlong tŭr goh chĭng gong, mbrơi mbrơi gâp nti dơi âk nău chĭng gong. Lor rnôk hăn tâm rlong chĭng gong rgum ta jay văn hoá gay tiăr nti, rmôt geh nklăp 20 tât 30 nuĭh. Rmôt chĭng gong dŭt nđơr nti n’hanh rhơn mƀak yor dơi tâm nđŭr, tâm kơt nti. Nkhêp geh rnôk dja dơi nkuâl, n’gor ƀư, rmôt chĭng gong dơi râng tŭr goh dŭt rhơn, dơi n’glăp săk he tâm ntŭk tŭr chĭng goh gong”.

  Wa Ding, rnoi Bahnar, bu ranh ƀon H’Way, xã Hà Tam, nkuăl Đăk Pơ, n’gor Gia Lai mbơh: ƀon păng geh 156 rnăk rnoi Bahnar. Bah năp tết, n’gâng kan tâm nkuăl hŏ tât khâl, pă ndơ ân ƀon. Ngăn lah, dah rnăk ach o, rnăk dơi kơl, nŭih geh n’hâm, nŭih geh bu nhŭp kăl e...mro geh ăp n’gâng kan kơl an ueh ngăn. Ăp nklâm ndơ tết kơt m’êt, bánh, dak ngi ndrel prăk geh pă năn, kơl an ăp nŭih geh sa tết đăp mpăn ndrel duh răm. Bu ranh Ding, rhơn nkoch:

   ‘Nŭih rnoi mpôl đê̆ tâm n’gor Lâm Đồng lah nsum, xã N’Thol Hạ lah êng, ntơm bah rnôk geh Cách mạng, nau rêh kônh wa geh nau rgâl âk ngăn, ăp ngih kŏ geh ngih ueh, geh ndeh ueh, tâm ban tâm nau hăn nti, mô geh nau tâm nkhah, bol ma rnoi têh jê̆, gâp saơ rhơn ngăn. Gâp ŭch tâm năm mhe 2024 aơ, rđau kan mât kan bah Đảng, Ngih dak nar lơn nâp, ŭch nŭih ƀon lan rnơm tĭng Đảng, Ngih dak, mro ƀư ueh ntrong kan bah Đảng, pháp luật bah Ngih dak, nê lah nau gâp ŭch ngăn”.

Bah năp ăp nău tât hao ngăch jêng nkual ƀon têh, săk tơm văn hóa way ơm bah nuĭh Rđe ta âk ƀon lan âk đêt geh rmal đŏng. Yơn lah ăp năm rlău aơ, đah nău nsrôih tâm pah kan  nkoch trêng, rgŏ  jă bah ăp gưl n’gâng kan, lam  trong kan chính trị, ndrel đah nău mĭn rvê, mô gŭ rlu mât ndray săk ntơr văn hóa bah mô đêt bah ăp nuĭh gĭt blău, bu ranh ƀon, kruanh thôn... ma aƀaơ âk ƀon lan Rđe ta n’gor Dak Lak, ăp rnoh khlay văn hóa way ơm bah rnoi nuĭh dôl dơi ƀon lan mât ndray n’hanh ntik n’hao.  Yuh H Chi Mlô, buôn Sưk, xã Ea Đar, nkuâl Ea Kar, n’gor Dak Lak an gĭt:

“He lah rơh kơn kon său bah kơi yơn dơi trêng nti tay nău n’hao êng săk mpeh văn hóa rnoi nuĭh. Yor kơt nê̆ he ân gĭt dơn kan mât ndray n’hanh ntik n’hao tay. Ta xã Ea Đar bah mpôl hên, mpôl bu ur ƀư pơk jrô kan nti goh dĭng dưt rla, pơk jrô nti mpât mprơ gay nđơn tay văn hóa way ơm uĕh lăng bah u che he. Săk gâp  nơm djăt mpeh ăp rup uĕh văn hóa rnoi nuĭh he nơm way dơi trêng nti, gâp dŭt n’hao êng săk.”