Thừa Thiên Huế mât nau ơm yau nkuăl rnoi mpôl đê̆.
Thứ tư, 16:25, 24/01/2024 VOVTaynguyen/Nŭih rblang: H'Thi VOVTaynguyen/Nŭih rblang: H'Thi
VOV4.M'nông-  Nkuăl prêh A Lưới, n’gor Thừa Thiên Huế lah nkuăl neh geh âk nau vay ơm cách mạng. A Lưới mro mât tâm săk nơm âk nau vay ơm, ntŭk nkah tâm lơh cách mạng ntoh lư. Ƀư tĭng bôk nau kan bah neh dak Hun hao văng sa, rêh jêng nkuăl rnoi mpôl đê̆ (bôk nau kan 1719) nkuăl A Lưới geh âk nau nsôih mât, ƀư ueh nau vay ơm ueh.

 

 

          Tâm ngih jê̆ bah wa Kăn Hà, tâm xã Lâm Đớt, nkuăl A Lưới, n’gor Thừa Thiên Huế, ăp nau mprơ Cha Chấp, Ba booch, Ka Lới bah rnoi Pa cô hôm geh mprơ ueh ngăn. Ŭch nau ntĭm ân rơh mom yơn wa Kă Hà hôm âk nau rvê rnôk nau ơm bah nơm mra roh rui. Wa Kăn Hà mĭn mpeh nau ntĭm nti ân rơh mom mât nau ueh ơm bah u che nơm. Tă bah jê̆, wa Kăn Hà hŏ ŭch ma nau mprơ. Rnôk têh hăn cách mạng, wa râng rmôt văn công mprơ ân tahen. Rnôk sĭt tâm ƀon, wa Kăn Hà nsôih  tĭng nti nau mprơ rnoi Cơ Tu. Rnôk aơ, săk ranh, yơn wa Kăn Hà hôm dŏng âk mông nar gay ntĭm ân rơh mom nau mprơ bah rnoi Pa Cô ndrel Cơ Tu:

 ‘Gâp nsôih ntĭm ân rơh mom ăp nau mprơ bah rnoi Cơ Tu, Pa Cô ân kon sau. Gâp nsôih mhâm ƀư, ăp nau mprơ ơm yau bah rnoi nơm mô dơi geh roh rui. Jêh aơ, rnôk gâp roh ri ăp kon, sau hôm mât nâm ơm ăp nau mprơ ueh bah rnoi nơm”.

          Lah wa Kăn Hà nsôih ntĭm nau mprơ ân kon se, ri bu ranh Hồ Văn Hạng, tâm xã Hồng Trung, nkuăl A Lưới lŏ gơih ntĭm nau tảh si. Wa Hạnh mbơh, rnoi Pa Cô ăp rnôk ƀư ôp brah mô lah ƀư ngih môch ri kŏ trah si gay ma ntoh ân nŭih n’hâm nŭih hŏ roh. Nsing tâm ăp rnăk vâl, rnoi mpôl, mra dơi trah ăp ntil ru kơt lah rpu, ndrôk, gay ma ôp brah. Êng nê, rnoi Pa Cô hôm trah ăp rup si ndjôt tak mô lah ăp ntil mpa tâm dăch ma nơm kơt Rveh, ndrôk, be, djăr...gay ma ân tâm ngih. Yơn lah, tĭng wa Hồ Văn Hạnh, rnôk aơ rnoh bu ranh blau nau trah ri mô âk ôh, du đê̆ nŭih mô hôm n’hâm soan, ri mô dơi hăn ro. Ndri ma, săk păng, rnôk hôm dăng lah păng nsôih đah ăp jrâu ntĭm nti trah, ntĭm mbơh nau ueh ơm bah u che ân rơh mom ndrel kon sau bah nơm:

 ‘Jêh rnôk tâm lơh mprơ Mỹ tât rnôk aơ ri nau trah si hŏ geh roh rui âk ngăn. Knŭng đê̆ dơm bu ranh blayu, ăp bu ranh lĕ ranh dơm bu blau. Gâp ri nsôih tĭng kơt nti ndrel ntĭm ân mom ndăm gay ma mât ueh nau blau trah si. Gâp ƀư ăp jrâu ntĭm nti gay ma ndâk nau trah si ri săk gâp rhơn ngăn yor nau trah si geh nau dơi ndâk ƀư tay”.

          Gay ma mât nau ueh ơm bah rnoi mpôl đĕ, nkuăl uỷ A Lưới hŏ ntrŭnh mpeh nau “Mât nau ơm ndrel ƀư ueh ăp nau ơm bah ăp rnoi mpôl đê̆ nkuăl A Lưới 2021-2023”. Nau ntrŭnh aơ năl nkô̆ nau mât ndrel ƀư ueh nau ơm yau ăp rnoi mpôl đê̆. Tâm nê, kơl an nau mât ăp nau ueh ơm bah rnoi nơm tâm ăp rnoh ndơ ơm yeh gưl ngih dak, ăp ntŭk nkah ơm, nau ơm yau geh dăp gưl ueh khlay, gưl neh dak, gưl n’gor dôl geh nau mra roh rui. Wa Nguyễn Mạnh Hùng, Kruanh UBND nkuăl A Lưới, n’gor Thừa Thiên Huế mbơh: gay mât ăp nau khay ơm ueh bah ăp rnoi mpôl đê̆ tâm A Lưới, nkuăl hŏ rđau ăp jrâu kan, ntŭk kan geh tât nau ntĭm nti, ndăn nau kơl an bah ăp bu ranh ƀon, bu ranh rnôk khân păng hôm gơih ndrel hôm n’hâm:

 ‘Gay ma mât nau ơm, mât ndray ân nâp ndrel ƀư ueh ăp rnoh khlay ơm yau bah ăp rnoi mpôl đê̆ ri tâm nau kan rgum, ndâk ăp nau kan, ngăn lah ăp nau kan geh tât nau ntoh lư ndrel nau geh dơi bah nsum mpôl ŭch âk ri nkuăl uănh njrăng njrăng tât ăp kuăl geh ƀon lan rnoi mpôl đê̆ gŭ rêh. Nkuăl kŏ ƀư ueh ăp nau kan kơl an đah ăp nŭih blau nau kan, bu ranh ndrel nŭih geh bu rnơm gay ma khân păng đăp mpăn lơn, ngăn lah geh nau dơi gay ma ntĭm nti ân rơh mom mpeh ăp nau gĭt, ƀư ueh nau ơm yau bah nŭih rnoi mpôl đê̆”.

          Nkuăl A Lưới hŏ ndâk nau vay ơm Ariêi Car, Ariêu A Da tâm ăp nar rgum rƀŭn yor Trung ương, n’gor, nkual ƀư. Nkuăl kŏ đă kơp dơn nau ơm Ariêu Car lah ndơ ơm yau ueh gưl kan neh dak; 100% xã geh ndâk, mât nau ơm ueh vay ơm ndrel ƀư tĭng nau ueh đŏng. Nkuăl ntơm ƀư nau mât ndrel moh ueh săk ƀon, săk dak me, săk yôk, ăp ntŭk ơm, nau ndrĭng, nau mprơ, nau goh chĭng gong, nau tâm hôr, n’ơn yau bah ăp rnoi mpôl đê̆. Tâm nau tă dơi nê, ntơm ƀư nau kan săch, in ấn, rblang jêng bar nau ngơi Pa Cô-Việt; Tà Ôi-Việt ndrel Cơ Tu-Việt. Mpeh nau kah ueh bah ndơ sa, nkuăl ƀư jêh nau nkoch mbơh ndơ sa kah ngăn bah ăp rnoi mpôl đê̆ tâm A Lưới...

          Tâm rnôk tât, nkuăl A Lưới mra lŏ ƀư ueh nau kan mât nau ơm yau ndrel ndơ ơm yau geh nsum ma nau kan hun hao nau kan pâl n’aih ơm yau, pâl n’aih nsum mpôl, nau pâl n’aih geh nsum ma ăp nau kan tâm boh, tâm nthoi đah ăp công ty pâl n’aih, ăp rmôt kan, n’hao nau kan nkoch mbơh tâm ăp ntŭk; ndâk ndrel hun hao ăp bôk nau kan pâl n’aih jŏ jong ân tâm di, âk ntil ndơ geh nsum ma nau kan pâl n’aih geh nsum ma nau ơm yau. Wa Hồ Đăng Thanh Ngọc, Kruanh rmôt ăp ntŭk kan Văn hoá Nghệ thuật n’gor Thừa Thiên Huế mbơh, tâm rơh rlau aơ, rmôt kan kŏ kơl an nkual nkah ăp nau khlay ơm bah ăp rnoi ta A Lưới. Mhe aơ ngăn, rmôt kan hŏ kơl an nkuăl nkra du ndrôm săm ƀŭt mpeh ndơ ơm yau, đah 100 ntil ndơ sa bah nkual yôk prêh A Lưới ndrel ăp nhoat ndâk nau vay ơm nkra mon uk hŏ lĕ roh hêng bah rnôk aơ 50 năm:

Nkuăl A Lưới hŏ ndâk âk nau vay ơm geh nsum ma ăp nau vay ơm ueh bah rnoi mpôl đê̆ ta aơ, kơt lah ôp brah sa ba mhe, kơt lah ŭm dak, kơt lah hăn sim, dâng Zèng. Ăp nau vay ơm nê geh ndâk đah âk nau kan ƀư ueh ăp ntil, ueh ngăn. Ntă nŭih geh rnôk hăn râng, hăn uănh ăp nau ueh ơm ne ẻma saơ lah du nau rêh ueh bah ăp nau vay ơm tă bah kăl e geh ndâk tay tâm nkuăl prêh A Lưới tă geh âk nau vay ơm ăp ntil. Tă bah nê hê gĭt lơn tay mpeh nau vay ơm bah nkuăl neh A Lưới lah geh âk nau ơm ngăn. Ăp nŭih mĭn njêng nau ueh ơm kơt lah kơl an ueh lơn, mĭn njêng jru lơn ndrel mât nâp nau ơm yau ueh bah rnoi mpôl đê̆ tâm nkuăl prêh A Lưới”.

          Nkuăl A lưới, n’gor Thừa Thiên Huế lah ntŭk rgum âk ngăn nau yvay ơm ueh bah ăp nroi kơt Pa Cô, Tà Ôi, Pa Hy, Cơ Tu... Bôk nau kan bah 6 nau ƀư Nkô̆ nau kan bah neh dak hun hao văng sa, rêh jêng nkual rnoi mpôl đê̆ hŏ rgop nau ndâk ăp nau vay ueh ơm geh tă bah jŏ ndrel dŭt n’hâm khlay. Aơ kŏ lah ntŭk mât ân nau ơm rêh mpeh nau ueh, nau vay, nau ngêt sa ndrel âk nau ueh êng êng tâm nau rêh ăp nar bah rnoi mpôl đê̆ bah âk rơh, ăp nau vay ơm yeh bah ăp ƀon ƀư nau kan ơm kăl e./.

         

 

VOVTaynguyen/Nŭih rblang: H'Thi

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC