Vi Văn Ỏm: Ành hung lao động phổng đèn mương Tày Bắc

          Hền đảy luông piến thái báu dặng khòng bản na mắư phổng xùng đèn mương nị, lưn xưa lỏ cốc ngươn sính khòng, xểm tang pù nhửa piêng pặp kỉ xíp cày số tạ khù ngai đù hẳư côn dần pày ma cuây pì 4 mua té càng òng huyện họt Trạm biền phọng Na Cài, chu chựa dần mương nẳng xã Chiêng Òn, huyện Yền Châu, tỉnh Sơn La cọ báu mi phằư lưm xìa đảy cồng khun nhắư luồng khòng lung Vi Văn Ỏm, chựa côn Xinh Mun, cón nị lỏ cán bộ xã Chiêng Òn té pưng pì 1976-2005; Ành hung lao động dan xi piến mắư.

          Pì 1969 lùn Ỏm lỏ quần tình nguyện Việt Nàm nẳng mương Lao, chực chau chôm hặp xôn xấc Mỹ chất mương. Pì 1972, lung ók bộ đội ma địa phường, xướp tàm lỏ Trung đội trưởng cơ động Dân quân du kích xã Chiềng Òn. Mưa chơ nặn, kinh tế khòng xã nhăng pọ lài dạk cha, tang pày ma hê mi, côn dần kìn dú dài dát, báu hụ xủ pưng khù đắc ngon khòng khoa học kỹ thuật xắư vịa dệt dượnk, khảu pi nọng dệt ók cọ po kìn dáo 3 bườn thồi, nhăng to đằư lỏ khảu pák khút măn pá ma kìn, hỏm húa tồ pá, tắt pẳm mạy pá pày khài, lưn xưa lỏ cuồng dan chu chựa côn baú cạt sàn cằn. Chơ nặn, pưa lỏ Phó chủ tịch xã, lung Ỏm xỏn hôm kẻ khày nả vịa côn dần báu cạt sàn cằn, côn dần nhại pày pai ma, chành chinh đìn đòn. Té pưng luông hụ xiêng niếu chưa dần mương đảy ép té chơ nhăng dú bộ đội, pọm cắp vịa hụ pák lài thứ quam Tay, Mông, Lào, Xinh Mun, mi dan lung kẻ khày cựt đảy lang đì họt 180 chu vịa họn hưn xương nặn nẳng cơ sở.

          Lằng chơ kẻ khày cựt đảy lang đì pưng chu vịa phít khỏng tỏng quam cằn khòng chua chựa côn, lung xứp tàm xáo ók luông mả khày kinh tế, choi côn dần lan lay xìa cặt cung. Pì 1986, mi dan đảy pày cồng tác cá Hà Nội, đảy giới thiệu ma tang chựa khảu li lai mắư nẳng Đan Phượng,( Hà Nội khạy nị), púk ngai, năng xuất xùng. Lung cọ àu chựa ma hẳư tay hươn, cán bộ xã, pi nọng họ xong púk thử bấng, hền cựt đảy lang đì kinh tế xùng vẹt xắư chựa khảu li địa phường, lung cọ chực chau chík bók luông púk bồng hẳư pưng chua hươn dần, niếu chưa nhại chiền cài 700 héc ta púk khảu hay ma púk púk khảu li lai cánh pắc pằn lau xuần che. Ma tang tảnh liệng sắt sính, lung uồn pa pi nọng tảnh liệng ngua, quai, bẻ, mù, pết cáy…khoán hẳư mỏi chua hươn mi té 2 tồ ngua, 2 tồ quai, 10 tồ mù, 10 tồ pết cáy. Tồ chựa lỏ niếu chưa pi nọng bánh pằn choi dừa cằn hư báu xự khài. Dan xi piến mắư, lung xứp tàm niếu chưa dần mương báu púk khảu hay, xỏn hôm xắư dệt na đằm khảu. Chảu tồ lung cọ pày cá Bắc Hà, tỉnh Lao Cài vạy xự 500 cốc cò mák mặn hậu ma púk nẳng đìn Chiềng Òn, lẹo púk tứm pưng tàng cò kìn mák xương mák nhạn ghép, mák hồng, mák pục, mák kiểng…hền lung dệt, lài chua hươn cọ dệt toi, khạy xã mi dáo 20 héc ta mák mặn hạu, puồng kìn đơi dú khòng pi nọng cọ piến thái lài dong, lan lay xìa đảy chua hươn ứt dák cặt cung.

          Lung Ỏm ma dặng hưu té pì 2005. Chăm va ké côn lẹo, lung nhăng xứp tàm chom choi chu há phong khòng địa phường, pọm cắp cơ sở tủm pua tẳng tánh Chi Bộ, Hội cựu chiến binh, cóp thỏi hôm quam hẳư chính quyên bản xáo ók luông nhại piến chựa phăn cò púk bồng, tồ tảnh liệng, niếu chưa dần mương chấp năm đì chủ trương luông tang khòng Đảng, chính sách pháp luật khòng hươn nước.

          Biền mài pưng luông cống lay khòng lung, Đảng cánh hươn nước cọ nhôm xỏng lài chư xiềng quí panh xương Huân chương kháng chiến xôn cấc Mỹ hạng 2, Huân chương lao động hạng 3, huy hiệu 40 pì tuổi đảng, Băng khèn khòng thủ tướng chính phủ, danh hiệu chiến sĩ khánh thì phén mương, pọm lài băng khèn khòng chu cấp. Pì 2005, Hươn nước nhôm xỏng hẳư lung chư xiềng ành hung lao động dan xi piến mắư. Lung xồm đáng lỏ ành hung lao động cuồng chằư dần nẳng phổng đèn mương nị./.

  Tòng Anh-Huyền dịch

ꪫꪲ ꪪꪽ ꪮꪮꪣ: ꪵꪮꪉ ꪭꪉꪴ ꪨꪱꪫ ꪶꪓꪉ ꪶꪠꪉ ꪵꪒꪙ ꪹꪣꪉ ꪼꪔ ꪚꪀꪰ

          ꫃ꪬꪙ ꪼꪒ ꪩꪺꪉ ꪜꪙꪸ ꪖꪱꪥ ꪹꪚꪱ ꪥꪉꪰ ꪄꪮꪉ ꪚꪱꪙ ꪙꪱ ꪻꪢ ꪶꪠꪉ ꪂꪉꪴ ꪵꪒꪙ ꪹꪣꪉ ꪙꪲ ,ꪩꪙꪳ ꪹꪏ ꪨꪷ ꪶꪀꪀ ꪹꪉꪙ ꪎꪉꪲ ꪄꪮꪉ ,꫃ꪎꪣ ꪕꪱꪉ ꪜꪴ ꪹꪐ ꪝꪉꪸ ꪝꪚꪾ ꪀꪲ ꪎꪚꪲ ꪼꪀ ꪶꪎ ꪕꪱ ꪄꪴ ꪉꪱꪥ ꪒꪲ ꪻꪬ ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪼꪜ ꪣꪱ ꪵꪔ ꪀꪱꪉ ꪮꪮꪉ ꪭꪫꪙꪸ ꪭꪮꪒ ꪋꪱꪣ ꪚꪙꪸ ꪡꪮꪉ ꪙꪱ ꪀꪱꪥ ,ꪋꪴ ꪹꪋ ꫄ꪤꪙ ꪹꪣꪉ ꪘꪉꪰ ꪎꪱ ꪋꪉꪸ ꪮꪮꪙ ,ꪭꪫꪙꪸ ꪮꪙꪸ ꪹꪊꪱ ,ꪔꪉꪲ ꫄ꪎꪙ ꪨꪱ ꪁꪷ ꪹꪚꪱ ꪣꪲ ꪻꪠ ꪩꪣꪳ ꪎꪸ ꪼꪒ ꪶꪀꪉ ꪅꪙꪴ ꪻꪐ ꪨꪺꪉ ꪄꪮꪉ ꪩꪉꪴ ꪫꪲ ꪪꪽ ꪮꪮꪢ ,ꪹꪋ ꫛ ꪏꪉꪲ ꪣꪙꪴ ꪀꪮꪙ ꪙꪲ ꪨꪷ ꪀꪱꪙ ꪶꪛ ꪎꪱ ꪋꪉꪸ ꪮꪮꪙ ꪵꪔ ꪝꪉꪴ ꪜꪲ 1976-2005; ꪹꪮꪉ ꪭꪴꪉ ꪨꪱꪫ ꪶꪓꪉ ꪥꪱꪙ ꪏꪲ ꪻꪢ.

          ꪜꪲ 1969 ꪩꪉꪴ ꪮꪮꪣ ꪨꪷ ꪀꪺꪙ ꪔꪉꪲ ꪈꪫꪙꪸ ꪫꪒꪸ ꪘꪱꪣ ꪘꪉꪰ ꪹꪣꪉ ꪩꪱꪫ ,ꪋꪀꪳ ꪹꪋꪱ ꪶꪏꪙ ꫄ꪎꪀ ꪢꪲ ꫄ꪊꪒ ꪹꪣꪉ. ꪜꪲ 1972 ꪩꪉꪴ ꪮꪮꪀ ꪶꪛ ꪶꪓꪥ ꪣꪱ ꪒꪸ ꪹꪠꪉ ꪎꪚꪳ ꪔꪱꪣ ꪨꪷ ꪊꪉꪴ ꪶꪓꪥ ꪹꪊꪉ ꫄ꪤꪙ ꪀꪺꪙ ꪤꪴ ꪀꪲꪀ ꪎꪱ ꪋꪉꪸ ꪮꪮꪙ. ꪹꪢ ꫄ꪋ ꪙꪽ, ꪀꪉꪲ ꫃ꪔ ꪄꪮꪉ ꪎꪱ ꪑꪉꪰ ꪝꪷ ꪨꪱꪥ ꪥꪱꪀ ꪋꪱ ,ꪕꪱꪉ ꪼꪜ ꪣꪱ ꫃ꪭ ꪣꪲ ,ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪹꪚꪱ ꫃ꪭ ꪭꪴ ꪎꪴ ꪝꪉꪴ ꪄꪴ ꪒꪀꪰ ꪉꪮꪙ ꪄꪮꪉ ꪄꪫꪱ ꪭꪮꪀ ꪀꪲ ꪖꪺꪒ ꪼꪎ ꪫꪀꪸ ꫃ꪥꪒ ꪹꪥꪙ ,ꪹꪄꪱ ꪝꪲ ꪙꪮꪉ ꫃ꪥꪒ ꪮꪮꪀ ꪁꪷ ꪝꪷ ꪀꪙꪲ ꪥꪱꪫ 3 ꪹꪚꪙ ꪶꪖꪥ ,ꪑꪉꪰ ꪕꪷ ꪻꪒ ꪨꪷ ꪄꪒꪴ ꪣꪽ ꪜꪱ ꪢꪱ ꪀꪙꪲ ,ꪬꪮꪣ ꪬꪺ ꪶꪔ ꪜꪱ ꪵꪀꪉ ꪕꪒꪰ ꪜꪣꪾ ꪼꪣ  ꪼꪜ ꪄꪱꪥ ,ꪹꪩꪙ ꪹꪏ ꪨꪷ ꪀꪺꪉ ꪥꪱꪙ ꪋꪴ ꪹꪋ ꫛ ꪹꪚꪱ ꪁꪱꪒ ꪎꪱꪙ ꪀꪽ. ꫄ꪊ ꪙꪽ ꪩꪉꪴ ꪨꪷ ꪠꪷ ꪊꪴ ꪕꪀꪲ ꪎꪱ ꪩꪉꪴ ꪮꪮꪣ ꪎꪮꪙ ꪶꪭꪣ ꪵꪀ ꪼꪄ ꪘꪱ ꪫꪀꪸ ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪹꪚꪱ ꪁꪱꪒ ꪎꪱꪙ ꪀꪽ ,ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪑꪱꪥ ꪼꪜ ꪝꪱꪸ ꪣꪱ ,ꪵꪊꪉ ꪋꪉꪲ ꪒꪙꪲ ꪒꪮꪙ.

          ꪨꪉꪰ ꫄ꪋ ꪵꪀ ꪼꪄ ꪁꪒꪳ ꪼꪒ ꪩꪱꪉ ꪒꪲ ꪝꪉꪳ ꪋꪴ ꪪꪀꪸ ꪠꪒꪲ ꪄꪮꪉ ꪔꪮꪉ ꪁꪫꪱꪣ ꪀꪽ ꪄꪮꪉ ꪋꪴ ꪹꪋ ꫛ, ꪩꪉꪴ ꪎꪚꪾ ꪔꪱꪣ ꪎꪱꪫ ꪮꪮꪀ ꪩꪺꪉ ꪢꪱ ꪼꪄ ꪀꪉꪲ ꫃ꪔ ꪋꪮꪥ ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪩꪱꪙ ꪼꪩ ꪎꪸ ꪁꪒꪰ ꪁꪉꪴ. ꪜꪲ 1986, ꪣꪲ ꪥꪱꪙ ꪼꪒ ꪼꪜ ꪶꪀꪉ ꪕꪱꪀ ꪀꪱ ꪭꪱ ꪶꪙꪥ ,ꪼꪒ ꫄ꪤꪥ ꪖꪫꪸ ꪣꪱ ꪔꪱꪉ ꪹꪋ ꪹꪄꪱ ꪩꪲ ꪻꪢ ꪘꪉꪰ ꪒꪱꪙ ꪹꪡꪉ ,ꪭꪱ ꪶꪙꪥ ꪜꪀꪴ ꪉꪱꪥ ꪁꪒꪳ ꪼꪒ ꪙꪉꪰ ꪎꪺꪒ ꪎꪉꪴ. ꪩꪉꪴ ꪁꪷ ꪹꪮꪱ ꪣꪱ ꪻꪬ ꪼꪕ ꪹꪭꪙ ꪜꪴꪀ ꪖꪴ ꫄ꪚꪉ ,꫃ꪬꪙ ꪀꪒꪳ ꪼꪒ ꪩꪱꪉ ꪒꪲ ꪀꪉꪲ ꫃ꪔ ꪎꪉꪴ ꪵꪫꪒ ꪼꪎ ꪹꪋ ꪹꪄꪱ ꪩꪲ ꪒꪲ ꪹꪠꪉ ,ꪩꪉꪴ ꪁꪷ ꪋꪀꪲ ꪚꪮꪀ ꪼꪬ ꫛ ꫄ꪤꪙ ꫃ꪥꪒ ꪕꪮꪥ ,ꪘꪫꪸ ꪹꪋ ꪑꪱꪥ ꪋꪙꪸ 700 ꪵꪬꪀ ꪕꪱ ꪒꪙꪲ ꪜꪴꪀ ꪹꪄꪱ ꪼꪭ ꪹꪚꪱ ꪁꪒꪳ ꪼꪒ ꪙꪉꪰ ꪎꪺꪒ ꪣꪱ ꪜꪴꪀ ꪹꪄꪱ ꪩꪲ ꪩꪱꪥ. ꪢꪱ ꪕꪱꪉ ꪵꪔꪉ ꪩꪉꪸ ꪩꪉꪳ ꪮꪺꪙ ꪝꪱ ꪝꪲ ꪙꪮꪉ ꪩꪉꪸ ꪉꪺ ,ꪁꪫꪱꪥ ,ꪵꪚ ,ꪢꪴ ꪵꪀꪉ ꪵꪔꪉ ꪩꪉꪸ ꫃ꪜꪒ ꪼꪀ. ꪶꪔ ꪹꪋ ꪨꪷ ꪘꪫꪸ ꪹꪋ ꪝꪲ ꪙꪮꪉ ꪋꪮꪥ ꪹꪤ ꪀꪽ ꪭꪴ ꪹꪚꪱ ꪏꪳ ꪄꪱꪥ. ꪥꪱꪙ ꪏꪲ ꪜꪙꪲ ꪻꪢ ꪩꪉꪴ ꪎꪚꪾ ꪔꪱꪣ ꪘꪫꪸ ꪹꪋ ꫄ꪤꪙ ꪹꪣꪉ ꪹꪚꪱ ꪜꪀꪴ ꪹꪄꪱ ꪼꪭ ,ꪎꪮꪙ ꪶꪭꪣ ꪻꪎ ꫃ꪥꪒ ꪙꪱ ꪒꪣꪾ ꪹꪄꪱ. ꪹꪊꪱ ꪶꪔ ꪩꪉꪴ ꪁꪷ ꪼꪜ ꪁꪱ ꪚꪀꪰ ꪬꪱ ,ꪔꪉꪲ ꪩꪱꪫ ꪀꪱꪥ ꪼꪫ ꪏꪳ 500 ꪶꪀꪀ ꪀꪷ ꪢꪱꪀ ꪣꪽ ꪹꪭꪱ ꪣꪱ ꪜꪴꪀ ꪘꪉꪰ ꪒꪙꪲ ꪋꪉꪸ ꪮꪮꪙ , ꪵꪩꪫ ꪜꪀꪴ ꪝꪉꪳ ꪔꪱꪉ ꪀꪷ ꪀꪙꪲ ꪢꪱꪀ ꪹꪏꪉ ꪢꪱꪀ ꪑꪱꪙ ,ꪢꪱꪀ ꪶꪬꪉ ,ꪢꪱꪀ ꪜꪴꪀ ,ꪢꪱꪀ ꪀꪉꪸ. ꫃ꪭꪙ ꪩꪉꪴ ꫃ꪥꪒ ꪨꪱꪥ ꪋꪺ ꪹꪭꪙ ꪁꪷ ꪵꪮꪚ ꪙꪣꪾ ꫃ꪤꪒ ꪕꪮꪥ ,ꪼꪅ ꪜꪺꪉ ꪀꪲꪙ ꫄ꪓꪥ ꪤꪴ ꪁꪷ ꪜꪙꪲ ꪖꪱꪥ ꪨꪱꪥ ꪥꪮꪉ ,ꪨꪱꪙ ꪼꪩ ꪎꪸ ꪼꪒ ꪮꪒꪳ ꪤꪱꪀ ꪁꪒꪰ ꪁꪉꪴ.

          ꪚꪙꪲ ꪢꪱꪥ ꪝꪉꪳ ꪩꪺꪉ ꪶꪀꪉ ꪼꪩ ꪄꪮꪉ ꪩꪉꪴ ꪒꪱꪉ ꪵꪀꪉ ꪹꪭꪙ ꪹꪘꪀ ꪁꪷ ꪶꪑꪣ ꪎꪮꪉ ꪨꪱꪥ ꪋꪳ ꪎꪉꪸ ꪀꪫꪲ ꪵꪝꪉ ꪹꪏꪉ ꪬꪺꪙ ꪹꪊꪉ ꪄꪱꪉ ꪊꪙꪸ ꪶꪏꪙ ꫄ꪎꪀ ꪢꪲ ꪭꪱꪉ 2 , ꪬꪺꪙ ꪹꪊꪉ ꪨꪱꪫ ꪶꪓꪉ ꪬꪱꪉ 3, ꪬꪫꪲ ꪭꪫꪸ 40 ꪜꪲ ꪔꪺꪥ ꪒꪱꪉ ,ꪚꪉꪰ ꪵꪄꪙ ꪄꪮꪉ ꪖꪴ ꪹꪔꪉ ꪊꪉꪲ ꪠꪴ ,ꪵꪤꪉ ꪭꪫꪸ ꪊꪙꪲ ꪎꪲ ꪵꪀꪉ ꪖꪲ ꪵꪠꪙ ꪹꪣꪉ, ꪝꪮꪣ ꪀꪚꪾ ꪨꪱꪥ ꪚꪉꪰ ꪵꪄꪙ ꪄꪮꪉ ꪊꪴ ꫄ꪀꪚ. ꪜꪲ 2005, ꪹꪭꪙ ꪹꪘꪀ ꪶꪑꪣ ꪎꪮꪉ ꪻꪬ ꪩꪉꪴ ꪋꪳ ꪎꪉꪸ ꪵꪮꪉ ꪭꪉꪴ ꪨꪱꪫ ꪶꪓꪉ ꪥꪱꪙ ꪎꪲ ꪻꪢ. ꪩꪉꪴ ꪶꪎꪣ ꪒꪱꪉ ꪨꪷ ꪵꪮꪉ ꪭꪉꪴ ꪨꪱꪫ ꪶꪓꪉ ꪀꪺꪉ ꪻꪊ ꫄ꪤꪙ ꪘꪉꪰ ꪶꪠꪉ ꪵꪒꪙ ꪹꪣꪉ ꪙꪲ.

ꪬꪫꪙꪸ ꪥꪀꪲ