ꪩꪷ ꪖꪲ ꪫꪙꪸ: ꪩꪱꪉ ꪣꪮꪙ ꪭꪒꪳ ꪄꪙꪳ ꪵꪔꪎ ꪚꪮꪙ ꪒꪙꪲ ꪊꪒꪳ ꪊꪱꪉ

          ꪮꪮꪀ ꫛ ꪵꪀꪉ ꪻꪐ ꪄꪙꪳ ꪘꪉꪷ ꪶꪠꪉ ꪒꪙꪲ ꪝꪷ ꪨꪱꪥ ꪥꪱꪀ ꪋꪱ, ꪵꪔ ꪙꪮꪥ ꪩꪷ ꪖꪲ ꪫꪙꪸ ꪁꪷ ꫄ꪩꪉ ꪻꪠ ꪣꪮꪙ ꪼꪒ ꫃ꪤꪒ ꪭꪉꪰ ꪘꪉꪷ ꪚꪮꪙ ꪒꪙꪲ ꪹꪭꪙ ꫃ꪀꪫꪥ ꪄꪮꪉ ꪹꪊꪱ. ꪻꪐ ꪄꪙꪳ ꪹꪮꪱ ꪠꪺ ꪵꪔꪉ ꪹꪭꪙ ꪨꪱ ꪤꪱꪫ , ꪹꪭꪙ ꪤꪱꪫ ꪕꪱꪉ ꪹꪭꪙ ꪠꪺ ꪁꪷ ꪝꪷ ꪨꪱꪥ ꪥꪱꪀ ꪋꪱ, ꪎꪱ ꪹꪭꪙ ꪀꪮꪉ ꪖꪱ ꪻꪎ ꪕꪷ ꪚꪮꪙ ꪒꪙꪲ ꪼꪭ ꪩꪲ ꪀꪪꪱꪉ 5 ꪝꪽ ꪹꪖꪀ ꪶꪣꪙ ꪼꪫ ꪜꪀꪴ ꪹꪄꪱ ꪩꪲ, ꪜꪀꪴ ꪣꪽ ꪊꪒꪳ ꪊꪱꪉ ꪁꪮꪒ ꪎꪮꪥ , ꪄꪮꪚ ꪜꪲ ꪣꪱ ꫄ꪋ ꪀꪴ ꪁꪷ ꪝꪷ ꪼꪫ ꪜꪉꪰ ꪀꪱ ꪄꪙꪴ ꪤꪱ ꪵꪀꪉ ꪹꪋ ꪡꪽ, ꪹꪭꪙ ꪭꪳ ꪨꪱꪥ ꪙꪮꪉ ꪝꪲ ꪹꪏꪉ ꪙꪽ ꪹꪚꪱ ꪝꪷ ꪀꪙꪲ, ꪝꪷ ꪙꪉꪴ. ꪹꪚꪱ ꪊꪮꪉ ꪮꪒꪳ ꪤꪱꪀ ꪁꪒꪰ ꪁꪉꪴ, ꪫꪙꪸ ꪊꪮꪉ ꪵꪭꪉ ꪵꪮꪚ ꪭꪮꪀ ꪊꪱꪥ ꪝꪉꪳ ꫄ꪨꪚ ꪋꪙꪸ ꪀꪱꪥ ꪣꪱ ꪕꪱꪉ ꪀꪲ ꪗꪺꪒ ꪶꪘꪉ ꪉꪚꪸ ꪼꪒ ꪶꪭꪥ ꪠꪴ ꪑꪉꪲ ꪁꪱꪒ ꪁꪙꪸ ꪀꪚꪾ ꪋꪱꪣ ꪄꪫꪙꪸ ꪶꪘꪉ ꪭꪫꪙꪸ ꪼꪄ ꪮꪮꪀ. ꪨꪉꪰ ꪜꪲ ꫜ ꪊꪮꪉ ꪵꪭꪉ ꪵꪮꪚ ꪭꪮꪀ , ꪜꪲ 2009 ꪫꪙꪸ ꪋꪙꪸ 5 ꪝꪽ ꪒꪙꪲ ꪼꪭ ꪜꪀꪴ ꪀꪱ ꫃ꪠ ꪁꪱꪒ ꪁꪙꪸ ꪀꪚꪾ ꪫꪀꪸ ꪵꪔꪉ ꪩꪉꪸ ꪼꪀ ꪜꪮꪥ ꪀꪺꪉ ꪎꪺꪙ, ꪵꪔꪉ ꪔꪱ ꪔꪙꪸ. ꪀꪉꪲ ꫃ꪔ ꪹꪭꪙ ꪤꪱꪫ ꪵꪔ ꪙꪽ ꪁꪷ ꪤꪮꪙ ꪎꪸ ꪥꪱꪀ ꪋꪱ:

          ꪵꪔ ꪩꪱꪉ ꪒꪲ ꪹꪣ ꪵꪅꪫꪀ , ꪜꪲ 2011ꪋꪺ ꪹꪭꪙ ꪫꪙꪸ ꪁꪷ ꪀꪴ ꫄ꪉꪙ ꪶꪀꪀ ꫄ꪈꪙ ꪭꪱꪉ ꪀꪱꪥ 100 ꪋꪫꪥꪸ ꪢꪽ, ꪊꪱꪉ ꪔꪣꪳ 8 ꪵꪬꪀ ꪕꪱ ꪒꪙꪲ ꪝꪴ ꪊꪒꪳ ꪊꪱꪉ ꪄꪮꪉ ꪝꪲ ꪙꪮꪉ ꪀꪺꪉ ꪚꪱꪙ ꪼꪫ ꪜꪀꪴ ꪀꪱ ꫃ꪠ. ꪀꪚꪾ ꪬꪺ ꪻꪊ ꪎꪀꪰ ꪢꪽ ꫃ꪥꪒ ꪹꪥꪙ ꪵꪩꪫ ꪵꪀꪉ ꪭꪴ ꪎꪴ ꪅꪫꪱ ꪭꪮꪀ ꪀꪲ ꪗꪺꪒ ꪻꪎ ꪫꪀꪸ ꫃ꪥꪒ ꪹꪥꪙ ꪭꪮꪒ ꪼꪅ ꪝꪉꪳ ꪚꪮꪙ ꪒꪙꪲ ꪵꪀ ꪵꪨꪉ ꪊꪒꪳ ꪊꪱꪉ ꪀꪮꪙ ꪙꪲ ꫃ꪜꪙ ꪼꪭ ꪀꪱ ꫃ꪠ ꪎꪒꪴ ꪠꪰ ꪩꪱꪥ ꪔꪱ. 9 ꪵꪬꪀ ꪕꪱꪔꪱ ꪒꪙꪲ ꪜꪀꪴ ꪀꪱ ꫃ꪠ ꪼꪄ ꪁꪷ ꪄꪱꪥ ꪼꪒ 700 ꪭꪮꪒ 900 ꪋꪫꪥꪸ ꪢꪽꪢꪮꪥ ꪜꪲ ꪵꪀꪉ ꪕꪱꪀ ꪣꪲ ꪫꪀꪸ ꫃ꪤꪒ ꪻꪬ ꪀꪱꪥ 40 ꫛ ꫃ꪤꪒ ꪹꪥꪙ ꪘꪉꪰ ꪓꪸ ꪹꪠꪉ. ꪙꪮꪀ ꪙꪽ ꪮꪮꪀ ꪫꪙꪸ ꪑꪉꪰ ꫄ꪩꪉ ꫄ꪋ ꪋꪮꪥ ꪹꪮꪥ ꪙꪮꪉ ꪠꪴ ꪑꪉꪲ ꪀꪺꪉ ꪎꪱ, ꪀꪺꪉ ꪚꪱꪙ ꪀꪴ ꫄ꪉꪙ ꪶꪀꪀ ꪼꪫ ꪼꪄ ꪀꪫꪱꪉ ꪫꪀꪸ ꫃ꪥꪒ ꪹꪥꪙ, ꪹꪝ ꪹꪏꪉ ꪙꪽ ꪶꪎ ꪋꪺ ꪹꪭꪙ ꪁꪒꪰ ꪑꪉꪰ 3 ꪋꪺ ꪹꪭꪙ ꪀꪺꪉ 43 ꪋꪺ ꪹꪭꪙ ꪀꪺꪉ ꪚꪱꪙ.

          ꪙꪮꪀ ꪋꪱꪉ ꫃ꪥꪒ ꪹꪥꪙ ꪀꪉꪲ ꫃ꪔ , ꪫꪙꪸ ꪑꪉꪰ ꪼꪒ ꪝꪲ ꪙꪮꪉ ꪀꪺꪉ ꪎꪱ ꪕꪙꪲ ꪹꪋ ꪹꪚꪱ ꫃ꪥꪒ ꪓꪱꪥ ꪚꪫꪸ ꪶꪭꪥ ꪶꪓꪉ ꫄ꪤꪙ ꪹꪣꪉ ꪎꪱꪶ ꪼꪒ ꪊꪉꪲ ꪁꪫꪙꪸ ꪚꪱꪙ ꪤꪱꪫ ꫃ꪤꪒ ꪋꪲ ꪶꪭꪥ ꪹꪊꪉ ꪶꪭꪥ ꪠꪴ ꪑꪉꪲ ꪵꪔ ꪜꪲ 2010 ꪣꪱ ꪭꪮꪒ ꪼꪅ. ꪀꪚꪾ ꪫꪀꪸ ꫃ꪥꪒ ꪄꪮꪉ ꪹꪊꪱ, ꪫꪙꪸ ꫄ꪩꪉ ꪩꪙꪳ ꪹꪏ ꪨꪰ ꪀꪺꪉ ꪫꪀꪸ ꪋꪙꪸ ꪜꪱꪫ ꪝꪉꪳ ꪕꪒꪰ ꪜꪙꪴ ꪻꪢ, ꪝꪉꪳ ꪩꪺꪉ ꫃ꪥꪒ ꪀꪉꪸ ꫃ꪔ ꪻꪬ ꪹꪮꪥ ꪙꪮꪉ ꪀꪺꪉ ꪚꪱꪙ ꪀꪺꪉ ꪎꪱ.

          ꪵꪔ ꫛ ꫜ ꪻꪐ ꪄꪙꪳ ꪘꪉꪰ ꪶꪠꪉ ꪒꪙꪲ ꪝꪴ ꪁꪒꪰ ꪁꪉꪴ, ꪼꪅ ꪙꪲ ꪩꪱꪉ ꪣꪮꪙ ꫃ꪤꪒ ꪭꪉꪰ ꪘꪉꪰ ꪙꪣꪾ ꪒꪙꪲ ꪹꪭꪙ ꫃ꪀꪫꪥ ꪄꪮꪉ ꪩꪰ ꪖꪲ ꪫꪙꪸ ꪁꪷ ꫃ꪬꪙ ꪵꪔ. ꪥꪮꪥ ꪫꪀꪸ ꪹꪣꪉ ꪐꪽ ꪝꪱꪫ ꪫꪀꪸ ꪹꪭꪙ ꪀꪱꪙ ꪤꪱꪫ , ꪫꪙꪸ ꪨꪰ ꪵꪫꪙ ꪵꪏꪉ ꪭꪉꪴ ꪎꪉꪸ ꪄꪮꪉ ꪠꪴ ꪑꪉꪲ ꪹꪋ ꪙꪮꪥ ꫛ ꪶꪠꪉ ꪎꪉꪴ.

                                                          ꪭꪫꪱꪉ ꪩꪮꪉ - ꪵꪭꪉ ꪥꪀꪲ

Lo Thị Viện: lang mon hựt khửn té bón đin chứt cháng

          Ók côn cánh nháư khửn nẳng phổng đin pọ lai dạk cha, té nọi Lo Thị Viện cọ lâng pháư mon đảy dệt hăng nẳng bón din hươn quê khong chảu. Nháư khửn, àu phua tánh hươn la dảo, hươn dảo tang hươn phua cọ pọ lai dạk cha, cong thả sáư bón din hay quảng 5 păn thứa môn vạy púk khảu li, púk măn, đin chứt chang cọt soi, khóp pi ma chơ củ cọ po vạy păng ca khún dà cánh chựa phăn, hươn hư lài nọng pi xương nặn báu po kin, po nung. Báu chong ứt dák cặt cung, Vien chóng hanh ép học cài pưng lớp chiên cái ma tang kỹ thuật nông nghiệp đảy Hội phủ nhinh cạt kiên cắp trạm khuyến nông huyện khày ók. Lăng pi nưng chóng hanh ép học, pi 2009 Viện chiên 5 păn đin hay pày púk cà phê cạt kiên cắp vịa tảnh liệng cáy pói cuông xuân, tảnh liệng tà tiến. Kinh tế hươn dảo té nặn cọ dón xia dạk cha:

Té lang đi mưa khọe, pi 2011 chua hươn Viện cọ củ ngơn cốc ngân hang cài 100 triệu măn, chảng tứm 8 héc ta đin pu chứt cháng khong pi nọng cuông bản vạy púk cà phê. Cắp hùa chàư sắc măn dệt dượn, lẹo cánh hụ xủ khoa học kỹ thuật sáư vịa dệt dượn họt khạy, pưng bón đin kẻ lảnh, chứt cháng cón nị cọ pên hay cà phê xút kheo xiu phó lai tà. 9 héc ta đin púk cà phê khạy cọ khài đảy té 700 họt 900 triệu mằn mỏi pi cánh tạk mi vịa dệt hảu cài 400 côn dệt dượn nẳng địa phương. Nọk nặn ók Viện nhăng lâng chơ choi ưởi nọng phủ nhinh cuông xã, cuông bản củ ngơn cốc vạy khảy quảng vịa dệt dượn, pưa xương nặn số chua hươn cặt nhăng 3 chua hươn cuông 43 chua hươn cuông bản.

          Nọk chang dệt đượn kinh tế, Viện nhăng đảy pi nọng cuông xã tinchưa bau dệt đại biểu Hội đong dânmương xã, đảy chính quyên bản giao dệtchi hội trưởng hội phủ nhinh té pi 2010 ma họt khạy. Cắp vịad ệt khong chảu, Viện lâng muôn hòm, lưn xưa lỏ cuông vịa chiên páo pưng tặt pun máư, pưng luông dệt kinh tế hảu ưởi nọng cuông bản, cuông xã.

          Té côn nưng nháư khửn nẳng phổng đin pu cặt cung, khay nị lang mon dệt hăng nẳng nặm đin hươn quê khong chảu khong Lo Thị Viện cọ hên tẹ. Giỏi vịa mương, nhẳn pao vịa hươn can dảo, Viện lỏ ven xanh hung xiểng khong phủ nhinh chựa nọi côn phổng xùng./.

                                                          Hoàng Long - Hạnh dịch