Luông chăn khặn khòng hịt xên xo mák mua khòng côn Tày, Nùng nẳng Cao Bằng

          Cón chơ nhại khảu mua dệt dượn máư, pả Ma Thị Hảo, trưởng bản Tri Phương, xã Ngọc Động, huyện Quảng Hoà, tỉnh Cao Bằng phạo phu pọm côn dân cuông bản khặn khang dệt hịt “ tam xo phạ chang đét, chang phôn hảu đảy mák mua”. Pả Hảo hảu hụ vạy dệt hịt nị, pi nọng cuông bản họp xô van, păn vịa chảnh thí xương: lựa mự dệt hịt, khặn khang chương khòng, tam xo phạ chang đét, chang phôn hảu đảy mák mua. Lâng khơi hịt nị đảy po me pi nọng nẳng nỉ tổ chức men phiên chợ “ mự tô cáy” khòng lả bươn 4 báu cọ hùa bươn 5 âm lịch, cắp ý nghịa tang hảu luông sắc chọng cánh lâng ím po: “Té hâng bản Tri Phương mi hịt khong xên xo phạ đin chang đét, chang phôn hảu khảu mạk, mák pôi, dệt dượn đảy mák, đảy mua, Mỏi chua hươn cóp hôm ngơn pày sự chương khòng, căm kin. Mự nặn mỏi chua hươn ma côn nưng, cá bản mi 40 chua hươn cóp hôm tục po mết”.

          Khảu mự dệt hịt xên xo phạ chang đét, chang phôn hảu đảy mák, đảy mua, hịt nị đảy dệt tênh căm nẳng miếu sơ khòng bản. Hịt tam chảu nặm, chảu đin đảy Trưởng bản dệt, pan tam hôm mi hùa mù, nhứa, khảu nửng cánh lảu. Lằng chơ tảy hương cánh pông pan tam, chảu tam chi dệt hịt xo chảu nặm, chảu đin, xo phạ chang đét, chang phôn hảu mák mạy pên lài, mák puông huông phẳn…

          Ưởi Phan Thị Ánh, bản Tri Phương, xã Ngọc Động, huyện Quảng Hoà, tỉnh Cao Bằng hảu hụ: Mi phồn hư chắng đảy lông dệt dượn púk bông xương nặn cận chấp năm hịt xo phạ chang đét, chang phôn hảu men chép ngam, men toi hịt khong tòng chặn té chua pảu đơi pú chiên ma: “Xum khỏi nẳng nỉ pi nơng háy na mua điêu thôi, lẹo mua lăng lỏ púk khảu li xương nặn cá pi ím po báu cọ dák dền pọm pâng sáư mua nị. Pưa xương nặn pi đàư cọ đảy dệt hịt xo phạ chang đét, chang phôn, trưởng bản đảy tam đi chăn chắng đảy, sơ chảu nặm, chảu đin lẹo hư chu côn cuông bản năng ổ tô căn, pọm căn kin khảu, kin lảu, ỉn muôn, tham căn hỏng dệt luông dượn, dệt săng hảu năng suất, cha căn lông háy na hộ căn”.

          Lằng chơ dệt hịt sơ chảu nặm, chảu đin, Trưởng bản chi tinh páo hảu chu côn pọm ma kin khảu chôm muôn. Ngươn lang té chạu té lai ma khòng côn dân bản Tri Phương nhăng chự đảy tạu họt khạy chính lỏ chơ ma kin lảu, kin khảu hộ hôm căn, thuổi thú côn đàư côn nặn hák pùa cá hươn pày cánh kin lẹo lỏ pọm tọn tăm. Ai Nông Tiến Dược nẳng xã Ngọc Động, huyện Quảng Hoà, tỉnh Cao Bằng muôn hòm va: “ Pi nọng cuông bản phàư cọ cong thả họt mự nị lỏ dan vạy pọ nả tiện tô, ép học nẳng căn dệt xương xư vạy mua lằng dệt dượn đảy lang đi xưa, kiếu nhăm đảy lài khảu, lưn xưa lỏ pọm căn pảy chự ngươn lang văn hoá khặn chăn khòng chựa côn chảu”.

          Hịt xo phạ chang đét, chang phôn hảu đảy mák, đảy mua nẳng Cao Bằng đảy pi nọng pảy chự cánh pên hịt khong mi té chạu té lai, lỏ xểm sài cạt kiên cái diên phủ côn cánh phạ đin, vạu khửn lang mon dệt chảu nặm đin khòng pi nọng chựa côn Tày, Nùng. Ặn báu xuấn to lỏ dan vạy po me pi nọng đảy pọ nả, tiện tô nẳng mú lảu, pan khảu khòng mự hội, lẹo nhăng lỏ dan vạy tiện tô kinh nghiệm chự phong bổng manh, dịch bệnh hảu co khảu, xủ khoa học kỹ thuật, àu pưng tàng chựa khảu máư chọp khọ cắp nặm đin ma púk đăm vạy mi mua na mák puông huông phẳn, khảu đảy têm pội, têm dia.

                                                                   VOV Đông Bắc – Hạnh dịch