TAHA PALEI K’BRỆP – NGHE NHAN NAIH GHEIH, ALIN TANEH PADANG PALEI PALA BAHRAU
Thứ bảy, 06:00, 02/08/2025 Urang lang: MINH KIÊN Urang lang: MINH KIÊN
CHAM.VOV.VN: Taha palei K’Brệp, urang bangsa K’Ho daok di palei Kala Kròt, xa Bảo Thuận, tinh Lam Dong oh sa janih nao dahlau dalam bruk ngak mbang, ong daok hu angan urang naih gheih, buh abih tung hatian pato bruk pak gak dom janih ndap nda meng kreim meng la-a di urang K’Ho. Gam haong nan, ong jeng rik daong hu makna tame bruk padang palei pala bahrau di bhum palei. Da-a mikva saong taong abih gauk pang kadha di urang ngak bruk di Rayo Sap ndom Viet Nam ka taha palei K’Brệp.

Ndih tapui saong praong tagok di tapen craoh ia Dà Rơyồng di ala takai ceik Brah Yàng praong glaong, ong K’Brệp (umo 75 thun) hu rahra palei Kala Kròt anit ranam pok tagok ngak Taha palei. Ong daok ieu lac sa urang naih gheih ka bruk pak gak dom janih ndap nda meng kreim meng la-a di bangsa K’Ho.

Dom baoh yaot, canaih, bai meng kreim la-a, meng tangin ong lac hu yava diuk gheih ghang, kajap khang saong maong biak gheih mata. Oh lac sa janih piah pandar dalam sang, dom ndap nda kayua ong ngak tabiak hu mikva takre. Thun blaoh, bhum palei peih tal pato bruk pak kaya ka urang bangsa K’Ho, nghe nhan K’Brệp pato tapak ka jaik 100 urang. Ong brei thau:

“Drei pak hu ginup dom janih ndap nda meng yaot, canaih, bai…, Tuk tuai hu hatai caong blei ndap nda ye drei pablei tui hatai caong di tuai piah hu jien mek tame, pasiam raidiuk. Piah khik ramik bruk pak gak dom janih ndap nda meng kreim meng la-a, urak ini bhum palei hu ba tabiak kapul pak gak dom janih ndap nda meng kreim meng la-a piah patagok di rilo labik ka ndap nda, sua tangi bac magru di gauk piah pak dom ndap nda pak gheih pabak hatai caong urang pandar, duah gah pablei tabiak ka ndap nda saong yaom kaom njauk lagaih abih”.

Oh lac sa urang naih gheih tangin, urang Taha palei K’ Brệp daok ieu lac yau ye baoh kreih camin hadah dalam patagok bruk ngak mbang. Lac urang akaok meti dalam palei khang hatai salih bruk ngak mbang, ong buh jien tame sangka 5 ha taneh kopi pajaih bahrau. Urak ini yaok thun, baoh sang di ong paik hu 12 tan kopi asar. Langiu di nan daok hu jien mek tame meng baoh durian saong mbe pala tablak dalam bein kopi. 2 ha hamu ngak padai ia ye yuak hu 8 tan padai. Mboh ong ngak hu jak jeng, rilo baoh sang dalam palei bac magru saong ngak tui, Ong K’Brao, doak di palei Kala Kròt brei thau:

“Taha palei K’ Brệp ieu lac urang nao dahlau dalam bruk ngak mbang. Dalam bruk pala saong sangka kopi, ong lac urang pandar ilamo khoa hoc ky thuat tame ngak mbang dahlau akaok meti yau ye drak khak, pruh jru pamatai halak, tui ia… Meng nan, bein kopi di sang ong mek hu jak jeng glaong. Dalam bruk pala padai ia jeng yau nan, ong jeng lac urang ngak mbang naih joi nan padai yuak hu biak rilo di palei Kala Kròt. Taha palei ieu lac sa urang biak hu mikva iek praong meng bruk daok dang, ndom puac tal bruk ngak mbang”.

Ngak Danak dak padang palei pala bahrau, taha palei K’ Brệp lac urang akaok mati kaoh taneh alin brei piah ngak jalan. Baoh sang ong kaoh labaih 300 m2 taneh anak sang, tayah paga, kaoh phun kopi piah peih praong jalan pambuak palei. Ong jeng alin labaih 1000 m2 taneh apuh piah peih praong jalan tame labik taneh pala. Ngak tui ong, dalam palei sa tung sa hatai: urang kaoh taneh alin brei, urang ye rik daong prein ngak, urang ye rik daong ndap nda ngak dom danak dak jalan palei pala. Dalam palei hu daong labaih 600 trieu jien dong piah ngak jalan betong, padang danak dak ia hacih sa-at.

Langiu di jak ba padang palei pala bahrau, taha palei K’ Brệp daok chreih chrai pathau khan jalan, sarak di Karja; hu mbaok tame ngak pasiam dom gruk masao jhak kandah gauk dalam bhap bini. Ong K’Hữu urang jakar xa Bảo Thuận, tinh Lam Dong brei thau, taha palei daong hu makna daong bhum palei khik kajap an ninh siam mekre, padang raidiuk hu ilamo:

“Taha palei K’ Brệp ieu lac sa urang biak hu mbaok mata saong biak hu angan je dalam bhap bini. Asal kadha jak ba mikva ngak bruk padang palei pala bahrau, ong hu sap ndom, nao dahlau dalam danak dak ngak jalan, padang ia hacih sa-at, meng nan bo mbaok mata palei pala dak harei dak gheh ghang laneing lanoi hacih sa-at. Ong daok hu mbaok tame Kapul Jammaah Kala haong bruk ngak akaok Kapul, sap ndom di ong dalam sang nhà thờ mbuan hu pambak tal mikva tui agama nan bruk padang palei pala bahrau, padang raidiuk bahrau di palei hu ngak siam saong mek hu jak jeng”.

Meng angan je, bruk naih gheih saong bruk ba abih tung hatai di drei, taha palei K’ Brệp daok khik saong patagok bruk ngak bhap bini di bangsa K’Ho, saong daong ngak salih mbaok mata palei pala Kala Kròt. Ong njauk lac labik piah pambak tame, sa urang naih gheih piah anek taco ngak tui dalam bruk padang palei pala dak harei dak trei sir, sron mbon./.

Urang lang: MINH KIÊN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)