Anek naih bhian takre bleik saleik, takre roh duah ini diah tui hatai. Min urang ngak amaik ame njauk caik hatai nyu yau habar brei piah cagar siam hiếu động atau tang tăng động.

Urang ini ruak tăng động kurang caik hatai mboh tame ralo dalam uranaih, urang ngak amaik ame ralo duh hatai. Tamuh ruak ini ngak ka uranaih pambak tal bac magru di nyu harei hadei.

Ralo urang ngak amaik ame oh pilih hu habar hiếu động atau tăng động: Jeng hu uranaih hiếu động bhian di nyu min huac tamuh ruak blaoh cap mek tame iek ruak padam ruak. Langiu di nan jeng hu uranaih mabuh ruak tăng động min tapi oh thau, kayua yau nan ye ieik ruak oh dil.

Karei yau habar di hiếu động saong uranaih tăng động

Uranaih hiếu động: Dom bruk jangan bleik blang di uranaih hiếu động oh mboh bhian blaoh nyu bhian tamuh tabiak mada hu angan akaok bram di nyu. Uranaih bhian caik hatai tame bruk nyu takre ngak ba hu jeng ye mboh oh njauk hatai tuk ngak karei. Tuk karei uranaih bhian hu ngak siam biasa bhian bleik saleik tui hatai khin takre.

Uranai tăng động kurang caik hatai iek: Uranaih oh khik rup drei hu, oh caik hatai suai hu, oh khik hatai khin hu jeng ye oh pacang caga hu tuk ma-in. Mada iek phim gheik chreih min uranaih oh daok kandang suai. Bruk ma-in di nyu oh angaok ala oh hu angan tui akaok mbram cambaic laic.

Uranaih tăng động bhian mboh tamuh dom janih yau ye:

Oh tui hatai tame sa bruk khin caong dalam akaok saneng.

Mbuan salih hatai mbuan si pandiak hatai.

Plaong chot ndik tagok trun oh padeih.

Oh thau ramik, oh thau dak bruk harei harei.

Bhian ngak lahik ndap nda kaya brei bac magru ma-in ma-iec.

Bhian ralo war dom bruk bhian harei harei.

Oh thau caik hatai tui urang praong pato kakei.

Bhian mboh kan dalam bac magru, ndom puac jeng ye dom bruk ngak dalam kapul ayut cuai saong gauk.

Mada jeng hu kayua meng ndom mayai: ndom mayai suai, lang yah oh cambac, kan si dak boh panuac, akhra huruh song urang praong .

Mayah mboh uranaih dreih ye tăng động, urang ngak amaik ame njauk ba nyu nao brei ka bacsi khoa Nhi atau chuyên khoa Tâm lý – Thần kinh iek. Bác sĩ mada brei taih iek blaoh taong yaom hu.

Bruk ieik ruak taong ruak jeng caik hatai ngak tui pato pakakei di bác sĩ ba tabiak, bhian di nyu hu:

Lang yah dakwah song brei jru. Manyum jru jeng brei njauk tui harak brei di bác sĩ. Mayah mboh uranaih yau ye (pandik akaok, oh ndih hu, alah mbang huak njauk khan brei thau tal bác sĩ.

Salih labik bac magru: Caik hatai duah labik lagaih lagua karo siam, jaik taphia, caga palaih taong apaoh, puac lac. Uranaih tăng động khin urang tahau ranam anit nyu jeng ye thau sabar hatai.

Thau njauk brei ka hiếu động atau tăng động piah oh daok duh hatai jeng ye oh daok ngak chung klak tapa masa tuk wak nyu tamuh tabiak piah khik caga. Sa uranaih hiếu động nyu hu ralo prein khang dalam rup – mayah urang ngak amaik ame thau tani tanat, njauk ngak tui njauk jalan cara, ye jalan praong di uranaih mboh siam tan tu siampurna./.