Ong Phùng Quốc Mẫn, Akaok Pahasa Kapul My nghe saong Ngak kaya kayau Ban raya Ho Chi Minh (Hawa) brei thau, bruk je kak karei di Viet Nam (20%) daok yau ye: Indonesia, Malaysia (19%) oh hadom, jeng ye hatai blei di Amirik kan si trun khang. Dom urang ngak mbang blei salih praong phun meng 50–300 trieu USD/thun jeng khik hu harak kaya pablei dan saong daok dakvah hu. Taong yaom dalam thun hu 16,1 ty USD dan saong daok ba tabiak jalan atah padang pasak kayakan tamo piah mek hu 17 ty USD di thun 2026:
“Oh ka taong yaom hu abih bruk ngak mbang blei salih dalam jaman bahrau, min jeng mboh urang ngak mbang blei salih hu sarak di drei, piah brei palagaih jeng ye lang yah tui bruk dang anak mata di dalam puac… Gam tui di nan urang ngak mbang blei salih jeng daok caga ngak siam jang ka thun 2026.”
Tui ong Đỗ Hà Nam, Akaok Kapul Pahasa (VFA), bruk pataom prein ngak Brah OM, DT, ST daong dui mek hu darak pasar Philippines, Asia Tenggara dan saong Châu Phi. Mada tal abih thun, brah pablei tabiak labaih kurang 8 trieu tan, daong Viet Nam khik takai ka dua di dunya. Piah nao atah jang, gah brah njauk hu Rajaei daong mayao mayit nao mai dua dua gah, daong brei ka jien padai yau ye bao hiem pablei tabiak darak pasar Chau Phi, jeng ye brei ngak siam pajaih brah yaom kom glaong yau ye brah ST25:
“Caong peih praong darak pasar, dalam nan hu Japan, Korea dan chau Phi. Darak Japan dan saong Korea hu yaom glaong, min ngak yau habar brah hu tame darak pasar ini nyu njauk hu dua Rajaei ngak bruk saong gauk. Khol drei jeng hu blaoh hamu ngak padai tanut di Japan dan saong Korea, tan tu pablei hu yaom.”
Yaom jien kak je 20% meng di Amirik yau ye "rabuk praong" gam tui gah njam patam baoh karaoh, yaom kaom kan tapeih, kan si mariak mada ngak ka urang ngak mbang blei salih mada padeih.
Ong Nguyễn Thanh Bình, Akaok Pahasa Kapul njam patam Viet Nam, brei thau lac nyu daok uak drei pablei tabiak meng ka athait tapa tana thu, buh tame ndop, palan. Kapul pok sap lakau tagok Karja nagar daong pakurang jien logistics, daong atau pakurang 5% je VAT dan saong je ngak mbang blei salih hu di urang:
“Njauk duah darak bahrau, dalam nan hu darak klak yau ye Cina, EU, Japan, Korea … blaoh darak India. Jeng njauk kham marat peih tame darak Trung Dong, pasar chau Phi. Drei jeng daok ralo labik, bruk ndom mayai lac drei ngak yau habar ngak hu siam hu lagaih gam saong hu karja nagar daong.”
Tui muk Tô Thị Tường Lan, Phaok Tong thu ky Kapul ngak tabiak kaya kan saong pablei kaya ka dalam ia Viet Nam (VASEP), ngak tabiak kaya kan ieu lac jalan siam abih piah tame darak pasar Amirik, EU. Langiu di nan, bruk duah darak pasar dalam nagar 100 trieu urang rahra bhap bini jeng ieu lac sa janih praong:
“Urak ini yaom kaom brei ka ikan tra ka oh praong, min tapi dang mek hu meng 30 – 40% mboh nyu hu tame dalam blaoh. Gah dang daong tame 3,9 ty USD pablei tabiak urak ini tagok 40% mboh barau cambac. Dahlak hulun saneng lac nyu nao njauk, mada nyu patagok karo kayua tui jalan nao njauk ini.”
Dalam bruk blei salih dunya karun karan oh thau dahlau, dom gah pablei tabiak ieu lac bruk asal lagaih. Gam saong daong bruk di nagar dalam sarak karja jeng ye dom janih kadha karei yau ye “gai kandeih” dak brei ka urang ngak mbang blei salih truh hu kan kandah kan daman ba mai kein raba dui atah suai ka ngak mbang blei salih./.
Viết bình luận