Chợ A Lưới âi dưr váih đhị lướt la lêy liêm pr’hay tu bêl tước đâu, cắh muy nắc bh’rợ câl bhlêy pr’đươi pr’dua, nắc bấc ngai dzợ chơớc lêy râu liêm pr’hay văn hóa bấc cơnh, đhr’niêng bh’rợ âng đha nuôr apêê acoon cóh. Nâu câi nắc đợ cha nụp âng BTV A lăng Sơn bhrợ têng:
Đha nuôr zr’lụ da ding A Lưới đha nui tr’út. Apêê đoo đơơng âng đợ bh’nơơn bh’rợ bhrợ têng tước đâu pa câl, cắh moon pa dal zên, bơơn pa câl pr’đươi xang nắc apêê câl cậ đợ ch’na cắh cậ pr’đươi đoọng ha pr’loọng đong… xang n’nắc nắc đơớh rạch chô lâng ra hêê ha lai.
Phiên chợ bêl đơớh ra diu đhị thị trấn A Lưới nắc pr’dưr pr’dzoọng liêm pr’hay âng zr’lụ c’noong k’tiếc n’nâu. Tơợ đơớh ra diu bêl cắh âi lêy ghít mặt ma nứih, cóh prang apêê p’lêếh c’lâng, đhư mrư cóh đh’lúc nhưr nắc đợ c’bhúh ma nứih Pa Cô, Tà Ôi, Vân Kiều tước tơợ vel bhươl ch’ngai bh’dắh guy pr’đươi chô ooy chợ pa câl.
N’đhơ ma nứih câl lâng ma nứih pa câl zêng k’đhơợng cóh têy bêệ đèn pin đoọng dzool lêy lâng k’đhơợng zư pr’đươi. Phiên chợ ra diu dưr váih liêm pr’hay cóh mặt apêê ngai g’lúh tr’nơợp tước đâu.
Cắh ngai dzợ hay phiên chợ n’nâu tơợ bêl u tơợp vêy, nắc muy đợ apêê t’coóh ga rứa pa câl pr’đươi cóh đâu hay cắh ghít nắc u vêy tơợ lang Pháp đơợ đươn. Bêl ahay, đha nuôr đơơng âng đợ bh’nơơn tước đâu đoọng xăl bhoóh, ch’nêếh cha z’lấh t’ngay. Nâu câi, chợ công dzợ bơơn k’đhơợng zư đơcs lâng dưr váih râu la lay âng A Lưới.
Đợ cr’liêng mặt âng apêê pân đil ma nưih đha nuôr acoon cóh cơnh xoọc dzợ ch’ngáp bệch cơnh lâng đợ gr’nuy bhơi r’veh, prí, a băng, a rong… Nắc roóp, apêê đoo dưr méh tơợ bêl tơợp ra diu đoọng lướt muy c’nặt c’lâng z’zăng ch’ngai tước chợ p’loon pa câl pr’đươi.
N’đhơ nắc chợ zr’lụ da ding ca coong, n’đhơ cơnh đêếc cóh đâu cắh râu cắh vêy tơợ xa nập xâp âi ca íh, pr’đươi pr’dua zấp râu… pa tước lêệ zấp râu, bhơi r’véh, p’lêê p’coo. Chợ bấc ơl pr’đươi pr’dua tu vêy bấc c’bhúh đhi noo acoon ma nứih cơnh Kinh, Cơ Tu, Pa Hy, Vân Kiều, Tà Ôi, Pa Cô đh’rứah ặt ma mông csh đhăm k’tiếc n’nâu tước câl lâng pa câl.
Muy râu bh’nơơn la lay cóh đâu nắc đoo a băng crâng, bhơi crâng cắh cậ a xiu toọm. Đợ râu đâu cóh apêê chợ đồng bằng cắh choom mặ bơơn vêy.
Chợ A Lưới chroi đoọng bhrợ tr’xăl đhr’niêng bh’rợ mơ bhrợ mơ đêếc đươi, zooi đha nuôr acoon cóh loóih lấh lâng bh’rợ câl bhlêy, giao lưu tr’câl tr’bhlêy pr’dươi pr’dua, pa dưr thu nhaoạ, yêm teeem pr’ặt tr’mông.
Chợ bấc ơl pr’đươi pr’dua tợơ n’dúp Huế chô tước vêy, cóh A Lưới vêy. Bấc ngai cóh Huế đấc ooy đâu cắh cậ n’đhơ t’mooi ta luôn chắp kiêng đợ bh’nơơn âng crâng ca coong tu râu liêm pr’hay âng phiên chợ zr’lụ da ding ca coong./.
CHỢ SỚM VÙNG CAO A LƯỚI
Có dịp lên A Lưới, tỉnh thừa Thiên Huế bà con sẽ thích thú với phiên chợ vùng cao. Đi chợ không chỉ là để mua hàng hóa, mà còn để khám phá nét văn hóa bản địa.
Chợ A Lưới đã trở thành điểm tham quan thú vị bởi khi đến đây, không chỉ là chuyện mua hàng hóa, mà nhiều người còn khám phá nét văn hóa phong phú, tập quán sinh hoạt của đồng bào các dân dân tộc nơi đây. Dưới đây là bộ ảnh do BTV A lăng Sơn thực hiện.
Bà con dân tộc vùng cao A Lưới hiền lành, chất phác. Họ mang các sản vật tự làm ra đến đây bán, không nói thách gì cả, bán được hàng xong là họ mua lại thức ăn hoặc vật dụng cho gia đình... rồi tất tả trở về với cái nương, cái rẫy.
Phiên chợ lúc tinh mơ tại thị trấn A Lưới là hình ảnh độc đáo của vùng biên giới này. Từ sáng sớm khi chưa nhìn tỏ mặt người, trên khắp các ngả đường, lờ mờ trong sương là những đoàn người dân tộc Pa Cô, Tà Ôi, Vân Kiều đến từ những bản làng xa xôi gùi hàng về chợ bán.
Cả người mua và người bán đều cầm trên tay chiếc đèn pin để tìm hàng và giữ hàng. Phiên chợ sáng trở nên lung linh trong mắt những người lần đầu đến đây.
Chẳng ai còn nhớ phiên chợ này có từ bao giờ, chỉ có những người lớn tuổi bán hàng ở đây lờ mờ nhớ nó có từ thời Pháp thuộc. Trước đây, người dân mang những vật phẩm đến đây để đổi muối, gạo sống qua ngày. Ngày nay, chợ vẫn được duy trì và thành nét đặc trưng của A Lưới.
Họ phải thức dậy từ rất sớm để đi một quãng đường khá xa về chợ tranh thủ bán hàng.
Tuy là chợ vùng cao, song ở đây không thiếu thứ gì từ áo quần may sẵn, hàng tạp hóa… cho đến thịt, cá, rau củ quả. Chợ phong phú hàng hóa bởi có nhiều dân tộc anh em, như Kinh, Cơ Tu, Pa Hy, Vân Kiều, Tà Ôi cùng sinh sống trên mảnh đất này đến mua và bán.
Một đặc sản nơi đây chính là măng tre, măng rừng, rau rừng hoặc cá suối. Những thứ này ở các chợ đồng bằng không thể có được.
Chợ A Lưới góp phần thay đổi tập quán tự cung tự cấp, giúp bà con đồng bào dân tộc quen hơn với phương thức buôn bán, giao lưu trao đổi hàng hóa, tăng thêm thu nhập, ổn định cuộc sống.
Chợ phong phú hàng hóa từ dưới Huế lên có, ở A Lưới có. Nhiều người dưới Huế lên đây hoặc du khách luôn thích những sản phẩm của núi rừng vì sự đặc sắc đến thú vị của phiên chợ vùng cao./.
Viết bình luận