Tơợ ra diu ra dzương t’ngay 30/4, t’ngay đhêy tr’nơơp coh cr’chăl đhêy lễ t’ngay 30/4 lâng t’ngay 1/5, bâc ơl đhanuôr đh’rưah lâng ta mooi coh k’tiêc k’ruung lâng tơợ k’tiêc k’ruung n’lơơng năc ơy tươc ooy Quảng trường A Lưới đoọng lêy bh’rợ bhuôih đơc đoọng Zèng âng đhanuôr Tà Ôi.

Xang bêl ra văng zập pazêng râu bha nuối, bh’rợ bhuôih đơc đoọng Zèng vêy ta tơợp bhrợ lâng pr’múa: Apêê pân đil Tà Ôi taanh Zèng, xay p’căh râu ta béch âng tr’pang têy âng apêê pân đil Tà Ôi bêl t’taanh. Xang n’năc, apêê pân juyh Tà Ôi gluh ooy sân khấu đh’rưah lâng xa nul âng chiing, ch’gâr chr’va chr’đhô. Xoọc đêêc năc tươc bêl apêê t’cooh bhươl bhrợ bh’rợ bhuôih đơc đoọng Zèng, rơơm kiêng abhô dang zooi đhanuôr bơơn taanh đợ t’clăn Zèng la liêm, pazêng râu pr’đươi ta bhrợ tơợ Zèng năc zêng bơơn ta pa câl ooy thị trường lâng zập ngai zêng mamông k’rơ, pr’ăt tr’mông k’bhộ ngăn, bhui har. T’cooh bhươl Lê Văn Trình, ăt coh chr’val Lâm Đớt, chr’hoong A Lưới, k’đhơợng bhrợ bh’rợ bhuôih Zèng xay moon: Zèng năc vêy chr’năp pa bhlâng coh pr’ăt tr’mông âng đhanuôr Tà Ôi lâng bh’rợ bhuôih đơc đoọng Zèng năc muy bh’rợ bhuôih ơy vêy ta bhrợ đanh đươnh tơợ lang ahay: “Taanh Zèng năc bh’rợ ơy vaih tơợ đanh đươnh âng đhanuôr zi. Bh’rợ bhuông đơc đoọng Zèng năc bh’rợ bhuôih abhô dang, rơơm abhô dzang zooi bơơn pa câl pazêng pr’đươi Zèng, t’clăh Zèng ađay pa câl năc vêy apêê câl kiêng đươi. Azi bhuôih l’lăm bêl k’nặ đơơng pa câl, zập pr’loọng đong zêng bhuôih đơc đoọng Zèng, xang n’năc prang bhươl cr’noon đh’rưah bhuôih đơc đoọng Zèng đoọng bơơn pa câl Zèng, đoọng ađay vêy zên, vêy cr’van. Azi bhuôih đơc đoọng Zèng công năc đoọng abhô dzang zooi đhanuôr mamông k’rơ, lươt chô liêm crêê.”

Xang bh’rợ bhuôih đơc đoọng Zèng, pazêng bh’rợ đhị t’ngay bhiệc bhan da ding k’coong A Lưới vêy ta bhrợ têng đhị bâc vel đong cơnh thị trấn A Lưới, chr’val Hồng Kim, Hồng Hạ. Coh đêêc, vêy bh’rợ liêm pr’hay, n’leh ghít văn hoá ty đanh âng đhanuôr acoon coh cơnh: Chr’na đha năh, bhrợ cớ bh’rợ lướt Zơng, Phiên chợ da ding k’coong, p’căh xa nấp Zèng, bh’rợ bhiệc bhan chiing goong, tr’coọ xa nul acoon coh… k’đơơng bâc đhanuôr lâng ta mooi tươc lêy, n’năl. Coh cr’chăl n’nâu, Huyện đoàn A Lưới công bhrợ têng bâc zr’lụ zêệ bhrợ chr’na đha năh, chr’ơh ty đanh, bhrợ t’vaih râu bhui har đoọng ha t’ngay bhiệc bhan. Pr’zơc Hồ Thị Sương, manuyh Pa Cô ăt coh chr’val Phú Vinh rơơm ting t’ngay vêy bâc ta mooi tươc ooy A Lưới đoọng văn hoá âng đhanuôr đay vêy ta bơơn n’năl bâc lâh mơ: “Acu bhui har bêl ting pâh t’ngay bhiệc bhan zr’lụ da ding k’coong âng chr’hoong. Coh đâu vêy bâc râu liêm pr’hay văn hoá âng zi. Acu công bhui har bơơn ting pâh xay truih tươc ooy ta mooi ooy bh’rợ taanh Zèng, bh’rợ A Za, xa nấp acoon coh lâng pazêng râu chr’na đha năh a yêm đha hum. Tơợ bhiệc bhan n’nâu, acu rơơm kiêng ta mooi tươc ooy A Lưới bâc lâh mơ ooy vel đong zi đoọng vel đong zi ting t’ngay dưr vaih k’rơ lâh mơ công cơnh haanh deh râu liêm pr’hay văn hoá acoon coh zi.”

Coh cr’chăl bhiệc bhan t’ngay 30/4 lâng 1/5 c’moo đâu đanh 4 t’ngay năc vêy bâc ta mooi tơợ lơơng lâng tơợ tỉnh Thừa Thiên Huế tươc ooy A Lưới. Đhị pazêng zr’lụ bhrợ têng bhiệc bhan, ta mooi bơơn lướt lêy, chêêc lêy n’năl văn hoá âng đhanuôr pazêng acoon coh lâng ting ăt đh’rưah lâng pleng k’tiêc liêm ch’ngaách, đh’rưah lâng apêê pân juyh, pân đil Tà Ôi, Pa Cô, Cơ Tu bhui har lâng t’nơợt, pr’hát, xa nul lâng xa nul âng chiing goong chr’va chr’đhô prang da ding k’coong. Amoó Phan Thị Tâm Phương, ta mooi blo tơợ thành phố Huế xay moon: “Nâu đoo năc g’luh tr’nơơp acu tươc ooy A Lưới, muy đhăm k’tiêc liêm pr’hay pa bhlâng. Acu bơơn lêy n’năl ooy văn hoá ty đanh coh đâu, chr’năp bhlâng năc đợ chr’na đha năh a yêm pa bhlâng, đợ acoon tọm đác ch’ngaách liêm, đhanuôr liêm crêê, haanh deh ta mooi. Acu rơơm kiêng tươc ooy đâu bâc lâh mơ đoọng chêêc n’năl ooy văn hoá ty đanh âng đhanuôr pazêng acoon coh đhị đâu.”

Xang 3 t’ngay bhrợ đợ bh’rợ coh xa nay bh’rợ t’ngay bhiệc bhan zr’lụ da ding k’coong, chr’hoong A Lưới ơy đương haanh deh 10 r’bhâu chu ta mooi du lịch coh k’tiêc k’ruung lâng tơợ k’tiêc k’ruung n’lơơng. Nâu đoo năc g’luh tr’nơơp râu bhui har xang lâh 2 c’moo du lịch căh vêy ta bhrợ tu vaih pr’luh cr’ăy Covid-19. T’cooh Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND chr’hoong A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế xay moon, t’ngay bhiệc bhan zr’lụ da ding k’coong năc bêl đoọng đhanuôr acoon coh tr’lum, prá xay, bhrợ nhâm mâng lâh mơ xa nay đoàn kết coh bhươl cr’noon. Tơợ bh’rợ tr’nêng đhị t’ngay bhiệc bhan đoọng zư lêy, pa dưr lâng haanh deh râu chr’năp văn hoá pazêng acoon coh; ting xay p’căh du lịch A Lưới moon la lay lâng tỉnh Thừa Thiên Huế moon zazum: “Xang 2 c’moo crêê tươc âng pr’luh cr’ăy Covid-19, đh’rưah lâng pazêng bh’rợ zazum âng prang tỉnh bhrợ bh’rợ du lịch, năc chr’hoong A Lưới công t’bhlâng bhrợ bh’rợ du lịch bhươl cr’noon, pazêng bh’rợ du lịch cruung đác. Coh g’luh đhêy lễ n’nâu, chr’hoong bhrợ têng t’ngay bhiệc bhan zr’lụ da ding k’coon lâng bâc bh’rợ n’leh ghít chr’năp pr’hay văn hoá ty đanh âng pazêng đhanuôr acoon coh. Tơợ đâu công rơơm kiêng xay p’căh p’xoọng pazêng bh’rợ tr’nêng âng acoon manuyh lâng cruung đác A Lưới đoọng ta mooi n’năl tươc ooy A Lưới bâc lâh mơ.”/.

Đặc sắc Ngày hội vùng cao A Lưới

PV VOV Miền Trung

Trong 3 ngày từ 29/4 đến 1/5, tại huyện vùng cao A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế diễn ra chương trình Ngày hội vùng cao với nhiều hoạt động mang đậm bản sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số Tà Ôi, Pa Cô, Cơ Tu… Tham dự Ngày hội vùng cao A Lưới, người dân và du khách được hòa mình vào những hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc của bà con nơi đây như Lễ cúng dâng Zèng, tái hiện tục đi Sim, biểu diễn tắm suối và tham gia các hoạt động dưới nước, thưởng thức ẩm thực của đồng bào các dân tộc thiểu số…

Từ sáng sớm ngày 30/4, ngày nghỉ đầu tiện trong kỳ nghỉ lễ 30/4 & 1/5, đông đảo người dân cùng du khách trong và ngoài nước đã có mặt tại Quảng trường A Lưới để tham dự Lễ cúng dâng Zèng của đồng bào Tà Ôi.

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các lễ vật, lễ cúng dâng Zèng được mở đầu bằng điệu múa “Những cô gái Tà Ôi dệt Zèng” thể hiện sự khéo léo của đôi tay người phụ nữ Tà Ôi bên khung dệt. Tiếp đến, các chàng trai Tà Ôi bước ra sân khấu cùng tiếng chiêng, trống rộn ràng. Đây cũng là lúc già làng thực hiện các nghi lễ cúng dâng Zèng, cầu mong Giàng và các vị thần linh phù hộ cho bà con dệt được những tấm Zèng đẹp, sản phẩm Zèng bán hết ra thị trường và mọi người ai cũng mạnh khỏe, cuộc sống no ấm. Già làng Lê Văn Trình, ở xã Lâm Đớt, huyện A Lưới, chủ trì lễ cúng dâng Zèng chia sẻ: Zèng có vai trò rất quan trọng trong đời sống của đồng bào Tà Ôi và lễ cúng dâng Zèng là một nghi lễ có từ lâu đời:“Dệt Zèng là nghề có từ rất lâu đời của dân tộc chúng tôi. Lễ cúng dâng Zèng là lễ cúng Giàng, cầu xin Giàng bán được sản phẩm Zèng, tấm Zèng mình bán ra được khách hàng ưa thích. Mình phải cúng trước khi đi bán, từng nhà cúng dâng Zèng, rồi cả làng tổ chức cúng dâng Zèng để cầu mong bán được Zèng, cho mình có tiền, có của cải. Mình cúng dâng Zèng cũng để Giàng và các vị thần linh phù hộ cho bà con mạnh khỏe, đi đến nơi về đến chốn.”

Sau lễ cúng dâng Zèng, các hoạt động tại Ngày hội vùng cao A Lưới diễn ra tại nhiều địa phương như thị trấn A Lưới, các xã Hồng Kim, Hồng Hạ. Trong đó có nhiều hoạt động đặc sắc, mang đậm nét văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số như Liên hoan ẩm thực, Tái hiện tục đi Sim, Phiên chợ vùng cao, Trình diễn trang phục Zèng, Lễ hội cồng chiêng, nhạc cụ dân tộc… thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham quan, trải nghiệm. Dịp này, Huyện đoàn A Lưới cũng tổ chức những điểm biểu diễn âm nhạc, trò chơi dân gian, tạo không khí sôi động cho ngày hội. Bạn Hồ Thị Sương, người Pa Cô ở xã Phú Vinh mong muốn ngày càng có nhiều du khách đến với A Lưới để văn hóa của đồng bào mình được biết đến nhiều hơn:“Em rất vui khi được tham gia Ngày hội vùng cao của huyện. Ở đây có rất nhiều bản sắc văn hóa dân tộc của chúng em. Em cũng rất vinh dự được đóng góp một phần giới thiệu đến du khách về nghề dệt Zèng, lễ A Za, trang phục dân tộc và các món ẩm thực vô cùng đặc biệt. Thông qua lễ hội này, em mong muốn du khách đến với A Lưới nhiều hơn để quê hương em ngày càng phát triển cũng như tôn vinh được bản sắc văn hóa dân tộc của chúng em.”

Dịp nghỉ lễ 30/4 & 1/5 năm nay kéo dài 4 ngày nên có rất nhiều du khách trong và ngoài tỉnh Thừa Thiên Huế đến với A Lưới. Tại các điểm tổ chức lễ hội, du khách được tham quan, trải nghiệm văn hóa của đồng bào các dân tộc thiểu số và hòa mình vào thiên nhiên trong lành, cùng các chàng trai cô gái Tà Ôi, Pa Cô, Cơ Tu đắm say trong điệu múa dâng trời và tiếng cồng chiêng âm vang khắp núi rừng. Chị Phan Thị Tâm Phương, du khách đến từ thành phố Huế bày tỏ:“Đây là lần đầu tiên tôi đến A Lưới, một vùng đất thật là tuyệt vời. Tôi cảm nhận được rất nhiều về văn hóa truyền thống ở đây, đặc biệt những món ăn rất ngon, những con suối rất là đẹp, người dân thì thân thiện, hiếu khách. Tôi mong được đến đây nhiều lần hơn nữa để có thể tìm hiểu thêm về văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số nơi đây.”

Sau 3 ngày tổ chức các hoạt động trong Chương trình Ngày hội vùng cao, huyện A Lưới đã đón gần 10 ngàn lượt khách du lịch trong và ngoài nước. Đây là sự khởi đầu đáng mừng sau hơn 2 năm du lịch bị đóng băng do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Ông Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, Ngày hội vùng cao là dịp để đồng bào các dân tộc giao lưu, học hỏi, thắt chặt mối đoàn kết trong cộng đồng. Thông qua các hoạt động tại Ngày hội nhằm bảo tồn, phát huy và tôn vinh giá trị di sản văn hóa các dân tộc thiểu số; góp phần quảng bá du lịch A Lưới nói riêng và tỉnh Thừa Thiên Huế nói chung:“Sau 2 năm ảnh hưởng của dịch Covid-19, cùng với các hoạt động chung của toàn tỉnh mở cửa hoạt động du lịch, thì huyện A Lưới cũng tập trung triển khai các hoạt động du lịch cộng đồng, các mô hình du lịch sinh thái. Trong đợt nghỉ lễ này, huyện tổ chức Ngày hội vùng cao với nhiều hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống của các đồng bào dân tộc thiểu số. Qua đây cũng mong muốn quảng bá thêm các hình ảnh con người và mảnh đất A Lưới để du khách biết đến A Lưới nhiều hơn”./.