Muy t’ngay x’ría tuần c’xêê T’cool, đhị zr’lụ đong dal ama Jenny, coh vel Ako Dhông, thành phố Buôn Ma Thuột dưr vaih bhui har r’rộ r’răm tu apêê chr’ơh chr’lêê. Ting c’bhuh acoon p’niên tơợ 8 tươc 12 c’moo đh’rưah ting pâh apêê chr’ơh cơnh “clang đac chô ooy vel”, “giải mật thư lâng P’rá Anh”, “ C’cloh”, “ pa zum c’rơ uh zêệ g’luh cha cha đhâng ha pa zêng c’bhuh cơnh lâng bâc râu bhơi r’veh, p’lêê p’coo âi looih coh g’luh cha cha zâp t’ngay âng ma nưih Êđê. Đh’riêng p’too moon, xa nul c’cloh hr’luc đh’rưah lâng p’rá c’chăng, prá xay bơr p’ra Anh – Việt bh’nhăn bhrợ râu bhui har lâh mơ. A đhi Tô Trần Pha Lê, 12 c’moo, coh thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum pa căh râu bhui har bêl bơơn ting pâh bh’rợ n’nâu:“Nâu đoo năc bh’rợ tr’nơơp âng cu ting pâh, trại ch’noọng, Farmtrip lâng bh’rợ bơơn năl apêê acoon ruôih. Pa bhlâng mr’hal lâng bơơn năl lâh ooy pr’ăt tr’mông âng ma nưih Êđê. Cu rơơm kiêng năc vêy bơơn năl bâc lâh mơ ooy văn hóa apêê acoon coh n’lơơng.”

Căh muy bơơn uh zêệ lâng ting pâh apêê chr’ơh chr’lêê, coh bh’rợ apêê a đhi dzợ bơơn ting pâh lươt la lêy vel Ako Dhông, chơơc ooy văn hóa âng đhr’nong đong dal, cơnh taanh bhrợ n’đooh a dooh, cha ộm lâng tr’coó xa nul acoon coh, xră tranh lâng ting pâh bâc bh’rợ tr’nêng n’lơơng. Nâu đoo bh’rợ bơơn năl du lịch văn hóa đơc đoọng ha coon p’niên cơnh lâng đh’nơc “Đợ acoon ruôih k’tứi” âng muy trung tâm p’rá k’tiêc k’ruung n’lơơng coh thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum bhrợ đhị Đăk Lăk.

Amoó Nguyễn Thị Tuyết Nhung, Giám đốc Trung p’rá k’tiêc k’ruung Sunshine, coh tỉnh Kon Tum xay moon: Coh cr’chăl đhêy ch’noọng,  đh’rưah lâng học văn hóa đhị lớp, apêê học viên bơơn ting pâh du lịch bơơn năl, văn hóa đhị a pêê tỉnh coh zr’lụ Tây Nguyên. Đhị đêêc, zooi apêê a đhi vêy pr’đơợ n’jưah pa choom, n’jưah cha ơh lâng k’rong p’xoọng apêê c’năl ooy văn hóa, p’rá lâng cr’liêng p’ra. Coh apêê tỉnh cơnh Gia Lai, Kon Tum căh câ Đăk Lăk, đợ bh’rợ bơơn năl văn hóa âng apêê acoon coh đhị đêêc z’zăng liêm pr’hay lâng t’đang t’pâh râu k’rang tươc, chơơc lêy âng apêê ađhi k’tứi bêl bơơn bhrợ, cha ơh:“N’đhơ doó lươt ch’ngai, n’đhang azi vêy bơơn năl zâp râu bh’rợ n’năc lâng a zi căh muy prá lâng p’ra Việt năc dzợ prá xay lâng p’rá Anh, đơơng p’rá pa choom âng đay đoọng apêê azi bơơn năl năc coh la lua cơnh đâu năc azi prá p’rá cơnh đêêc năc crêê bhlâng.”

Đhị tỉnh Đăk Lăk, coh bêl đhêy ch’noọng c’moo đâu, bâc zr’lụ du lịch vel bhươl âi năl bhrợ apêê bh’rợ văn nghệ đơc đoọng ha pêê  c’bhuh p’niên k’tứi cơnh chơơc lêy ng’cơnh bhrợ tr’coó xa nul đinh năm, đinh buôt,  cơnh bhrợ n’dza, cơnh taanh bhai, cơnh uh x’rong troọng a tăng, hor a vị. N’jưah chơơc năl, apêê a đhi n’jưah bơơn bhrợ têng. Lâh n’năc cớ, vêy đhị dzợ bhrợ apêê tour pa choom bhrợ ha rêê đhuôch cơnh lâng bh’rợ ăt bhrợ đhị đong đha nuôr, tơt xe công nông tươc ooy nang cà phê, xiêr ooy aboc bơơn a xiu căh câ plong a luôt.

Anoo Y thiết Adrơng, Công ty du lịch Siam Tour, coh thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk đoọng năl, cơnh lâng bâc pr’đơợ tơợ apêê vel bhươl âi looih bhrợ du lịch, đơn vị t’bhlâng p’têêt apêê bh’rợ đơơng âng c’leh la lay đoọng zooi t’mooi, pa bhlâng năc acoon p’niên k’tứi vêy p’xoọng bâc râu bơơn năl liêm pr’hay ooy văn hóa đhăm k’tiêc.“Apêê pr’zơc bơơn năl văn hóa đong đh’rơơng, xa nâp, đhị apêê bh’rợ p’têêt lâng râu văn hóa. Lâng apêê pr’zơc vêy bơơn tr’thi bhrợ ch’na. Đợ ch’na n’nâu năc đoọng apêê ađhi bhrợ têng. N’đhơ cơnh đêêc, đợ râu đêêc zêng nă tơợ văn hóa Ê đê, bơơn pa têêt pa zum apêê văn hóa coh đêêc. Acu rơơm kiêng p’têêt pa zum pa zêng coh vel bhươl n’nâu, zâp vel bhươl dưr vaih muy c’bhuh sinh thái bhưah lâng bâc cơnh; căh muy năc cà phê, căh muy năc đong dal, căh muy năl taanh n’đooh a dooh, năc dzợ pa bhlâng bâc râu đoọng bhrợ pa dưr coh văn hóa âng hêê.”

Cơnh lâng bh’rợ bhriêl choom n’jưah cha ơh n’jưah pa choom, apêê bh’rợ xa nay bơơn năl văn hóa đơc đoọng ha p’niên k’tứi coh tỉnh Đăk Lăk âi bơơn t’đang t’pâh bâc acoon p’niên k;tứi ting pâh. Căh muy zooi apêê a đhi vêy p’xoọng bâc bh’rợ tr’nêng liêm choom coh cr’chăl đhêy ch’noọng, apêê bh’rợ n’nâu dzợ chroi đoọng apêê a đhi vêy pr’đơợ chơơc lêy bâc lâh mơ ooy văn hóa âng apêê acoon coh vel đong, tơợ đêêc bhrợ pa dưr lâng bơơn zư đơc apêê chr’năp văn hóa liêm pr’hay bhlâng âng apêê acoon coh./.

Đắk Lắk: Nhiều hoạt động trải nghiệm

 văn hóa dân tộc tại chỗ cho thiếu nhi

                               PV H Xíu

Để giúp thiếu nhi có thêm nhiều trải nghiệm vui vẻ và ý nghĩa, nhiều hoạt động vui chơi, trải nghiệm văn hóa của các dân tộc tại chỗ ở tỉnh Đắk Lắk đã được tổ chức. Thông qua các hoạt động này các em có thêm nhiều cơ hội tìm hiểu về văn hóa các dân tộc với những nét đẹp và bản sắc riêng.

        Một ngày cuối tuần tháng tám, tại khuôn viên nhà dài ama Jenny, ở buôn Ako Dhông, thành phố Buôn Ma Thuột trở nên náo nhiệt bởi các trò chơi vận động. Từng tốp thiếu nhi từ 8 đến 12 tuổi cùng nhau tham gia các trò chơi như “đưa nước về buôn”, “giải mật thư bằng Tiếng Anh”, “giã gạo”, chung sức nấu bữa trưa cho cả đội với nguyên liệu là những loại rau, quả quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày của người Ê Đê. Tiếng cổ vũ, tiếng giã gạo hòa chung với tiếng trò chuyện, trao đổi song ngữ Anh – Việt càng khiến không khí trở nên vui vẻ. Em Tô Trần Pha Lê, 12 tuổi, ở thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum bày tỏ niềm vui khi được tham gia hoạt động này: “Đây là chương trình đầu tiên mà con tham gia, trại hè, Farmtrip và chương trình trải nghiệm những chú voi con. Rất là vui với lại cũng hiểu hơn về cuộc sống của người Ê Đê. Con mong muốn là mình có thể trải nghiệm được nhiều hơn nữa để hiểu về những văn hóa của những dân tộc khác.”

Không chỉ được nấu ăn và tham gia các trò chơi vận động, trong chương trình các em còn được đi tham quan buôn Ako Dhông, tìm hiểu về văn hóa và kiến trúc nhà dài, cách dệt vải thổ cẩm, thưởng thức âm nhạc và nhạc cụ dân tộc, thực hành vẽ tranh và tham gia nhiều hoạt động khác. Đây là chương trình trải nghiệm du lịch văn hóa dành cho thiếu nhi với tên gọi “Những chú voi con” do một trung tâm ngoại ngữ ở thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum tổ chức tại Đắk Lắk.

       Chị Nguyễn Thị Tuyết Nhung, Giám đốc Trung tâm Ngoại ngữ Sunshine, ở tỉnh Kon Tum chia sẻ: trong thời gian nghỉ hè, cùng với học văn hóa tại lớp, các học viên được tham gia du lịch trải nghiệm văn hóa tại các tỉnh trong khu vực Tây Nguyên. Qua đó, giúp các em có cơ hội vừa học, vừa chơi và tự tích lũy thêm những hiểu biết về văn hóa, ngôn ngữ và từ vựng. Ở các tỉnh như Gia Lai, Kon Tum hay Đắk Lắk, những hành trình trải nghiệm văn hóa của các dân tộc tại chỗ khá thú vị và thu hút sự quan tâm, tìm hiểu của các em nhỏ khi trải nghiệm. “Không cần phải đi đâu xa, nhưng mà các con có thể trải nghiệm được tất cả những hoạt động đó và chúng tôi không phải chỉ là thực hiện bằng tiếng Việt hoặc là vui chơi bình thường mà chúng tôi sử dụng Tiếng Anh, đưa vào ngôn ngữ dạy của mình để các con có thể biết được rằng là trong môi trường sống thực tế như vậy thì các con sử dụng tiếng như thế nào thì chính xác nhất.”

       Tại tỉnh Đắk Lắk, trong dịp hè vừa qua, nhiều khu du lịch cộng đồng đã chủ động tổ chức các hoạt động trải nghiệm văn hóa dành cho các đoàn khách thiếu nhi như tìm hiểu cách chế tác nhạc cụ đing năm (kèn 6 ống), đing buôt, cách nấu rượu cần, cách dệt vải, cách nấu canh cà đắng, nấu cơm lam. Vừa tìm hiểu, các em vừa được thực hành. Thậm chí, có nơi còn tổ chức cả những tour trải nghiệm “làm nông dân” với hình thức sinh hoạt tại nhà dân, ngồi xe công nông ra vườn cà phê, xuống ao bắt cá hay học thổi sáo.

Anh Y Thiên Adrơng, Công ty du lịch Siam Tour, ở thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk cho biết, với những lợi thế từ các buôn có truyền thống làm du lịch, đơn vị cố gắng kết nối các hoạt động mang dấu ấn bản sắc riêng đề giúp du khách, nhất là thiếu nhi có thêm nhiều trải nghiệm thú vị về văn hóa vùng đất. “Các bạn trẻ được trải nghiệm văn hóa nhà sàn, trang phục, thông qua các hoạt động gắn liền với yếu tố văn hóa. Và các bạn sẽ được thi làm món ăn. Những món ăn này thì cho các bạn tự do sáng tạo. Tuy nhiên, những chất liệu đó là đều là từ văn hóa Ê Đê, kết nối được yếu tố văn hóa trong đó. Mình mong muốn kết nối tất cả trong buôn làng này, mỗi buôn làng thành một hệ sinh thái rộng và đa dạng; không chỉ là cà phê, không chỉ là nhà dài, không chỉ là về dệt, mà nó còn rất nhiều thứ để khai thác trong văn hóa của mình.” 

        Với hình thức linh hoạt vừa chơi vừa học, các chương trình trải nghiệm văn hóa dành cho thiếu nhi ở tỉnh Đắk Lắk đã thu hút được nhiều thiếu nhi tham gia. Không chỉ giúp các em có thêm những hoạt động bổ ích trong thời gian nghỉ hè, các hoạt động này còn góp phần giúp các em có cơ hội tìm hiểu nhiều hơn về văn hóa của các dân tộc tại địa phương, từ đó khôi phục và tiếp tục gìn giữ các giá trị văn hóa tốt đẹp của các dân tộc./.