Bhua Minh Mạng nắc muy cha nắc bhua vêy c’rơ g’lếêh bấc bhlầng coh bh’rợ pa liêm pa dưr k’tiếc k’ruung, pa dưr k’tiếc k’ruung Đại Nam ha dưr ma mơ lâng apêê k’tiếc k’ruung Đông Nam Á bêl đếêc. Đại Hồng Môn nắc c’riing bha lầng đoọng moọt ooy ping xal, bơơn ta bhrợ têng ba buôn đui cơnh c’riing tam quan đhị apêê chùa ty đanh Việt Nam.

Vua Minh Mạng là vị vua có công vô cùng lớn trong công cuộc cải cách đất nước, đưa đất nước Đại Nam lên sánh ngang với những quốc gia Đông Nam Á lúc bấy giờ. Đại Hồng Môn là cổng chính để vào lăng, được thiết kế đơn giản giống cổng tam quan ở các chùa truyền thống Việt Nam.

Bái Đình ặt đăh hoọng Đại Hồng Môn, bơơn lat gạch Bát Tràng liêm tih, mị đăh vêy j’ngâr quan văn võ, ruôih a xếêh ta bhrợ lâng đhêl dzoọng.

Bái Đình nằm phía sau Đại Hồng Môn, được lát gạch Bát Tràng bằng phẳng, hai bên có hai hàng tượng quan văn võ, voi ngựa bằng đá đứng chầu.

Rau chr’năp bhlầng đhị ping xal Minh Mạng nắc bhlưa apêê pr’đhang bh’rợ ty đanh zêng  vêy a bóc đác liêm t’viêng lâng sen, pazêng tơơm n’loong đanh c’moo đhớp mát prang c’moo.

Điều đặc biệt ở lăng Minh Mạng là xen giữa các công trình kiến trúc cổ đều có hồ nước trong xanh với hương sen ngất ngây và những cây cổ thụ tỏa bóng mát quanh năm.

Coh pazêng c’moo dzợ bhrợ têng bhua, Minh Mạng kiêng bhrợ têng đoọng ha đay muy Sơn lăng đoọng choom ặt đhêy tợơ lâh pazêng giờ pa bhrợ coh triều căh cợ nắc đhị băt hương bêl a đay căh dzợ ma mông.

Trong những năm tại vị, Minh Mạng muốn xây dựng cho mình một Sơn lăng để có thể nghỉ ngơi sau những giờ triều căng thẳng hay còn là nơi hương hỏa khi mình băng hà.

Nắc ma nuyh bhriêl t’bech, ting đạo Nho giáo nắc pr’họom pr’đhang bh’rợ âng ping xal Minh Mạng cung zêng pa căh c’leh âng ma nuh bhua bhriêl choom nâu.

Là một người thâm sâu, uyên bác, theo đạo Nho giáo nên màu sắc kiến trúc của lăng Minh Mạng cũng hoàn toàn phản ánh được con người của vị vua tài ba này.

Đăh họong zr’lụ tẩm điện nắc Lầu Minh Lâu, nắc đhị lầu ang bhlầng. Nắc đhị ặt đhêy âng bhua tợơ lâh pazêng cr’chăl ặt bhrợ coh triều g’lếêh g’lêêng.

Sau khu vực tẩm điện là Lầu Minh Lâu, có nghĩa là lầu sáng. Đây là nơi nghỉ ngơi, tận hưởng của nhà vua sau những giờ ngồi triều mệt nhọc.

Lầu Minh Lâu nắc đhị laliêm bhlầng, đhị đong bhua  choom lêy pleng bh’rương ang zập ha dưm. Lầu hình vuông, bơr tầng, t’mooi choom dzoóc ooy lầu đoọng lêy pazêng ping xal.

Lầu Minh Lâu có vị trí đẹp mắt, nơi nhà vua có thể ngắm trăng sao mỗi đêm. Lầu có hình vuông, hai tầng, du khách có thể lên lầu ngắm cảnh trong lăng.

Apêê pr’đhang bhi dưa k’rong bhrợ rau chr’năp ma bhuy đoọng ha lămg tẩm âng bhua.

Các họa tiết hình rồng góp phần làm uy nghiêm cho lăng tẩm của vua.

Lêy k’rong pazêng, ping xal Minh Mạng pazêng vêy 40 cr’noọ bh’rợ ga mắc, k’tứi bơơn ta bhrợ têng nhâm mâng, ghit liêm bhlầng.

Về tổng thể, lăng Minh Mạng gồm khoảng 40 công trình lớn, nhỏ được xây dựng kiên cố, tỉ mỉ và bắt mắt.

Poong Thông Minh Chính Trực bơơn lat lâng đhêl, mị đăh vêy g’roong z’lâh a bóc đác Tân Nguyệt đoọng moọt ooy Bửa Thành (thanh ga ving ping xal bhua).

Cầu Thông Minh Chính Trực được lát bằng đá, hai bên có lan can thưa bắc ngang hồ Tân Nguyệt để dẫn vào Bửu Thành (thành quanh mộ vua).

Pazêng apêê pr’đhang bh’rợ bơơn ra pặ bhrợ ting t’nooi…

Tất cả các công trình được bố trí cân đối trên một trục dọc...

… n’juối dal tợơ Đại Hồng Môn tứoc dzung za đêl La Thành họong ping bhua

... kéo dài từ Đại Hồng Môn đến chân tường La Thành sau mộ vua.

Zr’lụ tẩm điện pazêng apêê cr’noọ bh’rợ Hiếu Đức Môn, Điện Sùng Ân lâng Hoằng Trạch Môn.

Khu vực tẩm điện gồm các công trình Hiếu Đức Môn, Điện Sùng Ân và Hoằng Trạch Môn.

Zr’lụ tẩm điện bơơn ra oặ ma bhuy chr’năp coh zr’lụ pậ bhưah, tệêm ngăn.

Khu vực tẩm điện được bài trí uy nghiêm trong không gian rộng lớn, yên bình.

Điện Sùng Ân, nắc đhị thờ bài vị âng bhua Minh Mạng lâng pa căn Tá Thiên Nhân Hoàng Hậu./.

Điện Sùng Ân, là nơi thờ bài vị của vua Minh Mạng và bà Tá Thiên Nhân Hoàng Hậu./.