Vel Pu Lau vêy k’tiếc chóh chứa ga măc bhlâng âng chr’val Mường Nhà, chr’hoong Điện Biên lâng k’dâng 30ha, zêng lêy zâp pr’loọng đhanuôr cóh vel đông zêng chóh chứa. Ting cơnh đhanôr cóh vel đông, m’ma chứa nâu âng đhanuôr câl cóh zâp vel đông đăn k’noong k’tiếc âng pr’zợc Lào tơợ đợ c’moo 1992. T’coóh Vàng A Tếnh, Bí thư Chi bộ vel Pu Lau, chr’val Mường Nhà, chr’hoong Điện Biên đoọng năl: Tr’nơợp đhanuôr nắc chóh lơi t’vêy a’năm, chóh k’tứi la lêếh. Hân đhơ cơnh đêếc, k’dâng 5 c’moo chô ooy đâu, tơơm chứa bơơn đhanuôr chóh bấc lấh tu bơơn lêy chr’nắp kinh tế dal:“Nâu đoo nắc mưy râu pr’đươi bh’rợ pa chô zên liêm choom, k’noọ tước đâu đhanuôr nắc t’bhlâng bhrợ t’bhứah k’tiếc bhrợ đoọng vêy zên pa chô liêm choom t’bil ha ul pa xiêr đha rứt”.

Xoọc prang chr’val Mường Nhà vêy 50ha chứa âng k’noọ 300 pr’loọng đhanuôr cóh 6 vel đông. Chứa Mường Nhà bơơn chóh đhị zâp da ding bha đưn, p’lêê chứa ga mắc lấh zâp râu chứa lơơng, bấc đác, đha hưm ngam, hi la doọ vêy a’xông. Ting lêy zâp p’lêê hi lêệng tơợ 4-5 ký. T’coóh Lò Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND chr’val Mường Nhà, chr’hoong Điện Biên đoọng năl: Bơơn lêy râu liêm buôn tơợ chóh chứa đơơng chô c’lâng dưr zi lấh đha rứt ha đhanuôr nắc chính quyền vel đông p’too p’zương lâng chấc lêy c’lâng bh’rợ đoọng bhrợ bh’nơơn pr’đươi nâu váih pr’đươi OCOP chr’nắp liêm âng vel đông:“Bơơn năl râu chr’năp liêm âng tơơm chứa nâu nắc bấc c’moo đâu UBND chr’val ơy k’đươi moon đhanuôr t’bhlâng pa dưr pa xớc tơơm chứa, pa dưr đợ mơ tr’xăl cơ cấu tơơm chr’nóh tơợ tơơm a’bhoo, a’rong đoọng chóh chứa.”

Xoọc chứa Mường Nhà dzợ nặc mưy ooy đợ pr’đươi liêm buôn pa câl ooy thị trường, zâp apêê câl pay bấc đắh ơy lêy chô tước vel đông đoọng đặt đợc, câl pay chứa. Hân đhơ cơnh đêếc, đoọng lêy cha mêết têêm ngăn bhiệc pa câl têêm ngăn, đenh đươnh, ooy c’moo 2022, chính quyền vel đông ơy bhrợ pr’đơợ bhrợ pa dưr HTX chứa Mường Nhà đoọng zooi đhanuôr đắh bhiệc pa câl bh’nơơn pr’đươi. T’coóh Thào A Giàng, Gíam đốc HTX chứa Mường Nhà, chr’hoong Điện Biên, tỉnh Điện Biên:“XoỌc đâu azi âng đơơng chứa liêm choom, moon pa choom đhanuôr chóh bhrợ ting c’lâng liêm choom, câl pay p’lêê. XoỌc đâu HTX azi cung p’têết pazưm lâng zâp apêê câl pay nắc zâp Công ty đoọng câl pay p’lêê t’viêng, p’lêê đoọm hân đhơ cơnh đêếc xoọc đâu cắh zâp chứa đoọng pa câl”.

Ting cơnh c’lâng bh’rợ, zâp c’moo chr’val Mường Nhà, chr’hoong Điện Biên, tỉnh Điện Biên bhrợ t’bhứah k’tiếc chóh chứa pa xoọng k’dâng 30% ting lêy lâng k’tiếc xoọc ơy váih. Chr’val cung ơy xay bhrợ bh’rợ chóh chứa đhị vel Pu Lau, đoọng tr’xăl khoa học kỹ thuật đoọng ha đhanuôr, zooi pa dưr dal bh’nơơn pr’đươi, lấh mơ nắc moon pa choom đhanuôr chóh bhrợ ting c’lâng hữu cơ, pa dưr pa xớc chứa Pu Lau dưr váih mưy ooy đợ bh’nơơn pr’đươi OCOP chr’nắp âng vel bhươl./.

Hành trình thoát nghèo của người dân biên giới Pu Lau.

                                                            Vũ Lợi

         Khoảng 5 năm trở lại đây, đồng bào dân tộc Mông ở xã Mường Nhà, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên đã tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên nương từ ngô, sắn, lúa sang trồng dứa mang lại hiệu quả kinh tế cao. Giờ đây, cây dứa đã trở thành cây trồng chủ lực giúp người dân Mường Nhà xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế. 

     Bản Pu Lau có diện tích dứa lớn nhất của xã Mường Nhà, huyện Điện Biên với khoảng 30ha, hầu hết các hộ dân trong bản đều trồng dứa. Theo người dân trong bản, giống dứa này do bà con mua ở các bản giáp biên của nước bạn Lào từ những năm 1992. Ông Vàng A Tếnh, Bí thư Chi bộ bản Pu Lau, xã Mường Nhà, huyện Điện Biên cho biết: Ban đầu người dân chỉ trồng theo kiểu tự phát, manh mún, nhỏ lẻ. Tuy nhiên khoảng 5 năm trở lại đây, cây dứa được bà con trồng phổ biến hơn vì nhận thấy giá trị kinh tế cao: “Đây là một nguồn thu rất có hiệu quả, tới đây bà con sẽ tiếp tục nhân rộng diện tích để có nguồn thu chính để xóa đói giảm nghèo.”

        Hiện, toàn xã Mường Nhà có 50ha dứa của gần 300 hộ dân ở 6 bản. Dứa Mường Nhà được trồng trên các sườn đồi, quả to hơn các loại dứa bình thường, nhiều nước, mắt nông, ngọt, mép lá không có gai. Trung bình mỗi quả nặng từ 4-5kg.  Ông Lò Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Nhà, huyện Điện Biên cho biết: Nhận thấy lợi nhuận từ trồng dứa mang lại cơ hội thoát nghèo cho bà con nên chính quyền địa phương khuyến khích và tìm giải pháp để biến loại nông sản này thành sản phẩm OCOP tiêu biểu của địa phương. “Biết lợi nhuận kinh tế của cây dứa này nên mấy năm gần đây UBND xã đã chỉ đạo bà con tiếp tục phát triển cây dứa, nâng chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ cây ngô, sắn sang dứa.”

        Hiện dứa Mường Nhà vẫn là một trong những nông sản rất dễ tiêu thụ trên thị trường, các thương lái từ nhiều nơi đã vào tận thôn, bản để đặt hàng, thu mua dứa. Tuy nhiên, nhằm định hướng đảm bảo đầu ra về lâu dài, trong năm 2022, chính quyền địa phương đã tạo điều kiện thành lập Hợp tác xã dứa Mường Nhà nhằm hỗ trợ người dân trong việc tiêu thụ sản phẩm. Ông Thào A Giàng, Giám đốc Hợp tác xã dứa Mường Nhà, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên:“Hiện nay chúng tôi đưa dứa vào quy củ, hướng dẫn bà con canh tác theo quy trình kỹ thuật, thu mua quả. Hiện nay HTX chúng tôi cũng liên kết với các thương lái là các Công ty để thu mua quả xanh, quả chín nhưng hiện nay không đủ dứa để bán.”

        Theo quy hoạch, mỗi năm xã Mường Nhà, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên mở rộng diện tích trồng dứa thêm khoảng 30%, so với diện tích đang có. Xã cũng đã triển khai mô hình thâm canh dứa tại bản Pu Lau nhằm chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân, giúp nâng cao năng suất, sản lượng và đặc biệt là hướng người nông dân sản xuất theo hướng hữu cơ, phát triển sản phẩm dứa Pu Lau trở thành một trong những sản phẩm OCOP đặc trưng của địa phương./.