Khánh Hòa: Chrun Úc chr’năp xiêr đhanuôr lưm  k’đhap đăh pa câl
Khánh Hòa: Chrun Úc chr’năp xiêr đhanuôr lưm k’đhap đăh pa câl

Bơr c’moo hay, chr’năp trun m’ma Úc đhị chr’hoong Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa ta luôn xiêr, tơợ 50-70 r’bhầu đồng/kg, nâu kêi xiêr tước 10 chu, dzợm 5-6 r’bhầu đồng/kg tu căh choom pa câl. Chr’năp trun xiêr lalâh ếp, bil bal bấc ha dợ bấc đhanuôr căh năl cơnh bhrợ đoọng chêêc lêy c’lâng pa câl.

Khánh Hòa: Chrun Úc chr’năp xiêr đhanuôr lưm  k’đhap đăh pa câl

Khánh Hòa: Chrun Úc chr’năp xiêr đhanuôr lưm k’đhap đăh pa câl

Bơr c’moo hay, chr’năp trun m’ma Úc đhị chr’hoong Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa ta luôn xiêr, tơợ 50-70 r’bhầu đồng/kg, nâu kêi xiêr tước 10 chu, dzợm 5-6 r’bhầu đồng/kg tu căh choom pa câl. Chr’năp trun xiêr lalâh ếp, bil bal bấc ha dợ bấc đhanuôr căh năl cơnh bhrợ đoọng chêêc lêy c’lâng pa câl.

Kỹ thuật nuôi cúi lúi (dúi)
Kỹ thuật nuôi cúi lúi (dúi)

Nuôi cúi lúi đang là một hướng đầu tư đem lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con nông dân miền núi. Cúi lúi được xếp vào loại đặc sản nhờ thịt ngon, mát và giàu đạm. Tuy nhiên để mô hình này thành công, chúng ta cần phải nắm rõ kỹ thuật nuôi cúi lúi cũng như hiểu rõ được tập tính sinh trưởng của loài động vật này. Alăng Lợi, PV Chương trình PT tiếng Cơ Tu- Đài TNVN đang có mặt tại một trại nuôi cúi lúi với hơn 50 con của anh Alăng Ứi, thôn Ban Mai, xã Ba, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam. Để hiểu hơn về mô hình nuôi cúi lúi, sau đây, là cuộc trao đổi của PV Alăng Lợi với anh Alăng Ứi ở thôn Ban Mai, xã Ba, huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam về kỹ thuật nuôi cúi lúi mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Kỹ thuật nuôi cúi lúi (dúi)

Kỹ thuật nuôi cúi lúi (dúi)

Nuôi cúi lúi đang là một hướng đầu tư đem lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con nông dân miền núi. Cúi lúi được xếp vào loại đặc sản nhờ thịt ngon, mát và giàu đạm. Tuy nhiên để mô hình này thành công, chúng ta cần phải nắm rõ kỹ thuật nuôi cúi lúi cũng như hiểu rõ được tập tính sinh trưởng của loài động vật này. Alăng Lợi, PV Chương trình PT tiếng Cơ Tu- Đài TNVN đang có mặt tại một trại nuôi cúi lúi với hơn 50 con của anh Alăng Ứi, thôn Ban Mai, xã Ba, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam. Để hiểu hơn về mô hình nuôi cúi lúi, sau đây, là cuộc trao đổi của PV Alăng Lợi với anh Alăng Ứi ở thôn Ban Mai, xã Ba, huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam về kỹ thuật nuôi cúi lúi mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Đhanuôr Hòa Bắc choom bhrợ têng cha
Đhanuôr Hòa Bắc choom bhrợ têng cha

Đâh năl c’lâng bh’rợ, pân k’rong bhrợ têng, pr’loọng anoo Nguyễn Đức Thành ặt đhị Nam Yên, chr’val Hòa Bắc, chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng ơy bhrợ pa dưr liêm choom cr’nọo bh’rợ cha choh ba bệêt, b’băn r’rơơi đơơng chô bh’nơơn lâh 300 ức đồng zập c’moo.

Đhanuôr Hòa Bắc choom bhrợ têng cha

Đhanuôr Hòa Bắc choom bhrợ têng cha

Đâh năl c’lâng bh’rợ, pân k’rong bhrợ têng, pr’loọng anoo Nguyễn Đức Thành ặt đhị Nam Yên, chr’val Hòa Bắc, chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng ơy bhrợ pa dưr liêm choom cr’nọo bh’rợ cha choh ba bệêt, b’băn r’rơơi đơơng chô bh’nơơn lâh 300 ức đồng zập c’moo.

Gia Lai: T’bhlâng pa dưr râu chr’năp âng tơơm arong
Gia Lai: T’bhlâng pa dưr râu chr’năp âng tơơm arong

Lâng lâh 80 r’bhâu héc ta arong, đợ bâc âng arong năc lâh 1,6 tấn zập c’moo, xoọc đâu tỉnh Gia Lai năc vel đong choh arong bâc pa bhlâng coh prang k’tiêc k’ruung. Hân đhơ cơnh đêêc, râu la lua đoọng lêy, đợ zên bơơn pay pa chô âng đhanuôr dzợ m’bứi, năc đơơh vêy đợ râu tr’xăl tơợ bh’rợ pa bhrợ lâng bhrợ têng arong đoọng pa dưr râu liêm choom âng zr’lụ choh lâng pa dưr thu nhập ha đhanuôr.

Gia Lai: T’bhlâng pa dưr râu chr’năp âng tơơm arong

Gia Lai: T’bhlâng pa dưr râu chr’năp âng tơơm arong

Lâng lâh 80 r’bhâu héc ta arong, đợ bâc âng arong năc lâh 1,6 tấn zập c’moo, xoọc đâu tỉnh Gia Lai năc vel đong choh arong bâc pa bhlâng coh prang k’tiêc k’ruung. Hân đhơ cơnh đêêc, râu la lua đoọng lêy, đợ zên bơơn pay pa chô âng đhanuôr dzợ m’bứi, năc đơơh vêy đợ râu tr’xăl tơợ bh’rợ pa bhrợ lâng bhrợ têng arong đoọng pa dưr râu liêm choom âng zr’lụ choh lâng pa dưr thu nhập ha đhanuôr.

Cựu chiến binh pa dưr ca van tơợ tơơm za nươu
Cựu chiến binh pa dưr ca van tơợ tơơm za nươu

Chr’hoong da ding ca coong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam vêy pr’đơợ pa dưr cr’van crâng, coh đêêc vêy tơơm za nươu. Bơơn lêy pr’đơợ nâu đoo, bấc đhanuôr ơy vặ zên k’rong bhrợ, đươi dua công nghệ đhị choh bhrợ lâng t’vaih bh’nơơn dal tơợ za nươu. Cựu chiến binh Phạm Quốc Phòng ặt đhị vel Panan, chr’val Tư, chr’hoong Đông Giang nắc muy coh pazêng nắc đoo. Đươi vêy đa đâh, pân pa chăp pân bhrợ, t’cooh ơy xăl zr’lụ k’tiếc ta lơi vaih nắc pazêng zr’lụ choh tơơm za nươu dưr t’viêng liêm đơơng chô bh’nơơn tước m’pâng tỷ đồng zập c’moo.

Cựu chiến binh pa dưr ca van tơợ tơơm za nươu

Cựu chiến binh pa dưr ca van tơợ tơơm za nươu

Chr’hoong da ding ca coong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam vêy pr’đơợ pa dưr cr’van crâng, coh đêêc vêy tơơm za nươu. Bơơn lêy pr’đơợ nâu đoo, bấc đhanuôr ơy vặ zên k’rong bhrợ, đươi dua công nghệ đhị choh bhrợ lâng t’vaih bh’nơơn dal tơợ za nươu. Cựu chiến binh Phạm Quốc Phòng ặt đhị vel Panan, chr’val Tư, chr’hoong Đông Giang nắc muy coh pazêng nắc đoo. Đươi vêy đa đâh, pân pa chăp pân bhrợ, t’cooh ơy xăl zr’lụ k’tiếc ta lơi vaih nắc pazêng zr’lụ choh tơơm za nươu dưr t’viêng liêm đơơng chô bh’nơơn tước m’pâng tỷ đồng zập c’moo.

Choh ngũ gia bì hương- C’lâng pa dưr kinh tế t’mêê coh zr’lụ da ding k’coong Bắc Hà
Choh ngũ gia bì hương- C’lâng pa dưr kinh tế t’mêê coh zr’lụ da ding k’coong Bắc Hà

Ngũ gia bì hương, muy râu tơơm zơ nươu ăt coh bha ar bhrôông Việt Nam ơy lâng xoọc vêy bâc đhanuôr coh zr’lụ da ding k’coong Bắc Hà, tỉnh Lào Cai bêệt bhrợ, bhrợ t’vaih c’lâng bh’rợ pa dưr kinh tế t’mêê lâng đợ râu liêm choom công bâc bhlâng. C’nặt t’ruih: Xay moon h’cơnh choom bhrợ cha bêl đâu, đhanuôr lâng pr’zơc đh’rưah chêêc n’năl ooy bh’rợ pa dưr kinh tế âng đhanuôr chr’hoong Bắc Hà tơợ bh’rợ choh tơơm ngũ gia bì hương.

Choh ngũ gia bì hương- C’lâng pa dưr kinh tế t’mêê coh zr’lụ da ding k’coong Bắc Hà

Choh ngũ gia bì hương- C’lâng pa dưr kinh tế t’mêê coh zr’lụ da ding k’coong Bắc Hà

Ngũ gia bì hương, muy râu tơơm zơ nươu ăt coh bha ar bhrôông Việt Nam ơy lâng xoọc vêy bâc đhanuôr coh zr’lụ da ding k’coong Bắc Hà, tỉnh Lào Cai bêệt bhrợ, bhrợ t’vaih c’lâng bh’rợ pa dưr kinh tế t’mêê lâng đợ râu liêm choom công bâc bhlâng. C’nặt t’ruih: Xay moon h’cơnh choom bhrợ cha bêl đâu, đhanuôr lâng pr’zơc đh’rưah chêêc n’năl ooy bh’rợ pa dưr kinh tế âng đhanuôr chr’hoong Bắc Hà tơợ bh’rợ choh tơơm ngũ gia bì hương.

Anhi diic điêl Cơ Tu dzợ p’niên pa dưr ca van tơợ tr’pang têy ga gooh
Anhi diic điêl Cơ Tu dzợ p’niên pa dưr ca van tơợ tr’pang têy ga gooh

Tước chr’val A Xan, chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, t’mooh anhi diic điêl Zơ râm Bheh, đhanuôr Cơ Tu, coh đâu zập ngai cung năl lâng chăp anhi tu zay bhrợ têng cha, liêm loom, đâh zooi zooi đhanuôr vel bhươl. C’nặt t’ruih tu pr’ặt tr’mông đhanuôr vel bhươl t’ngay đâu vêy bha ar xrặ ooy anhi diic điêl dzợ p’niên nâu. Đhanuôr lâng pr’zơc đh’rưah đương xơợng.

Anhi diic điêl Cơ Tu dzợ p’niên pa dưr ca van tơợ tr’pang têy ga gooh

Anhi diic điêl Cơ Tu dzợ p’niên pa dưr ca van tơợ tr’pang têy ga gooh

Tước chr’val A Xan, chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, t’mooh anhi diic điêl Zơ râm Bheh, đhanuôr Cơ Tu, coh đâu zập ngai cung năl lâng chăp anhi tu zay bhrợ têng cha, liêm loom, đâh zooi zooi đhanuôr vel bhươl. C’nặt t’ruih tu pr’ặt tr’mông đhanuôr vel bhươl t’ngay đâu vêy bha ar xrặ ooy anhi diic điêl dzợ p’niên nâu. Đhanuôr lâng pr’zơc đh’rưah đương xơợng.

Blup Yến: Ma nuyh bhrợ têng cha coh zr’lụ ca noong k’tiếc
Blup Yến: Ma nuyh bhrợ têng cha coh zr’lụ ca noong k’tiếc

Căh tộ ặt zâng lâng rau k’đhap zr’năh, bấc c’moo hay, amoó Blup Yến ặt đhị vel Đắc Ốc, chr’val La Dêê, chr’hoong da ding ca coong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam ơy bhrợ têng cr’noọ bh’rợ b’băn. Lâng cơnh bhrợ têng nâu, pr’loọng đong amoó Yến căh muy z’lâh đha rựt nắc dzợ ha dưr z’zăng lâng bh’nơơn pa chô kha riêng ức đồng zập c’moo. C’nặt t’ruih “Xay moon h’cơnh choom bhrợ cha” t’ngay đâu, đhanuôr lâng pr’zơc đh’rưah tr’lưm lâng chêêc năl cơnh bhrợ cha âng a moó Blúp Yến.

Blup Yến: Ma nuyh bhrợ têng cha coh zr’lụ ca noong k’tiếc

Blup Yến: Ma nuyh bhrợ têng cha coh zr’lụ ca noong k’tiếc

Căh tộ ặt zâng lâng rau k’đhap zr’năh, bấc c’moo hay, amoó Blup Yến ặt đhị vel Đắc Ốc, chr’val La Dêê, chr’hoong da ding ca coong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam ơy bhrợ têng cr’noọ bh’rợ b’băn. Lâng cơnh bhrợ têng nâu, pr’loọng đong amoó Yến căh muy z’lâh đha rựt nắc dzợ ha dưr z’zăng lâng bh’nơơn pa chô kha riêng ức đồng zập c’moo. C’nặt t’ruih “Xay moon h’cơnh choom bhrợ cha” t’ngay đâu, đhanuôr lâng pr’zơc đh’rưah tr’lưm lâng chêêc năl cơnh bhrợ cha âng a moó Blúp Yến.

Đhanuôr Ca Dong pa dưr ca van đươi vêy choom bhrợ têng cha
Đhanuôr Ca Dong pa dưr ca van đươi vêy choom bhrợ têng cha

T’cooh Đinh Văn Nhứt, ma nuyh Ca Dong ặt đhị chr’val Sơn Mùa, chr’hoong Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi căh muy nắc ma nuyh chr’năp dal coh loom đhanuôr acoon coh nắc dzợ ma nuyh choom bhrợ cha lâng liêm loom, ta luôn zooi đhanuôr đh’rưah z’lâh k’đhap đha rựt.

Đhanuôr Ca Dong pa dưr ca van đươi vêy choom bhrợ têng cha

Đhanuôr Ca Dong pa dưr ca van đươi vêy choom bhrợ têng cha

T’cooh Đinh Văn Nhứt, ma nuyh Ca Dong ặt đhị chr’val Sơn Mùa, chr’hoong Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi căh muy nắc ma nuyh chr’năp dal coh loom đhanuôr acoon coh nắc dzợ ma nuyh choom bhrợ cha lâng liêm loom, ta luôn zooi đhanuôr đh’rưah z’lâh k’đhap đha rựt.

Liêm choom tr’nơợp tơợ bh’rợ băn a’chim chr’laách đhị Chư Sê, Gia Lai
Liêm choom tr’nơợp tơợ bh’rợ băn a’chim chr’laách đhị Chư Sê, Gia Lai

Đợ c’moo hanua, 2, 3 đhanuôr cóh chr’hoong Chư Sê, tỉnh Gia Lai nắc lêy k’rong bhrợ pa dưr đông băn a’chim chr’laách lâng cr’noọ lêy chấc c’lâng lướt t’mêê ooy đắh pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung. Lâng zên pa câl a’chim chr’laách dal lâng pa câl têêm ngăn, bấc pr’loọng lêy băn chr’laách vêy pa chô tơợ k’ha riêng ực tước k’tỷ đồng zâp c’moo.

Liêm choom tr’nơợp tơợ bh’rợ băn a’chim chr’laách đhị Chư Sê, Gia Lai

Liêm choom tr’nơợp tơợ bh’rợ băn a’chim chr’laách đhị Chư Sê, Gia Lai

Đợ c’moo hanua, 2, 3 đhanuôr cóh chr’hoong Chư Sê, tỉnh Gia Lai nắc lêy k’rong bhrợ pa dưr đông băn a’chim chr’laách lâng cr’noọ lêy chấc c’lâng lướt t’mêê ooy đắh pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung. Lâng zên pa câl a’chim chr’laách dal lâng pa câl têêm ngăn, bấc pr’loọng lêy băn chr’laách vêy pa chô tơợ k’ha riêng ực tước k’tỷ đồng zâp c’moo.