Bhiệc bhan c’roóc tr’thi xó Bảy Núi nắc muy bh’rợ thể thao, văn hoá vêy ta bhrợ têng cóh zập c’moo âng đhanuôr Khmer An Giang, buôn vêy ta bhrợ têng cóh t’ngay bhiệc bhan Dolta (bh’rợ bhuốih a dếch abhướp). Nâu đoo nắc bêl đoọng đhanuôr Khmer xay moon cr’noọ hay tước g’lêếh c’rơ băn par âng a bhướp a dếch a bhô dang lâng đợ manuýh lấh cắh dzợ.

         Cóh t’ngay bhiệc bhan Dolta, đhanuôr Khmer buôn đơơng âng chr’na đha nắh tước ooy chùa đoọng ooy apêê sư đoọng rơơm kiêng đợ ra vai âng manúyh lấh cắh dzợ têêm ngăn. Ta đhâm ga mắc k’rơ cóh pazêng bhươl cr’noon đơơng âng đợ c’roóc căn conh đoọng tr’thi bhrợ bừa k’tiếc đhị pazêng đha nân ruộng vêy đác t’mêê vêy ta bhrợ k’tiếc xang. Ting t’ngay bh’rợ nắc nắc dưr váih muy môn thể thao truyền thống k’đơơng bấc ta mooi tước lêy pazêng p’nong c’roóc tr’thi.

          Đoọng ra văng ha bh’rợ c’roóc xó la liêm pr’hay, muy zr’lụ ruộng bhứah vêy đác đoọng ha c’roóc tr’thi xó, ch’ngai k’dâng 200m, bhứah âng c’lâng xó nắc 100m, c’lâng xó bha lâng k’dâng 120m, bơr tơợ toor nắc vêy ta bhậ lâng bao k’tiếc đoọng nhâm mâng rau liêm crêê ha manuýh lêy công cơnh đoọng ha c’roóc tr’thi xó crêê c’lâng. Đợ p’nong c’roóc vêy ta pay thăm đoọng tr’thi xó loại trực tiếp, xó tước bêl dzợ mơ puôn cặp c’roóc đoọng tr’zeng ch’ner tr’nơớp, bơr, pêê, puôn.

          Bêl tr’thi xó, c’roóc hân đoo xó glúh ooy toor nắc cắh dzợ ta đoỌng ting tr’thi xó dzợ, bơr p’nong c’roóc t’tun đơợ ooy pr’đươi pếch k’tiếc âng bơr p’nong c’roóc l’lăm nắc bơơn zươi. Ha dzợ lâng manuýh k’đhơợng x’neng dzoọng đhị pr’đươi pếch k’tiếc k’đhơợng đoọng c’roóc xó nắc dzoọng t’nhâm, ha dang n’tộ cắh cậ glúh tơợ pr’đươi pếch k’tiếc n’nắc nắc cắh zươi.

         Tước nooy An Giang bêl hân noo bhiệc bhan Dolta, ta mooi nắc bơơn lêy rau r’rộ r’răm, bhui har âng đhanuôr vcóh prang pazêng bhươl cr’noon âng đhanuôr Khmer. Ra diu ra dương đhanuôr ơy tước đhị zr’lụ c’roóc tr’thi có. Manuýh cóh ch’ngai nắc dzợ đơơng âng gọ gooi, chr’néh đoọng ch’zêệ đhị đêếc, đoọng bơơn đương lêy pazêng âng bh’rợ c’roóc tr’thi xó. Tơợ tr’nơớp bh’rợ tr’thi xó tước bêl lứch zập bêl công bhui har, xa nul n’táp têy, g’roóh, bhui har haanh déh đoọng ha manuýh k’đhơợng đoọng c’roóc xó ta béch cắh cậ g’lúh chô ooy x’rịa nắc đơớh hân, k’rơ lấh mơ.

         Bhiệc bhan c'rooc tr'thi xó Bảy Núi ânh đha nuôr Khmer Nam bộ đơơng âng râu văn hóa ty đanh liêm pr'hay. C'nặt t'rúih Bấc cơnh pr'ặt tr'mông t'ngay đâu nhă xay trúih bhiệc bhan văn hóa- môn thể thao liêm pr'hay cóh zr'lụ Bảy Núi',chr'hoong Tri Tôn, tỉnh An Giang đhị râu chụp cha nụp âng Hà Quốc Tấn (TP Đà Nẵng)./.

Độc đáo lễ hội đua bò Bảy Núi- An Giang

          Lễ hội đua bò Bảy Núi là một sự kiện thể thao, văn hóa tổ chức hàng năm của đồng bào Khmer An Giang, thường được tổ chức vào ngày lễ Dolta (lễ cúng ông bà). Đây là dịp đồng bào Khmer biểu lộ lòng tưởng nhớ, biết ơn đối với ông bà tổ tiên và những người đã khuất.

         Vào ngày lễ Dolta, đồng bào Khmer thường mang thức ăn lên chùa dâng lên các nhà sư để cầu nguyện cho linh hồn những người đã khuất được siêu thoát. Thanh niên trai tráng trong phum sóc (làng) mang những đôi bò đến cày ruộng giúp nhà chùa, khi cày vừa xong, các chủ bò chọn những đôi bò bắt cặp với nhau để tranh tài kéo bừa trên những thửa ruộng xâm xấp nước vừa cày xong. Dần dần tục lệ đã trở thành một môn thể thao truyền thống thu hút đông đảo du khách đến tham quan xem các cặp bò tranh tài.

Để chuẩn bị cho cuộc đua đầy hấp dẫn, một khoảnh ruộng bằng phẳng có nước xâm xấp được sử dụng để đua bò, chiều dài khoảng 200m, bề rộng đường đua khoảng 100m, đường đua chính dài khoảng 120m, hai bên bờ được đắp bờ bao để đảm bảo an toàn cho người xem cũng như cho bò đua chạy đúng đường đua. Các đôi bò được bốc thăm để đấu loại trực tiếp với nhau cho đến khi chỉ còn bốn cặp bò để tranh giải nhất, nhì, ba, tư.

         Trong khi đua, đôi bò nào chạy tạt ra khỏi đường đua sẽ bị loại và đôi bò sau giẫm lên giàn bừa của đôi bò trước là thắng cuộc. Còn người điều khiển phải đứng thật vững nếu bị ngã hoặc rơi ra khỏi giàn bừa coi như thua cuộc.

         Đến An Giang vào dịp lễ Dolta, du khách sẽ bắt gặp sự nhộn nhịp, náo nức của người dân diễn ra khắp các phum sóc đồng bào Khmer. Sáng sớm bà con đã có mặt đông đảo tại địa điểm đua bò. Người ở xa còn mang theo cả xoong, nồi, thực phẩm nấu ăn tại chỗ để xem cho trọn vẹn cuộc đua. Từ lúc cuộc đua bắt đầu cho đến kết thúc không khí lúc nào cũng tưng bừng và hào hứng, tiếng vỗ tay, reo hò, sôi nổi cổ động dành cho những người điều khiển các đôi bò giỏi hoặc những pha về đích gay go, quyết liệt.

         Lễ hội đua bò Bảy Núi của đồng bào dân tộc Khmer, Nam bộ mang đậm nét bản sắc văn hóa dân gian. Mục “Muôn màu cuộc sống hôm nay xin giới thiệu lễ hội văn hóa- môn thể thao độc đáo ở vùng Bảy Núi, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang qua góc nhìn của nhiếp ảnh gia Hà Quốc Tấn (TP Đà Nẵng)./.