Ma nứih Hà Nhìn prang k'tiếc vêy dâng 22.000 cha nắc lâng cóh Lai Châu xoọc đâu vêy dâng 19.000 cha nắc, ma mông bấc bhlâng cóh apêê chr'val Thu Lũm, Tá Pa, Ka Lăng, Mù Cả âng chr'hoong  tu k'ruung Đà -  Mường Tè.

Người Hà Nhì cả nước có khoảng 22.000 người và ở tỉnh Lai Châu hiện nay có khoảng 19.000 người, sinh sống chủ yếu ở các xã Thu Lũm, Tá Pạ, Ka Lăng, Mù Cả của huyện đầu nguồn sông Đà - Mường Tè.

 Tết ty âng ma nứih Hà Nhì cóh Mường Tè bơơn bhrợ têng moọt t'ngay bh'dưa x'ría c'xêê 10 âm lịch. Nâu đoo nắc muy cóh hắt acoon cóh đhị c'bhúh 54 c'bhúh acoon cóh Việt Nam cha Tết ty acoon cóh ting lịch la lay âng acoon csh đay nắc cắh cha tết Nguyên đán.

Tết cổ truyền của người Hà Nhì ở Mường Tè được tổ chức vào ngày con rồng cuối tháng 10 âm lịch. Đây là một trong số ít dân tộc trong cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam ăn tết cổ truyền dân tộc theo lịch riêng của dân tộc mình mà không ăn tết Nguyên đán.

Tết ty acoon cóh Hà Nhì nắc bêl đoọng zấp ngai đhêy ặt, bhui har lâng công nắc bêl đoọng apêê pân đil bơơn pa cắh tr'pang têy z'hai g'lăng âng đay cóh apêê bh'nơơn bánh âng đay.

Tết cổ truyền dân tộc Hà Nhì là dịp để cho mọi người nghỉ ngơi, vui chơi và cũng là dịp để các phụ nữ được thể hiện bàn tay khéo léo của mình trên các sản phẩm bánh đặc trưng.

Lâng bánh trôi goóh nắc muy râu bánh ty cắh choom cắh vêy cóh bêl tết ty âng ma nứih Hà Nhì cóh Lai Châu.

Và bánh trôi khô là một loại bánh truyền thống không thể thiếu trong dịp tết truyền thống của người Hà Nhì ở Lai Châu.

Moọt bêl tết ty, apêê pr'loọng zêng chơớih pay đợ acoon a óc ga mắc k'rơ bhlâng đoọng cut đắh.

Muy cóh bấc râu âng a óc bơơn zức đớc pa liêm nắc đoo loom a óc.

Vào mỗi dịp tết truyền thống dân tộc, các gia đình đều lựa chọn những con lợn to khỏe nhất để thịt ăn tết

 Một trong những phần nội tạng của con lợn được giữ gìn cẩn thận là gan của con lợn

Loom a óc nắc pa bhlâng chr'nắp cóh pr'ặt tr'mông zấp bêl tết ty âng ma nứih Hà Nhì lâng bơơn đha nuôr zư đớc pa liêm bêl cut bh'zi a óc.

Đhị loom a óc đha nuôr choom lêy đợ râu ( hân noo bhrợ têng, pr'lúh cr'ay, bhréh k'rơ...) dưr váih cóh c'moo t'mêê

Gan lợn có ý nghĩa đặc biệt trong đời sống tâm linh mỗi dịp tết cổ truyền của người Hà Nhì và được bà con giữ gìn cẩn thận khi giết mổ lợn

Qua gan lợn bà con xem được những gì (mùa màng, dịch bệnh, sức khỏe...) sẽ xảy ra trong năm mới  

Ting ma nứih t'cóoh Hà Nhì cóh vel Mé Gióng, chr'val Ka Lăng, chr'hoong Mường Tè, đhr'niêng lêy loom a óc bêl Tết ty âng đha nuôr vêy tơợ đanh lâng bơơn zư đớc tước nâu câi.

Theo người già Hà Nhì ở bản Mé Gióng, xã Ka Lăng, huyện Mường Tè, tục xem gan lợn dịp tết cổ truyền của dân tộc có từ lâu đời và vẫn được bà con duy trì đến nay.

Ting đhr'niêng ty, bêl tết ty acoon cóh, ma nứih Hà Nhì buôn bhuốih mị ooy đong n'đắh k'díc lâng n'đắh k'điêl

Theo tín ngưỡng truyền thống, dịp tết cổ truyền dân tộc, người Hà Nhì thường cúng cả bên nội và bên ngoại 

Bh'rợ bhuốih âng ma nứih Hà Nhì bơơn bhrợ u buôn, dóo bấc râu rí, pa cắh loom lâng a bhô dang

Lễ cúng của người Hà Nhì thường được làm đơn giản, thể hiện lòng thành với tổ tiên

Apeê bha nuốih vêy cr'liêng nắc ca văr đọong ha roo a bhoo choor chấc, zấp ngai bhréh k'rơ, bhrợ cha bhr'nha bơơn, a óc a tứch chấc váih, t'rí  vêy t'ghêy ga mắc, a óc l'mặ liêm...

Các bài cúng có nội dung cầu cho ngô lúa phát triển, hoa màu tốt tươi, người người mạnh khỏe, làm ăn thuận lợi, lợn gà phát triển, trâu sừng to, lợn béo mầm...

Cóh bấc t'ngay Tết ty âng ma nứih Hà Nhì, tơợ ma nứih t'coóh tước p'niên k'tứi, zấp ngai công zêng xập xa nập t'mêê bhưưng ang bấc pr'hoọm đoọng lướt cha ớh

Trong những ngày Tết cổ truyền của người Hà Nhì, từ người già đến trẻ nhỏ, ai cũng đều diện những bộ quần áo mới rực rỡ sắc màu để đi chơi tết

Apêê đoo tr'hơnh tr'déh đợ râu pr'đoọng pr'đhooi bhlâng cóh c'moo t'mêê, bhrợ têng apêê bh'rợ bhui har đoọng bhrợ pa liêm râu đoàn kết acoon ma nứih.

Học chúc nhau những điều may mắn nhất đến trong năm mới, tổ chức các hoạt động vui chơi để thắt chặt tình đoàn kết dân tộc