Nam 2024 là nam lơh tềl bơta bơtàu tơngguh pràn ngan tàm lơh gơlik phan mờ kă bro bơh bi K’Hoàng dê, kòn cau K’Ho ơm tàm thôn Phú Bình sàh Phú Hội, kơnhoàl Đức Trọng, càr Lâm Đồng. Sơnđờm mŭt lơh broă bal mờ 1 sàu hìu krơh tàm nam 2017, tus nam 2024, bi neh rề ơnàng ù lơh sa gơguh tus 7 sàu. Ală phan lơh geh bơh sươn sre bi dê lơh geh neh geh tăc tus uă lơgar tàm dunia. K’Hoàng pà gĭt, bơdìh mờ jơnau cồng nha lơh geh mờ bơta niam phan bơna pal lơh geh tơl jơnau sồr, broă lơh sa jăt sră dan blơi phan, bơngă pin dờn tàm lơh bal lơh gơlik phan kă bro hơ̆ sồng là gùng lòt kwơmàng nàng lơh geh cồng nha.  

“Nàng lơh gơlik geh bơta kwơ phan lơh geh bơh sươn sre den bol he pal ătbồ geh 4 broă kwơmàng ngan, hơ̆ là drà tăc phan, giă tăc bro ai sră dan blơi phan bơh he dê in; geh broă rơndăp lơh lơh sa; ătbồ geh broă phan bơcri bơh sơnrờp bơh he dê là phơng sih sơnơm sền gàr phan tam drà lơh sa; mờ ătbồ geh priă tă lơh sa. Lơh sa jăt sră dan blơi phan den bol he ờ duh gam pal kơlôi sơnơng tai bè jơnau lơh geh uă mơya tăc ờ geh giă, bơta tam gơl giă tăc bro bơh drà kă bro dê gơ bè lơi, tàm do mìng kờñ bol he iang nùs lơh sa, lơh geh bơta niam nàng jàu phan lơh geh ai năc blơi phan in gời bè hơ̆ lơm”.

Kung bè bi K’Hoàng sơl, nam 2024, gĭt nđờ rhiang nă làng bol lơh broă sa tam bơkàu tàm ƀòn dờng Dà Làc, càr Lâm Đồng kung ai phan bơna bơkàu he dê geh tăc geh mờ lơgar ndai là kơnờm lơh bal lơh sa mờ ală mpồl lơh sa kă bro dờng. Jăt ồng Huỳnh Đình Phước ơm tàm sơnah ƀòn 8, ƀòn dờng Dà Làc, tŭ do, giă tăc bơkàu, jơnau sồr tơl bơta niam, tơngai hơ jàu phan, tơngai tơm priă…neh song dơ pă loh làng ngan, ờ gam gơ jăt tài nùs nhơm cau kă bro phan dê tai lơh nền bè do. Tài bè hơ̆, cau tam bơkàu geh priă lơh geh uă mờ geh sùm rlau, rơcăng lài mờng chài rlau tàm lơh sa. Ồng Huỳnh Đình Phước, pà gĭt: “Lài hơ̆, añ lơh mờ tăc hờ bơdìh ai drà kă bro in den tàng priă lơh geh ờ gŏ geh sùm, tài bơh giă tăc blơi gơ tam gơl sùm. Ai ală kông ty den gŏ giă tăc gơ kơ̆ kơl jăp rlau den tàng añ gŏ lơh bal lơh sa mờ khi den là geh kwơ, tài bơh dồ bơnah lơh mờ kông ty den khi neh geh lài drà kă bro den he mìng lơh broă jàu phan lơm, bơnah gam wơl là ai he in priă lơh geh uă rlau pơndrờm mờ lơh tăc is đah bơdìh”.

Jăt mò Trương Thị Minh Tuyết, drơng kơnòl lơh broă bal lơh sa Kông ty Dalat Hasfarm, mpồl lơh sa kă bro geh ală anih lơh sa sươn dờng lơh bal tam bơkàu khà dùl ƀòn dờng Dà Làc dê, yal, nàng lơh bal mờ cau tam bơkàu geh kơnhăp den mpồl lơh sa kă bro neh lơh kes priă dong kờl làng bol lơh broă bal mờ priă gơguh tus gĭt nđờ tơmàn đong. Làng bol lơh broă sa lơi kờñ priă den rơ̆p geh dong kờl bơh 100 tơlak tus 150 tơlak đong dồ kàl bơkàu mờ ờ duh pal tơm priă cồng ờ: “Nàng bơta lơh broă bal mờ cau lơh broă sa gơ in geh niam den đah kông ty kung neh geh bàr pe broă lơh dong kờl. Bơdìh mờ broă dong kờl priă lơh sa, chi sơntìl bơh kông ty dê ai cau lơh broă sa in tam den he pal rwah ală bơta chi sơntìl niam, tơl jơnau sồr tăc mờ lơgar ndai. Kông ty kung neh geh uă ngan jơnau sồr bơta niam ai tơl mpồl bơkàu nàng hìu làng bol in lòng sền, gĭt sơl là tŭ tam den rơ̆p lơh jăt bè lơi hơ̆ sồng lơh geh jơnau sồr ai tơmŭt tàm kông ty. Tŭ do, khà bơnah tăc mờ lơgar ndai bơh phan lơh broă bal dê neh ngai sơlơ gơguh, ngan là phan bơna bơkàu cẩm cướng”.

Bơdìh mờ broă lơh bal lơh sa, tơngguh uă bơta niam phan bơna, broă lơh măt kă bro mờ ngui niam bơta kwơ măt kă bro là broă lơh kwơmàng tàm chồl tơngguh lơh gơlik mờ tăc ală bơta phan lơh geh bơh sươn sre bơh càr Lâm Đồng dê.

 Jăt ồng Phạm S, Phó Củ tịc Anih duh broă Làng bol càr Lâm Đồng dê yal, măt kă bro “Dà Làc- Cồng nha lơh geh crih crài ngan bơh ù niam dê” geh Kụk Geh ngui bồ tơngoh jak pà sră cơng tàng tàm nam 2017, mờ 4 phan bơna mùl gŏ is tàm ƀòn dờng Dà Làc mờ ală kơnhoàl gùt dar, geh: biăp, bơkàu, kơphê arabica mờ lòt nhơl lơh broă sa sươn sre. Tŭ do neh geh 768 mpồl cau, cau dồ nă să is geh pà gơnoar ngui măt kă bro, tàm hơ̆ mìng là phan bơna bơkàu lơm geh tus rlau 82%. Nam 2024, kờp jơh priă geh bơh tăc phan mờ lơgar ndai bơh càr Lâm Đồng dê geh 986 tơlak dơlar Mỹ, gơguh 6,1% pơndrờm bal dồ tŭ mờ nam lài, tàm hơ̆ geh uă phan bơna phan lơh geh bơh sươn sre tăc mờ lơgar ndai cèng măt kă bro “Dà Làc- Cồng nha lơh geh crih crài ngan bơh ù niam dê”.

Tŭ do, Lâm Đồng gam pơn jăt tai rề ơnàng tai cau ngui măt kă bro ai uă phan bơna phan lơh geh bơh sươn sre ndai bơh tiah he dê in, bơh hơ̆ lơh geh bơta tơngguh uă pràn tàm pơrlòng tàm drà tàm lơgar mờ tăc mờ lơgar ndai. Ồng Phạm S, pà gĭt: “Càr lơh nền rề ơnàng bàr pe phan bơna, ală phan bơna do rơ̆p tus bal ngui măt kă bro bal mờ 4 phan bơna tờm bơh chờm. Geh bè hơ̆ den hơ̆ sồng lơh geh bơta kwơ phan pơnrơ is bơh Dà Làc dê kung bè tơngguh uă geh bơngă lơh sa, pơn jờng geh ală cau tờm lơh, ngan là làng bol lơh broă sa, cau tờm anih lơh sa sươn dờng pơn jăt tai lơh jăt broă lơh sa sươn sre ngui măy mŏk pa, broă lơh sa sươn sre gơ tàm pơdar nàng lơh geh bơta kwơ, bơta pràn bơh ƀòn dờng Dà Làc mờ kơnhoàl ù tiah gùt dar dê”.

Mŭt tàm nam pa 2025, nam sơnđờm rài brồ să bơh jơi bơtiàn dê, càr Lâm Đồng pơn jăt tai lơh pràn rơndăp wơl broă lơh sa sươn sre, sền gròi tam gơl sồ tàm broă lơh sa sươn sre, wèt tus rài broă lơh sa sươn sre ngăc ngar, pa ngan mờ kơ̆ kơl jăp; là anih tờm kơlôi sơnơng, lơh sa broă lơh sa sươn sre ngac ngar ndrờm pal mờ dà lơgar mờ ală lơgar; ai phan lơh geh bơh sươn sre bơh càr dê tus bal uă tàm ală anih drà kă bro gùt plai ù, tàm hơ̆ ală phan bơna cèng măt kă bro “Dà Làc- Cồng nha lơh geh crih crài ngan bơh ù niam dê” là gah phan kwơmàng, geh bơta ƀươn tàm pơrlòng tàm drà tàm lơgar mờ tăc mờ lơgar ndai.