Nar dŭt pơh ta Jay rgum rƀŭn nsum mpôl ƀon O Ngol, xă Ia Vê, nkuăl Chư Prông (Gia Lai) n’gŭr răm nteh ngơi gơm ndrel đah nteh chĭng. Nĕ lah mông nar ntĭm tŭr chĭng n’hanh mprơ nău mprơ Jarai, đah tât râng bah âk ăp rơh kơn nuĭh ƀon lan n’hanh ăp nghệ nhân, bu ranh ƀon tâm xă, Lah nuĭh njêng rmôt rgum bu ur tâm O Ngol ndrel râng mât ndrăy nău uĕh văn hóa rnoi mpôl đêt, yuh Siu H’Biaó, nkoch:

Nău mprơ Jarai geh du đêt nău  mprơ hun hao mprơ rnê ăp nuĭh janh dăng tâm rơh tâm lơh tâm su. Ntĭt nsa kơt nău mprơ “Ơ ăp kônh wa, ăp nô” “nău mprơ “Hơ̆k kơdơ̆k-răm rhơn nar rklaih đăp mpăn”; ăp nău mprơ rnê nuih n’hâm cách mạng bah u che bah năp đaơ. Lơn lah, ăp nău mprơ tĭng tâm nău mprơ ma ăp wa ranh mprơ rnê Wa Hồ leo cách mạng. Nău kan aƀaơ mô hôm jêr jŏt kơt bah năp đaơ; bah rnôk geh điện mhe, he gĭt dŏng pơng dŭt uĕh an nău kan. Ntĭt nsa gâp njêng rmôt kan ndrel, rnôk ŭch mbơh n’hanh tâm nchră nău kan dŭt dơh.

Bu ranh Siu Jo ntô̆ nău: O Ngol lah ƀon cách mạng, nuĭh ƀon lan tâm rnglăp mro, nsing nơm lĕ rngôch bah Đảng. Rlău 10 năm bah năp, O Ngol geh ndơ nkhôm ƀon văn hóa gưl n’gor. Tâm nĕ, ntoh lư lah ăp nău ƀư mât rƀăy n’hanh mât uĕh ăp nău khlay văn hóa. Bu ranh ƀon Siu Jo nkoch:

Gâp gĭt dŭt răm rhơn yor geh rơh druh ndăm nthoi nti tĭng tŭr chĭng n’hanh mât ndrăy văn hóa way ơm u che n’glơi an. Êng ƀon O Ngol geh 3 rmôt chĭng ta ăp rơh năm: rmôt chĭng druh ndăm, rmôt chĭng kon se rchong n’hanh rmôt chĭng nuĭh âk năm... Geh n’ăp nghệ nhân Ama Nga n’hanh Kruanh thôn tŭr chĭng ndrel oh nô. Săk gâp ranh mô hôm an mĭn rwê tay, yor lĕ geh rmôt chĭng mom ndơn tay, bah kơi aơ ranh sĭt đah u che yau yo lĕ geh chĭng, yor chĭng dŭt khlay tâm nău rêh nuih n’hâm, kơt: Khĭt ôm, ntlơi môch n’hanh ăp nău ƀư brah khlay bah ƀon ŭch tât nteh chĭng.

Ƀon O Ngol geh bơi 120 rnăk đah bơi 500 nuĭh, lĕ rngôch nuĭh rnoi Jarai. Ƀon lĕ geh tâm di thôn ƀon mhe bah 7 năm bah năp. Kônh wa tâm rnglăp mrô ndâk njêng nău rêh hơm răm, uĕh lăng. Lơn lah, nău mât ăp nău ƀư văn hóa kơt chĭng, goh uh ăp ntil mboăt n’hôm, đơn rnoi mpôl đêt, njroh xoang, mprơ lah nău ŭch mô dơi mô geh tâm nău rêh bah kônh wa Jarai. Đah wa Siu Huỳnh-Bí thư Chi bộ, Kruanh thôn O Ngol, mprơ nău mprơ rnoi mpôl đêt n’hanh tŭr chĭng lĕ lăp tâm poăch mham.

Nău rêh jêng nar lơ hun hao tĭng trong mhe, an tĭng rơh, yơn săk gâp nsrôih nti nău mprơ he nơm, mprơ ăp nău mprơ way ơm cách mạng đah nău mprơ Jarai. Đah nău ƀư lah Bí thư Chi bộ nkre ƀư kruanh thôn, gâp mĭn mro an m’hâm ƀư tâm di nău kan, lĕ đah nău kan dơi jao. Gâp an leo hăn lor, rêh m’hâm tâm di gay ƀon lan uănh ndrel ma nsrôih, gâp an ƀư uĕh, tâm di pháp luật ri lah ƀon lan mư djăt n’hanh ƀư tĭng. Săk rnglăy dơi geh bah bôk năm kan tât aƀaơ, ƀơn mpôl hên moh ndơ ƀư hăn lor da dê, ngăn lah tâm ntrong leo ndâk njêng thôn ƀon mhe.

Wa Siu Khlo, Bí thư Đảng ủy xă Ia Vê, nkuăl Chư Prông, an gĭt: Ƀư tĭng Ntĭm đă mrô 12 bah Ban Thương vự N’gor ủy Gia Lai mpeh ndâk njêng thôn ƀon mhe tâm nkual rnoi mpôl đêt, bah dŭt năm 2018, ƀon O Ngol lĕ geh ăp rnoh ndơ ƀư; n’hanh jêng ngoăy tâm âk ƀon thôn ƀon mhe ntoh lư bah n’gor.

Ƀon O Ngol ƀư tĭng nău ntrŭnh “Ngih dak n’hanh nuĭh ƀon lan ndrel ƀư”, nuĭh ƀon lan lĕ vƀư trong tâm thôn ƀon kloh uĕh, aih soih. 2 ding trong tâm ƀon geh điện mpoh ang jêng mô geh ntŭng rmoănh, rmoh rmanh kon nuĭh. Ngih wâl kloh uĕh, mir ba geh mpêr n’gar, geh trong tơm si, tâm trôm lah mir cà phê, tơm tiêu... Aƀaơ âk rnăk lĕ geh jay kloh uĕh, năp rwăt ndơ dŏng pah kan nkra njêng kơt ndeh công nông, ndeh kay; hôm ndeh măy ri ndeh mhe da dê. Lơn lah, ƀon geh jay rgum rƀŭn nsum mpôl, geh rmôt chĭng n’hanh ăp ntil chĭng gông rnoi mpôl đêt kơt đơn gông, đơn Tơrưng. Ăp nghệ nhân nkra chĭng n’hanh kônh wa gĭt ryơk n’hanh mât ndrăy văn hóa uĕh bah rnoi nuĭh nơm.

Ƀon O Ngol, xă Ia Vê, nkuăl Chư Prông (n’gor Gia Lai) nar aơ rup hui leo lor mpeh du ƀon thôn ƀon mhe tâm nkual rnoi mpôl đêt. Aơ lah ntŭk ang tâm nău mât ndrăy huêng tơm văn hóa rnoi nuĭh đah trong lăp nău mhe. Đah nău lăp bah lĕ trong chính trị, ƀư tơm ntrong leo bah bu ranh ƀon, nuĭh nsing nơm, n’hanh nău nthoi tay dŭt n’hâm bah rơh druh ndăm lĕ rgop mât ndrăy nău khlay văn hóa rnoi nuĭh, nkre ntrôl ntrong leo ndâk njêng thôn ƀon mhe tĭng trong nâp nâl, uĕh lăng n’hanh geh nău uĕh ơm.