Jax thưr 4, hnuz 27/7/2016

Tsi chiê lênhx niêv nhoz iz lênhs tsi muôx tuk paz, tuk uô nuv

Niêv VN zênhz shôngx Lê Thị Thị, nhoz jok Thượng Xá, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị luz tsêr niêv côngv siêz nhoz ciês iz saz txox cêr lox muk hâur jok. Ntâu shông lok no, txơưv uô nênhx nhoz iz lênhs taz sik niêv Thị thâuv tưs tsêr cux sor so, muôx lênhx nênhs tuôx seiz shuôs muk lok đhâu. Hnuz tưs cux muôx lênhx tiz nênhs tuôx shuôs, paz uô cxuô zav hâux lưv hâur chuôz zis. 85 shông, taz sik niêv ndo njôngr txos zuk têx cêr txov, pôngz siêz. Niêv muôx iz lênhx tuz tâu tas siv nênhx thâuv tsênhv hluôk. Niêv đros têz qơưs tir ntâuk trok châuz, ntâu jiês trâus trok châuz ntêk cxov cơư tux, nhiv no tưz lâuk, đas jos ntâus tas. Niêv Thị heik, nhiv no muôx têz qơưs, XH paz txoz cxơưx, tu zuk, niêv đaz tsi tưz muôx cxuô, taz sik tsuôk khur xiv iz kro zos tsi muôx iz lênhx tiz nênhs tưs hâur tsêr đros nhoz iz saz. Niêv Lê Thị Thị heik, txix shông 2009, niêv tâu canr bôv nhân viên Văn phongx Côx hôiv lênhk nhav tu thiêz zus tas iz siv nênhx. Shông tưs, thâuv txos têx hnuz ntênhs, hnuz tsiêz, chor nhuôs cux tuôx seiz shuôs, muôz huv puz, lơưr khênhr hu xor tôngx tuôx seiz, nuk txos zuk đas jos, nox nhoz li chas…. Niêx hnuz, tsôngv box sđ hâur jok cux tuôx uô si, đros niêv thav pêv, heik luk. 1, 2 hnuz ho muôx têx tuz nxeik hluôk, shux xênhz tuôx paz niêv qêz suô tos vax tos tsêr, nxuô tsôngk trik yo, paz niêv uô têx nuv hâur tsêr:

“ Niêv cux tsi yuô txov nhêv,  nhiv no niêv nhiêx hli siêz đuô hur si hâur jok no, nox hâuk đaz tsi tưz muôx cxuô. Văn phongx Côx hôiv lênhk nhav tu thiêz zus, lơưr khênhr hu xor tôngx tuôx seiz nuk, thâuv têx hnuz ntênhs 27/7, hnuz tsiêz cux lok seiz shuôs, iz shông lơưr lok 2 jiês. Niêv tsưr ziv, siêz xar zos tưz lâuk lơưv, khênhr muôx moz, xar cov têz qơưs moz siêz txos đuô thiêz, tso iz lênhx nênhs tuôx đros niêv nhoz, paz niêv uô têx nuv uz no hâur tsêr”.

Pos Phan Thị Lam, nhoz hâur jok khênhr tuôx uô si, seiz shuôs, paz niêv Lê Thị Thị  uô têx nuv heik: niêv Thị tuk txir thiêz mê tuz mê nhuôv tưz tâu tas siv nênhx thâuv nzor, pos tsi muôx lênhx tưs cxênhz jê, nhiv no tưz lâuk, đas jos ntâul tas, ho nhoz iz lênhs. Tsôngv box sđ hâur jok hluz niêv khênhr tuôx paz uô têx nuv uz no hâur tsêr. Hnuz tưs cux li ntơư, txơưv hâux lưv ntâu lok pos Lam cux huôk njôngr six hơưv tuôx seiz shuôs, paz niêv uô nuv. Têx thâuv ntux txơưr txar, niêv Thị muôx moz têx, pos Lam thiêz tsôngv cưr tix sđ hâur jok ho tuôx muôz yuôx, uô jâuz uô mor trâu nox, nxuô niêv têx tsôngk trik yo, tu vax tu tsêr. Pos Phan Thị Lam heik, ntâu jiês pos tuôx đros niêv Thị nhoz ciês 2, 3 hnuz, 2 lênhx pư uô cê iz luz txax, sik thav pêv lơưv yênhx tas hmo xưk li 2 vir ndâuk:

“ Thâuv tưs tsi muôx hâux lưv đaz tsi ntâu uô mak pos tuôx seiz shuôs, thav pêv uô si đros niêv Thị. Tsôngv box sđ hâur jok txix lâuk hluôk, hloz  zâu lênhx tưs cux nhiêv, hluz pos, lơưr seiz pos siêz jông, lơưr hluz lơưr nhiêv, xar tuôx uô si, paz pos uô têx nuv hâur tsêr thâuv pos muôx moz, uô tsi tâuk”.

Tỉnh Quảng Trị nhiv no muôx 2.159 lênhx niêv VN zênhz shôngx, hâur ntơư muôx 74 lênhx niêv tsênhv uô nênhx nhoz. Iz chas têz qơưs têx chei, nhiêx paz, tỉnh Quảng Trị tsênhv hu zâuv têx cơ quan, taz viv sik đros paz tu thiêz txoz phưz têx lênhx niêv VN zênhz shôngx. Txos nhiv no, 55 lênhx niêv tsênhv uô nênhx nhoz puôr lênhx tâu têx taz viv paz zus tas iz siv nênhx đros phênhv paz txix 500 cxênhz txos iz tsov đeiv iz luz hlik. Zơưv Hoàng Tuấn Anh, phưv Giám đốc Sở Lox tôngv, xaz pênhz  thiêz XH tỉnh Quảng Trị heik pâuz, têx lênhx niêv VN zênhz shôngx uô nênhx nhoz iz lênhs, hâu nov ntơưv qơư phênhz côngz têx lênhx hluôk nênhs thiêz vênhv tôngv tsôngv box sđ hâur jok tsi so đros seiz shuôs, paz uô têx nuv hâur vax tsêr:

“ Ngênhx Lox tôngv xaz pênhz XH đros cxuô cấp hâu nov chêx tsôngk hu zâuv tas nro côngv thôngx sđ, doanh nghiệp sik đros paz tsoz phưz,  txoz cxơưx luz nênhx trâu têx niêv VN zênhz shôngx. Pêz xav tinhv, gra siêz luz nênhx nox nhoz trâu têx lênhx nênhs muôx côngz têz qơưs hâur thax tsav tỉnh cov muôx luz nênhx jông xưk luôs lưv tuk”.

Cxênhx hluôk nhiv no têx nuv uô muôx liv thiêz siz chos paz trâu chor nênhs muôx côngz têz qơưs zos đơưk tâu têx niêv VN zênhz shôngx iz phênhv tưs têx cêr txov thiêz pôngz siêz lox. Nhiv no, cux tsênhv yuôr ntâu lênhx niêv VN zênhz shôngx nhoz suôv têz qơưs Quảng Trị lok six zuôr trâus txos sđ têx cêr paz, tsoz phưz ntâu đuô thiêz chiê tsi yuô txov hâur ntu tsênhv uô nênhx nhoz./.

( TTMT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)  

Phênhv thưr 4 hnuz 27/7/2016

Tsar tov lox tôngv pox niêv so hâux lưv uô ntêx shông

Nus: Cur zus hli 8/1971, thêv nhiêx BHXH tâu 21 shông, uô hâux lưv cux li sơưr đơưk. Nhiv no đas jos grêk, xar so uô ntêx shông. Lơưr luật BHXH yiêz, txix hnuz 1/1/2016, txir nênhx 51 shông, pox niêv 46 shông pôngz đas jos lox tôngv txix 61% tror sâur mak tâu sơưv phênhv nhiêx hli kik tiv zix, taz sik txos hli 8/2016 cur thiêx txưv 45 shông. Thor nus, txos hli 9/2016 cur muôx 46 shông mak puôk zuôr juôk shuôk tâu đas jos chiê tok txos hli 8/2017 tâu sơưv nhiêx hli so lâul?

Têz: Lơưr Bộ lox tôngv-xaz pênhz thiêz xã hội li cuiz tênhv ntơưv thông tư sô 59/2015/TT-BLĐTBXH hnuz 29/12/2015 cuiz tênhv tsênhz mênhx thiêz kruôz kriê uô lơưr luật BHXH li iz cxiê grê lok BHXH tsuv uô mak: “Nênhs lox tôngv thâuv so hâux lưv muôx txâuk 20 shông thêv nhiêx BHXH tror sâur tâu sơưv nhiêx hli so lâul kik đuô xưk li đrav kaz no:

1. Trâus txo grêk đas jos lox tôngv txix 61% txos 80% thiêz taz por hnuz nhôngs lơưr đrav kaz no:

2. Trâus txo grêk đas jos lox tôngv txix 81% tror sâur thiêz txir nênhx txưv 50 shông thiêz pox niêv txưv 45 shông.

3. Trâus txo grêk đas jos lox tôngv txix 61% tror sâur thiêz txưv 15 shông tror sâur uô nghêx lok sik hâux lưv hnhar, muôx tưv ntâu, phiv liv nhoz hâur bê ntơưr zos Bộ lox tôngv-xaz pênhz thiêz xã hội, Bộ y tế tso tơưv.

Xav đros cuiz tênhv li hêik sâur, cox zus hli 8/1971, tưz cxaz chuôz BHXH 21 shông, uô hâux ưuv xưk li sơưr đơưk, zos tiêk muôx Hội đôngx njuôk xav Y khoa li chêx cur njuô shuôk trâus txo grêk đas jos lox tôngv txix 81% tror sâur hâur hli 7/2016 mak tâu sơưv nhiêx hli so lâul xav txix hli 9/2016. Zos tiêk trâus txo grêk đas jos lox tôngv txix 61% txos 80% mak thâuv cox txâuk 50 shông (hli 8/2021) cox thiêz txâuk tsar tov chiê so hâux lưv uô ntêx shông tiv trâus txo grêk đas jos lox tôngv./.

(Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)